Het financieel, fiscaal en boekhoudkundig optimaliseren van de

Fiscaal vriendelijk geld uit de
vennootschap halen of beleggen erin
KATHO – CBA
4 december 2004
Geld uit een vennootschap halen







Peter Verschelden
Bedrijfsrevisor – Accountant
Licentiaat in de Rechten, Licentiaat in Management,
Gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen, Master in
Accountancy, laureaat in Exportmanagement
Extern medewerker Kluwer Rechtswetenschappen (Accountancy
Actualiteit, Modellenboek, Ondernemingsbibliotheek, Praktijkgids
voor Vennootschappen, Actuele Voorinformatie, e.a.)
Verschelden Bedrijfsrevisoren, Molenkouterstraat 75, 9308 Aalst.
[email protected]
www.verschelden.be
Verschelden - 4 december 2004
Programma (I)
1. Bestuursbezoldiging (loon)
2. Winstverdeling: toekenning van tantième
3. Winstverdeling: toekenning van dividend
4. Kapitaalvermindering
5. Kapitaalaflossing
6. Inkoop eigen aandelen
Verschelden - 4 december 2004
Programma (II)
7. Gratis beschikking over woning
8. Gratis gebruik electriciteit, verwarming, water
9. Gebruik van huispersoneel
10. Intresten op leningen / voorschotten
11. Bedrijfswagen
12. Groepsverzekering
13. Intern gefinancierde pensioenbelofte
Verschelden - 4 december 2004
Programma (III)
14. Opname rekening courant
15. Verkoop van goederen aan vennootschap
16. Forfaitaire onkostenvergoeding
17. Verhuren van woning aan vennootschap
18. Infrastructuurovereenkomst
19. Verkoop van aandelen aan holding
20. Vereffening van de venoootschap
Verschelden - 4 december 2004
Progamma (IV)
Per techniek:
- omschrijving
- fiscaal regime voor vennootschap
- fiscaal regime voor genieter
- voordelen
- nadelen
- aandachtspunten
Verschelden - 4 december 2004
Progamma (V)
Fiscaal vriendelijk beleggen in de vennootschap:
- Beleggen in onroerende goederen
- Beleggen in roerende waarden, andere dan
aandelen
- Beleggen in roerende waarden: aandelen
Enkele aandachtspunten
Verschelden - 4 december 2004
1. Bestuursbezoldiging (loon)



Omschrijving:
- verschil bestuursbezoldiging – tantième
- inhouding en doorstorting bedrijfsvoorheffing
- bestuursbezoldiging in geld / in natura
Fiscaal regime voor vennootschap:
- 100 % aftrekbare beroepskost
- opmaak fiches 20
Fiscaal regime voor genieter:
- belastbaar beroepsinkomen
- aftrek sociale bijdragen
- beroepskosten
Verschelden - 4 december 2004
Tarieven personenbelasting AJ 05





25 % van 0,01 € tot 6.950,00 €
30 % van 6.950,01 € tot 9.890,00 €
40 % van 9.890,01 € tot 16.480,00 €
45 % van 16.480,01 € tot 30.210,00 €
50 % + 30.210 €
Verschelden - 4 december 2004
Tarieven vennootschapsbelasting


Normaal tarief:
40,17 % wordt 33,99 %
Verlaagd getrapt tarief
28,84 % van 0,01 tot 25.000 €
wordt 24,98 %
37,08 % van 25.000,01 € tot 90.000 €
wordt 31,93 %
42,23 % van 90.000,01 € tot 322.500 €
wordt 35,54 %
Verschelden - 4 december 2004
1. Bestuursbezoldiging (loon)

Voordelen:
- geen beperking in bedrag
- ideaal om laagste inkomstenschijven in PB op
te vullen
- verlaagd tarief vennb. (éénmiljoenregel)
- groepsverzekeringspremie aftrekbaar
- bijkomende intrestaftrek / kinderoppaskosten
Verschelden - 4 december 2004
1. Bestuursbezoldiging (loon)


Nadelen:
- hoge tarieven in PB
- effect op sociale bijdragen wordt vaak over het hoofd
gezien: +/- 21 % van loonsverhoging, doch
aftrekbaar, dus effectieve kost van +/- 10,5 %
- hoe hoger loon, hoe kleiner kans op studiebeurs,
(ver)bouwpremie, enz.
Aandachtspunten:
- regelmatigheid van loon is belangrijk
Verschelden - 4 december 2004
2. Winstverdeling: toekenning van
tantième


