Slide 1

Thema:
ASS in de
levensloop:
onderzoek
E.H.Horwitz
Cognitieve problemen ASS
• Theory-of-mind (ToM)
• Executieve Functies
• Centrale Coherentie
Overzicht presentatie
• Model Theory-of-mind: Spiegelneuronen
• Model executieve functies: Training
werkgeheugen
Executieve functies
•
•
•
•
•
•
•
Plannen en organiseren
Flexibiliteit
Initiatief
Aandacht
Zelfcontrole
Werkgeheugen
Enzovoort
Executieve functieproblemen
chaos
Model: Het werkgeheugen
Vermogen om informatie korte tijd ‘online’ te
houden, waardoor de uitvoering van
allerlei complexe taken mogelijk wordt.
Het werkgeheugen
•
•
•
•
Gerichte aandacht
Visuele kladblok
Buffer klanken
Buffer algemeen
Training werkgeheugen
Cogmed:
•
•
•
•
Training via de computer
Allerlei onderdelen werkgeheugen
Opbouw in moeilijkheidsgraad
Intensieve begeleiding
Training Werkgeheugen
Werking Cogmed training aangetoond bij:
• Kinderen met ADHD
• Mensen na herseninfarct
• Ouderen met normale
verouderingsverschijnselen
• Nog niet bij mensen met ASS
Eerste resultaten
Zeer wisselend!
"Mirror neurons will do for psychology
what the discovery of DNA did for biology”
(Ramachandran)
‘Broken mirror’ hypothese van
ASS
• Spiegelneuronen gezien als de bouwstenen van
de ontwikkeling van het kind
• Verstoorde ontwikkeling -> problemen met
imitatie, begrip van anderen, empathie, taal
• Overlap met klinische kenmerken van autisme
Spiegelneuronen verstoord in autisme?
Williams et al., Neuropsychologia, 2001
Spiegelneuronen…
 Koppelen actie en waarnemen actie
 Doel van een actie belangrijk:
-
Reactie alleen bij succesvolle actie
Reactie ook als laatste deel van de actie verscholen is
 Bedoeling van een actie belangrijk:
-
Reageren op verschillende intenties van dezelfde actie
… spelen een rol in het begrip van acties
Spiegelneuronen in de mens



Metingen op celniveau niet mogelijk
“spiegelsysteem” in plaats van “spiegelneuronen”
Verschillende technieken om hersenactiviteit te
meten in subregio’s (EEG, TMS, PET, fMRI)
Van makaak naar mens…
Makaak
Mens
 Zelfde soort delen van de hersenen bij aap en mens
actief bij het uitvoeren én zien van acties
…het brein “spiegelt” acties
Spiegelen van de emotie
Spiegel-
neuronen
Simuleer de
gelaatsuitdrukking
Insula
Limbisch
systeem
Voel de emotie
Spiegelneuronen & ASS:
Jojanneke Bastiaansen
Christian Keysers
Conclusies

Spiegelsysteem minder actief in jongvolwassenen met
ASS tijdens waarnemen emotie

Herstel in functie over de jaren heen

Dit herstel hangt samen met een verbetering in sociaal
functioneren