OSTEOPOROSE WAT IS OSTEOPOROSE ? Osteoporose (in de volksmond beter bekend als botontkalking of botarmoede) is een aandoening die zowel bij vrouwen als bij mannen voorkomt. Het is een aandoening die bestaat uit het verdwijnen van de kalk uit het bot en de achteruitgang van het botweefsel zelf. Daardoor wordt het bot zwakker en zullen eerder breuken optreden. De meest voorkomende breuken als gevolg van osteoporose zijn de pols-, heup- en wervelbreuken. Op onderstaande foto ziet u links normaal, gezond bot. Rechts op de foto ziet u door osteoporose aangetast bot. RISICOFACTOREN Niet te beïnvloeden risicofactoren Geslacht: vrouwen hebben een groter risico door de hormoonveranderingen in en na de overgang Leefijd: hoe ouder, des te meer risico Lichaamsbouw: kleine, slanke vrouwen hebben meer risico Ras: blanke en aziatische vrouwen hebben een groter risico botbreuken na 50e jaar Wel te beïnvloeden risicofactoren Roken: behalve alle andere negatieve effecten geeft ook roken een verhoogd risico door een slechtere calciumopname uit de voeding en verlaagde hormoonspiegels bij vrouwen Dieet: een continu lage inname van Calcium en Vit. D geeft een slechtere kalkafzetting Medicijnen: vooral bekend is het gebruik van cortisone zoals bij longpatiënten en het gebruik van enkele epilepsie medicijnen overmatig alcoholgebruik weinig actieve levensstijl of langdurige bedrust Hormonaal: wegvallen van vrouwelijke hormonen na de overgang en bij mannen te lage waarden van het mannelijk hormoon testosteron Patiëntenfolder OSTEOPOROSE 1 SYMPTOMEN In het begin zal men niets merken totdat het bot zo verzwakt is dat er een breuk optreedt. Als eerste zijn in gevaar de wervels en de heupen. Verder behoren breuken van de pols en knie tot de mogelijkheden. Van links naar rechts: normale rugwervels - rugwervels met lichte osteoporose - rugwervels met ernstige osteoporose DIAGNOSE De diagnose van osteoporose kan gesteld worden met een botdensitometrie . Dit is een pijnloze en veilige meting die echter niet terugbetaald wordt. Het is niet zinvol dit bij iedereen uit te voeren. Het komt erop aan een risicogroep af te bakenen BEHANDELING EN PREVENTIE Behandeling dient te bestaan uit een goede voeding, lichamelijke activiteit en preventieve maatregelen tegen vallen. En natuurlijk het bannen van slechte risicofactoren zoals roken en alcoholmisbruik. Goede voeding Calcium: de inname van calcium is noodzakelijk om bot te kunnen aanmaken. Veel mensen blijken echter hun hele leven onvoldoende calcium in hun dieet te gebruiken. Calcium vinden we vooral in melkproducten, groene groenten en vis. Ook wordt er tegenwoordig aan veel producten extra calcium toegevoegd. Vitamine D: Vit. D is belangrijk om het calcium in de voeding in het lichaam op te kunnen nemen. We kunnen vit. D zelf maken in onze huid onder invloed van het zonlicht. Echter deze aanmaak vermindert bij oudere mensen. Verder zal in de winter de aanmaak eveneens achteruitgaan. Lichamelijke activiteit Bot is een levend weefsel en voor de opbouw is een gezonde belasting en lichaamsbeweging noodzakelijk, bijvoorbeeld wandelen, joggen, traplopen en sport. Overmatige belasting moet natuurlijk vermeden worden. Medicamenteuze therapie De stoffen verminderen verlies van bot, verhogen de botdichtheid en verminderen het risico op fracturen. Terugbetaling voor deze medicatie kan enkel verkregen worden bij bewezen osteoporose (BDM) of bewezen inzakkingsfractuur. Veel van deze medicijnen moeten worden ingenomen op een nuchtere maag met een heel glas water. Aangeraden wordt om het eerste uur na inname niet te gaan liggen. Preventie van valaccidenten (valongelukken) Patiëntenfolder OSTEOPOROSE 2