Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht.
advertisement
Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 VOORBLAD inleverproducten: In te vullen door student: DATUMSTEMPEL STIP Studentnummer Naam student 1620910 Teslime Temür Instituut (aankruisen) Archimedes Naam docent Colinda Burger Naam en Osiriscode van de cursus Beroepsproduct 2 OARH2BERPDT2-12 Toetsinschrijving Osiris bijgevoegd? Nee. (verplicht voor ITT) Wil je je inleverproduct retour ? Ja. [email protected] 1 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Inhoudsopgave Samenvatting ............................................................................................................... 4 H1. Inleiding ................................................................................................................. 5 2.1 Inleiding verkennend onderzoek ............................................................................. 8 2.2 Praktijkverkenning .................................................................................................. 8 2.2.1 Inleiding ............................................................................................................................................................... 8 2.2.2 Plan van aanpak en middelen ..................................................................................................................... 9 2.2 Doel-middelen-schema praktijkverkenning ............................................................................................. 10 2.2.3 Resultaten en conclusies(van de bronnen die gebruikt zullen worden bij het beantwoorden van de deelvragen) ................................................................................................................... 11 2.3.1 Inleiding. ........................................................................................................................................................... 12 Plannen......................................................................................................................................................................... 12 Wat is kwalitatief goed onderwijs ? ................................................................................................................. 14 Wat zijn de eisen die gesteld worden aan de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde? ......................................................................................................................................................................................... 18 Verantwoording wettelijke beroeps-vereisten MBO-verpleegkundige. ........................................... 18 Inleiding. ...................................................................................................................................................................... 18 Theoretisch onderwijs : wettelijk 1535 uur................................................................................................. 18 Praktijkonderwijs. .................................................................................................................................................... 18 Studie-belastingsuren ............................................................................................................................................ 19 Eisen begeleide onderwijs-uren BOL-opleidingen vanaf 1 augustus 2014. .................................... 19 Onderstaande tabellen (4) en (5) geven een gedetailleerde overzicht van de eisen voor de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde. ...................................................................................... 21 Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten?................................................................ 26 Coaching .................................................................................................................... 26 Uit de vragenlijsten die zijn afgenomen onder een groep van 30 studenten van de BOLopleiding verpleegkunde eerstejaars voor het vak anatomie en fysiologie. Komen er opvallende punten aan bod waarin de studenten hun succes kunnen beredeneren, deze zijn: ......................................................................................................................................................................................... 29 1. Wat verstaan docenten onder kwalitatief goed onderwijs?(praktijk) .............................. 30 3. Welke motiverende strategieën zijn stimulerend voor de BOL-studenten?(praktijk) (Amersfoort) ............................................................................................................................................................. 