PowerPoint-presentatie - Vlaams Ruraal Netwerk

Ruraal Netwerk 25 april 2013
GRASDUINEN IN HET GRAS
GEBRUIKSDOELSTELLINGEN VAN GRAS
VOOR LANDBOUW
Geert Rombouts – Mathias Abts
Departement Landbouw en Visserij
Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling
Voorlichting
Kenmerken gras met impact voor landbouw en milieu
1. Gras vormt een zode



Voorkomt veronkruiding
Draagkracht
Groot herstelvermogen
2. Gras vormt voortdurend nieuwe scheuten (groeipunt)

Verstikken vanaf stengelvorming
3. Blad is gaspedaal voor groei

Maximale groei bij lengte van 15 – 20 cm
4. Jong gras van goede soort heeft hoge voederwaarde


Minder celwanden  ruwe celstof
Meer goed verteerbare koolhydraten suikers
5. Beste gras groeit in het voorjaar


Veel licht + lage nachttemperatuur  veel suiker
Hoge temperatuur afbraak suiker + vorming lignine
2
Kenmerken gras met impact voor landbouw en milieu
6. Groei na winter begint met vorming wortels


°t + zuurstof + nutriënten nodig
Diepte wortelgroei bepaald door niveau watertafel
7. Gras verbruikt veel water


1 kg DS = +/- 300 l water
Veel gras in relatief natte zomers
8. Gras is een gulzige eter



Hoge gehalten in zeer jong stadium
Bemesting fractioneren
Opname van vroeg in voorjaar tot laat in najaar
9. Gras is belangrijke bron van plantaardig eiwit


Voorwaarde is voldoende aanbreng van stikstof
Alleen goed te benutten door rundvee
3
Kenmerken gras met impact voor landbouw en milieu
10. Gras is positief voor klimaat



Opslag koolstof meerjarig grasland
Ouder stengelig gras minder gunstig
Meer eiwitrijk gras in rantsoen = minder import soja
11. Gras: één van de meest milieuvriendelijke teelten







Weinig gewasbescherming nodig
Monocultuur geen probleem
Weinig grondbewerking
Grote weerbaarheid tegen erosie
Landschappelijk aantrekkelijk
Weinig gevaar voor verliezen nutriënten
MAAR:
- wel gevaar voor verliezen bij scheuren
- veel bewerkingen bemesting en oogst
4
Graslandmanagement
•
4-delige opdracht:
•
Zorgen voor goede botanische samenstelling


•
Zorgen voor goede grasgroei


•
Bemesting
Vlotte hergroei na oogst (groene stoppel)
Zorgen voor grote opname

•
Grassoorten met goede productiviteit, smakelijkheid,
verteerbaarheid en voederwaarde
Belang vernieuwing en onderhoud
Smakelijkheid  groeistadium bij oogst
Zorgen voor goede benutting

Evenwichtig rantsoen energie – eiwit - mineralenr landbouw en
milieu
5
Belang goed management
•
•
Jaarkost grasland maaien = 1685 euro Bron: kostprijsraming voedergewassen 2011
Opbrengst 10500 kg DS = aangenomen gemiddelde
GOED
13000
12,96
90,72
331
Opbrengst DS/ha
Kostprijs €c per kg DS
X 7 kg DS/koe/dag
Euro per jaar/koe
MATIG
10000
16,85
117,95
431
Verschil 100 euro x 75 koeien = 7 500 euro
= 625 euro per maand
Opbrengst bepaalt kostprijs
6
Eigenschappen veel gebruikte grassoorten
Bron: Beschrijvende en aanbevolen rassenlijst
Grassoort
Snelheid
opkomst
Zode Smak
vor- elijkming heid
ToleWinter
rantie
vastDroog- heid
te
Tolerantie
betreden
Verteerbaarheid
Eng.raai
Laat
7
7
9
7
6
8
100
Eng.raai
Vroeg
7
6
8
6
6
7
101
Beemdlang
bloem
6
5
7
6
7
4
99
Timothee
4
7
10
6
10
7
98
Veldbeemd
gras
2
9
8
8
10
8
90
Rietzwenk
gras
5
6
6
8
-
6
96
7
Klant is koning
Graskwaliteit bepaald door soort, bemesting,
groeistadium en weer
Bron: brochure Melkveevoeding
8
Goede versus slechte graskuil
Goede graskuil
•
•
•
•
•
•
•
Slechte graskuil
(/kg DS)
RE: 18,85
DVE: 100 1,95 DVE-melk
OEB : 17
VEM: 997 2,26 VEM-melk
SW:
2,5
45% graskuil; 55%
maïskuil
 2,4 kg eiwitcorrectie
•
•
•
•
•
•
•
•
85% sojaschroot 15%
koolzaadschroot
(/kg DS)
RE: 12,9
DVE: 42 0,81 DVE-melk
OEB: 15
VEM: 751 1,7 VEM-melk
SW:
3,7
40% graskuil; 60%
maïskuil
 3,5 kg sojaschroot
•
+ 1 kg tarwe
75 koeien, 200 dagen (1okt – 1mei)
21.900 kg sojaschr minder, 5.400 kg koolzaadschr extra)
15.000 kg tarwe minder,
9
Inpassen beheersgras
•
Vergelijking opbrengst en kwaliteit 5b project 1998 – 2000 Reheul et al
•
10 percelen 3 objecten
-
- Praktijkuitbating (PU)
- Weidevogelbeheer (WV)
- Botanisch beheer (BB)
Opbrengst en kwaliteit eerste snede
PU
WV
BB
Ton DS/ha
5,4
7,4
7,7
VEM/kg DS
805
607
609
Gram RE/kg DS
137
64
61
 Beheersgras niet geschikt voor hoogproductief vee
 Enkel bruikbaar voor laagproductieve dieren en zeer
beperkt voor aanbreng structuurwaarde (SW) in rantsoen
10
Waarom kiest boer niet voor veel meer gras?
•
Maïs en gras: het perfecte koppel
•
•
•
Maïs onevenwicht in voordeel van energie
Gras onevenwicht in voordeel van eiwit
Gras bezorgt boer kopzorgen
•
•
•
•
•
•
Groot oogstrisico
Sterk wisselende kwaliteit
Vraagt veel aandacht
Strenge bemestingsnorm N beperkt opbrengst en kwaliteit
Niet interessant voor veel kleine kavels ver van huis
Gras is bijna niet verhandelbaar
Goed gras is niet te koop
11
Om over na te denken…
•
Boer krijgt tegenstrijdige signalen van overheid en
maatschappij
•
Strenge bemestingsnorm
•
Beheersgras
Permanent grasland
Wansmakelijk gras
Graag meer grasland
•
•
•
Weten ze
eigenlijk wel
goed …
<
<
<
<
<
<
> import eiwit
> kunstmest
> methaanuitstoot
> vruchtwisseling
> dierenwelzijn
> vegetarisme
… wat ze
willen?
12
Enkele conclusies
•
Gras ≠ gras
•
Markt en beleid sturen naar meer gras
•
Meer gras kan alleen bij hoge productie en kwaliteit
•
Regelgeving is soms contraproductief
•
Rechtsonzekerheid vormt ernstige belemmering
13
Dank u
14