WMO - Henny Konings

De WMO
Docent Henny Konings
[email protected]
WMO
De wet maatschappelijke
ondersteuning
De overgang van verzorgingsstaat naar
participatiemaatschappij
Inhoud programma,
hoor- en werkcollege’s
• Les 1 + 2 , de aanloop naar de WMO,
achtergronden en geschiedenis
• Les 3 + 4, de vele gezichten van de WMO,
negen prestatievelden
• Les 5 + 6, de financiering, van AWBZ tot
WMO gelden
• Les 7 + 8, integraal werken, de toekomst
van het maatschappelijk werk
AANLEIDING
Al vanaf de jaren tachtig wordt er
gediscussieerd over de problemen van de
verzorgingsstaat: het steeds afhankelijker
worden van burgers, calculerend gedrag,
vermindering van de zelfredzaamheid en
afnemend maatschappelijk
verantwoordelijkheidsgevoel (denk aan de
SIRE reclame)
AANLEIDING
• De komst van de WMO werd aangekondigd in 2004,
de zgn. contourennota – hierin werden meerdere
redenen aangegeven voor het neerzetten van een
nieuw beleidskader:
- de vergrijzing betekent meer zorgbehoefte annex
onbetaalbaarheid van de zorg.
- het betekent ook onvoldoende arbeidskrachten
- zwakke stuurkracht van nationaal beleid (voorkeur
had decentralisatie naar de gemeenten)
- ondoorzichtigheid van het zorgaanbod
De oplossing?
•
•
•
•
•
Arbeidsmarktparticipatie verhogen?
Mensen langer laten werken?
Arbeidsmigratie?
Arbeid naar het buitenland?
Productiviteit verhogen?
Oplossingen
• Verhogen van de arbeidsmarktparticipatie
(werkloosheidsbestrijding, deeltijders)
• Mensen langer laten werken (verhogen
pensioenleeftijd,meer uren per week, minder
vakantiedagen)
• Arbeidsmigratie, het aantrekken van buitenlandse
werknemers
• Verplaatsing van arbeid naar het buitenland
• Productiviteit van arbeid verhogen, technologie,
hulpmiddelen
• Reprofessionalisering, een heroriëntatie tussen formele
en informele zorg
Het alternatief..
• Samenspel tussen formele en informele zorg:
• Nieuwe organisatievormen: zelfsturende
teams met weinig overheid.
• Voorbeeld; buddynetwerk
• De praktijk: focus op ketensamenwerking
• Centra voor Jeugd en Gezin, Preventie, Zorg advies
teams, Elektronisch kinddossier en Verwijsindex
Risicojeugd. Gemeente is verantwoordelijk voor
preventief jeugdbeleid.
• Wmo als katalysator daar waar het gaat om
dwarsverbanden leggen tussen de instellingen
onderling.
• Voorbeeld: Burenhulpcentrale, Vraagwijzer, Een loket
functie etc.
Wet Maatschappelijke
Ondersteuning
• De invoering vond plaats in januari 2007
• Het huidige zorgstelsel dreigde onbetaalbaar te
worden.
• De AWBZ moest inkrimpen
• “Onbetaalbare AWBZ en te weinig
arbeidskrachten”.
• Krimpende arbeidsmarkt heeft consequenties voor
verhouding tussen formele en informele zorg.
• Dreigende schaarste aan zorg – relatie met de
Wmo.
WMO 2
• De WMO is een ambitieuze/ideologische
wet. De wet gaat uit van een verschuiving
van verantwoordelijkheden; burgers
worden zelf verantwoordelijk voor hun
deelname aan de samenleving, de
professionals moeten hen indien nodig
daarbij ondersteunen en het is nu de
gemeente die daarvoor de voorwaarden
moet creëren.
Geschiedenis
• Voor het eerst in de geschiedenis greep de
overheid in met de uitvaardiging van de eerste
sociale wetten. Dit waren het kinderwetje uit
1874 en 1881 de drankwet.
• Door de industrialisatie leefden de
fabrieksarbeiders onder erbarmelijke
omstandigheden. De opeenhoping van mensen
was een bedreiging voor de gezondheid en de
openbare orde.
• In 1901 ontstond de woningwet wat later tot het
woon-maatschappelijkwerk leidde.
Geschiedenis site
• De geschiedenis wordt weergegeven
vanaf het jaar 567, van armentafels tot
voedselbank, en eindigt vooralsnog in
2007, de opkomst van de WMO.
• De geschiedenis van het sociaal werk is in
een raamwerk te vinden op
www.canonsociaalwerk.eu.nl
Opdracht les twee
-
-
Presenteer in groepjes van vier studenten,conform
de studiehandleiding, de volgende opdracht;
Wat is voor jullie de rode draad die leidt in de
geschiedenis van het welzijnswerk tot de huidige
WMO en wat is daarbij jullie mening.
Maak hiervan een presentatie van maximaal 45
minuten (inclusief toelichting en het stellen van
vragen/discussie)!
Bedenk hierbij een stelling om de groep er bij te
betrekken zodat er enige discussie ontstaat.
Zorg voor onderlinge afstemming met de andere
groepjes.
Veel gebruikte afkortingen
• VWS – Ministerie van volksgezondheid, welzijn
en sport
• WWB – Wet werk en bijstand
• VNG – Vereniging Nederlandse gemeenten
• WSW – Wet sociale werkvoorziening
• CAK – Centraal administratie kantoor
• WVG – Wet voorzieningen gehandicapten
• WMG – Wet marktordening gezondheidszorg
• CIZ – Centrum indicatiestelling zorg
• PGB – Persoonsgebonden budget
Literatuur
• De praktijk van de WMO –
Onderzoeksresultaten lectoraten social
work – Rick Kwekkeboom en Marja JagerVreugdenhil
• Basisboek Geschiedenis Sociaal Werk in
Nederland – Maarten van de Linde
Site’s
• www.canonsociaalwerk.eu.nl (geschiedenis)
• http://wmo.startpagina.nl
• www.mariekamphuisstichting.nl (hall of fame
van maatschappelijk werkers)
• www.ciz.nl
• www.bestuursacademie.nl
(deskundigheidsbevordering)
• www.steyaert.org/jan/plubicaties