Gember: Niet meer alleen voor gemberkoek. Deze geurige wortel wordt al eeuwenlang in de Ayurvedische, Chinese en Tibb-Unani (traditionele islamitische) geneeskunst gebruikt voor aandoeningen als spijsverteringsstoornissen, artritis, infectieziekten, koorts, hoge bloeddruk, pijn en spierpijn. Nu concentreren onderzoekers zich op de biochemische effecten van gember in het lichaam, waardoor misschien niet alleen de heilzame werking kan worden verklaard, maar ook de basis kan worden gelegd voor nieuwe en minder toxische behandelingen van allerlei ziekten. Twee belangrijke stoffen in gember zijn de gingerolen, die verse gember zijn scherpte geven, en de shogaolen, die gedroogde gember zijn pit geven. De belangrijkste bevindingen met betrekking tot de heilzaamheid van gember voor mensen zijn afkomstig uit onderzoeken naar ochtendmisselijkheid. Uit een onderzoek onder zeventig vrouwen in de eerste drie maanden van hun zwangerschap − onder leiding van Teraporn Vutyavanich van de Chiang Mai Universiteit in Thailand − bleek dat vrouwen die dagelijks een gram gember kregen aanmerkelijk minder last van ochtendmisselijkheid en overgeven hadden dan een controlegroep die een placebo had gekregen. Ali Badreldin van de Faculteit voor Medicijnen en Gezondheidswetenschappen van de Sultan Qaboos Universiteit in Oman heeft onlangs samen met collega’s in Groot-Brittannië en de Verenigde Arabische Emiraten 91 onderzoeken over gember bestudeerd die in de afgelopen tien jaar over de hele wereld zijn gedaan. In een overzichtsartikel in Food and Chemical Toxicology geven de onderzoekers aandacht aan dierproeven en laboratoriumtests waaruit blijkt dat gember de bloedsuikerspiegel en het cholesterolgehalte verlaagt, pijnstillende stoffen bevat die nonsteroïdale ontstekingsbestrijdende middelen imiteren (maar met minder bijwerkingen), ontstekingen door artritis verlicht en bescherming biedt tegen maagzweren. Badreldin en zijn collega’s geven ook de uitkomsten van onderzoek bij knaagdieren waaruit blijkt dat gember een sterke antioxidant is die beschermt tegen de toxische effecten van bestraling en door ultraviolet-B-straling veroorzaakte huidziekten. Dit soort onderzoek kan leiden tot mogelijke op gember gebaseerde middelen die diabetes, artritis en andere ontstekingsziekten bestrijden, bescherming bieden tegen door bestraling veroorzaakte misselijkheid bij kanker en zelfs tegen kanker zelf. Ook als gember effectief blijkt te zijn, zullen dit soort behandelingen nog jaren op zich laten wachten. Bekend is wel dat gember eeuwenlang als medicijn is gebruikt, wat de veiligheid ervan bevestigt. ‘Gember wordt beschouwd als een veilige geneeskrachtige plant met slechts enkele, onbeduidende negatieve bijwerkingen’, aldus Badreldin. Maar hij en zijn collega’s voegen er direct aan toe dat uitgebreide, strenge klinische onderzoeken nodig zijn om de werkzaamheid van gember voor verschillende ziekten te bepalen en eventuele bijwerkingen bij langdurig gebruik bloot te leggen. Als u gember wilt uitproberen, hoeveel moet u dan nemen? De Amerikaanse Academie van Huisartsen meldt dat er geen specifieke onderzoeken naar dosering zijn uitgevoerd, maar bij klinische onderzoeken naar misselijkheid wordt in de regel een dosis gegeven van tussen de 250 mg en 1 gram gemberpoeder in een capsule, één tot vier maal daags.