30 Vergelijking tussen de opleiding op locatie Amersfoort en Utrecht. .............. 31 4. In hoeverre is de toets representatief van de leerstof? (praktijk) ....................................... 32 2.3.3 Conclusies. .................................................................................................................................................. 32 3.1: Conclusie Verkenning. ................................................................................... 33 3.2: Ontwerpeisen. ..................................................................................................... 35 H 3.3.4: Opzet evaluatie.............................................................................................. 37 4.1 Presentatie. .................................................................................................................................................. 37 4.2 Evaluatie. ........................................................................................................................................................... 37 Bijlagen .................................................................................................................... 38 2 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 2A: ................................................................................................................................................................... 39 Interviewleidraad. ...................................................................................................... 39 Interviewleidraad collega’s verpleegkunde ................................................................. 39 Bijlage 2B: ............................................................................................................... 41 Analyse van de toets : November 2013 / November 2014..................................................................... 41 Lesobservatie Collega : P. van Lier: Anatomie en fysiologie. ................................................................. 42 Lesobservatie Collega : P. Meuwese : Ziektekunde. ................................................................................... 43 Lesobservatie Collega : M. Te Grotenhuis: Anatomie en fysiologie. .................................................... 44 Observatielijst docent in Amersfoort...................................................................................................... 45 Bijlage 3A : Het beroepsproduct ................................................................................. 46 Bijlage 4A: Planning ,vormgeving, en evaluatie. .......................................................... 57 Vragenlijst om expliciet vast te stellen of er aan de verwachtingen van dit onderzoek wordt voldaan. ........................................................................................................... 58 Bibliografie ................................................................................................................. 58 Inhoudsopgave Leerverslag. ....................................................................................... 61 Inleiding: .................................................................................................................... 61 Werkwijze en tijdsbesteding: ...................................................................................... 61 Leer- resultaten. ......................................................................................................... 62 Conclusie: ............................................................................................................... 63 Bijlage 1: Formulier verkenning. ................................................................................. 64 Bijlage 2: Formulier ontwerp. ..................................................................................... 66 Bijlage 3: Formulier beoordelings-advies opdrachtgever. ............................................ 67 Bijlage 4: Urenverantwoording............................................................................. 71 Bijlage 5 Poster.(presentatie) ...................................................................................... 72 Bijlage 6: Beoordelingsrapport opdrachtgever. ...................Error! Bookmark not defined. 3 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Samenvatting Dit onderzoek heeft als doel om het leerrendement voor de afdeling verpleegkunde voor de BOL-studenten te vergroten. De onderzoeksvraag die voor dit onderzoek was opgesteld ,luidde als volgt: ‘’Hoe kan het leerrendement verhoogt worden op de afdeling verpleegkunde voor het vak: anatomie, fysiologie en pathologie voor de bol studenten? Dit project is gestart met het formuleren van een aantal deelvragen aan de hand van de hierboven genoemde onderzoeksvraag. Vervolgens is dit onderzoek gesplitst in literatuurstudie en praktijkverkenning. Aan de hand van literatuurstudie zijn de volgende deelvragen beantwoordt: Wat is kwalitatief goed onderwijs? Wat zijn de eisen die gesteld worden aan de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde’’? Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? Na de literatuurstudie zijn de volgende deelvragen vanuit praktijkverkenning beantwoordt: ‘’Wat verstaan docenten onder kwalitatief goed onderwijs?’’ ‘’Wat zijn de mogelijke oorzaken voor de achterblijvende prestaties van de BOLstudenten? ‘’Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten’’? ‘’In hoeverre is de toets representatief voor de leerstof?’’ In de literatuur worden drie indicatoren belangrijk gesteld om kwalitatief goed onderwijs op te stellen, deze zijn: 1. leerprestaties van de studenten: dit wordt gestimuleerd door het aanbieden van gestructureerde powerpoints, en het geven van bijlessen. 2. Affectieve leerresultaten van studenten: de houding en studievaardigheden van de studenten. 3. Instructie-uitdagingen van docenten: een didactische werkvorm kan mogelijk studenten uitdagen om met de stof te oefenen. In de praktijkverkenning zijn een aantal onderzoeks- activiteiten verricht waarmee uiteindelijk tot een eind- conclusie is gekomen, Aan de hand van de vragenlijsten die zijn afgenomen onder de docenten en studenten en de lesobservaties die zijn uitgevoerd , kan vastgesteld worden dat het gebruik van activerende didactische werkvormen kunnen bijdragen aan de instructie uitdagingen van de docenten. Studenten worden hiermee namelijk gestimuleerd om te oefenen met de stof, alleen dan op een meer uitdagende manier. Voor de uitwerking van een didactische werkvorm , is er een oefentoets opgesteld voor anatomie, fysiologie en pathologie. Onder elke vraag is de leerdoel vermeld , deze oefentoets is ook in de praktijk getoetst en het zichtbare effect hiervan was vooral te zien in de intrinsieke motivatie van de studenten. 4 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Enkele aanbevelingen voor een vervolgonderzoek zijn om te onderzoeken of deze didactische werkvorm ook invloed heeft op de leerprestaties(toetsen) van de studenten. Daarnaast kunnen de leerdoelen onder elke vraag wellicht weg –gelaten worden waardoor studenten worden uitgedaagd om zelf de leerdoelen op te zoeken tijdens de les. En ook weer hiervan het effect bekijken op de leerprestaties(toetsen) Ben je benieuwd naar wat kwalitatief goed onderwijs is en hoe je hier als docent aan kunt bijdragen? schroom dan niet om deze onderzoeksverslag verder te bestuderen. Project verslag H1. Inleiding 1.1 Aanleiding en opdracht. Verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs voor de afdeling verpleegkunde is de opdracht waar aan gewerkt zal worden tijdens beroepsproduct 2. De opdrachtgever is M.te Grotenhuis, zij is docent anatomie ,fysiologie en pathologie (AFP)voor de opleiding verpleegkunde, tevens is zij afgestudeerd als basis arts. Daarnaast is M.te Grotenhuis mijn werkplek-begeleidster. Er zijn verschillende redenen te noemen waarom er voor dit opdracht is gekozen. De eerste reden gaat om het feit dat de toets-resultaten de afgelopen jaren onder het gemiddelde zijn gescoord door de BOL-studenten van de afdeling verpleegkunde. De consequentie hiervan is dat hierdoor veel studenten van de opleiding uitvallen. Want de studenten krijgen maar een beperkt aantal herkansings-mogelijkheden, hierdoor lopen de studenten een verhoogd risico op studievertraging op. Tevens verlaagt het de kwaliteit van de opleiding. Het doel dat centraal wordt gesteld is dan adviezen uitbrengen die mogelijk invloed hebben voor het verbeteren van de kwaliteit van de opleiding verpleegkunde met het effect dat er minder studenten zullen uitvallen van de opleiding. Dit onderzoek bestaat uit 3 delen. Het eerste gedeelte van dit onderzoek bestaat uit literatuuronderzoek , vanuit de literatuur zal onderzocht worden welke factoren belangrijk zijn om het leerrendement te vergroten. Vervolgens worden bij dit onderzoek verschillende collega’s geobserveerd: waaronder collega P. van Lier: docent Anatomie, fysiologie en pathologie in Amersfoort en P. Meuwise ook docent anatomie, fysiologie en pathologie in Utrecht uiteraard ook mijn werkplek-begeleidster M. te Grotenhuis. Het tweede gedeelte van dit onderzoek bestaat uit praktijkonderzoek: aan de hand van de vragenlijsten die zijn afgenomen onder de docenten en de studenten worden de verschillende deelvragen beantwoord. Vervolgens wordt er een toetsanalyse gemaakt van de afgelopen jaar (2013) en van dit jaar(2014) . Tenslotte word aan