Opdracht projectplan WZSW (Model) Participatie en dienstverlening Inhoud 1. 2. 3.1 3.2 4.1 4.2 Opdracht Situering van WZSW Doelen en beoogde resultaten Doelgroepen Uit te werken projectplan WZSW Meedoen loont Resultaat Voorwaarden 1. opdracht in de gemeente meedoen loont bestaat belangstelling voor toepassing van het wzsw concept. U VRAAGT NU OM EEN PROJECTPLAN WZSW TE FORMULEREN VOOR HET IMPLEMENTEREN VAN HET WZSW BEDRIJFSCONCEPT IN DE GEMEENTE MEEDOEN LOONT U GEEFT OOK AAN DAT U GEÏNTERESSEERD BENT IN INNOVATIE VAN SOCIAAL BELEID MIDDELS DE NIEUWE VARIANT VAN WZSW HET PLAN MOET UITGAAN VAN DE PRIMAIRE DOELEN VAN HET CONCEPT, OP MAAT GEMAAKT VOOR, EN AANSLUITEN OP DE BESTAANDE SITUATIE EN HET SOCIAAL BELEID IN MEEDOEN LOONT. 2. Situering van WZSW Ontwikkeling WZSW bedrijfsconcept De Provinciale Raad Volksgezondheid en Maatschappelijke Zorg (PRVMZ) heeft in een Europees project samen met projectpartners in de gemeente Tilburg een bedrijfsconcept ontwikkeld (mei 20022005): Wonen Zorg Service in de Wijk ( WZSW). Dit concept biedt een verbinding tussen het leveren van vormen van persoonlijke dienstverlening aan huis voor in eerste instantie mensen met een lichamelijke/financiële beperking en het bieden van oriëntatie, opleiding en werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Groeiende vraag naar ondersteunende dienstverlening thuis Vergrijzing en vermaatschappelijking zijn twee belangrijke ontwikkelingen die een groeiende behoefte/noodzaak aan ondersteuning bij wonen en zorg in de directe woonomgeving veroorzaken. Als mensen met een beperking een beroep kunnen doen op ondersteuning middels nieuwe woon, zorg welzijnsdiensten kunnen zij langer zelfstandig wonen in hun thuissituatie en kan daarmee het vraagstuk van tekorten in de zorg worden teruggedrongen. Dat geldt ook voor ouderen en andere mensen die een steuntje nodig hebben om hun zelfstandigheid te bewaren. Ontwikkelen van persoonlijke dienstverlening in de buurt Als die woon, zorg welzijnsdiensten kunnen worden verleend door mensen die een uitkering ontvangen snijdt het mes aan twee kanten. Als deze mensen in de eigen wijk diensten kunnen verlenen helpt dat de buurt ook: de sociale cohesie en maatschappelijke integratie wordt erdoor bevorderd. Door passende scholing en ervaring aan te bieden kan deze groep vervolgens doorstromen naar een betaalde baan. Primaire doelstelling WZSW - Het ondersteunen van mensen met een beperking zodat zij langer zelfstandig kunnen blijven wonen door persoonlijke dienstverlening aan huis. - Het ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers waar deze overbelast worden. - Het ontwikkelen van arbeidspotentieel door maatwerkondersteuning. - Het scheppen van werkgelegenheid op de (nieuwe) markt voor persoonlijke dienstverlening. Meerwaarde van het concept De meerwaarde van dit concept ligt in de praktische uitvoerbaarheid van combinatie mogelijkheden van aandachtsgebieden. reïntegratie en scholing van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt ontwikkeling van werkgelegenheid initiëren van sociale participatie/activering aanbod van woonzorg servicediensten in de buurt vormgeving aan vermaatschappelijking bevorderen van kwaliteit van leefbaarheid in de wijk / buurt vergroten van sociale cohesie in de buurt uitvoering van gemeentelijk integraal beleid (WMO, WWB, WSW, WI enz) en het bevorderen van ketensamenwerking. WZSW: Innovatie door implementatie Toepassing van het WZSWconcept kan een substantiële bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de arbeidsmarkt voor persoonlijke dienstverlening. Inmiddels wordt het concept verder ontwikkeld in tien midden Brabantse gemeenten De toepassing van het WZSW bedrijfsconcept biedt uitgelezen kansen bij het ontwikklen van samenhangend lokaal sociaal beleid (o.a. inzake Wmo, WWB, Wsw, Wi ). Ketensamenwerking, onderwijs en arbeidsmarktbeleid etc. Het bijzondere is de koppeling van invoering van nieuwe dienstverlening aan de ontwikkeling van beleid, Dat maakt het WZSW concept geschikt voor praktische innovatie. Het biedt mogelijkheden voor het zoeken naar en experimenteren met vernieuwende vormen en oplossingen voor de (de markt van) persoonlijke dienstverlening. Met het oog op het innovatieve karakter wordt naast de begeleiding bij implementatie ook gewerkt aan de verdere ontwikkeling van een kennisnetwerk, waar uitwisseling van ervaringen plaats kan vinden. Samenwerkingsverband sociale innovatie PRVMZ initieert verdere toepassing van het WZSW concept in brabant en heeft een adviserende rol bij verdere implementatie. Odyssee legt zich toe op ondersteuning en begeleiding bij implementatie in nieuwe gemeenten. Verder wordt samengewerkt met PON en Zet in Brabant en met TNO mens en arbeid. Samen wordt gewerkt aan kennisontwikkeling over sociale innovatie. 