presentatie

Autisme en onderwijs,
mogelijkheden en obstakels
Ouders vinden het belangrijk dat hun
kind(eren) met autisme naar school kunnen
(blijven) gaan. Maar waarom lukt dat niet
altijd en hoe kun je daar als ouder en als
school mee omgaan?
Een vereniging van en voor ouders,
familieleden en mensen met autisme
De kwaliteit van leven bevorderen door
rechtstreekse beïnvloeding van de directe
omgeving van mensen met autisme en hun
betrokkenen.
VVA
Bondgenotenwerking
• Autismetelefoon
• Infohuis Autisme
• VVA community
• Ervaringsuitwisseling
• Basiscursus autisme
• Sociale netwerkgroepen
• Sensibiliseren via inleefmodule, getuigenissen,
familieavonden, contacten overheden allerlei
• …
•
…
Informatie + vorming
• Veel op de markt
• Toegankelijkheid
• Doorstroming
www.participate-autisme.be
Onderzoek
VVA: Jo Renty en Prof. Dr. H. Roeyers 2003
Aanbod ASS onderwijs in Vlaanderen
• Beperkte toegankelijkheid van voorzieningen en
scholen
• Autismespecifieke ondersteuning impliceert niet
noodzakelijk ondersteuning in een speciale omgeving
zoals het buitengewoon onderwijs
• Er is nood aan uitbreiding en een betere spreiding
van scholen, zowel in het gewoon als buitengewoon
onderwijs.
Er is nog werk aan de
winkel
VVA bevraging 2008 (847)
• Een aantal scholen maakt werk maakt van autisme
• Er is verbetering nodig om van een degelijk en
samenhangend autismebeleid te kunnen spreken.
Hilde Meganck 2011 ‘ik ben er even niet’ (374)
• Té veel leerlingen vallen tijdelijk of definitief uit
• Piek uitval rond de 16 jaar
VVA community 2013 (131 pagina’s over onderwijs)
Onderwijs
Momenteel geen wetenschappelijke gegevens
over aantallen en redenen waarom
leerlingen met Ass tijdelijk of definitief uitvallen
Ouders investeren ontzettend veel in hun kind
Er bestaan geen pasklare antwoorden en te
volgen regeltjes.
Elke leerling met autisme en zijn/haar gezin is
anders: sterk individueel gerichte aanpak is
noodzakelijk
Aanzienlijk aantal gezinnen met:
• meerdere kinderen met Ass en/of ……
• ouder(s) en familieleden met Ass
Volwassenen met autisme vind je in alle
beroepen
assistent-klusjesman in een school  koster
electrotechnisch installateur  beschutte werkplaats
ict-afdeling van een sociaal secretariaat  bewaking
politiek  fabrieksarbeider  video-verhuur
universitair onderzoek  beeldend kunstenaar
gemeentelijke groendienst  bejaardenzorg
verzekeringswezen  leerkracht  bijzondere
jeugdzorg  moreel consulent  landbouwer bakker 
ambtenaar  software-ontwikkelaar
beroepsmilitair  onthaalmoeder  documentalist
Een moeder
• Gooi overboord wat je geleerd hebt over hoe je een kind
moet opvoeden, onderwijzen, hoe iemand zou moeten
leven, …
• En begin opnieuw
- Wie is mijn kind, deze leerling
- Wat zijn de mogelijkheden en beperkingen van dit kind
en van onze situatie
- Wat kunnen we van elkaar leren
- …
Een moeder
Als mijn kinderen zich niet veilig voelen
kunnen ze niet(s) leren…
Een moeder
U mag blij zijn om mijn zoon met autisme in uw
school te hebben want hij legt alle zwakke
(en ook wel sterke) kanten van het onderwijs
bloot.
Een moeder
Is kennis overdragen niet het doel van het
Onderwijs?
Is het diploma niet te veel een doel op zich
geworden i.p.v. en middel?
Mijn kind heeft al stress genoeg.
Zijn er andere manieren (dan examens)
om zijn kennis te toetsen?
Een moeder
Mits de nodige aanpassingen
is mijn kind soepeler dan het (school)systeem.
Een moeder
Is een diploma de enige zaligmakende weg
om een zinvol leven te leiden en gelukkig
te worden?
Ouders dromen van
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Alle scholen: een visie op diversiteit, stress -en pest beleid
Ouders, leerkracht(en), hulpverleners én leerlingen zijn één team
Leerkrachten, ouders en leerlingen leren van elkaar
Goede wil, luisterbereidheid, energie
Autismekennis + wat dat betekent bij elke leerling met autisme
Communicatie op maat van leerling en gezin
Individuele aanpassingen omgeving, leerstof, huiswerk, regeltjes
allerlei… (VN verdrag)
Respect, warme betrokkenheid
(H)erkennen van mogelijkheden en beperkingen
Vertrekken vanuit het half volle glas
Goede wil, creativiteit en buiten de lijntjes durven kleuren
Aanvaarding van ASS denk en leerstijl
• …
DE RUBBEREN AUTIST
LANDSCHIP
Hoewel de autist bekend staat als een verwoed
tegenstander van verandering, beschikt hij over een
ongekende elasticiteit.
Dat zit zo: je kan de autist in gelijk welke gietvorm
proppen, dan zal hij (niet probleemloos) die vorm
aannemen.
Maar zodra je de gietvorm weer weghaalt neemt de
autist onmiddellijk z’n eigen oorspronkelijke vorm weer
aan.
DE RUBBEREN AUTIST
LANDSCHIP
Voor alle duidelijkheid: dit is maar een metafoor, probeer
het nooit in het echt uit, het gaat hier in feite over het
psychische niveau.
Fysiek is de autist niet meer of minder elastisch dan de niet
autist. Het autisme van de autist is onveranderbaar.
Da’s de essentie van de vergelijking.
De acceptatie van die onveranderbaarheid van het autisme is
belangrijk, voor de autist zowel als voor de niet-autisten die er mee te
maken hebben. Die acceptatie bespaart beide partijen een berg
frustraties en verhoogt in ’t algemeen de levenskwaliteit van alle
betrokkenen.
DE RUBBEREN AUTIST
LANDSCHIP
Wie gietvormen wil vullen moet maar gietgips gebruiken
en geen autist.
 Dit, ter informatie van iedereen
 die met mensen met autisme te maken krijgt 
VVA Congres
25 mei 2013 Gentbrugge
Autisme en onderwijs
Eigen-zinnig en (on)zichtbaar
Programma en inschrijvingen
www.autismevlaanderen.be
Dank voor uw aandacht
+ voor alles wat u doet voor leerlingen met
autisme en hun gezinnen