de hand van literatuur en praktijkonderzoek een werkvorm 5 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 geformuleerd en ook in de praktijk getoetst. Vervolgens wordt er aan de hand van de ontvangen feedback gekeken of het effect heeft op de leer-rendement. Het geven van tips en adviezen om het leer-rendement te vergroten ,wordt bij dit onderzoek ook centraal gesteld. Met de volgende collega’s zal bij dit onderzoek samengewerkt worden: M. te Grotenhuis, P.van Lier, en P. Meuwise. Dit beroepsproduct kan als inspiratiebron worden gebruikt voor docenten voor het vak anatomie ,fysiologie en pathologie om de gekozen werkvorm toe te passen in de les. Dit heeft als doel om variatie in te brengen voor de lessen anatomie ,fysiologie en pathologie wat mogelijk invloed heeft op de motivatie van de studenten. Het effect hiervan is waarschijnlijk dat door deze variatie de betrokkenheid van studenten in de lessen wordt vergroot wat invloed heeft op het vergroten van het leer-rendement. 1.2 Context van de school in relatie tot het probleem. Bij dit paragraaf word de visie van het ROC MN besproken ,tevens wordt er een verbinding gelegd van dit onderzoek in relatie met de ontwikkelingen in de school. Het ROCMN staat voor kwaliteit in het onderwijs. De term ‘kwaliteit’’ wordt geïdentificeerd in de volgende punten: ● Het rendement ● De waardering door studenten ● De afname van het aantal vroegtijdige schoolverlaters ● De waardering door bedrijven en instellingen. Met de opleidingen die aangeboden worden door het ROCMN wordt er naar gestreefd om studenten te kwalificeren tot : mensen voor werk, maatschappelijke participatie, burgerschap en vakbekwaamheid. Het onderwijs dat wordt aangeboden biedt perspectief op persoonlijke ontplooiing en verdere studie. Het profiel van ROCMN wordt gekenmerkt door : kwaliteit, kleinschaligheid, en intensieve persoonlijke begeleiding. De organisatie en medewerkers zijn professioneel en klantgericht. Maatwerk wordt gekoppeld aan effectieve loopbaanbegeleiding van de studenten. Het docenten- team is dus verantwoordelijk voor het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs. Hierbij is de waardering door de studenten representatief voor het onderzoek, want deze waardering is van belang voor de visie van het ROCMN. Het beoogde beroepsproduct zal bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs voor de afdeling verpleegkunde voor de BOL-studenten. De uitkomst van het onderzoek zal getoetst worden met de punten waarmee het ROCMN de term kwaliteit identificeert. Ook zal worden onderzocht in hoeverre deze beroepsproduct aansluit bij het verbeteren van de onderwijskwaliteit van het ROCMN. Daarnaast zal er rekening gehouden worden met het profiel van ROCMN dat bestaat uit : kwaliteit , kleinschaligheid en persoonlijke begeleiding. (MN, 2014) 6 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 1.3 Onderzoeksvraag De volgende onderzoeksvraag is geformuleerd samen met mijn opdrachtgever M.te Grotenhuis: ‘’Hoe kan het leerrendement verhoogt worden op de afdeling verpleegkunde voor het vak anatomie ,fysiologie en pathologie voor de BOL-studenten?’’ Het ROCMN staat voor kwaliteit van het onderwijs waarin de rendement een belangrijk kenmerk is. Deze onderzoeksvraag heeft als hoofdzakelijk doel om het leerrendement te vergroten voor de opleiding verpleegkunde, waardoor de waardering door de studenten, bedrijven en instellingen mogelijk kan toenemen. Het ROC MN identificeert de term ‘’kwaliteit’’ namelijk aan de hand van deze punten. 7 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Projectverslag H2: Verkennend Onderzoek 2.1 Inleiding verkennend onderzoek Dit onderzoek wordt gedaan om de kwaliteit van het onderwijs voor de opleiding verpleegkunde voor de BOL-studenten voor de afdeling verpleegkunde te verbeteren. Allereerst worden er deelvragen geformuleerd die gesplitst zullen worden in 2 delen , dit zijn de vragen die vanuit een theoretisch kader worden beantwoord en de vragen die vanuit de praktijkonderzoek worden beantwoord. We formuleren allereerst de vragen die met behulp van de theorie worden beantwoord , deze deelvragen beginnen bij hoofdstuk 2.3.2 op bladzijde 13: ● Wat is kwalitatief goed onderwijs? (theorie) ● Wat zijn de eisen die gesteld worden aan de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde? (theorie) ● Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? (theorie) Hieronder de deelvragen die in de praktijk worden beantwoord, deze deelvragen worden beantwoord vanaf bladzijde 29 , het tweede gedeelte van hoofdstuk 2.3.2. ● Wat verstaan docenten onder kwalitatief goed onderwijs? (praktijk) ● Wat zijn de mogelijke oorzaken voor de achter- blijvende prestaties van de