INHOUDSOPGAVE - MPI Zonnebos

VISIE BASISAANBOD
MPI ZONNEBOS
2015 - 2016
Moerstraat 50 - 2970 ’s-Gravenwezel
03/680.12.60 - Fax 03/680.12.66
email: [email protected]
Specifieke accenten buitengewoon lager onderwijs type basisaanbod
Het type basisaanbod biedt kinderen van 6 tot 14 jaar met een leerstoornis of lichte mentale
handicap aangepast onderwijs.
Voor de omschrijving van een licht mentale handicap baseren wij ons op de DSM-IV,
d.w.z:
- een verstandelijk functioneren dat duidelijk onder het gemiddelde ligt: een IQ van
ongeveer 70 of lager bij een individueel toegepaste intelligentietest
- dat gelijktijdig voorkomt met tekorten in of beperkingen van het huidige
aanpassingsgedrag op tenminste twee van de volgende terreinen: communicatieve
vaardigheden, zelfzorg, sociale vaardigheden, gebruiken van voor iedereen
toegankelijke dienstverlening, persoonlijke keuzes, gezondheid en veiligheid,
schoolse vaardigheden, vrije tijd, arbeidsvaardigheden en vaardigheden met
betrekking tot wonen
- de handicap begint voor het achttiende levensjaar
Onze school vangt ook kinderen op die omwille van sociale en/of omgevingsfactoren op
ditzelfde niveau functioneren.
Om een beeld te krijgen van de ontwikkeling en het functioneren van onze kinderen met een
attest basistype worden achtereenvolgens een aantal cognitieve kenmerken (1), dynamischaffectieve kenmerken (2), medisch-motorische kenmerken (3) en sociale kenmerken (4)
geschetst.
(1) Bij kinderen met een licht mentale handicap is er sprake van een algemene cognitieve
ontwikkelingsachterstand. Wegens hun beperkte cognitieve mogelijkheden komen ze
moeilijk en traag tot begrip en inzicht en hebben ze het moeilijk om veel informatie snel en
gelijktijdig te verwerken. Opdrachten en problemen worden vaak niet planmatig, maar gissend
en missend aangepakt. Ook de capaciteit van het onmiddellijk en permanent geheugen is
beperkt. Bovendien kampen deze leerlingen vaak met aandachts-en concentratieproblemen.
De toepassing van het geleerde naar andere, gelijkaardige of nieuwe situaties is niet
vanzelfsprekend en moet situatie per situatie apart ingeoefend worden. Ook de spraaktaalontwikkeling verloopt vertraagd. De passieve en actieve woordenschat is beperkter en
sommige leerlingen hebben moeilijkheden met zinsbouw en/of articulatieproblemen. Heel wat
kinderen zijn niet leergierig en/of schoolmoe, vaak ten gevolge van herhaaldelijke
faalervaringen in het gewoon onderwijs.
(2) Ten gevolge van hun mentale beperkingen vertonen deze leerlingen ook een achterstand
in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Hun gevoelswereld is vaak weinig gedifferentieerd
en ze hebben slechts een beperkt inzicht in hun eigen gevoelens. Bovendien beschikken ze
vaak over een verminderd inlevingsvermogen, d.w.z. dat ze zich moeilijk kunnen inleven in
de gevoelens, gedachten en bedoelingen van een ander en dat ze signalen in sociale situaties
_______________________________________________________________________________________________________________
visie basisaanbod MPI Zonnebos GO!
1
verkeerd interpreteren. Bepaalde sociale vaardigheden die andere kinderen spontaan
verwerven, moeten bij hen expliciet aangeleerd en ingeoefend worden, zoals het bijleggen van
een ruzie, het kunnen omgaan met kritiek, het beginnen van een gesprek, enz.
(3) Bij een aantal van onze kinderen uit het type basisaanbod is er ook sprake van een
vertraagde ontwikkeling van de motoriek en de basisfuncties, zoals oriëntatie in tijd en
ruimte. Andere kinderen vertonen coördinatieproblemen of beperkte fijnmotorische
vaardigheden: stuntelige schrijfmotoriek, onvoltrokken lateralisatie, enz. Sommige kinderen
nemen medicatie omwille van overbeweeglijkheid, epilepsie, astma, enz.
