Michelangelo Buonarroti

Michelangelo Buonarroti
Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, beter bekend onder alleen zijn voornaam
Michelangelo (Caprese, 6 maart 1475 – Rome, 18 februari 1564) was een Italiaans
kunstschilder, beeldhouwer, architect en dichter. De uitspraak is Mikelandzjelo, dus niet
Misjelandzelo.
Inhoud
1 Leven
1.1 Kinderjaren
1.2 Bologna
1.3 Eerste verblijf in Rome
1.4 Terug in Florence
1.5 Paus Julius II
1.6 Eerste architectonische opdrachten
1.7 Laatste dertig jaar in Rome
1.8 Dood
2 Liefde
3 Musea
4 Werken
5 Literatuur
6 Externe links
Leven
Kinderjaren
De vader van Michelangelo, Lodovico, stamde af van een ooit welvarende koopmansfamilie
uit Florence. Lodovico was burgemeester van Caprese. Michelangelo was zes jaar oud toen
zijn moeder stierf. Nadat het gezin naar Florence verhuisde, werd Michelangelo aan een
kindermeisje toevertrouwd. Omdat het kindermeisje de vrouw van een steenhouwer was,
grapte Michelangelo later dat hij de liefde voor de beeldhouwkunst reeds met de melk van
zijn kindermeisje ingegoten had gekregen.
Michelangelo had als jongetje maar weinig belangstelling voor school; hij bracht zijn tijd
liever door met tekenen. Zijn uitzonderlijke talenten toonden zich reeds op jonge leeftijd. Zijn
vader had aanvankelijk weinig begrip voor de plannen van zijn zoon. De sociale status van het
kunstenaarsberoep, was niet hoog. Toch zette Michelangelo zijn plannen door. Op zestien
jarige leeftijd ging hij in de leer bij Domenico Ghirlandaio. Niet veel later scheen hij zich aan
te sluiten bij de beeldhouwer Bertoldo di Giovanni, voormalig pupil van Donatello.
Van 1490 tot 1492 stond de jonge kunstenaar onder bescherming van de roemruchte Lorenzo
I de' Medici, genaamd Il Magnifico (de prachtlievende). Zo had hij toegang tot de
oudheidkundige verzameling in de tuin bij het klooster San Marco. In die jaren leefde
Michelangelo in de naaste omgeving van vooraanstaande geleerden en dichters als Marsilio
Ficino en Angelo Poliziano.
Bologna
Na de dood van Lorenzo de' Medici, komt Florence in de greep van de Dominicaanse monnik
Girolamo Savonarola. Savonarola is fel gekant tegen pracht en praal in de kunsten en vanaf
dat moment bepaalt hij het culturele klimaat in de stad. Michelangelo ontvlucht zijn stad en
vertrekt naar Bologna. Daar trekt hij voor een jaar in bij de adellijke Gianfrancesco
Aldovrandi. In Bologna schiep de inmiddels twintig jaar oude Michelangelo de Engel met
kandelaar en het beeld van de Heilige Petronius. Niet alleen de liefde voor de beeldende
kunst verbond Michelangelo met de edelman, maar ook de liefde voor de literatuur.
Michelangelo las Aldovrandi voor uit het werk van de beroemde Toscaanse dichters Dante
Alighieri, Giovanni Boccaccio en Francesco Petrarca. Michelangelo's eerste verzen, die een
paar jaar later ontstonden, laten met name de invloed van Petrarca zien.
Eerste verblijf in Rome
Na een kortstondige terugkeer in Florence, vertrekt hij naar Rome. De enorme antieke
kunstschatten hadden een enorme aantrekkingskracht voor Michelangelo. Hier maakt hij zijn
eerste Romeinse werken: Bacchus en de beroemde pietà, die nu staat opgesteld in een zijkapel
van de Sint-Pieter in Rome.
Terug in Florence
Hij keert in 1501 terug in Florence. Hij treft daar een sterk verbeterd politiek klimaat aan. Er
breekt een vruchtbare periode aan voor Michelangelo. In deze tijd krijgt hij belangrijke grote
opdrachten. Zo krijgt hij de opdracht voor zijn beroemde David en wordt hij met Leonardo da
Vinci gevraagd voor de uitvoering van een grote muurschildering.
Paus Julius II
In 1505 wordt Michelangelo door paus Julius II naar Rome gehaald om diens grafmonument
te ontwerpen en uit te voeren. Een project dat met meerdere onderbrekingen en aanpassingen
pas in 1545 zou worden voltooid, 32 jaar na het overlijden van de paus. Oorspronkelijk moest
het een vrijstaand, groots monument worden met wel meer dan 40 gebeeldhouwde figuren. In
sterk afgeslankte vorm is het nu in de San Pietro in Vincoli kerk te Rome te zien. Het beeld
van Mozes (ca. 1516) is daarvan het bekendste onderdeel, ook de beroemde zogenaamde
Slaven (Galleria dell'Accademia, Florence) waren voor deze tombe bedoeld. De opdracht van
de paus voor het voorzien van fresco's op het plafond van de Sixtijnse Kapel in Rome, leidt
tot Michelangelo's beroemdste schilderwerken. De Schepping van Adam is het bekendste
onderwerp op het plafond.