BOL-studenten? (praktijk) ● Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? (praktijk) ● In hoeverre is de toets representatief van de leerstof? (praktijk) 2.2 Praktijkverkenning 2.2.1 Inleiding De volgende deelvragen zullen onderzocht worden in de praktijk: ● Wat verstaan docenten onder kwalitatief goed onderwijs? (praktijk) ● Wat zijn de mogelijke oorzaken voor de achterblijvende prestaties van de BOL-studenten? (praktijk) ● Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? (praktijk) ● In hoeverre is de toets representatief voor de leerstof? (praktijk) 8 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 2.2.2 Plan van aanpak en middelen Om de kwaliteit van het onderzoek betrouwbaar en valide te houden worden er verschillende onderzoeks- activiteiten verricht voor dit onderzoek. Zoals ook in hoofdstuk 2.2 beschreven staat splitst dit onderzoek zich in twee delen. De eerste activiteit is literatuuronderzoek doen met het doel om de deelvraag : wat is kwalitatief goed onderwijs? vanuit verschillende invalshoeken te interpreteren. Vervolgens worden de deelvragen die ook geformuleerd staan voor theoretischonderzoek beantwoord. Aan de hand van literatuuronderzoek zal er een helder beeld worden gevormd wat men verstaat onder kwalitatief goed onderwijs. Vervolgens worden de deelvragen die geformuleerd staan in 2.2 voor het gedeelte van praktijkonderzoek beantwoord. Hiervoor worden de volgende acties ondernomen: het afnemen van vragenlijsten onder studenten en docenten, verschillende les-observaties van collega’s en het analyseren van documenten waaronder : een toets -analyse van de afgelopen jaar(2013) en dit jaar(2014) tenslotte wordt er een werkvorm uitgebracht , wat bij dit onderzoek ook wordt uitgevoerd voor de les anatomie, fysiologie en pathologie. Het probleem is dus dat studenten aanzienlijk de afgelopen jaren slechter hebben gescoord op de toetsen voor AFP, doel van dit onderzoek is om te kijken welke factoren hier mogelijk invloed op hebben dat studenten tegenvallende prestaties leveren, daarnaast zal aan de hand van deze onderzoeks- activiteiten worden onderzocht welke factoren studenten juist stimuleren voor het vak anatomie, fysiologie en pathologie. De volgende onderzoeks- activiteiten zullen worden uitgevoerd bij het beantwoorden van de hoofd en deelvragen, deze onderzoeksactiviteiten zijn gekozen om dit onderzoek vanuit verschillende perspectieven te bekijken zodat de gegevens betrouwbaar en valide verzameld zullen worden. Hieronder een stapsgewijze toelichting van het onderzoeksproces. ● Allereerst literatuur-verkenning : wat is nou kwalitatief goed onderwijs? Wat verstaat de overheid hieronder? En wat verstaan de docenten hieronder? Maar ook hoe zien studenten kwalitatief goed onderwijs voor zich? ● Het bevragen van collega’s en studenten: welke factoren studenten intrinsiek kan motiveren . ● Het observeren van lessen bij andere collega’s van dezelfde vakgroep in 2 verschillende locaties: welke instructiestrategie hanteren zij in hun lessen? Blijken deze ook effectief te werken? ● Het analyseren van de toets-resultaten van de afgelopen jaren: in wat voor soort type vragen zijn de meeste fouten gemaakt? Oorzaak hiervoor? ● Aan de hand van literatuuronderzoek , verschillende werkvormen uitproberen in de klas: welke werkvormen lijken effectief te werken, wat zijn de behoeften van de studenten bij de les? ● Het voeren van studieloopbaan-gesprekken: wat vinden studenten van de opleiding? Willen ze extra begeleiding bij het aanleren van studievaardigheden? Welke strategieën lijken effectief te werken? ● Ten slotte : het vergelijken van de toets-resultaten van het afgelopen jaar met die van dit jaar en deze koppelen aan de vergelijking tussen de 9 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 gebruikte onderwijs strategieën van afgelopen jaar en dit jaar. ● Dit beroepsproduct zal uiteindelijk gepresenteerd worden tijdens een vergaderingen van de afdeling verzorging/verpleegkunde. 2.2 Doel-middelen-schema praktijkverkenning Deelgebied Deelvraag 1: Wat is nou kwalitatief goed onderwijs? Het bevragen van collega’s en studenten . Deelvraag Wat verstaan ● docenten onder kwalitatief ● goed onderwijs? Deelvraag 2: Het analyseren van de toets-resultaten van de afgelopen jaren: in wat voor soort type vragen zijn de meeste fouten gemaakt? Oorzaak hiervoor? Het voeren van studieloopbaangesprekken: wat vinden studenten van de opleiding? Willen ze extra begeleiding bij het aanleren van studievaardigheden? Welke strategieën lijken effectief te werken? Wat zijn de ● mogelijke oorzaken ● voor de achterblijvend e prestaties van de BOLstudenten? Onderzoeksmiddel Interview collega’s die ook het vak Anatomie, fysiologie en Pathologie geven. Vragenlijsten onder een groep van 30 Studenten van de BOLopleiding verpleegkunde eerstejaars. Documenten /voortgangsdossier van de afdeling verpleegkunde Gesprekken met studenten over de opleiding. 