Zelfvertrouwen “Een ouder die zelfvertrouwen uitstraalt, ‘kweekt’ een kind met zelfvertrouwen” (uitspraak van een Maatschappelijk Werker) Zelfvertrouwen is niet alleen een fijn gevoel, maar ook de basis van waaruit je leert en naar buiten treedt. Als een kind zelfvertrouwen heeft, durft het nieuwe situaties aan en lukken de dingen beter. Een positief zelfbeeld en zelfvertrouwen komen tot uiting in: De band die het kind heeft met de gezinsleden: is hij trots op zijn ouders en voelt hij zich geaccepteerd zoals hij is? Het lichaamsbeeld: is het kind tevreden met zijn uiterlijk en zijn lichamelijke vaardigheden? Het omgaan met gevoelens: durft het kind zijn gevoelens te uiten en ermee te experimenteren? Het sociale vlak: durft het kind initiatief te nemen tot contact, doet het met anderen mee, is het weerbaar? Het schoolse gebeuren: gelooft het kind dat het de leerstof aan kan, vindt het zichzelf goed genoeg, voldoet het voor zijn gevoel aan de normen voor schoolprestaties? Kinderen ontwikkelen zelfvertrouwen door middel van ervaringen met anderen. Het is belangrijk dat een kind ervaart dat zijn beide ouders van hem houden, ondanks zijn tekortkomingen. De school Ons pedagogisch klimaat dat ten grondslag ligt aan adaptief onderwijs, sluit aan bij de ideeën van professor L. Stevens. Stevens noemt: competentie (vertrouwen op en plezier hebben in het eigen kunnen) relatie (het gevoel dat mensen je waarderen en met je om willen gaan) autonomie (het vertrouwen in jezelf dat je iets kunt ondernemen zonder dat anderen je daarbij moeten helpen) basisvoorwaarden voor een actieve, gemotiveerde leerhouding bij het kind. Andere pedagogen w.o. Jansen Vos van het ervaringsgericht onderwijs noemt drie gedeeltelijk overeenkomstige basisvoorwaarden: – zelfvertrouwen – nieuwsgierigheid – vrij zijn van emotionele belemmeringen Weer anderen noemen als voorwaarden: - eigenwaarde - kracht - zelfvertrouwen - trots Binnen alle stromingen is zelfvertrouwen een zeer belangrijke voorwaarde om optimaal te kunnen functioneren en leren. Het is in het grootste belang dat ouders en school alles doen wat er in hun macht ligt, om gunstige omstandigheden te creëren voor het ontwikkelen van deze voorwaarde bij kinderen. Tips ‘Complimenten geven helpt: Je kunt iets en je bent de moeite waard’ leer uw kind dat fouten maken erbij hoort, maar dat je er wel van moet leren; stel duidelijke regels: uw kind weet dan waar hij aan toe is en wat hij moet doen in bepaalde situaties; door uw kind een taak te geven die hij aankan, leert hij zijn grenzen en mogelijkheden kennen; dat geeft een zeker gevoel; complimenten geven versterkt het gevoel van zelfvertrouwen: je kunt iets en je bent de moeite waard! (wist u dat opvoeders 18 maal vaker kritiek geven dan dat ze een complimentje geven) corrigeer negatief gedrag van het kind op een vriendelijke, duidelijke manier en ‘beloon’ goede gedragingen (spreek waardering uit); als uw kind zich onzeker voelt of hij een bepaalde taak aankan (een spreekbeurt, een rol in een musical), oefen dan samen tot het goed gaat; leer uw kind al op jonge leeftijd een aantal belangrijke telefoonnummers: van thuis, van uw werk en van een noodadres. als iets niet meteen lukt: helpen mag, maar niet teveel; dat veroorzaakt een gebrek aan zelfvertrouwen; andersom trouwens ook: te veel eisen van een kind verzwakt zijn zelfvertrouwen.