Omschrijving:
- vergelijkbaar met loon
- toekenning door algemene vergadering uit te
bestemmen winst van het boekjaar
- enkel uit « voor uitkering vatbare sommen »
Fiscaal regime voor vennootschap:
- 100 % aftrekbare kost voor het boekjaar
waarop de tantième wordt toegekend
- fiche 20
Verschelden - 4 december 2004
2. Winstverdeling: toekenning van
tantième



Fiscaal regime voor genieter:
- idem loon, maar één jaar later belastbaar
Voordelen:
- één jaar later belastbaar
- geen intresten op laattijdige betaling
bedrijfsvoorheffing
- resultaat van de vennootschap oogt mooier
Nadelen:
- hoge tarieven in PB
- effect op sociale bijdragen
Verschelden - 4 december 2004
2. Winstverdeling: toekenning van
tantième

Aandachtspunten:
- niet vergeten om fiches op te maken
- niet vergeten aan te geven in PB-aangifte
- telt mee voor éénmiljoenregel
- er zijn argumenten om te stellen dat het
meetelt voor 80 % -regel (voorwaarde van
regelmatigheid); voorzichtigheidshalve best
geen rekening mee houden
Verschelden - 4 december 2004
3. Winstverdeling: toekenning van
dividend



Omschrijving:
- beslissing AV, uit (belaste) winst boekjaar
- verschil met tantième
Fiscaal regime voor vennootschap:
- niet aftrekbaar !
Fiscaal regime voor genieter:
- bevrijdende roerende voorheffing van 25 % of
15 % (na 31/12/93, op naam)
- definitief belast inkomen indien vennootschap
Verschelden - 4 december 2004
3. Winstverdeling: toekenning van
dividend

Voordelen:
- globale druk lager dan loon
- geen effect op sociale bijdragen
- geen gemeenteopcentiemen
- geen effect m.b.t. studiebeurzen, enz.
Verschelden - 4 december 2004
3. Winstverdeling: toekenning van
dividenden


Nadelen:
- mogelijk verlies van verlaagd tarief
- formalisme: aangifte RV
- enkel mogelijk voor aandeelhouders en
gelijke behandeling !
- niet geschikt als « enige » bron van
inkomsten: verlies van diverse voordelen
Aandachtspunten:
- grens van 13 % van gestorte kapitaal !
Verschelden - 4 december 2004
4. Kapitaalvermindering


Omschrijving:
- terugbetaling van kapitaal aan de
aandeelhouders
Fiscaal regime voor vennootschap:
- belastingvrij als het gaat om « eigen inbreng
van aandeelhouders » (in geld, in natura)
- belastingvrij als het gaat om belaste reserves
- belast als het gaat om belastingvrije reserves
Verschelden - 4 december 2004
4. Kapitaalvermindering


Fiscaal regime voor de genieter:
- belastingvrij als het gaat om « eigen inbreng van
aandeelhouders » (in geld, in natura)
- belast als dividend als het gaat om geïncorporeerde
reserves
Voordelen:
- onbelastbaarheid indien werkelijk gestort kapitaal !
- geen risico verlaagd tarief te verliezen
- privé-inkomen wordt beperkt gehouden (studiebeurs,
enz.)
Verschelden - 4 december 2004
4. Kapitaalvermindering


Nadelen:
- complex en duur (notariële akte)
- niet altijd mogelijk (minimumkapitaal); enkel wanneer
werkelijk gestort kapitaal
- eenmalige operatie
Aandachtspunten:
- moet gebeuren « op de wijze voorgeschreven door
het Wetboek van vennootschappen »
- duidelijke vermelding in akte van notaris
- uitgiftepremie: gelijkgesteld met fiscaal kapitaal
- geïncorporeerde herwaarderingsmeerwaarden !
- herkwalificatie als dividenduitkering
Verschelden - 4 december 2004
5. Kapitaalaflossing