10 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 ● Literatuur- onderzoek(zie bibliografie) ● Vragenlijsten voor het gebruik van werkvormen onder 2 AFPdocenten. ● Mondelinge feedback na de werkvorm. Deelvraag 3: Aan de hand van literatuuronderzoek , verschillende werkvormen uitproberen in de klas: welke werkvormen lijken effectief te werken, wat zijn de behoeften van de studenten bij de les? Welke motiverende strategieën zijn stimulerend voor de BOLstudenten? Deelvraag 4: Het vergelijken van de toets-resultaten van het afgelopen jaar met die van dit jaar en deze koppelen aan de vergelijking tussen de gebruikte onderwijs strategieën van afgelopen jaar en dit jaar. In hoeverre is ● Documenten: ROCMN: zien en de toets gezien worden / Examenreglement representatief ROC MN beroepsgerichte van de opleidingen 2014-2015. leerstof? ● Dossier/studievoortgangsoverzicht en. 2.2.3 Resultaten en conclusies(van de bronnen die gebruikt zullen worden bij het beantwoorden van de deelvragen) Bruikbaarheid van bronnen bij de volgende deelvraag(en) ● 1 ● 2 ● 2 ● ● ● ● 1 2 3 4 Verzamelde data ● Examenreglement ROC MN : beroepsgerichte opleidingen 2014-2015. (eisen die gesteld worden voor de opleiding verpleegkunde) ● Toets resultaten afgelopen jaar : Anatomie & Fysiologie .(vergelijking 2013-2014) ● Deelnemersstatuut MBO Colleges 20142015. ● Documenten: ROCMN: zien en gezien worden / Examenreglement ROC MN beroepsgerichte opleidingen 2014-2015. ● Dossier/studievoortgangsoverzichten. 11 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Literatuur-verkenning 2.3.1 Inleiding. Zoals ook in hoofdstuk 2.1 beschreven staat worden een aantal deelvragen voor dit onderzoek vanuit een theoretisch kader beantwoord. Hieronder de vragen die vanuit een theoretisch kader worden beantwoord: ● Wat is kwalitatief goed onderwijs? (1) (theorie) ● Wat zijn de eisen die gesteld worden aan de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde? (2) (theorie) ● Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? (3) (theorie)&(praktijk) Plannen. Deelgebied Deelvraag 1: Wat is kwalitatief goed onderwijs? Deelvraag 2: Wat zijn de eisen die gesteld worden aan de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde? 1 2 Deelvraag Onderzoeksmiddel Literatuur uit de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Tijmes, M. v. (2005). Leren Coachen. soest: Nelissen. Verkuyl, H. (2002). lesgeven in pedagogisch perspectief. soest: Nelissen. W.Tomic. (2014, octobr 8). Leraarsgedrag en leerresultaten van leerlingen. Zie voor meer geraadpleegde literatuur de bibliografie. ● Examenreglement ROC MN : beroepsgerichte opleidingen 2014-2015. 12 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Deelvraag 3: Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? 3 ● Krachtige leeromgeving in het Middelbaar Beroepsonderwijs; effect op motivatie en strategiegebruik bij zelfregulerend werken. Lia C.M. Van Grinsven ● Leren Coachen; basisboek theorie en methode Marinka van Beek en Ineke Tijmes. 13 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 2.3.2 Middendeel. In deze paragraaf worden de deelvragen vanuit een theoretisch perspectief beantwoord. Deelvraag 1. Wat is kwalitatief goed onderwijs ? Over de vraag wat men eigenlijk over ‘kwalitatief goed onderwijs’ dient te verstaan zijn er verschillende gedachtes. Er zijn personen die de opvattingen huldigen dat er pas van kwalitatief goed onderwijs gesproken kan worden als de studenten kunnen werken aan hun persoonlijke zelfontplooiing. Andere zijn van oordeel dat de kwaliteit te maken heeft met het leren van basisvaardigheden zoals, rekenen, en taal. Daarnaast wordt de aandacht voor sociale vaardigheden benadrukt. Warries die Geïnspireerd was door Blooms model van leren op school (Bloom, 1976) heeft drie indicatoren van kwalitatief goed onderwijs opgesteld , hierbij gaat het om: ● Leerprestaties van de studenten ● Affectieve leer- resultaten van de studenten ● instructie-uitdagingen van de docenten. De leerprestaties hebben betrekking op de cognitieve leerdoelen. Hierbij wordt er van de studenten verwacht dat zij de onderdelen van de leerplan kennen , begrijpen en kunnen toepassen. Affectieve leer- resultaten gaat over het bereiken van de onderwijs- doelen die te maken hebben met een bepaalde houding van de school en de leerstof in het bijzonder. Dit zijn bijvoorbeeld beroepshouding en studievaardigheden. Cognitieve leerprestaties en affectieve leer- resultaten zijn indicatoren die behoren tot de effecten van het onderwijs. Ook in het onderwijs gaat volgens de wetgever om het behalen van de leerdoelen. Onder de instructie uitdagingen wordt verstaan de activiteiten die de docent onderneemt om de omschreven doelen samen met zijn studenten te bereiken. (W.Tomic, 2014) Om kwalitatief goed onderwijs te leveren moet je ook vanuit een leerpsychologische bril het onderwijs bekijken. Hierbij vraag je je af: ‘’Hoe leren deze studenten eigenlijk? Wat kan ik doen om hen te stimuleren die begrippen , die vaardigheid te leren, of zich die kwaliteit of bekwaamheid eigen te maken? Je onderzoekt aan welke voorwaarden voldaan moet worden opdat de studenten die je begeleid ook daadwerkelijk tot leren komen. (Verkuyl, 2002) In de onderwijskundige literatuur komt het klassieke model Van Gelder e.a.