Lysistrata

Lysistrata
Zij die de macht ontbindt.
Floris Schutter 4V4
Koen Davina 4V1
Inleiding
De oorsprong van de Griekse komedie is te vinden in Athene. Daar verkleedde men zich en
ging men de straten op in een komos (processie) om te dansen en te zingen. Ze deden dit om
de goden van de vruchtbaarheid en vooral de god Dionysus te eren. Je kunt de optocht met
een soort carnavals optocht vergelijken. Er werden ook veel grappen gemaakt tijdens zo’n
komos. Uit de komos ontstond de komedie. Deze komedies bestonden uit veel zang en dans,
maar ook uit vele grappen. De Griekse komedie had veel gemeen met de Griekse tragedie, ze
hadden allebei een religieuze achtergrond en bij beide toneelspelen was ook altijd een koor
aanwezig dat uit van alles kon bestaan. Het grootste verschil tussen beide is dat er in
komedies nieuwe verhalen werden gemaakt, in tegenstelling tot de tragedies die meestal
werden gevormd uit bestaande mythen en legenden. Er zijn twee soorten komedies, de “Oude
Komedie” en de “Nieuwe Komedie”. De oude komedie was vrij satyrisch en in zulke
komedies werd niemand gespaard, geen politicus, geen filosoof en geen dichter, soms werden
zelfs de goden belachelijk gemaakt. In de nieuwe komedies ging het meer om een blijspel.
Ook vindt je in de nieuwe komedie allerlei vaste types, zoals een vrek, een slimme slaaf of
een strenge vader. In nieuwe komedies komen heel veel misverstanden voor. Een van de
komedie schrijvers uit de Griekse tijd is Menander.De oorsprong van de Griekse komedie is te
vinden in Athene. Daar verkleedde men zich en ging men de straten op in een komos
(processie) om te dansen en te zingen. Ze deden dit om de goden van de vruchtbaarheid en
vooral de god Dionysus te eren. Je kunt de optocht met een soort carnavals optocht
vergelijken. Er werden ook veel grappen gemaakt tijdens zo’n komos. Uit de komos ontstond
de komedie. Deze komedies bestonden uit veel zang en dans, maar ook uit vele grappen. De
Griekse komedie had veel gemeen met de Griekse tragedie, ze hadden allebei een religieuze
achtergrond en bij beide toneelspelen was ook altijd een koor aanwezig dat uit van alles kon
bestaan. Het grootste verschil tussen beide is dat er in komedies nieuwe verhalen werden
gemaakt, in tegenstelling tot de tragedies die meestal werden gevormd uit bestaande mythen
en legenden. Er zijn twee soorten komedies, de “Oude Komedie” en de “Nieuwe Komedie”.
De oude komedie was vrij satyrisch en in zulke komedies werd niemand gespaard, geen
politicus, geen filosoof en geen dichter, soms werden zelfs de goden belachelijk gemaakt. Een
van de bekendste Griekse komedie schrijvers was Aristophanes. In de nieuwe komedies ging
het meer om een blijspel. Ook vindt je in de nieuwe komedie allerlei vaste types, zoals een
vrek, een slimme slaaf of een strenge vader. In nieuwe komedies komen heel veel
misverstanden voor. Een van de komedie schrijvers uit de Griekse tijd is Menander. Toneel
betekende heel veel voor de Grieken. Ze vonden het erg leuk, maar de toneelvoorstellingen
waren eigenlijk voor de goden bedoeld. Het was voor Grieken een vrijetijdsbesteding die
alleen maar toegankelijk was voor
mannen.
De Peloponnesische
oorlog
De Perzische oorlog begon in 490 v.
Chr. In deze oorlog tussen de Grieken
en de Perzen verloren de Perzen al
snel hun vloot. Tien jaar later trokken
de Perzen met een groot leger naar Griekenland. Onder druk van deze dreiging sloten de
meeste Griekse poleis zich aaneen. De Attisch-Delische Zeebond ontstond. Dit was een
zeebond waarin de Atheners de meeste macht hadden. Er ontstond toen een soort imperium
van de Atheners. Door deze bond konden de Grieken de strijd van de Perzen winnen. Toen er
een vrede was, hadden de Atheners nog steeds veel macht en dit leidde ertoe dat veel poleis
zich bedreigd voelden, vooral Sparta. De andere poleis konden niet meer uit de AttischDelische Zeebond, hierdoor voelden de poleis zich nog meer bedreigd. Sparta was bang voor
een groot Atheens rijk. Daardoor ontstond een conflict tussen Sparta en Athene. De
Peloponnesische oorlog brak uit.
