kamer van volksvertegenwoordigers

Naar aanleiding van een aantal splitsingvoorstellen
NOTA MET KRITISCHE BEDENKINGEN VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGER
LUK VAN BIESEN
De indeling in taalgebieden is essentieel
Grondwet
De grondwettelijke indeling van het Koninkrijk België heeft ertoe geleid dat het Arbitragehof op 26 mei
2003 een arrest 73/2003 wees dat deze indeling bevestigde.
De impact van dergelijk arrest kan moeilijk worden overschat en heeft mogelijk vroeg of laat nog wel eens
internationaal belang.
Ondertussen heeft het arrest mede geleid tot een aantal wetsvoorstellen van de heren de Crem c.s., Somers
c.s., Annemans c.s., Bonte c.s. en Dedecker (Gedr.Stukken Kamer, buitengewone zitting 2007, DOC 52
0037/001 – 0038/001 – 0039/001 – 0033/001 – 0027/000 – 0028/000 – 0031/001 en 0032/001.
De Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft meerderheid tegen minderheid besloten dat deze voorstellen
bij hoogdringendheid zullen besproken worden in commissie.
In de onderscheiden memories van toelichting leest men een zin die rechtstreeks en onmiddellijk verwijst
naar de grenzen van de taalgebieden, luidend als volgt1 :
“4. Elke duurzame oplossing moet uitgaan van de noodzaak de grenzen van de taalgebieden, gewesten
en provincies te eerbiedigen. Zoniet zouden de gemeenschappen in dit land niet op gelijke voet behandeld
worden”.
Apparenteringvoorstel
.
In het voorstel de Crem zit een apparenteringvoorstel dat bijval verdient, omdat het de ééntaligheid
der provincies benadrukt en omdat het slechts apparentering mogelijk maakt met ofwel VlaamsBrabant ofwel Waals-Brabant maar niet met de twee tegelijk.
In de toelichtende memorie erbij komen twee zinnen voor die verdienen te worden geciteerd :
“ De bijzondere modaliteit van de apparentering vertrekt hierbij vanuit de grondwettelijke
indeling in taalgebieden.
Gezien het fundamenteel onderscheid tussen een tweetalig taalgebied en twee2 ééntalige
taalgebieden is het betrekken van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad bij respectievelijk de
ene of de andere eentalige provincie niet meer dan logisch, en vindt zij steun in de Grondwet”.
Met deze tekst benadrukt men het terriorialiteitsbeginsel dat zo kenmerkend sterk verbonden is
met de grondwettelijke indeling in taalgebieden.
1
Telkens te vinden op pagina 5.
Steller van de tekst zal wel niet hebben bedoeld dat er slechts twee ééntalige taalgebieden bestaan vermits het Duitse
taalgebied eveneens grondwettelijk ééntalig is.
2
1
Vraag is echter waarom dit beginsel niet consequent wordt doorgetrokken in de voorgestelde
teksten.
Duits taalgebied
In de onderscheiden voorstellen komt een uitdrukkelijke verwijzing voor naar het Duits taalgebied
en de Duitstalige kieskring (zie voorgestelde wijzigingen van de wet van 23 maart 1989
betreffende de verkiezing van het Europees parlement, nieuwe lezing artikel 9 van deze wet).
Het heeft weinig belang uit te zoeken waar op deze plaats de nieuwigheid eigenlijk zit noch dat de
Duitstalige kieskring niet operationeel terugkeert in de andere voorstellen-onderdelen.
Belangrijk is dat elders er verwijzingen voorkomen die veel minder eenduidig zijn.
‘Gewest’ : en waarom niet ‘Gebied’ ?
In de Grondwet worden de grenzen van het Brusselse Gewest niet bepaald (art. 3), wel de grenzen
van de andere twee Gewesten.
Derhalve zijn de grenzen van Brussel enkel negatief bepaald en dat is een nadeel.
Waarom dit nadeel dan overnemen ?
In de teksten leest men immers voortdurend dat de Brusselse kieskring het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest ‘omvat’.
Wat komt ‘omvat’ daar doen ? Kan die kieskring soms nog andere gebieden omvatten ?
En waarom ‘Gewest’ (met hoofdletter nog wel) ?
En waarom geen sprake van ‘gebied’ dat veel eenduidiger is. ‘Gewest’ is immers een instelling
terwijl ‘gewest’ verwijst naar een niet erg duidelijk afgebakend gebied.
Brussel-Hoofdstad is een gebied dat grondwettelijk bepaald is
Het ligt dan ook voor de hand de Brusselse kieskring te definiëren naar zijn gebied en daarbij te
verwijzen naar het constitutioneel begrip uit artikel 4 van de Grondwet dat het heeft over het
‘tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad’ waarmee meteen is aangeduid dat er een onverbrekelijke
band bestand tussen een gebied, de taligheid van dit gebied en de kieskring.
2
Geen dubbele kandidatuur
Het voorstel Bonte over de dubbele kandidatuurstelling dient verworpen.
Het verwijst immers uitdrukkelijk naar een horizontale splitsing waardoor niemand zal kunnen
beletten dat de huidige situatie de facto wordt bestendigd want wie zal verhinderen dat iemand een
kandidatuur indient zowel in Brussel als in Vlaams-Brabant zodat de Franstalige invloed in
Vlaams-Brabant slechts in schijn verdwijnt (en via apparentering zelfs nog zou kunnen toenemen
de facto : men leze er daarbij de jongste verkiezingsuitslag in bvb. het kanton Zaventem er maar
eens op na.
Kraainem, 16 juli 2007
Luk Van Biesen - Volksvertegenwoordiger
3