(1973) van de jaren 70 dominant naar voren. Tot dan toe was er weinig aandacht voor een systematische benadering van 14 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 leren en instructie. Van Gelder gaat voor zijn model uit van een aantal centrale vragen bij het opzetten van instructie. (W.Tomic, 2014) Hieronder een schematische weergave (tabel 1) van het model Van Gelder. Didactische vraag bij instructie. Bijbehorende didactische elementen Hoe kan ik aansluiten bij wat de lerende reeds bezit aan kennisbasis? Hoe dien ik de leer- inhouden/leerstof te selecteren en te ordenen Welke leeractiviteiten lok ik uit door een gepaste instructie-strategie te kiezen(didactische werkvorm) Beginsituatie Welke media zijn het meest geschikt om te gebruiken? Wat is het resultaat van mijn instructie-activiteit? Tabel 1: Het model van Gelder. Leerstof Didactische werkvormen: bijv. een leer- gesprek, kringgesprek, groepswerk, zelfstudie, casus in relatie tot leeractiviteiten Onderwijs-en leermiddelen Bepaling van de resultaten Uit diverse onderzoeken die het ministerie van onderwijs heeft uitgevoerd, blijkt dat de relatie tussen leraarsgedragingen en resultaten van studenten een positieve invloed kunnen hebben op de leerprestaties. Hiermee wordt bedoeld dat door een positieve relatie tussen de docent en de resultaten van de studenten de leerprestaties verhoogd kunnen worden. (W.Tomic, 2014) Er zijn twee vormen te onderkennen bij het effectiviteit van leraars-gedrag. In de eerste vorm worden de docenten getraind in het effectief toepassen van instructie-gedragingen. ‘’effectief’’ betekent in dit kader dat de docent in staat is de aangeleerde instructie-strategie toe te passen. Bij de tweede vorm wordt bekeken in hoeverre de instructie-gedragingen de gewenste resultaten van studenten veroorzaken. Effectiviteit van leraars-gedrag wordt uitdrukkelijk gekoppeld aan goede resultaten van studenten zowel in het cognitieve als het affectieve domein. (W.Tomic, 2014) Voorbereidende activiteiten en het beslissings-gedrag van leraren blijken een positief effect te hebben op de leerresultaten. De voorbereidende activiteiten en het nemen van beslissingen zijn voor de docent noodzakelijk om zijn werk goed te kunnen doen om voor zijn studenten de gewenste vorderingen te laten maken. Effectieve docenten treffen ruimschoots van te voren de voorbereidingen inzake de leeromgeving, een adequate opstelling van het meubilair maakt het mogelijk dat er een snelle overgang tussen werkvormen en activiteiten plaats vindt. De keuze van het materiaal en de leeractiviteiten is tevens van belang om de 15 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 aandacht van de studenten te trekken en vast te houden. De activiteiten en de leerstof moeten uitdagend zijn, en aansluiten bij het niveau. Hierdoor kunnen veel studenten succes-ervaringen opdoen. (W.Tomic, 2014) Wat ook een positief effect heeft op de leer- resultaten is dat docenten uitleggen welke leerdoelen bereikt moeten worden. (Berliner,1982) Een verantwoorde les zou opgebouwd moeten worden uit de volgende vijf componenten: ● Bespreking van het gemaakte huiswerk en herhaling van de leerstof die de vorige les is behandelt. ● Aanbieden en uitleggen van nieuwe leerstof. ● Studenten in de gelegenheid stellen te oefenen met de nieuwe leerstof; en het geven van gerichte feedback. ● Studenten de gelegenheid bieden om zelfstandig te werken. ● Vaak herhalen van de leerstof en het toetsen van de kennis van de studenten. (W.Tomic, 2014) 1. 