De patiënt-docenten van de Stichting Onderwijsprogramma Patient Partners zetten zich in voor een vroege herkenning en behandeling van reumatoïde artritis (RA). Hierdoor kan onherstelbare gewrichtsschade voorkomen worden en krijgt de patiënt een veel beter toekomstperspectief. Onderwijsprogramma Het Patient Partners onderwijsprogramma is vooral gericht op het leren herkennen van reumatoïde artritis in een vroeg stadium. Patient Partners zijn docenten die zelf reumatoïde artritis hebben. Zij zijn speciaal opgeleid om als ervaringsdeskundigen les te geven over reumatoïde artritis aan studenten geneeskunde, huisartsen, huisartsen in opleiding en andere zorgprofessionals. De patiënt-docenten demonstreren het gewrichtsonderzoek en besteden aandacht aan de anamnese en medicatie. Ook geven zij inzicht in de fysieke en psychosociale gevolgen van RA op het dagelijks leven. Gewrichtsontstekingen Reumatoïde artritis (RA) is een chronische ziekte, waarbij gewrichtsontstekingen op de voorgrond staan. De ontsteking van gewrichten leidt tot pijn, stijfheid, onherstelbare schade en functieverlies. Gewrichtsontstekingen, vormveranderingen en standsafwijkingen kunnen daadwerkelijk bij de patiëntdocenten waargenomen en onderzocht worden. Het onderwijs wordt in kleine groepen van 3 tot 5 (aankomend) artsen gegeven. Vroege diagnose kan schade voorkómen! Gewrichtsschade door reumatoïde artritis is onomkeerbaar en kan al in een vroeg stadium van de ziekte optreden. Het is daarom van het allergrootste belang de diagnose in een vroeg stadium te stellen en direct te starten met een intensieve behandeling waardoor de vele en ernstige gevolgen van RA kunnen worden voorkomen. Vroege diagnose en behandeling van reumatoïde artritis zijn belangrijke stappen in het voorkómen van de vele en ernstige gevolgen van RA. Stichting Onderwijsprogramma Patient Partners wordt gesteund door: Meer informatie op onze website: www.patientpartners.nl Telefoon: 06 36 07 39 67 E-mail: [email protected] 1 2 GEWRICHTSONDERZOEK BIJ REUMATOÏDE ARTRITIS BELANGRIJK ZIJN VOOR HET GEWRICHTSONDERZOEK: Bij het onderzoek van het bewegingsapparaat gaat het erom nauwkeurige informatie te verzamelen over het aantal aangedane gewrichten en over de aard van de afwijking. Het onderzoek wordt steeds van proximaal naar distaal en bilateraal uitgevoerd, wat inhoudt dat beide zijden van het lichaam worden onderzocht, dus beide polsen, beide handen, beide knieën, beide enkels en beide voeten. Zowel de bewegingsuitslag als de bewegingskracht testen. Als de top van de duimnagel van de onderzoeker tijdens het palperen wit wordt, is de druk voldoende. De carpale botten van de pols zijn moeilijk apart te beoordelen. Een algemene beoordeling, bestaande uit palpatie van het polsgebied, is in de regel voldoende. Zwelling op de dorsale zijde van de pols kan duiden op een tendovaginitis van de strekpezen, een synovitis van het polsgewricht óf het kan een restzwelling zijn. Elk gewricht heeft geheel eigen kenmerken, maar in het algemeen kijken we bij het onderzoek naar: rubor (roodheid) calor (warmte) dolor (pijn) tumor (zwelling) functio laesa (functiestoornis) Als er felle roodheid wordt geconstateerd, dan moet je altijd de volgende mogelijkheden overwegingen: -een bacteriële infectie van het gewricht; -een septische artritis (kan dodelijk zijn). -een reactieve artritis (gewrichtsontsteking als reactie op een ontsteking elders in het lichaam, bijv. een luchtweginfectie, urineweginfectie, darminfectie of een geslachtsziekte.) -jicht. Het onderzoek bestaat uit vijf belangrijke delen: 1. de anamnese (het vragen naar de geschiedenis van de ziekte) 2. de inspectie (het kijken naar) 3. de palpatie (het aftasten, het voelen van) 4. de meting van de bewegingsuitslagen 5. de beoordeling van de functie. 3 4 (geen felle roodheid, slechts vage verkleuring) (Dorsaalflexie) (Palmairflexie) 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14