Eerste architectonische opdrachten
De eerste architectonische opdracht die Michelangelo kreeg, betrof het decoreren van de
onbewerkt gebleven façade van de San Lorenzo Basiliekkerk in Florence. Hij werkte in
opdracht voor paus Leo X. Lang nadat Michelangelo het eerste ontwerp had ingeleverd, trok
de paus zich in 1520 terug uit het project. Beter ging het met de planning van de Biblioteca
Medicea Laurenziana, in 1524 door paus Clemens VII in opdracht gegeven. De bibliotheek
herbergt de waardevolle handschriftencollectie van de Medici.
Laatste dertig jaar in Rome
In 1534 vestigt Michelangelo zich definitief in Rome, waar hij de laatste dertig jaar van zijn
leven doorbrengt. Na de dood van Clemens VII neemt de nieuwe paus Paulus III
Michelangelo onmiddellijk in dienst. Hij bevindt zich dan op het toppunt van zijn roem. Hier
schildert hij zijn "Het Laatste Oordeel", het beroemde fresco in de Sixtijnse Kapel, één van de
Vaticaanse musea in Vaticaanstad.
In 1535 werd Michelangelo opnieuw benaderd voor een schilderopdracht in de kapel. Deze
keer moest de muur achter het altaar beschilderd worden met het Laatste Oordeel. Het fresco
werd in 1541 voltooid. Vanwege het grote Westers Schisma in de 14e eeuw, was de pauskerk
in vergevorderde staat van verval. Halverwege de 15e eeuw maakte men onder paus Nicolaas
V plannen voor uitbreiding van de Sint Pieter. Het was paus Julius II die vijftig jaar later tot
nieuwbouw besloot en bij wie ook Michelangelo in dienst was. Hij was ondertussen al de
zevende architect van het project. Hij keerde terug naar het oorspronkelijke plan van Donato
Bramante, die een symmetrische ronde koepel voor ogen had. Het project werd pas na
Michelangelo's dood voltooid.
Ook heeft hij de het plein en de trap van Piazza del Campidoglio in Rome ontworpen.
Dood
Michelangelo stierf op 18 februari 1564 in Rome, enkele weken voor zijn 89e verjaardag. Zijn
laatste woorden zijn door Vasari opgetekend:"Ik geef mijn ziel terug in de hand van God, mijn
lijf aan de aarde, en mijn bezit aan mijn familie". Zijn kunstwerken brachten hem tijdens zijn
leven al zoveel roem, dat men hem wel Il divino Michelangelo, de goddelijke Michelangelo
noemde, een term geïntroduceerd door Vasari. Zijn werk wordt als groots en uitzonderlijk
betiteld en geldt als het hoogtepunt van de Renaissancekunst. Michelangelo ligt begraven in
een praalgraf in de Basilica di Santa Croce in Florence.
Liefde
Liefde was zeer belangrijk in het oeuvre en leven van de artiest, zijn werken belichaamden de
liefde voor de goddelijke schepping; zowel in het marmer, de schilderkunst als de mannelijke
schoonheid. Over Michelangelo's private leven vermelden vele bronnen één naam; zijn grote
liefde zou Tommaso dei Cavalieri geweest zijn. Verder onderhield Michelangelo een speciale
relatie met Vittoria Colonna, met wie hij een regelmatig briefcontact had. Michelangelo was
veel ouder dan zijn adellijke aanbidder; maar zijn liefde blijkt uit de vele romantische
gedichten en sonnetten die Michelangelo aan hem opdroeg. In het strenge Vaticaan waren
vele van zijn werken controversieel, ze zouden soms te expliciet geweest zijn. De David
groeide uit tot een symbool van de westerse beeldhouwkunst. Adam en David zijn de
goddelijke perfecte creatie; ze getuigen van zijn aanbidding voor het mannelijke lichaam.
Michelangelo zelf is nooit gehuwd geweest en bleef trouw aan zijn liefde voor de kunst.
Werken
Enkele belangrijke werken zijn:
pietà, in 1498 en 1499.
David, circa 1501-1504.
Tondo Doni, circa 1503.
Plafond van de Sixtijnse Kapel, tussen 1508 en 1512.
Mozes, tussen 1513 en 1516.
Het Laatste Oordeel, voltooid in 1541.
Koepel van de Sint-Pietersbasiliek.
http://www.thais.it/scultura/michelan.htm
http://www.elrelojdesol.com/michelangelo-buonarroti/gallery/index.htm#9