samenvatting (word-doc)

Ouderdomsgebonden broosheid: over ouder worden en oud zijn
Steven Boonen
Elementen die in de lezing aan bod komen
Veroudering heeft te maken met het ontwikkelen van ouderdomsgebonden kwetsbaarheid, met
het verzwakken van de ‘ondergrond’, die een voedingsbodem wordt voor ziekte en
verwikkelingen. Het is een onvermijdelijk proces dat uiteindelijk zal leiden tot de dood. De
levensverwachting van ouderen verlengen, kan geen doel op zich zijn. Hun levenskwaliteit in deze
laatste levensfase optimaal beschermen, is dat des te meer.
Net als neonatologen werken geriaters op de grens tussen leven en dood, en moeten ze iedere
dag opnieuw beslissingen nemen met verstrekkende gevolgen. Ook vanwege de complexiteit van
de aandoeningen is geriatrie een veeleisende discipline. Maar tegelijk een bijzonder mooie, waar
een eigen betovering van uitgaat …
Osteoporose is een geschikt model om een aantal belangrijke geriatrische onderzoeksconcepten
te
illustreren.
Ouderdomsgebonden
kwetsbaarheid
vertaalt
zich
in
dit
model
als
ouderdomsgebonden botafbraak. Osteoporose is het toonbeeld van een ouderdomsgebonden
ziekte die zich op die kwetsbaarheid van het skelet ent en verwikkeld wordt door fracturen.
Als zorgvernieuwer moet een academische dienst durven aantonen wat men in de praktijk wilt
toepassen. Als men de klinische zorg wilt vernieuwen, moet men dat onderzoeksmatig doen. En
dat is haalbaar. Ook bij ouderen, en volgens de hoogste standaarden. De Leuvense aanpak van
ouderdomsosteoporose als voorbeeld.
Leuvens onderzoek heeft duidelijk aangetoond dat ouderen met osteoporose wel degelijk baat
hebben bij behandeling. De effecten in de hoogbejaarde leeftijdsgroep zijn zelfs meer
uitgesproken dan bij jongere osteoporosepatiënten. Hieruit kunnen lessen getrokken worden
voor andere ouderdomsgebonden ziekten: gerichte medicatie heeft wel degelijk zin, ook op hoge
leeftijd.
Veroudering
verandert
van
een
loutere
leeftijdsverschuiving
naar
een
ongeziene
kwetsbaarheidsgolf. Maatschappelijk gaat onvoldoende aandacht naar die evolutie, waarvan de
zwaarste gevolgen nog moeten komen. Ook ziekenhuizen zullen delen in de hardste klappen van
de vergrijzing. Bij kwetsbare ouderen botst hyperspecialisatie immers op haar limieten. Geriatrie
vertegenwoordigt, meer dan ooit, een onmisbare schakel in ouderenzorg. Naast een uitgebouwde
G-dienst zijn een ziekenhuisbrede geriatrische expertise en ouderenzorgcultuur nodig.
1