EUROPESE COMMISSIE HOGE VERTEGENWOORDIGER VAN DE EUROPESE UNIE VOOR BUITENLANDSE ZAKEN EN VEILIGHEIDSBELEID Brussel, 17.6.2013 JOIN(2013) 13 final GEZAMENLIJK VERSLAG AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Speciale administratieve regio Hongkong: jaarverslag 2012 NL NL GEZAMENLIJK VERSLAG AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Speciale administratieve regio Hongkong: jaarverslag 2012 INLEIDING Sinds Hongkong in 1997 werd overgedragen aan de Volksrepubliek China, zien de Europese Unie en de lidstaten nauwlettend toe op de economische en politieke ontwikkelingen in de speciale administratieve regio (SAR) Hongkong en brengen hierover jaarlijks verslag uit aan het Europees Parlement, overeenkomstig de verbintenis daartoe die in 1997 is aangegaan. Dit is het vijftiende jaarverslag, dat betrekking heeft op 2012. In 2012 is het beginsel van "één land, twee systemen", zoals dat is vastgelegd in de ChineesBritse verklaring en in de basiswet van Hongkong, goed blijven werken. De rechten en fundamentele vrijheden van de bevolking van Hongkong worden gerespecteerd, de rechtsstaat functioneert en de markteconomie en het ondernemingsklimaat zijn behouden gebleven. De bilaterale betrekkingen tussen de EU en Hongkong zijn nog intenser geworden, met onder meer een bezoek in juli van hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter van de EU Catherine Ashton aan Hongkong, waar zij een ontmoeting had met de Chief Executive van de SAR Hongkong, Chun-ying Leung. De Europese Unie hecht groot belang aan de stabiliteit, economische welvaart en democratische ontwikkeling van Hongkong. De EU blijft krachtige steun verlenen voor snelle en substantiële vooruitgang naar algemeen kiesrecht, overeenkomstig de basiswet van de SAR Hongkong en de wensen van de bevolking van Hongkong. POLITIEKE ONTWIKKELINGEN In 2012 waren er belangrijke politieke ontwikkelingen in Hongkong, met op 25 maart de verkiezing van een nieuwe Chief Executive voor de regering, op 1 juli de installatie van de nieuwe regering en op 9 september de verkiezing van een nieuwe Wetgevende Raad. Voor het eerst in de geschiedenis werden in Hongkong in hetzelfde jaar zowel de regering als het parlement vernieuwd. De verkiezing van de Chief Executive werd geleid door het kiescomité, dat leden telt uit het bedrijfsleven, beroepssectoren, het maatschappelijk middenveld en politici op het niveau van de districten en de Wetgevende Raad. Voor deze verkiezing steeg het ledenaantal van het comité van 800 naar 1200 leden. Drie kandidaten haalden de kiesdrempel om aan de verkiezing deel te nemen. De kiescampagne was levendiger dan ooit, er werd echt campagne gevoerd, er was media-aandacht, met onder meer twee livedebatten, en het publiek voelde zich nauw betrokken, ook al kan het in een verkiezing als deze slechts een beperkte rol spelen. Tijdens de kiescampagne was er ook enige controverse, met onder meer beschuldigingen tegen de belangrijkste kandidaten. De schandalen deden de publieke opinie omslaan, ten nadele van de oorspronkelijk sterkste kandidaat, Henry Tang. NL 2 NL Chun-ying Leung kreeg 689 (60,9%) van de 1132 uitgebrachte stemmen, Henry Tang 285 (25,2%) en Albert Ho 76 (6,7%). De Commissie voor verkiezingsaangelegenheden telde 82 ongeldige stemmen, waarvan 75 blancostemmen. Bij de verkiezing van Chun-ying Leung als Chief Executive voor de vierde mandaatperiode van de speciale administratieve regio Hongkong, heeft hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter van de EU Catherine Ashton in een verklaring de nieuwe Chief Executive gefeliciteerd en de hoop uitgedrukt dat de betrekkingen tussen de EU en