Anesthesie bij dwarslaesie patiënten Definitie 1 De term ‘dwarslaesie’ duidt op een beschadiging van het ruggenmerg, waardoor er geen impulsen meer van de hersenen naar de spieren kunnen gaan. Het is alsof je de kabel, die een bedieningseenheid (=hersenen) verbindt met een machine (=lichaam) doorknipt of beschadigt, zodat de gegevensstroom gestoord of onderbroken is. Afhankelijk van de plaats waar de beschadiging aan het ruggenmerg voorkomt, treedt paraplegie (verlamming aan de onderste ledematen en gedeelte van de romp) of tetraplegie (verlamming aan de vier ledematen en de romp) op. De belangrijkste oorzaken zijn: ongeval (verkeer, werk, thuis, sport …), tumor, bloeding, … Definitie 2 Naast de verlammingsverschijnselen ervaren mensen met een dwarslaesie nog vele andere problemen: spasticiteit, verlies van gevoel, verlies van blaas- en darmcontrole, verlies van erectie en ejaculatie,… Omdat het ruggenmerg de boodschappen naar en van de hersenen door vele zenuwbanen vervoert, hangt het functieverlies niet alleen af van de hoogte van de laesie, maar ook van het aantal zenuwbanen dat beschadigd is. Als een aantal banen nog intact zijn om boodschappen naar boven en naar beneden te sturen langs het ruggenmerg, dan zegt men dat de laesie incompleet of onvolledig is. Als alle zenuwbanen doorgesneden of onherroepelijk beschadigd zijn, zegt men dat de laesie compleet is. Pre-operatieve screening Welke gegevens zijn van belang Is laesie al gestabiliseerd Hoogte van laesie Compleet/Incompleet Bij incompleet, welke banen zijn nog intact Is patiënt in staat nog goed te ademen Algemene mobiliteit? Continentie Decubitus Contracturen Behandeling Stand v.d. tafel en evt. hulpstukken: Drukverlagend matras Positionering afh van conditie/contracturen patient Houding/ ligging patiënt: Extra check ligging patiënt omdat patiënt niets kan aangeven Cave bij verandering positie patiënt is er geen heamodynamische compensatie Anesthesietechniek Korte omschrijving van de techniek: Algehele en loco/regionale technieken zijn toegestaan Materialen en (farmacologische) middelen: Algeheel: Cave crashinductie?! Vermijd het gebruik van succinylcholine ivm kans op ritmestoornissen door een kaliumrelease op een al bestaande hyperkaliemie. Langere en heftigere werking door minder receptoren op de spieren Ivm mogelijke fantoompijn, hyperreactiviteit van autonome zenuwstelsel en spasticiteit wel pijnbestrijding geven Anesthesietechniek 2 Spinaal: Minder risico op resp. complicaties Cave: door sympaticolyse geen/weinig compensatie t.a.v heamodynamiek Geen controle van het blok mogelijk Volgorde van handelen:Contra-indicaties:Complicaties: Per-operatieve fase Circulatie: Stijging RR tgv vasoconstrictie onder het niveau van de laesie wordt centraal waargenomen in het normaal functionerende deel van het lichaam boven de laesie treedt compensatoire vasodilatatie en bradycardie op Algeheel: Door beademing is veneuse return verminderd door afwezigheid van compensatie extra kans op circulatieproblemen. Spinaal: Door afwezigheid compensatie extra kans op circulatieproblemen. Per-operatieve fase Ventilatie: Door spierzwakte bestaan er resp afw. Met verhoogde kans op pneumonie en atelectase vorming Temperatuur: Thermoregulatie is gestoord waardoor hypothermie Patient goed warm houden Per-operatieve fase Infuusvloeistoffen en vochtbalans: Van te voren patiënt verwarmd opvullen Voortzetting van de anesthesie: Ivm mogelijke hyperreactiviteit van autonome zenuwstelsel en spasticiteit wel pijnbestrijding geven Post-operatieve fase Op de operatiekamer T.a.v. anesthesietechniek: Patient moet goed wakker zijn alvorens hij gedetubeerd kan worden Op de recovery/verpleegafdeling T.a.v. anesthesietechniek: Blaasretentie/spasme Cave Pulmonale complicaties Cave heamodynamiek Goede pijnbestrijding BedanktVragen? voor de aandacht