Omschrijving:
- terugbetaling van een zeker aantal door het lot aan te
wijzen aandelen / vervanging door bewijzen van
deelgerechtigheid
- statutair kapitaal verandert niet; aangerekend op
reserves en winst
Fiscaal regime voor de vennootschap:
idem als dividenduitkering
Fiscaal regime voor de genieters:
idem als dividenduitkering
Verschelden - 4 december 2004
6. Inkoop eigen aandelen



Omschrijving:
zie artikel in bijlage
Fiscaal regime voor de vennootschap:
- nuloperatie
Fiscaal regime voor de genieter:
- vrijgesteld van personenbelasting
- liquidatiebonus van 10 % (nieuw !)
Verschelden - 4 december 2004
6. Inkoop eigen aandelen



Voordelen:
- Fiscaal zeer interessant
Nadeel:
- Fiscaal geviseerd !!
- Vennootschapsrechtelijk strikt geregeld
Aandachtspunten:
- niet enkel fiscale motieven
- voorbeeld uit rechtspraak: zie bijlage
Verschelden - 4 december 2004
7. Gratis beschikking over woning


Omschrijving:
vennootschap koopt, bouwt, huurt woning en
stelt die gratis ter beschikking van haar
bedrijfsleider; de vennootschap draagt alle
kosten van de woning (afschrijvingen,
intresten, onderhoud, enz.) en rekent VAA aan
Fiscaal regime voor de vennootschap:
kosten zijn 100 % aftrekbaar
Verschelden - 4 december 2004
7. Gratis beschikking over woning

Fiscaal regime voor genieter:
belast als voordeel alle aard
KI < 745 € : geïndex. KI x 100/60 x 1,25
KI > 745 € : geïndex. KI x 100/60 x 2
indien gemeubeld : x 5/3den
« niet lager dan huurwaarde » deze
voorwaarde werd vernietigd door Raad van
State
Verschelden - 4 december 2004
7. Gratis beschikking over woning



Voordelen:
berekening VAA op basis van KI kan deze techniek
fiscaal zeer interessant maken !
Nadelen:
onroerend goed zit in vennootschap (latere
meerwaarden, enz.)
Aandachtspunten:
- correctie voor verplichte woongelegenheid
- enkel voor ruimtes die werkelijk worden gebruikt
Verschelden - 4 december 2004
8. Gratis gebruik electriciteit,
verwarming, water


Omschrijving:
vennootschap betaalt de kosten van
electriciteit, verwarming en water voor haar
bedrijfsleider en rekent VAA aan
Fiscaal regime voor de vennootschap:
kosten zijn 100 % aftrekbaar
Verschelden - 4 december 2004
8. Gratis gebruik electriciteit,
verwarming, water

Fiscaal regime voor genieter:
belast als voordeel alle aard
leidinggevend personeel en bedrijfsleiders:
1.180 € / 590 € voor verwarming / electriciteit
andere verkrijgers:
590 € / 295 € voor verwarming / electriciteit
Forfait voor water wordt verwaarloosd.
Ook als werkelijke kosten kleiner zijn, geldt forfait.
Persoonlijke bijdragen worden in mindering gebracht.
Verschelden - 4 december 2004
8. Gratis gebruik electriciteit,
verwarming, water


Voordelen:
berekening VAA op forfaitaire basis kan deze
techniek fiscaal zeer interessant maken !
Nadelen:
niet intressant als werkelijke kosten lager zijn
dan forfait
Verschelden - 4 december 2004
9. Gebruik van huispersoneel


Omschrijving:
vennootschap betaalt de volledige loonkost en
andere kosten voor de service van
dienstboden, hoveniers, chauffeurs,
poetspersoneel, enz.
Fiscaal regime voor de vennootschap:
kosten zijn 100 % aftrekbaar
Verschelden - 4 december 2004
9. Gebruik van huispersoneel


Fiscaal regime voor genieter:
belast als voordeel alle aard
5.950 € per jaar per voltijdse betrekking
Persoonlijke bijdragen worden in mindering
gebracht
Voordeel:
berekening VAA op forfaitaire basis kan deze
techniek fiscaal zeer interessant maken !
Verschelden - 4 december 2004
10. Intresten op leningen /
voorschotten

Omschrijving:
- lening van aandeelhouder-natuurlijke persoon
of bestuurder (natuurlijke persoon of
vennootschap) aan vennootschap
- wordt vergoed met (royale) intrest
- voorschot = elke al dan niet door effecten
vertegenwoordigde geldlening
- ook wanneer gegeven door echtgenoot of
kinderen
Verschelden - 4 december 2004
10. Intresten op leningen /
voorschotten