2. Hieronder wordt kort ingegaan in deze vijf componenten Bespreking van de gemaakte huiswerk en herhaling van de leerstof die de vorige les is behandelt. Het bespreken van de laatste leerstof bied de docent de mogelijkheid de voorkennis van de studenten in te schatten. Emmer, Sanford, Clemens, en Martin (1983) hebben door middel van experimenteel onderzoek aannemelijk gemaakt dat deze activiteiten goede prestaties tot gevolg hebben. (W.Tomic, 2014) Aanbieden en uitleggen van nieuwe leerstof. Allereerst zijn de structurerende gedragingen van de docent zijn belangrijk voor de leer- resultaten . Hierbij is het belangrijk dat de docent het doel en de belangrijkste onderdelen van zijn les aangeeft. De docent dient te zorgen voor duidelijkheid in zijn presentatie, omdat dit samenhangt met de resultaten van de studenten. Ook is het enthousiasme van de docent belangrijk voor de leer- resultaten van de studenten. Ten tweede is het belangrijk dat de docent zijn instructie stapsgewijs uitgelegd, en niet verder moet gaan voordat de stof duidelijk is voor de studenten . Ten derde moeten de moeilijke begrippen worden uitgelegd en voorbeelden worden gebruikt. En als laatste dient er gecontroleerd te worden of de studenten de stof hebben begrepen of niet. (W.Tomic, 2014) 16 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 3. Studenten de gelegenheid geven om te oefenen met de nieuwe leerstof. Een effectieve leraar stelt zijn studenten in de mogelijkheid om te oefenen met de nieuwe leerstof onder zijn/haar begeleiding. De bedoeling hiervan is om te achterhalen of studenten de stof hebben begrepen of niet. Uit onderzoeksresultaten blijkt dat effectieve docenten vaak leerstof-specifieke feedback geven. (Brophy ,1979) 4. Studenten de gelegenheid bieden om zelfstandig te werken. De leer- resultaten worden positief beïnvloedt wanneer de docent geconstateerd heeft dat de studenten de kennis bezitten om de opdrachten te maken. Zelfwerkzaamheid bestaande uit opdrachten van aangepast niveau, biedt de gelegenheid tot oefening en een toename van kennis voor de studenten. (W.Tomic, 2014) 5. Vaak herhalen van leerstof en toetsen van kennis. Uit diverse onderzoeken blijkt dat vaak herhalen effectieve leraars-gedragingen zijn die het leer-rendement kunne verhogen. (W.Tomic, 2014) Samenvatting. Over de kwaliteit van het onderwijs wordt er dus verschillend gedacht. De school en de docent vervult een belangrijke functie bij de toename van kennis, vaardigheden en inzichten van de studenten zowel op het cognitieve als affectieve domein. Het is zowel theoretisch als praktisch relevant te weten te komen welke leraarsgedragingen die hierboven zijn opgesteld de gewenste leer- resultaten bereiken. (W.Tomic, 2014) 17 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Deelvraag 2. Wat zijn de eisen die gesteld worden aan de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde? Verantwoording wettelijke beroeps-vereisten MBO-verpleegkundige. Inleiding. In dit hoofdstuk wordt gedefinieerd wat wordt verstaan onder theoretisch en praktijkonderwijs in het kader van de wet BIG (besluit 365) Daarnaast worden de begeleide en niet begeleide uren verantwoord en wordt er een relatie gelegd tussen de uren uit de wet BIG (besluit 365) en de begeleide en niet begeleide onderwijstijd. Tot slot zijn tabellen opgenomen die de wettelijke vereiste uren verantwoorden. (Calibris, 23) Theoretisch onderwijs : wettelijk 1535 uur. Het theoretisch onderwijs bevat alle uren voor het verwerven van kennis, en inzicht Substantieel deel van het theoretisch onderwijstijd bestaat uit begeleide onderwijstijd. Onder substantieel wordt daarbij verstaan dat dit minimaal 60 % van het totaal aantal verplichte uren theoretisch onderwijs is, te weten 921 uur (60 % van 1535) (Calibris, 23) Onder het begeleide onderwijstijd vallen alle uren waarbij directe begeleiding is door een docent. Hieronder vallen : theorie- lessen, colleges, en zelfstudie-uren gericht op het verwerven van vak- inhoudelijke kennis die onder directe begeleiding van de docent plaats vindt. (Calibris, 23) Alle uren die de student zonder directe begeleiding van de docent besteed aan vak- inhoudelijke kennis vallen onder de zienswijze van niet-begeleide onderwijstijd. Dit betreft vooral zelfstudie. (Calibris, 23) Praktijkonderwijs. Het praktijkonderwijs omvat alle uren die gericht zijn op het verwerven van praktische vaardigheden en inzicht. Hierbij gaat het vooral om beroepspraktijkvorming en praktijklessen. 18 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 (Calibris, 23) Het praktijkonderwijs word volgens de zienswijze getypeerd als 100% begeleide onderwijstijd. Onder de begeleide onderwijstijd van de praktijklessen vallen alle uren waarbij directe begeleiding is door de docent, en de BPV-uren. (Calibris, 23) In de onderstaande tabel(2) zijn de uren voor theoretisch onderwijs en praktijkonderwijs schematisch weergegeven voor de BOL-opleiding. Tabel 2: Schematisch overzicht wettelijk vereiste beroepsgerichte onderwijstijd (conform WET BIG , besluit 365) van de BOL-opleiding. Theoretisch onderwijs (1535 uur) Praktijk onderwijs Begeleide onderwijstijd (minimaal 60% van 1535) 921 uur Overige onderwijstijd 614 uur Begeleide onderwijstijd (100%) 2300 uur (2300 uur) