Drama of dramatiek

advertisement
Drama of dramatiek (afgeleid van het Oudgriekse woord δράμα ("drama") dat
"handeling" betekent) is een literair genre dat gebruikt wordt om toneelstukken,
boeken, films, televisieprogramma's en andere vormen van fictie te karakteriseren
waarin bepaalde persoonlijke ontwikkelingen van een of meer personages centraal
staan. Een drama behandelt doorgaans een emotioneel thema, waardoor de kijker of
lezer zich in de personages kan inleven en zich met hen kan identificeren.
Binnen het toneel vertoont het drama talrijke afsplitsingen, waarvan de belangrijkste
het blijspel en het treurspel zijn. Hoewel drama een synoniem is van toneelstuk,
wordt het gebruik van de term soms beperkt tot het ernstige toneel.
De term muziektheater als theatervorm kan gebruikt worden in brede en in engere
zin.
Muziektheater in de brede zin van het woord is een verzamelnaam voor theater (dus
podiumkunst waarbij voor publiek een voorstelling wordt gemaakt), waarbij muziek
een grote rol speelt en dat naast muziek bestaat uit een of meer van de volgende
componenten: dialoog en/of monoloog, zang, dans en non-verbale, lichamelijke
uitdrukking.
Afhankelijk van welk element de overhand heeft, zijn verschillende vormen van
muziektheater te onderscheiden:



Ballet: het verhaal wordt vooral uitgebeeld met dans
Mime of pantomime: er wordt vooral non-verbale communicatie gebruikt
Opera, operette en musical: er wordt vooral gezongen, maar dans en
gesproken woord kunnen ook voorkomen. Bij opera en operette wordt
gezongen zoals in de klassieke muziek gebruikelijk is, onder
begeleiding van een "klassiek" orkest of ensemble; bij musicals wordt
gezongen op een manier die in de lichte muziek/ popmuziek
gebruikelijk is, ondersteund door live gespeelde popmuziek. Het
onderscheid tussen opera, operette en musical is echter soms moeilijk
te maken en is vooral traditioneel bepaald.
Muziektheater in engere zin is een vorm van theater die dicht tegen opera en musical
aanzit. De term wordt dan gebruikt voor vormen van theater met muziek die niet in
een van bovenstaande categorieën zijn in te delen, zoals bij hedendaagse
composities het geval kan zijn.
Een komedie (Oudgrieks: κωμῳδία, kōmōidía), ook blijspel genoemd, is een
theaterstuk, film, televisieprogramma of boek met het doel het publiek te amuseren
en de kijkers aan het lachen te maken. In de tijd van de oude Grieken tot in de
renaissance betekende 'komedie' een verhaal dat goed afliep, in tegenstelling tot een
tragedie, een verhaal dat slecht afliep.
Dit wordt bereikt door de situatie, de acties, de relaties tussen personages en de taal
te overdrijven. Hierdoor ontstaan lachwekkende situaties.
Er zijn verschillende indelingen voor komedies mogelijk:



naar het medium:
o theater;
o film;
naar de duur: eenakter, spel in drie bedrijven, langspeelfilms, korte films,
tekenfilms;
naar het genre: komische vertelling (vaak als monoloog, stand-upcomedy),
vulgaire komedie of klucht, slapstick, parodie, persiflage, revue of cabaret,
romantische komedie, tragikomedie, vaudeville.
Een tragedie (Oudgrieks: τραγῳδία, tragōidia, "bokkenzang"), ook treurspel
genoemd, is een toneelstuk met een intrige die een ernstige handeling betreft. Vaak
leidt dit tot een noodlottige afloop, maar naast de exitus infelix onderscheidt men ook
tragedies met een exitus felix, een gelukkige afloop. De intrige van een tragedie
werkt naar een punt waar de held tot inzicht komt in zijn falen (de agnitio), waarna
een plotselinge en hevige ommekeer van zijn situatie volgt (de peripetie). Het doel
van de tragedie is hierdoor een reinigende invloed uit te oefenen op de geest van de
toeschouwers, de zogenaamde catharsis.
Improvisatie (naar het Latijn: onvoorzien) is het spontaan creëren of bedenken van
concepten ter plekke. De term improvisatie wordt vooral gebruikt in het theater en
muziek, maar ook bij onder meer dans, voordracht en beeldende kunst.
Het begrip improvisatie wordt daarnaast ook gebruikt om het verschil met
routinematig- of projectmatig werken te benadrukken. Improviserend werken staat
hier voor werkzaamheden waarbij vooraf alleen duidelijk is hoeveel tijd (uren, dagen
etc.) en middelen (menskracht, geld, materiaal etc) beschikbaar zijn. Bij de start kan
dus niet worden aangegeven wat het resultaat zal zijn. [1]
Download