Fiscaal regime voor de vennootschap:
- 100 % aftrekbare beroepskost, behalve:
- bij overdreven intrest én
- wanneer totaal bedrag van de voorschotten
hoger is dan de som van de belaste
reserves bij het begin van het boekjaar en
het gestort kapitaal op het einde van het
belastbaar tijdperk.
Verschelden - 4 december 2004
10. Intresten op leningen /
voorschotten


Fiscaal regime voor genieter:
- 15 % bevrijdende roerende voorheffing
- behalve bij overdreven intrest en hoger dan
kapitaal + reserves: dan gelijkgesteld met
dividenduitkering
Voordeel:
fiscaal zeer interessant: hogere rente mogelijk
dan op spaarboekje
Verschelden - 4 december 2004
10. Intresten op leningen /
voorschotten


Nadeel:
beperkt qua bedrag
Aandachtspunten:
- bepaling van de intrestvoet
- 7,4 % (AJ 2004) mogelijk ?
- splitsing tussen lening en R/C
- contract nodig ?
- datum van betaalbaarstelling en aangifte RV
- opletten wanneer voldoende liquide middelen
Verschelden - 4 december 2004
11. Bedrijfswagen


Omschrijving:
vennootschap betaalt alle kosten van
personenwagen en rekent VAA aan
Fiscaal regime voor de vennootschap:
kosten zijn 75 % / 100 % aftrekbaar
Verschelden - 4 december 2004
11. Bedrijfswagen


Fiscaal regime voor genieter:
- VAA via loon of boeking op R/C
- 5000 km of 7500 km
- forfaitair op basis van fiscale PK
- deels aftrekbaar als beroepskost
- solidariteitsbijdrage RSZ – zal veranderen !
Voordeel:
- meestal zeer voordelig omdat werkelijke kosten veel
hoger zijn dan aangerekend VAA
- zeer voordelig bij grote afstand tussen woon en werk
Verschelden - 4 december 2004
11. Bedrijfswagen


Nadeel:
- geen forfaitaire onkostenvergoeding mogelijk
- niet interessant indien weinig gebruik wordt
gemaakt van bedrijfswagen
Aandachtspunten:
- BTW-herziening einde jaar (keuze tussen
loon en aanrekening via L/R)
- opname op fiche 20
Verschelden - 4 december 2004
12. Groepsverzekering



Omschrijving:
- verschil met bedrijfsleidersverzekering
- « groep »
Fiscaal regime voor de vennootschap:
100 % aftrekbaar, als voldaan is aan de 80 % regel
Fiscaal regime voor de genieter:
- bijzonder taxatieregime: 10 % / 16,5 %
- « normaal » regime: 33 % / progressief belast met
vermindering voor vervangingsinkomsten
Verschelden - 4 december 2004
12. Groepsverzekering

Fiscaal regime voor de genieter: 10 / 16,5 % indien:
- bij het overlijden van de verzekerde;
- bij het normaal verstrijken van het contract of
gedurende één van de vijf jaar vóór het normaal
verstrijken van het contract;
- naar aanleiding van de pensionering of
brugpensionering van de verzekerde
- op de normale leeftijd waarop de verkrijger zijn
beroepswerkzaamheid volledig en definitief
stopzet (voetballers)
Verschelden - 4 december 2004
12. Groepsverzekering



Voordelen:
- fiscaal gunstig: aftrekbaar aan tarieven vennb en aan
lagere tarieven belastbaar bij uitkering
- appeltje voor de dorst
- bruikbaar als waarborg bij verwerving OG
Nadelen:
- fondsen geblokkeerd tot pensioen
- liquiditeiten nodig om premies te storten
Aandachtspunten:
- back-service ! Wordt dit afgeschaft ?
Verschelden - 4 december 2004
13. Intern gefinancierde
pensioenbelofte



Omschrijving:
- verschil met groepsverzekering
- voorwaarden
Fiscaal regime voor de vennootschap:
idem groepsverzekering
Fiscaal regime voor de genieter:
idem groepsverzekering
Verschelden - 4 december 2004
13. Intern gefinancierde
pensioenbelofte



