Muziektaal – Jaar 3 Intervallen en toonaarden

Muziektaal – Jaar 3
Intervallen
en toonaarden
De intervallen of toonafstanden
Hoedanigheid en inhoud van intervallen
Hoedanigheid = klein, groot of rein


Reine = prime, kwart, kwint en octaaf
De andere intervallen zijn groot of klein
De inhoud van de intervallen is hoeveel hele en halve tonen ze bevatten.
Gekende intervallen met hoedanigheid en inhoud
Reine prime
Rein octaaf
Kleine secunde (= 0,5 toon)
Grote secunde (= 1 toon)
Kleine terts (= 1,5 toon)
Grote terts (= 2 tonen)
Reine kwart (= 2,5 tonen)
Reine kwint (= 3,5 tonen)
Belangrijkste, te onthouden intervallen




Kleine secunde = 1 halve toon
Kleine terts = 1 hele en 1 halve toon
Reine kwart = 2 hele en 1 halve toon
Reine kwint = 3 hele en 1 halve toon
Vergeet het truckje voor de halve tonen niet! FA-MI-LIE van SI-DO-NIA
Stappenplan
1. De naam van het interval zoeken = prime, secunde, terts, kwart, kwint, sext, septiem
of octaaf.
2.
3.
4.
5.
(3 = terts)
(6 = sext)
Panikeren (deze stap mag je – liefst zelfs – overslaan: ga dan direct door naar stap 4)
Kalmeren
De inhoud van het interval zoeken zonder wijzigingstekens = aantal hele en halve
tonen
Voor de hoedanigheid (klein, groot, rein) pas je dan de inhoud van het interval aan
door kruisen of mollen te plaatsen om tot het gevraagde te komen.
Kruisen en mollen bij intervallen
Een kruis kan een interval zowel vergroten als verkleinen, dit geldt ook voor een mol. Het
hangt ervan af waar het wijzigingsteken geplaatst wordt.

De afstand tussen de noten, het interval, wordt dus kleiner wanneer je een mol bij
de bovenste noot plaatst of een kruis bij de onderste noot.

Het interval maak je groter door een kruis bij de bovenste noot te plaatsen of een
mol bij de onderste noot.
Het verschil tussen toontrappen en intervallen
De toontrap is de plaats van de noot in de toonladder, niet te verwarren met een interval
wat de afstand tussen 2 noten is.
Toonaarden
De toonaard wordt bepaald door de belangrijkste toon. Dit is de grondtoon of tonica. De
melodie beweegt zich rond deze tonica. Dit zijn de noten waarmee je de toonladder kunt
schrijven.
De toontrappen
I – tonica
II – boventonica
III – mediant
IV – subdominant
V – dominant
VI – bovendominant
VII – leidtoon
VIII – (octaafnoot of tonica-8 of kortweg gewoon) tonica