10. Individu en organisaties INDIVIDUELE, GROEPS- EN MAATSCHAPPELIJKE BELANGEN Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Inhoudsopgave 10.1 Belangen ............................................................................................................. 3 10.2 Het individuele belang.......................................................................................... 3 10.3 Het groepsbelang ................................................................................................ 4 10.4 Het maatschappelijke belang ............................................................................... 4 10.5 Belangenconflicten .............................................................................................. 5 10.6 Opdracht .............................................................................................................. 7 10.7 Bronnen ............................................................................................................... 9 Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 2 Dit bundeltje is ter vervanging van pagina’s 167 t.e.m. 170 van jullie handboek. 10.1 Belangen Volgens het woordenboek: Je hebt verschillende soorten belangen, waaronder het individuele, het groeps- en het maatschappelijke belang. Een belang is iets wat je als persoon, groep of de maatschappij belangrijk vindt omdat het nuttig of voordelig is. 10.2 Het individuele belang Het individuele belang is het eigen, persoonlijke belang van een individu. In onze westerse, geïndividualiseerde maatschappij is het nastreven van individuele belangen een doodgewone zaak. In een individualistische maatschappij gaat men uit van het individu: voor jezelf opkomen, je eigen weg uitstippelen in het leven en op een assertieve wijze uitkomen voor je eigen mening zijn normaal. Zolang je anderen geen schade toebrengt in het nastreven van je individuele belangen, is er voor de maatschappij geen probleem. Wie enkel zijn eigenbelang nastreeft, zonder rekening te houden met anderen, vertoont agressief gedrag. Zo’n gedrag wordt ook egoïsme genoemd. Voorbeeld: Je kan als leerling zetelen in de leerlingenraad, om zo je eigen visie en mening over te dragen. Bij een rechtzaak wil je graag je gelijk halen, je kan zelfs een advocaat inhuren om jouw belangen te verdedigen. Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 3 Eigen voorbeeld: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 10.3 Het groepsbelang Het groepsbelang is het gemeenschappelijke belang waarvoor een groep is opgericht. In vele groepen en organisaties is je gedrag afgesteld op dat van anderen. Vaak heb je dezelfde belangen als je groepsleden en binnen de groep of organisatie streef je naar hetzelfde. Een groep kan ook opgericht zijn met als doel om het algemeen belang te verdedigen. Toch gebeurt het dat je in de groep ook geconfronteerd wordt met belangen die niet de jouwe zijn. In collectivistische culturen, zoals bijvoorbeeld in China, wordt er meer belang gehecht aan het belang van de groep dan dat van het individu. Mensen uit een dergelijke cultuur zullen hetgeen ze denken en voelen niet op een directe manier uiten. Voorbeeld: Je besluit met je vrienden uit je vriendengroep één film uit wanneer je naar de bioscoop gaat. In een groepswerk levert iedereen een bijdrage om tot een geheel te komen. Eigen voorbeeld: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 10.4 Het maatschappelijke belang Het maatschappelijke belang is datgene dat iedereen zich zou kunnen aantrekken, en dat bijgevolg niet persoonlijk is. Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 4 Het maatschappelijke of algemene belang krijgt in onze maatschappij voorrang op het groepsbelang en het individuele belang. Het maatschappelijke belang is gebaseerd op normen en sociale regels die zijn omgezet in wetten en regels door politici. Op die manier wordt het algemene maatschappelijke belang dus verplicht. Voorbeeld: Wegenwerken zorgen voor veel individuen voor hinder, maar het is toch van maatschappelijk belang dat ze uitgevoerd worden. Onteigening door bouw van autosnelweg. Eigen voorbeeld: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 10.5 Belangenconflicten Wanneer verschillende belangen (individueel, groep, maatschappij) niet overeenkomen, kan er een conflict ontstaan. Een belangenconflict ontstaat bijgevolg door een meningsverschil tussen verschillende partijen. Je wordt regelmatig geconfronteerd met belangenconflicten. Bekijk maar eens volgende krantenkoppen. Herken jij welke belangenconflicten er spelen? Inwoners zijn boos: “Een containerpark met al die geurhinder? Neen, niet in onze buurt” Inwoners van de Chocqueelstraat op Mariakerke zien de komst van een containerpark in hun buurt niet zitten. “Omwille van het doorgaand verkeer, geluids- en geurhinder”, klinkt het. De stad zet door met de plannen. Fontaine, E., Het Nieuwsblad, 15 september 2016 ____I/G tegenover M (stad heeft bestuur)_____________________________________ Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 5 Essers: "Jammer dat natuurverenigingen elke dialoog weigeren" Het logistieke bedrijf H.Essers vindt het jammer dat de natuurverenigingen alle procedures willen uitputten om de uitbreiding van het bedrijf