Hongkong tijdens zijn ambtstermijn verder kunnen worden ontwikkeld. Op 28 maart benoemde de Chinese premier Wen Jiaobao Chun-ying Leung tot Chief Executive voor de vierde mandaatperiode. De Chinese president Hu Jintao zat de eedaflegging van de Chief Executive voor op 1 juli, tegelijk de 15e verjaardag van de overdracht. In zijn inaugurale rede pleitte Chief Executive Leung voor "het in stand houden van justitie, de rechten van het volk, de bescherming van de rechtsstaat, een schoon bestuur, vrijheid en democratie, als deel van de kernwaarden van Hongkong". Hij zei eveneens dat hij "de ontwikkeling ondersteunt van een democratisch politiek systeem in overeenstemming met de bepalingen van de basiswet en de relevante beslissingen van het permanente comité van het Nationale Volkscongres". De EU verheugt zich over deze verbintenissen. Voor deze verkiezing werd de Wetgevende Raad uitgebreid van 60 tot 70 leden, waarbij de zetels gelijk werden verdeeld over de geografische kieskringen en de functionele kieskringen. De zetels voor de geografische kieskringen worden verdeeld op basis van evenredige vertegenwoordiging. Er werden vijf bijkomende leden verkozen als nieuwe geografische kieskringen, en via algemeen kiesrecht werden vijf districtsraadsleden verkozen tot zogenoemde "superwetgevers" in een nieuwe (tweede) functionele districtsraad. Voor het eerst werd meer dan de helft van de zetels van de Wetgevende Raad rechtstreeks verkozen, zodat het huidige parlement meer democratische legitimiteit heeft dan zijn voorgangers. Voor de 70 zetels waren er 287 kandidaten uit 17 partijen of belangengroepen. De opkomst in de vijf geografische kieskringen op 9 september bedroeg 53 %, wat hoger was dan bij de verkiezing voor de Wetgevende Raad in 2008 (45 %), maar lager dan in 2004 (55,6 %). De statistieken van de verkiezingen tonen het volgende aan. Geografische kieskring (35 zetels): 53 % van de 3 470 000 personen op de kiezerslijst heeft gestemd; nieuwe (tweede) functionele districtsraad (de zogenoemde "superzetels") (5 zetels): 51,9 % van de 3 220 000 personen op de kiezerslijst heeft gestemd; de 14 traditionele functionele kieskringen (30 zetels): 69,6 % van de 216 979 personen op de kiezerslijst heeft gestemd. De verkiezingsprocedure werd over het algemeen als goed beheerd beschouwd. Zowel de media als andere bronnen hebben bericht over inmenging van het Verbindingsbureau van de centrale Chinese regering in de kiescampagne, via publieke verklaringen en gelobby voor kandidaten. De proregeringspartijen wonnen 43 zetels (17 geografische, 2 superzetels en 24 functionele zetels) en haalden net geen tweederdemeerderheid. Van deze partijen bleef de DAB-partij (Democratic Alliance for the Betterment and Progress of Hongkong) de grootste partij van Hongkong, met 13 zetels in de Wetgevende Raad. De vroegere voorman van de DAB-partij, Jasper Tsang Yok-sing, werd opnieuw verkozen tot voorzitter van de Wetgevende Raad. De pandemocratische oppositiepartijen wonnen 27 (18 geografische, 3 superzetels en 6 functionele zetels) van de 70 zetels in het parlement, waardoor zij over een blokkerende minderheid beschikken voor constitutionele wijzigingen. De Onafhankelijke Commissie tegen corruptie (ICAC) kreeg 2 281 klachten over de verkiezingen voor de districtsraden van november 2011. Van de 1 614 beschuldigingen van NL 3 NL fraude waren er 1 604 vervolgbaar. Tegen november 2012 waren 45 personen vervolgd voor verkiezingsfraude, met 38 veroordelingen tot gevolg. Het onderzoek van deze beschuldigingen door een speciale taskforce van de ICAC bracht geen bewijzen aan het licht voor buitensporige of systematische