Hoe zit Het precies met AtV-dAgen?

praktijk
Kimberley Linnenbank
is medewerker van de
AWVN-werkgeverslijn
Vraag ’t de AWVN-werkgeverslijn
Wist u dat?
• ATV-dagen waren oorspronkelijk bedoeld
om meer werkgelegenheid te creëren.
• In het beroemde
Akkoord van Wassenaar (1982) werd
verkorting van de
arbeidstijd of -duur
sterk gestimuleerd.
In ruil voor extra
vrije tijd, stemden de
werknemers destijds
in met loonmatiging.
Hoe zit het precies met
ATV-dagen?
Arbeidstijdverkorting (ATV) en arbeidsduurverkorting (ADV) werden voor het
eerst ingesteld in de jaren tachtig. Er zit
een klein verschil tussen. Bij ATV gaat
het totaal aantal dagen dat een werknemer per jaar werkt omlaag. Bij ADV
gaat het aantal uren dat een werknemer
op de verschillende dagen door de week
heen werkt omlaag.
Beide termen worden nogal eens door
elkaar heen gebruikt; het effect is in de
praktijk dan ook vaak hetzelfde. Het
komt er in beide gevallen op neer dat
een aantal contracturen omgezet wordt
in vrije tijd. Meestal krijgt die vrije tijd
vorm in een aantal, door de werkgever
aan te wijzen roostervrije dagen per jaar.
In tegenstelling tot vakantiedagen
bestaat er geen wettelijk recht op
arbeidstijdverkorting. Werkgever en
werknemer kunnen hierover zelf afspraken maken en de spelregels ervan in de
cao of arbeidsovereenkomst vastleggen.
Nog vragen?
Neem contact
op met de
AWVN-werkgeverslijn,
070 850 86 05,
[email protected].
Hebben parttimers ook recht op ATV?
Het belonen van een arbeidsuur moet
gelijk worden behandeld, of iemand nu
in voltijd of in deeltijd werkt. Dat geldt
zowel voor de beloning in geld als in
tijd (vakantierechten, ATV). Als in een
bedrijf of sector sprake is van ATV, dan
hebben parttimers daar naar rato van
hun dienstverband dus ook recht op.
Is er verschil tussen vakantiedagen
en ATV-dagen?
Er zijn bedrijven waarin de ATV-dagen
worden ingeroosterd, maar dat gebeurt
niet overal. In bedrijven waar dit niet
gebeurt, is er in de praktijk geen onderscheid tussen het opnemen van vakantie
en het opnemen van ATV-dagen.
Toch is er een wezenlijk verschil tussen vakantiedagen en ATV-dagen. Het
recht op vakantie is wettelijk geregeld
(minimum aantal dagen, verjaringstermijn), voor ATV geldt dit niet. Alles wat
met betrekking tot ATV is geregeld, is
altijd de uitkomst van afspraken tussen
de sociale partners en daar zitten dan
ook behoorlijke verschillen tussen per
bedrijf of branche. In de cao kan bijvoorbeeld zijn afgesproken dat de werkgever
de ATV-dagen aanwijst, dat de werknemer geen ATV-rechten opbouwt tijdens
ziekte, dat niet-gebruikte ATV-dagen
aan het einde van het jaar vervallen of
dat ATV-dagen tijdens het dienstverband
uitbetaald kunnen worden.
Blijven ATV-dagen bestaan?
Een duidelijk waarneembare trend
in het arbeidsvoorwaardenoverleg is
dat werkgevers van ATV-dagen af willen. Dat afschaffen lukt niet altijd, en
in praktisch alle gevallen kost het de
werkgever geld. Er zijn verschillende
ruilmogelijkheden, zoals evenredige verhoging van het salaris, deels verhoging
van het salaris en deels verhoging van de
vakantiedagen, of het omzetten van de
ATV-dagen in geld en dat bedrag in een
persoonlijk keuzebudget (PKB) steken.
Dit kan er toe leiden dat de medewerkers uit dat PKB weer net zo veel extra
vrije dagen kopen als ze eerder aan ATVdagen hadden. In zekere zin is de werkgever dan terug bij af.
Maar de meeste medewerkers kiezen liever voor het geld – gemiddeld neemt de
inzetbare arbeidscapaciteit per medewerker na
Werk
geven
zo’n actie dan ook toe. p
Bij het formuleren van de antwoorden is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht.
Aan de tekst zijn evenwel geen rechten te ontlenen.
nummer 4
30|31