Voordelen:
- fiscaal
- geen liquiditeiten nodig
- creatie van lopende rekening
Nadelen:
- geen zekerheid voor begunstigde
- liquiditeiten nodig op het einde van de rit
- fiscale onwennigheid bij Administratie
Aandachtspunten:
- voorzichtig met contract !
- alle formaliteiten stipt naleven !
Verschelden - 4 december 2004
14. Opname rekening courant



Omschrijving:
= lening van de vennootschap
Fiscaal regime voor de vennootschap:
- het is geen (aftrekbare) kost
- er wordt een vordering gecreërd
- er moet debetintrest worden aangerekend
Fiscaal regime voor de genieter:
- het is geen belastbaar inkomen
- er is belasting op debetrente / verhoging RC als
gevolg van debetrente
Verschelden - 4 december 2004
14. Opname rekening courant



Voordelen:
- beperkte belasting privé – enkel op VAA
- geen bijzondere formaliteiten
- inkomen beperkt (studiebeurzen, enz.)
- geen effect op sociale bijdragen
- terugbetaling op te lossen met « vereffening »
Nadelen:
- lening moet ooit eens terugbetaald worden
- ongezonde en gevaarlijke situatie (faling !)
- ontsiering van de balans
- verlies aftrekmogelijkheden in PB
Aandachtspunten: sneeuwbaleffect
Verschelden - 4 december 2004
15. Verkoop van goederen aan
vennootschap



Omschrijving:
- koop / verkoop
Fiscaal regime bij de vennootschap:
- indien investering: afschrijfbaar
- geen recuperatie van BTW
- geen investeringsaftrek (tweedehands)
Fiscaal regime bij genieter:
- in principe niet belastbaar (normaal beheer
van privé-vermogen)
Verschelden - 4 december 2004
15. Verkoop van goederen aan
vennootschap



Voordelen:
- (principiële) onbelastbaarheid van de ontvangen
verkoopprijs en afschrijving in vennootschap
- geen effect op sociale bijdragen
- beperkt formalisme (enkel verkoopnota)
Nadelen:
- geen investeringsaftrek
- vennootschap betaalt onrechtstreeks BTW
- éénmalig of beperkte toepassing
Aandachtspunten:
- niet te vaak of BTW-plicht / beroepsmatig
- quasi-inbreng
Verschelden - 4 december 2004
16. Forfaitaire onkostenvergoeding



Omschrijving:
terugbetaling van voorgeschoten kosten
« eigen aan de werkgever »
Fiscaal regime bij de vennootschap:
- volledig aftrekbare beroepskost (75 % bij
autokosten of 50 % / 62,5% bij
representatiekosten)
Fiscaal regime bij de genieter:
- niet belastbaar
Verschelden - 4 december 2004
16. Forfaitaire onkostenvergoeding



Voordelen:
- fiscaal: aftrekbaar en toch niet belastbaar
- geen effect op sociale bijdragen
- forfaitair / dus geen bewijsstukken bijhouden
Nadelen:
- fiscale doorn in het oog: niet overdrijven
- komt niet in aanmerking voor
éénmiljoenregeling / 80%-regel
Aandachtspunten: opnemen op fiches !
Verschelden - 4 december 2004
16. Forfaitaire onkostenvergoeding


Hoeveel ?
Besluit van de Vlaamse Regering van 17
oktober 2003 (BS 27-11-2003):
inspecteurs gedetacheerd van de FOD
Financiën naar het Vlaamse Gewest krijgen
een forfaitaire maandelijkse
onkostenvergoeding van 210 € per maand.
Verschelden - 4 december 2004
17. Verhuren van woning aan
vennootschap



Omschrijving:
(gedeelte van) privé-woning verhuren aan
vennootschap
Fiscaal regime bij de vennootschap:
100 % aftrekbare beroepskost
Fiscaal regime bij de genieter:
belastbaar als onroerend inkomen
herkwalificatie tot beroepsinkomen mogelijk
Verschelden - 4 december 2004
17. Verhuren van woning aan
vennootschap



Voordelen:
- geen effect op sociale bijdragen
- O.I. kan worden weggewerkt met intresten
- herkwalificatie enkel voor bedrijfsleider
Nadelen:
- beperkt, anders herkwalificatie
- aj 2004: ongeïndexeerd KI x 5,65
Aandachtpunten:
- procedure artikel 523 W. Venn.
- opname op fiche 20
Verschelden - 4 december 2004
18. Infrastructuurovereenkomst