(4) De ontwikkeling van een kind wordt sterk beïnvloed door de omgeving waarin het
opgroeit. Bij kinderen spelen vooral het gezin en de school een cruciale rol. Voor een aantal
kinderen uit ons type basisaanbod wordt de problematiek versterkt door een sociaal arm
thuismilieu waarin ze weinig stimulansen krijgen en minder leerervaringen opdoen. Een aantal
ouders hebben een lage scholingsgraad, beperkte pedagogische vaardigheden en/of een arm,
weinig gedifferentieerd taalaanbod. De behuizing is vaak klein, waardoor kinderen soms
minder kansen krijgen om te spelen, hun huiswerk te maken en wat gevolgen kan hebben voor
de hygiëne (luizen, kledij, enz.). Een minderheid van de kinderen verblijft tijdens de week in
het internaat. Indien nodig worden zij tijdens het weekend opgevangen in ons internaat
permanente openstelling (IPO).
Ondanks deze bovenstaande kenmerken, waaruit blijkt dat kinderen met een attest basistype
bedreigd zijn in hun ontwikkeling, komen ze later toch in de gewone maatschappij terecht
waarin ze zelfstandig zullen functioneren.
Het is belangrijk dat ze hun gedachten op een duidelijke manier kunnen formuleren. Deze
mondigheid is niet alleen van belang in het vertrouwde school- en thuismilieu, maar ook ten
aanzien van onbekende personen, waar ze later vanzelfsprekend mee in contact zullen
komen. Hulp zal niet spontaan aangeboden worden. Ze zullen het moeten kunnen en durven
vragen.
Velen onder hen zullen een gezin vormen, waarvoor het erg belangrijk is dat ze adequaat met
hun gevoelens en die van anderen kunnen omgaan. Vaardigheden en attitudes die nodig
zijn om mee te kunnen in ons hedendaags sociaal verkeer moeten expliciet aangeleerd
worden. Leerlingen uit het type basisaanbod kunnen door hun muzisch handelen ervaringen,
conflicten, angsten en spanningen herbeleven en verwerken.
Zoals in de algemene visie reeds vermeld werd, hechten wij veel belang aan
lichaamsbeweging. Bewegingssituaties zijn minder bedreigend voor de leerlingen dan de
“leer”vakken, omdat ze minder geassocieerd worden met prestatiedruk. Veel kinderen zijn
meer gemotiveerd voor sport en spel. Tijdens de bewegingssituaties ontdekken ze dat hun
capaciteiten en beperkingen verschillen van die van anderen. Door te bewegen leren ze op een
speelse manier creatief denken, handelen, zelfstandig functioneren en actief praktische
problemen oplossen. Voor onze kinderen uit het basistype is het leren steppen en fietsen naast
een zinvolle vrijetijdsbesteding eveneens een functioneel vervoermiddel.
_______________________________________________________________________________________________________________
visie basisaanbod MPI Zonnebos GO!
2
Kinderen met een licht mentale handicap zijn in staat om de geschreven taal en de
rekenvaardigheden die nodig zijn om zich te kunnen handhaven in de maatschappij onder de
knie te krijgen. Deze aspecten krijgen dan ook een bijzondere aandacht in het wekelijks
lessenrooster, naast de aandacht die uitgaat naar het ontwikkelen van sociale vaardigheden en
leren leren. Zowel het taal - als het rekenonderwijs dienen vooral gericht te zijn op
praktische vaardigheden die afgestemd zijn op het zich kunnen handhaven binnen het
beroepsonderwijs en het gewone dagelijkse leven.
De meerderheid van onze leerlingen uit het type basisaanbod stroomt na het BLO door naar
BUSO OV3. Er wordt ook altijd gekeken welke leerlingen de overstap (terug) kunnen maken
naar het gewoon onderwijs.
_______________________________________________________________________________________________________________
visie basisaanbod MPI Zonnebos GO!
3