in Genk tegen te gaan. In een reactie aan Belga zegt CEO Gert Bervoets te betreuren dat de verenigingen elke dialoog weigeren en zodoende niet op de hoogte zijn van alle compenserende maatregelen die het bedrijf wil nemen. "Er is helemaal niemand die baat heeft bij een geldverslindende procedureslag", zegt hij. Belga, De Morgen, 12 juli 2016 ______G/G________________________________________________________________ Bewoner die beelden van inbrekers op Facebook zette riskeert boete Op Facebook worden foto’s van een inbraak in Paal (Beringen) verspreid. De feiten deden zich vrijdagnamiddag voor en de zoon van het benadeelde koppel zette de beelden online om anderen te waarschuwen voor de werkwijze van de daders. Nochtans riskeren ze daarvoor een boete. Vranckx, F., Het Belang van Limburg, 27 juli 2016 _____I/M__________________________________________________________________ Chinees rijdt dubbel zo snel om loempia's warm te leveren Een 29-jarige zaakvoerder van een Chinees restaurant in Oostkamp is veroordeeld tot een boete van 600 euro en 21 dagen rijverbod. Reden: hij wou de bestelde loempia's tijdig en warm bij zijn klant leveren. De opmerkelijke snelheidsovertreding gebeurde op 1 juni vorig jaar. Langs de Ring van Brugge werd de 29-jarige Chinees geflitst aan een snelheid van 130 kilometer per uur, daar waar 70 is toegestaan. “Mijn cliënt heeft een Chinees restaurant en had een bestelling ontvangen via pizza.be. Hij wou de bestelling warm en tijdig bij zijn klant krijgen”, zei zijn advocaat. De Brugse Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 6 politierechter had weinig begrip voor de situatie en veroordeelde hem tot een geldboete van 600 euro en 21 dagen rijverbod. Mariën, M., Het Laatste Nieuws, 17 maart 2016 ____I/M___________________________________________________________________ Rookverbod redde al 3.000 levens Het rookverbod redt levens. In zes jaar tijd waren in Vlaanderen 3.040 minder sterfgevallen door een hartinfarct, zo blijkt uit een studie van de UHasselt waarover De Morgen en Het Laatste Nieuws berichten. Kom op tegen Kanker pleit voor een nog strengere wetgeving. Saerens, Z., De Redactie, 30 juni 2016 ______G/M_______________________________________________________________ ‘Uitzondering die moslims krijgen om onverdoofd te slachten is niet discriminerend’ Unia, het Interfederaal Gelijkekansencentrum, vindt dat het feit dat moslims -bij uitzondering- voor het Offerfeest een schaap mogen slachten zonder verdoving op geen enkele manier discriminerend is. Michaël François, de woordvoerder van Unia, bevestigt daarmee informatie die vrijdag in La Dernière Heure staat. BELGA, De Standaard, 7 oktober 2016 ___G/M__________________________________________________________________ Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 7 10.6 Opdracht Ga nu zelf opzoek in de media (kranten, facebook, youtube, radiofragmenten…) naar één belangenconflicten. Bedenk daarna zelf een eigen belangenconflict, laat je fantasie de vrije loop. Bespreek vervolgens deze twee belangenconflicten volgens deze puntjes: a) Welke belangen komen aan bod in het belangenconflict (individueel, groep, maatschappij)? b) Benoem de belangen c) Met wie ben je het eens? Beargumenteer! Je verslag mag is minimum ¼ pagina lang (A4) en maximum “/’ pagina lang. Het document dien je via Smartschool door te sturen. De uiterste indiendatum voor deze opdracht is 7 juni 2017 omstreeks 20.00 uur. Veel succes! Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 8 10.7 Bronnen ○ Haers, W. & Lanszweert, V., Socius Gedragswetenschappen, Uitgeverij Altiora Averbode, Averbode, 175 p., 2015 ○ Johnson, R. L., Weber, A. L., Zimbardo, P.G., Psychologie: de essentie, Pearson Education Benelux, Amsterdam, 311 p., 2007 ○ Nelis, H. & van Sark, Y., Motivatie binnenstebuiten, Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, 289 p., 2014 ○ OpenStax, Sociology 2e, OpenStax, Texas, 501 p., 2016 ○ Internet: o http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2699917 o http://mens-en-samenleving.infonu.nl/sociaal-cultureel/58334cultuurdimensies.html o http://ond.vvkso-ict.com/vvksomainnieuw/leerplanpubliek.asp?NR=2006/001 o http://www.demorgen.be/binnenland/essers-jammer-dat-natuurverenigingen-elkedialoog-weigeren-b4f1c5af/ o http://www.encyclo.nl/begrip/belang o http://www.hbvl.be/cnt/dmf20150727_01793579/bewoner-die-beelden-vaninbrekers-op-facebook-zette-riskeert-boete o http://www.hln.be/hln/nl/922/Nieuws/article/detail/2649535/2016/03/17/Chineesrijdt-dubbel-zo-snel-om-loempia-s-warm-te-leveren.dhtml o http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20160914_02468661 o http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/publicaties/voet/voet2010.pdf o http://www.qcc.cuny.edu/SocialSciences/ppecorino/INTRO_TEXT/Chapter%2010 %20Political%20Philosophy/Group_vs_Individual_Interest.htm o http://www.standaard.be/cnt/dmf20161007_02506632 o http://www.vandale.nl/opzoeken?pattern=belang&lang=nn o https://issuu.com/maxine_stevens/docs/leerlingenbundel o https://prezi.com/51lvevtmyzr0/omgaan-met-verschillende-belangen/ o https://prezi.com/nggqcatpjqdb/mensenrechten/ o https://prezi.com/sxbvt4hdndoz/belangen/ Cursus gedragswetenschappen 4G schooljaar 2016-2017 Pagina 9