verkiezingsfraude. In zijn eerste beleidsverklaring aan de Wetgevende Raad wees Chief Executive Leung erop dat betaalbare huisvesting, armoede, ouderen en de ouder wordende bevolking van Hongkong, en het milieu zijn topprioriteiten zijn. Hij zei eveneens te zullen werken aan een consensus voor de invoering van een voorstel over algemeen kiesrecht voor de verkiezing van de Chief Executive in 2017. Een aantal leden van de Wetgevende Raad had scherpe kritiek op de prioriteiten van de Chief Executive en blokkeerde meermaals de besluitvorming door te gaan filibusteren. Ook van de media kreeg de Chief Executive geregeld kritiek, onder meer door aantijgingen van ongeoorloofde renovatie van zijn huis. De regering ondervond grote weerstand tegen een plan dat op 30 april onder de vorige regering werd aangekondigd om ethische en nationale vorming op te nemen in het schoolprogramma. Op 7 juli werd een belangengroep van ouders over nationale vorming opgericht om te protesteren tegen de invoering van nationale vorming in het schoolprogramma. Volgens de groep namen op 29 juli ruim 90 000 mensen deel aan een bijeenkomst om de regering op te roepen het plan in te trekken. Op 8 september kondigde de regering aan dat de nationale vorming geen verplicht onderdeel zou worden en dat scholen zelf zouden kunnen beslissen het onderwerp al dan niet in te voeren. Een maand later ging de regering nog verder en verklaarde zij dat het programma voor ethische en nationale vorming formeel werd geschrapt en dat de regering scholen niet zou vragen het programma in te voeren, noch het zou gebruiken als basis voor schoolinspecties. Over het behoud van de rechtsstaat en de onafhankelijkheid van het gerecht worden nog steeds publieke debatten gehouden. De Chief Executive en de secretaris voor Justitie hebben meermaals gewezen op het belang ervan bij het beschermen van de kernwaarden van Hongkong en om de regio aantrekkelijk te houden voor investeerders. Er ontstond een controverse toen de vroegere secretaris voor Justitie een verklaring aflegde waarin, volgens de leden van de Wetgevende Raad en de media, werd betwijfeld dat justitie wel onafhankelijk van de centrale regering werkte. De huidige secretaris voor Justitie kreeg kritiek toen hij voorstelde dat het Hooggerechtshof, alvorens uitspraak te doen over een hoger beroep, het permanente comité van het Nationale Volkscongres zou vragen om de rechtsgevolgen van een eerdere interpretatie van het comité te interpreteren. Over het algemeen bestaat toch de indruk dat alle belanghebbenden zich scharen achter en houden aan het beginsel van een gerechtelijke onafhankelijkheid en van de rechtsstaat. Buitenlandse ondernemingen verwijzen nog steeds naar de onafhankelijkheid van het gerechtelijke systeem van Hongkong als een van de grote redenen om in Hongkong een bedrijf op te zetten. Juristen, onder wie rechters, advocaten en procureurs, hebben vaak stappen ondernomen om de kwaliteit van het gerechtelijke systeem in Hongkong en de rechtsstaat in het algemeen te beschermen en te ontwikkelen. In juni 2012 werd de bemiddelingsordonnantie vastgesteld die op 1 januari 2013 in werking trad. Hierin wordt het wetgevingskader bepaald waarbinnen bemiddeling in Hongkong kan plaatsvinden, met de nadruk op de waarborging van de vertrouwelijkheid. In september 2012 heeft de Chinese commissie voor internationale economische en handelsbemiddeling het Hongkong-bemiddelingscentrum opgericht, het eerste centrum buiten het Chinese vasteland. De secretaris voor Justitie, Rimsky Yuen, verklaarde dat de NL 4 NL aanwezigheid van dit centrum, in combinatie met het Aziatische kantoor van het internationale