Omschrijving:
forfaitaire vergoeding voor infrastructuurkosten
(electriciteit, verwarming, water, onderhoud, ...)
Fiscaal regime voor de vennootschap:
100 % aftrekbare beroepskost
Fiscaal regime voor de genieter:
niet belastbaar
Verschelden - 4 december 2004
18. Infrastructuurovereenkomst



Voordelen:
- fiscaal regime: aftrekbaar en niet belastbaar
- geen effect op sociale bijdragen
Nadelen:
- beperkt qua bedrag
Aandachtspunten:
- niet overdrijven
- overeenkomst maken / art. 523 W. Venn.
Verschelden - 4 december 2004
19. Verkoop van aandelen aan
holding



Omschrijving:
bijzondere toepassing van « verkoop aan
vennootschap »
Fiscaal regime voor de vennootschap:
geen aftrekbare kost / geen afschrijving
Fiscaal regime voor de genieter:
niet belastbaar want normaal beheer ?
Interne meerwaarden fiscaal ter discussie !!!
Verschelden - 4 december 2004
19. Verkoop van aandelen aan
vennootschap



Voordelen:
- fiscaal interessant: creatie van R/C
- geen effect op sociale bijdrage
Nadelen:
- aandelen niet aftrekbaar / afschrijfbaar
- verlies verlaagd tarief
- formalisme
- eenmalig
Aandachtspunten:
vennootschapsrechtelijke procedures volgen (inbreng
in natura, quasi-inbreng, belangenconflict)
Verschelden - 4 december 2004
19. Verkoop van aandelen aan
vennootschap





Accountancy & fiscaliteit nr 38 van 4 november 2004
Zes recente uitspraken (vonnissen) sedert 17 april
2003
Drie in het voordeel van de belastingplichtige
Drie in het voordeel van de fiscus
Conclusie: onzekerheid troef!
Verschelden - 4 december 2004
20. Vereffening van de
vennootschap



Omschrijving:
reserves uitkeren aan aandeelhouders
Fiscaal regime voor de vennootschap:
in principe geen vennootschapsbelasting
(tenzij bij vereffening meerwaarden worden
gerealiseerd of als er vrijgestelde reserves zijn)
Fiscaal regime voor de genieter:
- DBI
- of 10 % liquidatiebelasting
Verschelden - 4 december 2004
20. Vereffening van de
vennootschap



Voordelen:
- globaal lagere taxatie dan loon
Nadelen:
- procedure van vereffening kost geld
- men kan dit niet te pas en te onpas gebruiken
Aandachtspunten:
- vennootschapsrechtelijk strikt procedure
volgen
- fiscaal niet overdrijven
Verschelden - 4 december 2004
Besluit





Dé beste manier om geld uit de vennootschap
halen bestaat niet
Niet alle manieren zijn op elk moment mogelijk
De éne manier is fiscaal veiliger dan de andere
Shoppen met (fiscaal) verstand !!!
« Salami-politiek » toepassen
Verschelden - 4 december 2004
Beleggen in de vennootschap:
onroerende goederen


Voordelen:
- afschrijvingen op OG
- afschrijvingen op bijkomende kosten
- waardevermindering op terreinen
- intresten volledig aftrekbaar
- kosten van de eigenaar volledig aftrekbaar
Nadelen:
- meerwaarde bij vervreemding
- OG moeilijk uit vennootschap te halen
Verschelden - 4 december 2004
Beleggen in de vennootschap:
roerende waarden andere dan aandelen



Betreft: spaarrekening, termijnrekening,
deposito’s
Voordeel:
- eenvoud
Nadeel:
- intresten werden belast aan normaal tarief
Verschelden - 4 december 2004
Dank voor uw aandacht !
Beleggen in de vennootschap:
aandelen (geldbeleggingen)





Zie artikel
Gevaar: verlies van het verlaagd tarief
Waardevermindering of minderwaarde op
aandelen: niet aftrekbaar
Meerwaarden in de regel niet belastbaar.
Inkomsten uit aandelen : wél belastbaar.
DBI niet (meer) van toepassing!
Verschelden - 4 december 2004