3.1 Doelen en beoogde resultaten Het project kent 2 hoofddoelen. Daarnaast wordt aan een aantal subdoelen gewerkt, die tezamen het innovatieve karakter vormen. Hoofddoel 1: Het opzetten van een leer-werk-dienstenbedrijf WZSW Het project heeft als hoofddoel de kansen op betaald werk, van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, structureel verbeteren door: 1. Het ontwikkelen van werkgelegenheid op de (nieuwe) markt voor persoonlijke dienstverlening. 2. Het ontwikkelen van arbeidspotentieel middels maatwerkondersteuning Een leer-werk-dienstenbedrijf wordt opgezet, gericht op het leveren van persoonlijke dienstverlening aan in eerste instantie mensen die specifieke behoeften hebben op dit vlak en die daar zelf niet in kunnen voorzien. Het principe is hierbij: zorg om de hoek, werk om de hoek. De producenten voor deze dienstverlening worden gezocht in kringen van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en vrijwilligers. Projectleiders worden op wijkniveau ingezet Zij geven op basis van een samenwerkingovereenkomst met andere aanbieders in de wijk, uitvoering aan een samenhangend projectplan. Resultaatgericht, met een raming voor het aantal, diensten en trajecten , onderbouwd met een financieringsplan . Hoofddoel 2: Ontwikkeling van integraal beleid De introductie van de WMO in samenhang met de wijziging van de AWBZ vormt een wettelijk kader waarin de nieuwe rol van de gemeente tot uitdrukking komt als het gaat om verantwoordelijkheid voor het ondersteunen en ”laten meedoen” van kwetsbare groepen. Door dit project onderzoeken gemeenten in de praktijk de mogelijkheden die koppeling van de uitvoering van WWB en WMO biedt. Ook wordt een link gelegd naar de WSW, die met de beweging “van binnen naar buiten” haar doelgroep dichter bij de reguliere arbeidsmarkt wil brengen en naar de nieuwe Wet Inburgering. Hierdoor krijgt de gemeente op de wijk geënte informatie voor toekomstig innovatief beleid en creatieve toepassingen. SUBDOELEN 1 Effectieve reïntegratie (in beweging krijgen van moeilijk bemiddelbaren) Het project moet gemeenten ervaring en inzicht bieden over de concrete mogelijkheden om moeilijk bemiddelbaren passend werk te bieden in persoonlijke dienstverlening. Het WZSW concept kent 3 soorten maatwerktrajecten: - 1. oriëntatietrajecten - 2. activeringstrajecten 3. toeleidingstrajecten 2. Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt ROC- Midden Brabant en ROC West Brabant hebben een nieuwe MBO opleiding Woonzorgservice verlener ontwikkeld. De nieuwe functie kwam voort uit het WZSW concept. In samenwerking met ROC Eindhoeven zal in het project verder worden bekeken op welke wijze deze functie structureel kan worden ontwikkeld. 3 Partnering en ketensamenwerking Ten behoeve van de ontwikkeling van het leer-werk-dienstenbedrijf worden lokale maatschappelijke organisaties werkzaam op het gebied van wonen, zorg en welzijn, actief betrokken en zo effectief mogelijk ingezet. Mogelijke partners zijn: thuiszorginstelling, verpleeg- en verzorgingshuis, woningcorporatie, vrijwilligers- en mantelzorgorganisatie, welzijnswerk, gemeentelijke diensten etc. Zij moeten komen tot afstemming en afspraken rondom de dienstverlening. Het gaat hierbij steeds om laagdrempeligheid, betaalbaarheid en maatwerk, waar bij ook gekeken moet worden naar belemmeringen in regelingen en procedures.. 4. ontwikkeling integraal beleid Met gemeentelijke afdelingen wordt onderzocht op welke wijze wetten als WMO, WWB, Wsw en WI in onderlinge samenhang kunnen worden toegepast bij implementatie van het bedrijfsconcept om op die manier te komen tot integraal lokaal sociaal beleid en meer ketensamenwerking; 5. Cultuurverandering Deze koppeling van wetten vereist een ‘vertaling’ in samenhangend integraal gemeentelijk beleid, en aanpassing van procedures en werkwijzen. Een aangrijpingspunt voor cultuurverandering wordt gevormd door de onderlinge samenwerking tussen de diverse gemeentelijke diensten. 6. Kennisnetwerk Vanuit de eerste ervaringen met het WZSW concept heeft de PRVMZ een kennisnetwerk opgezet. Door hierboven beschreven innovatieve activiteiten in te brengen in dit Kennisnetwerk WZSW, kunnen projectgemeenten kennis toevoegen en optimaal gebruik maken elkaars kennis, inzichten en resultaten. 