arbitragehof van de internationale kamer van koophandel, de status van Hongkong als centrum van internationale arbitrage heeft versterkt. De positie van Hongkong als juridisch centrum werd nog versterkt door de opening, in december 2012, van het regionaal kantoor voor Azië-Stille Oceaan van de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht. Op 28 maart won de regering van Hongkong het beroep tegen een vonnis van een lagere rechtbank, waarin een buitenlandse hulp in de huishouding het recht kreeg om een permanente verblijfsvergunning in Hongkong te mogen aanvragen na zeven jaar wettelijk in Hongkong te hebben verbleven. De rechters verwierpen unaniem de argumenten dat een bepaling in de immigratiewet die buitenlandse hulpen in het huishouden zou uitsluiten van het recht op een permanente verblijfsvergunning, ongrondwettelijk was. In 2012 konden inwoners van Hongkong hun vrijheid van meningsuiting en vereniging blijven uitoefenen, zoals blijkt uit de jaarlijkse marsen op 4 juni en 1 juli, de betogingen tegen het programma voor nationale vorming en voor gendergelijkheid, en de ontelbare bijeenkomsten over andere thema's. Volgens de organisatoren namen meer dan 180 000 mensen deel aan de wake bij kaarslicht van 4 juni, het grootste evenement sinds 1989. Op 1 juli, een paar uur na de openingsceremonie die door president Hu werd voorgezeten, kwamen honderdduizenden inwoners van Hong Kong op straat om hun recht op vrije meningsuiting uit te oefenen en hun onvrede en zelfs boosheid te tonen over de trage democratisering en de inmenging van Peking in de politiek van Hong Kong, de twijfels aan de integriteit van Leung, de stijgende woningprijzen en de mensenrechten in China. Volgens de organisatoren waren er ongeveer 400 000 deelnemers, de politie hield het op 63 000. De meeste betogingen verliepen vreedzaam en over het algemeen reageerde de politie niet buiten proportie. De media, ook de digitale media, bleven vrij en konden uiteenlopende visies verkondigen. Toch nam de indruk toe dat zowel de gedrukte als de elektronische media aan zelfcensuur deden, met name bij verslaggeving over het Chinese vasteland. Uit een opiniepeiling van de universiteit van Hongkong in oktober 2012 bleek dat 24 % van de respondenten de persvrijheid onvoldoende vond. ONTWIKKELINGEN OP ECONOMISCH EN HANDELSGEBIED Hongkong bleef duidelijk een van 's werelds toonaangevende financiële centra, en een cruciaal handelsknooppunt in Azië. Het bleef een toegangspoort naar China voor handel en investeringen en bleef ook de belangrijkste proeftuin voor de internationalisering van de Chinese munteenheid, de renminbi (RMB). Hongkong bleef grote stromen directe buitenlandse investeringen aantrekkingen en stond hoog genoteerd in veel wereldwijde enquêtes over economische vrijheid en ontwikkeling1. 1 NL In zijn verslag over financiële ontwikkeling 2012 rangschikte het Wereldforum voor economie Hongkong voor het tweede jaar op rij als eerste van 62 wereldwijd toonaangevende financiële systemen en kapitaalmarkten. Hongkong voert voor het 19e jaar op rij de lijst aan van landen met de meest vrije economie in de index van de economische vrijheid van de Heritage Foundation. Volgens het jaarverslag 2012 van de UNCTAD over wereldwijde investeringen bedroeg de instroom van buitenlandse directe investeringen in Hongkong 83 miljard USD in 2011, waarmee Hongkong de op drie na grootste ontvanger ter wereld is. 5 NL Zelfs met deze economische prestaties is de regering van plan de economische basis van Hongkong nog te verbreden. De Chief Executive heeft een meer "proactieve" aanpak aangekondigd van economische ontwikkeling, met meer directe