De Peloponnesische oorlog was een hevige strijd. De Spartanen vertrouwden op hun landleger
terwijl de Atheners op hun vloot vertrouwden. De Atheners kampten met een pestepidemie en
de Spartanen hadden financiële problemen, maar niemand kon een overwinning behalen. In
het jaar 421 v. Chr. kwam er vrede. Acht jaar later begon de tweede fase van de oorlog. In de
tussentijd heeft er een soort koude oorlog geheerst. De Spartanen zochten contact met de
Perzen om hun financiële problemen in de oorlog op te lossen. Zo konden ze een sterke vloot
bouwen en de Atheners ook op zee verslaan. In het jaar 405 v. Chr. was het definitief gedaan
met de heerschappij van de Atheners. Er kwam een pro-Spartaans oligarisch bewind voor in
de plaats.
Opvoering van een toneelstuk in de klassieke oudheid.
De theaters in Griekenland werden altijd
op een berghelling gebouwd en in een
bepaalde hoek. Zo kreeg men een
gewelde akoestiek, zodat je als je
helemaal boven in het theater zat nog een
steen kon horen vallen. In Epidaurus
staat nog een theater met zo’n geweldige
akoestiek.. De tribunes waren vroeger
van hout, en later van steen. Door de
tribunes liepen trappen en loopruimtes.
De tribunes waren gebouwd om een
orchestra. Dit was de dansplaats. Het toneelstuk speelde zich voornamelijk af op de proskene.
Dit was het gedeelte voor de skene. De skene was het gebouw waar men zich kon omkleden.
De skene fungeerde ook als decor, bijvoorbeeld een paleis. In de skene voltrokken zich ook de
ongepaste scènes, zoals het doden van een koning. Om wel te laten zien wat er gebeurd was,
werden bijvoorbeeld het lijk van de koning op een ekkuklema naar buiten gerold. Een
ekkuklema was een soort karretje. De toneelspelers waren altijd mannen, vrouwen en slaven
mochten niet toneelspelen. Het was niet zeker of vrouwen en slaven toneelstukken mochten
bezoeken. Naast de skene stonden ook bijgebouwtjes, paraskenes genoemd. Soms verscheen
op zo’n bijgebouwtje een god die de ontknoping van het toneelstuk bracht. Hij werd over het
toneel gehesen door een machine en daarom werd hij een deus ex machina genoemd. Langs
de zijgebouwtjes liepen toegangen naar het toneel, deze toegangen werden paradoi genoemd.
Het koor kwam altijd op langs deze paradoi en ook de acteurs kwamen door een van deze
paradoi. Als een acteur van links opkwam had dat een andere betekenis dan dat hij van rechts
opkwam. Als hij van links kwam, kwam hij van buiten de stad, als hij van rechts kwam,
kwam hij vanuit de stad. De mensen op het toneel droegen maskers. Door deze maskers kon
iemand tegelijkertijd meerdere personages uitbeelden. De maskers hadden altijd een grote
mond zodat alle toeschouwers de acteur goed konden horen.
Hoe onze versie van het stuk
eruitziet.
In onze versie spelen mannen en vrouwen zonder
maskers te dragen. De mannen dragen een toga net zoals
de vrouwen. We proberen de jonge vrouwen iets
lekkerder weer te geven door ze grotere borsten te
geven, met halfblote benen en bloemen in lange los hangende haren. Veel linten en strikken,
en sieraden. Hun ogen worden donkerder gemaakt. We geven de oude vrouwen ouder weer
door ze lange grijze haren te geven en minder weelderige vormen. Hun kleding is wat
ingetogener maar chique. De jonge mannen zijn gekleed in oorlogsuitrusting. Ze dragen
speren en schilden bij zich. Als ze hun oorlogsuitrusting niet aan hebben dragen ze een toga.
Ze hebben wallen onder hun ogen zodat ze er zielig uitzien. Om aan te geven dat ze geil zijn
hebben ze een flinke lap stof in hun broek. De oudere mannen hebben versleten sandalen aan
en minder opvallende, grauwe kleding.
Het decor bestaat uit een tempel hoog op een berg, afgelegen van de stad waar de vrouwen
zich terugtrekken in verband met hun boycot.
Vrede door vrouwenmacht.
Lysistrata roept de Griekse vrouwen bijeen voor een overleg. Ze wil een oplossing zoeken.
Sommige vrouwen zijn het niet eens met haar, andere wel. Na lang overtuigen sluiten alle
vrouwen zich bij haar aan en kunnen ze ook de Spartaanse vrouwen overtuigen. Er komt een
sexboycot. Geen sex meer tussen mannen en vrouwen voordat de oorlog voorbij is. Dit is
natuurlijk niet uit te houden voor de mannen. Al snel besluiten de mannen zich maar over te
geven aan de vrouwen en word er vrede gesloten. Je kunt hierdoor zien dat vrouwen een grote
macht hebben en door die macht kunnen ze een vrede stichten en hun doel bereiken: hun
mannen thuis houden en geen oorlog meer.