7. Oog voor eigenheid en empowerment Het concept wordt geïmplementeerd met aandacht voor samenhang in de verschillende onderdelen: geïntegreerd en procesmatig werken met oog voor de lokale situatie zorgen voor lokaal eigenaarschap en empowerment links met het kennisnetwerk dat is opgezet bijdragen aan kennisontwikkeling over sociale innovatie. 3.2 Doelgroepen De volgende doelgroepen worden betrokken in het project: uitkeringsgerechtigden, maar ook vrijwilligers die graag met mensen omgaan en ambities willen verkennen in betaald werk in sociale dienstverlening. Aan hen wordt een (reintegratie)traject aangeboden en opleiding tot woonzorgserviceverlener. consumenten van woon- en welzijnsdiensten: buurt-wijkbewoners, waaronder ouderen, met beperking die in aanmerking komen voor ondersteuning om zelfstandig te kunnen wonen. Maar ev. (later) ook gewone consumenten e met behoefte aan woon-welzijns diensten lokale maatschappelijke organisaties en instellingen, ROC Beleidsmedewerkers gemeentelijke afdelingen 4.1 Uit te werken projectplan WZSW WZSW Meedoen loont Allereerst moet worden beschreven hoe de standaard projectaanpak vertaald wordt naar de situatie in Meedoen loont. De uitgangssituatie van Meedoen loont wordt in kaart gebracht: de specifieke aandachtspunten, belemmeringen, kansen en keuzes worden benoemd. Dit leidt tot een projectplan WZSW waarin uitgaande van het WZSW concept,concrete stappen worden aangegeven die gezet moeten worden om het WZSW concept in te voeren en een succes te maken in de gemeente Meedoen loont. In het Projectplan WZSW wordt ingegaan op: Beoogde doelen en resultaten: Resultaten voor de projectperiode worden benoemd Het aantal producten, diensten, trajecten dat wordt uitgezet in Meedoen loont, wordt bepaald i.s.m.de gemeentelijke Diensten (zie onder financiering) Gebiedsbepaling: De bepaling van gebieden/wijken waar het WZSW concept wordt ingevoerd, is cruciaal voor het welslagen van het project; het gaat om strategische keuzes voor de toekomst. Een wijkanalyse (quick scan) vormt de basis voor de keuze van een aantal projectgebieden. Mogelijke samenwerkingspartners. In kaart moet worden gebracht welke partners benaderd zouden moeten worden om deel te nemen als ontwikkelingspartner. Verkenning van de mogelijkheden voor de opzet van een WZSW leer-werkdienstenbedrijf Lokaal maatwerk: waar aan te sluiten aan te sluiten bij de mogelijkheden, organisaties in wijk en gemeente Interne projectorganisatie. De procedure voor aantrekken lokale projectleiders wordt bepaald. Zij moeten het concept gaan implementeren in de wijken waar het project zal worden uitgevoerd. Een voorstel voor de interne projectstructuur, de rollen, taken, bevoegdheden worden beschreven Financiering van de projectplannen: Op basis van bestaande modellen moet uitgewerkt dient worden hoe betaling en financiering van diensten en trajecten zal plaatsvinden. Dat gebeurt in overleg met o.a. de gemeentelijke Dienst WZI. Ontwikkeling sociaal beleid: beoogde innovatiedoelen worden geformuleerd, aansluitend op bestaande beleidsprogramma’s. en al bestaande (wijk) initiatieven en projecten In Meedoen loont zijn o.m.actueel de beleidsprogramma’s Meedoen en Diversiteit en woonservice Communicatie. O.m. inrichten website (aanhaking bij het kennisnetwerk WZSW), andere vormen van informatie en communicatie naar doelgroepen in het project. Kennisontwikkeling,en kwaliteit, monitoring en evaluatie. Wijze van plannen evaluatie (momenten), monitoring van producten en diensten op output en kwaliteit, en in beeld brengen van de nieuwe vormen van samenwerking tussen gemeentelijke afdelingen en communicatie met burgers. Fasering, planning en begroting. Op grond van bovenstaande gegevens wordt de precieze fasering, de planning en de begroting opgemaakt. Voor de begroting wordt een gesprek ingepland met gemeentelijke dienst WZI en gebruik wordt gemaakt van gegevens elders en eerdere projectbegroting Meedoen loont. Extra aandacht is er voor de uitwerking van de eerste stappen/fasen Het PvA moet helder en duidelijk zijn, maar tevens ruimte laten voor ontwikkeling en bijsturing tijdens het proces. 4.4 . Resultaat Projectplan WZSW voor systematische ontwikkeling van participatie en dienstverlening volgens het WZSW concept. Een praktisch, haalbaar uit te voeren plan op maat voor de gemeente Meedoen loont wat vorm kan geven aan innovatie beleidsdoelstellingen. In verband met draagvlakontwikkeling verdient het aanbeveling het plan te bespreken met relevante betrokkenen. Start 1e helft 2008.