regeringsmaatregelen dan de vorige regeringen. Hij kondigde met name maatregelen aan om de armoede in Hongkong te bestrijden, de ouderen te ondersteunen en te zorgen voor betaalbare huisvesting voor de lagere en middeninkomens. De nieuwe Chief Executive heeft meermaals het belang benadrukt van de economische integratie met continentaal China als strategie voor groei. De economie van Hongkong haalde grote voordelen uit de bevoorrechte positie binnen de grotere Chinese markt, maar toch waren er in 2012 ook een aantal economische strubbelingen als gevolg van de integratie. Op het vlak van toerisme was er het grote voordeel dat er in 2012 35 miljoen bezoekers van het vasteland kwamen, maar daardoor kwam de infrastructuur wel zwaar onder druk te staan. Kopers vanuit het vasteland kregen het verwijt de prijzen de hoogte in te jagen en zo de vastgoedmarkt nog meer onder druk te zetten. De toevloed van zwangere vrouwen die in Hongkong komen bevallen, stelt de gezondheidszorg in de stad op de proef. Dergelijke problemen vormen politieke en beleidsmatige uitdagingen voor de regering en leidden tot de uiting van vijandige gevoelens tegenover het vasteland. In 2012 groeide de economie in Hongkong met een bescheiden 1,4 %, omdat de export te lijden had onder de zwakke externe omgeving. De groei in China en de grote binnenlandse vraag vormden een buffer voor de negatieve invloed van de externe factoren. Het bbp groeide in 2011 met 4,9 %. Ondanks de geringe groei zorgde de economie wel voor een zo goed als volledige werkgelegenheid en een afname van de inflatiedruk. De werkloosheidsgraad bedroeg in 2012 3,3 %. De index van de consumptieprijzen daalde van 5,9 % in het eerste kwartaal naar 3,8 % in het vierde kwartaal. Aandelen kwamen onder druk te staan door de financiële en economische problemen in de ontwikkelde economieën. Het beleggerssentiment werd aangetast in de aanloop naar de machtsoverdracht tijdens het 18e Nationale Volkscongres van de Chinese communistische partij. De aandelenprijzen daalden en de handel verzwakte. Op de primaire markt was de activiteit rond fondsenwerving aanzienlijk rustiger. In 2012 verloor de effectenbeurs van Hongkong na drie jaar haar leidersplaats als 's werelds grootste markt voor beursintroducties. Met de steun van China is Hongkong de grootste offshore renminbimarkt geworden, als onderdeel van het beleid van de centrale regering voor een geleidelijke internationalisering van de renminbi (RMB). Hongkong herbergt de grootste hoeveelheid RMB-liquiditeit buiten China, met een totaal aan RMB-liquiditeit en openstaande deposito's ter waarde van 720 miljard RMB (eind 2012). In 2012 behandelden banken in Hongkong voor meer dan 2,6 biljoen RMB grensoverschrijdende handelstransacties in RMB (een stijging met 37 % tegenover 2011). Eind 2012 bedroegen de openstaande RMB-deposito's uitgegeven in Hongkong ruim 230 miljard RMB, een stijging met 62 % in vergelijking met 2011. De infrastructuur van de offshore RMB-markt in Hongkong is opgebouwd en de markt op het vlak van aanbod aan investeringsproducten en liquiditeit een dominante positie in. Hongkong beschikt weliswaar over een pioniersvoordeel, maar gaat ervan uit dat de concurrentie zal toenemen doordat de centrale regering geleidelijk RMB-operaties opent in andere financiële centra als Londen, Singapore en Taipei. Als reactie op de verzachtende maatregelen voor de kwantitatieve aspecten die de Federal Reserve van de VS nam, heeft de monetaire autoriteit van Hongkong (HKMA) snel gehandeld en striktere richtlijnen voor banken opgesteld betreffende hypothecaire leningen. De HKMA kwam in de loop van het jaar herhaaldelijk