Testresultaten TextAid V2

Testresultaten TextAid
Visio Onderwijs | V2 februari 2016
onderzoeksverslag Petra Hakvoort
getest door aandachtsfunctionarissen digitaal lezen&schrijven: Mariska Han, Ria van den Dungen, Louis Kamphuis, Henk
Benjamins, Els Verra en Petra Hakvoort
Toepassingsmogelijkheden voor leerlingen met een visuele beperking
Textaid kan worden gebruikt voor het lezen van teksten die niet groter zijn dan 100 mb,
bijvoorbeeld een toets of tekst van een website. Indien gewenst kan deze 100 mb verder
opgeschaald worden.
Het programma biedt veel mogelijkheden voor slechtziende leerlingen om de tekstweergave naar
eigen wens aan te passen, zoals de voorleesfunctie, leesliniaal, tekst maskeren, highlighten,
lettergrootte en –type instellen, letter- en achtergrondkleur. Ook kan het programma
afbeeldingen voorlezen (mits gelabeld met omschrijving??).
Voorlezen kan in de gangbare talen (NL, ENG, FR, DU) en daarnaast nog in diverse andere talen.
Bij het luisteren en meelezen van teksten op internet zit een handig hulpmiddel die de regel die
wordt voorgelezen vergroot onder in beeld laat zien met highlightings kleuren.
Sterke punten
- Vergroten van teksten met ctrl + scrollwheeltje van de muis
- Afbeeldingen worden voorgelezen en krijgen ook even de focus als er in een tekst naar
verwezen wordt (!!)
- Veel instelmogelijkheden voor tekstaanpassingen die handig zijn voor slechtzienden
- Handige hulpmiddelen: pagina maskeren, leeslineaal, tekst highlighten
- Downloaden als MP3
- Spraak en tegelijkertijd meelezen mogelijk.
- Leeshulp op websites – onderin beeld vergrootte weergave van de regel die wordt
voorgelezen.
- Webbased – altijd en overal beschikbaar waar computer/tablet met internet aanwezig is.
- Geschikt voor ‘kleine’ teksten. Eenvoudig knippen en plakken in Textaid.
Zwakke punten
- Bij grote zoompercentages (met Ctrl + scrollwheeltje) valt tekst buiten beeld
- Niet bedienbaar met sneltoetsen
- Niet volledig te bedienen met toetsenbord -> bijv uploadvenster van bibliotheek krijgt
focus niet.
- Lettertype verdana niet beschikbaar (is lettertype dat goed leesbaar is voor slechtzienden)
- Kleine stukjes vooruit- en terugspoelen niet mogelijk. Verder gaan in tekst, anders dan
naar volgende pagina. (je kunt alleen starten met lezen aan het begin van een pagina of
selectie met muis)
- Voorlezen van PDF’s gaat per bladzijde, je kunt niet het hele bestand doorlezen, maar
moet per bladzijde opnieuw het voorleescommando geven.
- Kleine knoppen, er is geen mogelijkheid om deze groter weer te geven
- Regelafstand aanpassen werkt niet altijd goed (soms wel ingesteld, maar niet te zien in de
tekst)
- Schrijfhulp reageert soms traag (onhandig als je zelf heel snel kunt typen)
- Als je iets met de tekst wil (bijv. even pauze) of de werkbalk bedienen moet je eerst het
hulpmiddel wat je gebruikt (bijv. maskering) uitschakelen, anders kun je er niet bij.
-
-
Er is geen bladwijzer/markeringspunt midden in een tekst aan te maken– zodat je weer
exact op de plek verder kunt lezen waar je gebleven bent
Soms schuift tekst over elkaar heen
Werkboeken invullen/bewerken niet mogelijk.
Default taal instellen. Nu moet je elke keer opnieuw je voorkeurstaal instellen.
Werkt niet goed op een tablet (iPad). Althans, niet via de boekwijzer: sites voorlezen lukt
niet, sites lopen vast. Instabiel.
Tekst met ingewikkelde opmaak, zoals tabellen of veel opsommingstekens, wordt niet
altijd goed omgezet. Bijvoorbeeld het voorlezen van 2 kolommen ergens op een bladzijde:
leest linker kolom, leest de hele bladzijde eronder, leest dan de rechterkolom.
Integratie met dropbox of andere veelgebruikte clouddienst
Bediening door leerlingen met een visuele beperking
De bedieningsknoppen zijn erg klein en niet goed te lezen voor slechtzienden. Je kunt de knoppen
alleen met de muis bedienen, er zijn geen sneltoetsen beschikbaar. Het is meestal wel mogelijk om
de knoppen met Tab en Enter te bedienen. Dit is erg lastig, vermoeiend en tijdrovend. Bijv. als je
het programma wilt pauzeren moet je eerst een aantal keer op tab drukken om op de pauze knop
te komen, handig zou zijn als dit met een eenvoudige sneltoetscombinatie kan worden
gerealiseerd. Niet alle onderdelen zijn volledig toetsenbord toegankelijk, bijvoorbeeld het
uploadvenster van de bibliotheek.
Ook op de tablet is het bedieningsbalkje heel klein, inzoomen lukt niet omdat het
programma/website vastloopt. Blinde leerlingen kunnen dit balkje niet bedienen en kunnen beter
Voice Over gebruiken om een website voor te laten lezen.
Conclusie
Voor de slechtziende leerlingen die in staat zijn de muis te bedienen biedt Textaid een aantal
handige tools om het lezen te vereenvoudigen. Zeer bruikbare tools zijn de leeslineaal, maskering
en highlighting. Veel slechtziende leerlingen hebben last van crowding (object/tekst/woord/letters
niet kunnen herkennen als er veel andere objecten omheen staan) en daarvoor zijn deze tools heel
geschikt. Voor slechtziende leerlingen die een grote vergroting nodig hebben en voor blinde
leerlingen is Textaid niet geschikt, omdat de bedieningselementen erg klein zijn en niet volledig
toetsenbord toegankelijk.
Overige opmerkingen
Voor CVI leerlingen (visuele verwerkingsstoornis waarbij soms sprake is van een goede
gezichtsscherpte, maar waarbij de visuele informatie niet goed wordt verwerkt door de hersenen)
met een relatief goede gezichtsscherpte zou Textaid mogelijk een goed leeshulpmiddel kunnen
zijn. Deze groep is niet apart getest in dit onderzoek. Als lesboeken (via Dedicon?) beschikbaar
komen is het zinvol deze groep afzonderlijk te testen.
Slechtziende leerlingen krijgen via het UWV meestal 1 hulpmiddel vergoed voor
lezen/schrijven/communicatie. Textaid voorziet dan niet in een totaal oplossing voor deze groep.
Omdat zij naast lezen in boeken, ook veel andere computertaken moeten verrichten (Word, mail,
excel, etc). Hiervoor zijn zij vaak aangewezen op een vergrotingsprogramma. Als Textaid reeds op
de scholen aanwezig is, kunnen zij daar naast hun vergrotingsprogramma uiteraard gebruik van
maken, mits zij hier visueel gezien toe in staat zijn.
Er zijn onderhandelingen gaande tussen de leverancier van TextAid (ReadSpeaker) en Dedicon om
via een rechtstreekse koppeling PDF boeken in de bibliotheek van Textaid te uploaden. De PDF
boeken zullen geen ingewikkelde versleutelingen bevatten, maar gewatermerkt zijn, zodat het
voor de gebruiker eenvoudig is om boeken met behulp van TextAid te openen. Streefdatum
hiervoor is april 2016.