tussenbeide op de geldmarkten om het stelsel van NL 6 NL vaste wisselkoersen (koppeling HKD-USD) te beschermen. De HKMA verklaarde in staat te zijn onbeperkt USD te kunnen aankopen om de monetaire stabiliteit te behouden. Ondanks de inspanningen voor monetaire discipline is de vastgoedmarkt in 2012 niet bedaard en namen zowel de transactievolumes als de prijzen toe. De vastgoedprijzen stegen in 2012 met 25 %; in vergelijking met 2007, toen zij op het laagste peil stonden, zijn de prijzen verdubbeld. Door de sterke stijging van de huizenprijzen ontstonden sociale spanningen en moest de nieuwe regering erkennen dat betaalbare huisvesting een kernprioriteit in haar beleid moest worden. Om het risico op een eigendomszeepbel te verkleinen heeft de regering in Hongkong fiscale maatregelen getroffen om de vraag te temperen, met name van speculanten en nietingezetenen. Op 27 oktober stelde de regering voor het bijzondere zegelrecht te verhogen en een extra koperszegelrecht van 15 % in te voeren voor bedrijven en niet-ingezetenen die vastgoed kopen. Bij het begin van zijn ambtsperiode kondigde Chief Executive Leung tien maatregelen aan om het aanbod aan grond en huisvesting op korte en middellange termijn uit te breiden. Het extra aanbod in 2012 was te klein om echte prijscorrecties teweeg te brengen, zeker ook door de extreem lage interesten in Hongkong. Andere maatregelen die in 2012 met betrekking tot het aanbod zijn genomen, zouden de prijzen in 2013 enigszins moeten doen dalen. Op het vlak van wetgeving werd in juni 2012 de concurrentieordonnantie goedgekeurd, nadat de raadplegingstermijn was verlengd en tal van wijzigingen werden aangebracht. Heel wat bepalingen, onder meer de oprichting van een commissie, zullen pas in 2013 worden uitgevoerd. De concurrentiewetgeving in Hongkong bevat geen algemene bepalingen inzake fusies, behalve voor de telecomsector, en stelt een 570-tal overheidsinstanties vrij. Op extern vlak heeft Hongkong zijn inspanningen voor vrijhandelsovereenkomsten met zijn handelspartners opgevoerd. Na de afsluiting van vrijhandelsovereenkomsten met achtereenvolgend China, Nieuw-Zeeland en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA), heeft Hongkong op 7 september 2012 een vrijhandelsovereenkomst ondertekend met Chili. Hongkong streeft ook naar deelname aan lopende initiatieven in de regio om zijn positie als regionaal handelscentrum te behouden, onder meer door formele handelsbetrekkingen aan te knopen met de ASEAN. De regering is ook promotie blijven voeren voor investeringen en blijven streven naar overeenkomsten voor investeringsbescherming met derde landen, om haar bedrijven beter te beschermen en buitenlandse investeringen aan te trekken. Met Rusland en Nieuw-Zeeland lopen de onderhandelingen, en met China worden ze opgestart zodra de FTA van kracht wordt. Op 29 juni 2012 werd het negende supplement bij de partnerschapsovereenkomst voor nauwere economische samenwerking (CEPA) tussen China en Hongkong ondertekend; dat moet zorgen voor de uitvoering van maatregelen voor economische integratie en de samenwerking tussen de twee partijen vergemakkelijken. Dit supplement voorziet in 43 maatregelen voor de liberalisering van diensten en de stimulering van handel, en versoepelde de beperkingen inzake markttoegang voor 21 bestaande sectoren. De centrale regering heeft zich ertoe verbonden de sector van de diensten met Hongkong tegen eind 2015 volledig te liberaliseren. De uitvoering van de CEPA in China blijft in sommige sectoren een probleem en ondernemingen in Hongkong, ook uit de EU, konden nog niet altijd ten volle genieten van de voordelen van de CEPA. NL 7 NL DE BETREKKINGEN EN DE SAMENWERKING TUSSEN DE EUROPESE UNIE EN HONGKONG De bilaterale betrekkingen en de samenwerking tussen de EU en Hongkong zijn zich in 2012 blijven uitbreiden. Hongkong blijft een belangrijke partner in de regio en is een belangrijke faciliteerder voor de handels- en investeringsstromen tussen de EU en China. De EU heeft in 2012 haar positie behouden als op een na grootste handelspartner van Hongkong, na China. Hongkong was de 20e handelspartner van de EU in 2012. Bilaterale handel tussen de EU en Hongkong kende een sterke groei met 5,9 % en bedroeg in de eerste drie kwartalen van 2012 44,2 miljard euro. In juni 2012 hadden EU-bedrijven 453 regionale hoofdkantoren, 740 regionale kantoren en 697 lokale kantoren in Hongkong. De EU-bedrijven zijn in een brede waaier van sectoren actief, en vooral in financiële en zakelijke diensten, handel en logistiek, bouwprojecten en detailhandel. EU-bedrijven zijn belangrijke actoren in de bank- en verzekeringssector en het effectenwezen van Hongkong. Als een van de grootste concentratiepunten van het Europese bedrijfsleven in Azië blijft Hongkong een groot aantal Europese burgers aantrekken die op het grondgebied van Hongkong verblijven en werken: eind 2012 ging het om in totaal 31 390 personen. In de lijst met meest populaire bestemmingen voor buitenlandse directe investeringen van de EU staat Hongkong op de zevende plaats, met 2 % van de buitenlandse directe investeringen van de EU in 2011, ter waarde van 124 miljard euro. De investeringen van Hongkong in de EU namen de jongste jaren snel toe. Na de Verenigde Staten, Zwitserland en Canada was Hongkong de op drie na grootste bron van buitenlandse directe investeringen in de EU in 2011. De directe instroom van Hongkong naar de EU en de investeringen uit Hongkong bedroegen respectievelijk 6,5 miljard euro en 63,9 miljard euro. Hongkong blijft ook een belangrijke schakel in de stroom buitenlandse directe investeringen van de EU naar continentaal China en omgekeerd. De belangrijkste redenen daarvoor zijn de nabijheid van Hongkong ten opzichte van continentaal China, de goede zakelijke betrekkingen met China, het eenvoudige belastingstelsel van Hongkong en de beschikbaarheid van hoogwaardige dienstverlening op financieel, boekhoudkundig en juridisch gebied, alsmede de fysieke aanwezigheid in Hongkong van een steeds groter aantal Europese en Chinese bedrijven. Daarnaast vormt Hongkong het ideale forum voor het bijeenbrengen van kapitaal voor investeringen of de uitbreiding van zakelijke activiteiten, zowel via beursintroducties, secundaire noteringen of obligatie-emissies (inclusief RMBobligaties). Op 3 december 2012 vond in Brussel de zesde gestructureerde dialoog tussen de Europese Unie en de regering van de SAR Hongkong plaats. De gestructureerde dialoog vormt een degelijk platform dat de EU en Hongkong in staat stelt om zaken van wederzijds belang te bespreken. Heel wat thema's kwamen aan bod: economische betrekkingen, handel en investeringen, luchtvaart, milieu, innovatie en samenwerking op onderwijsgebied, regelgeving inzake financiële dienstverlening, concurrentiewetgeving en douanevraagstukken. Tijdens het negende comité voor douanesamenwerking in november 2012 werd de samenwerking opgestart tussen deskundigen op het vlak van intellectuele eigendomsrechten en werd de deelname voorbereid van Hongkong aan het project tussen de EU en China voor intelligente en veilige handelsstromen. De EU is blijven streven naar verkennende gesprekken over eventuele samenwerking op het gebied van de belastingheffing op spaargeld, rekening NL 8 NL houdend met recente internationale ontwikkelingen op het vlak van informatie-uitwisseling tussen de belastingdiensten en de behoefte aan een internationaal gelijke voorwaarden. In 2012 waren er heel wat bezoeken op hoog niveau vanuit de instellingen van de Europese Unie aan de SAR Hongkong, onder meer hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Catherine Ashton in juli, commissaris voor de interne markt en diensten Michel Barnier in januari, en commissaris voor handel Karel De Gucht in februari. Een delegatie van het Europees Economisch en Sociaal Comité bezocht Hongkong in april. De bezoeken van hogere ambtenaren hebben ook bijdragen aan aanzienlijke veranderingen op gebieden van gemeenschappelijk belang, zoals regelgeving op financiële diensten, macro-economische zaken, consumenten- en gezondheidsbescherming, en meertaligheid. Leden van het Europees Parlement hebben ook bezoeken gebracht aan Hongkong en aldus bijgedragen tot meer samenwerking. Bij de activiteiten van het European Union Business Information Programme voor Hongkong en Macau (EUBIP), dat medegefinancierd wordt door de Europese Commissie en wordt beheerd door de Europese Kamer van Koophandel in Hongkong, werd voorrang gegeven aan activiteiten in verband met de reactie van de EU op de staatsschuldcrisis, regelgeving inzake financiële dienstverlening, milieu en klimaatverandering, CEPA en handelsbetrekkingen tussen de EU en China. De ondernemingsraden voor sectoren waarin Europese bedrijven en industrieën een leidende positie innemen, bijvoorbeeld informatieen communicatietechnologie en financiële dienstverlening, zorgden voor een belangrijke bijdrage van de industrie aan het overleg op regeringsniveau. Het EUBIP werd in november 2012 afgesloten, de belangrijkste activiteiten worden overgenomen door de Europese Kamer van Koophandel en in 2013 wordt een nieuw project gelanceerd. Om de banden met Hongkong aan te halen hebben de diplomatieke missies van de EU en de lidstaten in de regio hun inspanningen op het vlak van openbare democratie opgevoerd, om de EU meer zichtbaarheid te geven in Hongkong en de kennis van het EU-beleid te vergroten. Dat gaat onder meer om handelspolitiek en regelgevingsbeleid, energie en klimaatverandering, de financiële regelgeving, douanezaken, gendergelijkheid, interculturele dialoog, academische zaken en de rol van de EU in de wereld. De diplomatieke missies van de EU hebben ook nauw samengewerkt ter bevordering van inter-persoonlijke contacten en academische uitwisselingen, door middel van gezamenlijke activiteiten zoals de EU-onderwijsbeurs, het EU-filmfestival en het initiatief voor de viering van Europese talen. Op 1 september 2012 is het een academisch EU-programma in Hongkong van start gegaan. Dit consortium wordt gevormd door de Baptistenuniversiteit van Hongkong, de Chinese universiteit van Hongkong, de universiteit van Hongkong en de Lingnan universiteit. Het programma is bedoeld om academisch onderzoek te ondersteunen, de dienstverlening te ontwikkelen om zo de zichtbaarheid van de EU te doen toenemen en om de academische samenwerking met instellingen voor hoger onderwijs uit de EU te versterken. Na een ongeluk met een veerboot op 1 oktober, drukte de hoge vertegenwoordiger haar medeleven uit met de familie en de dierbaren van de 39 slachtoffers. Zij benadrukte ook hoe belangrijk Hongkong voor de EU is als vriend en partner. De EU zal haar relatie met de SAR Hongkong blijven uitbreiden, de betrekkingen op het vlak van economie en handel stimuleren, de samenwerking intensiveren met bedrijven en het NL 9 NL maatschappelijk middenveld en de mobiliteit en de uitwisseling met de bevolking van Hongkong stimuleren. NL 10 NL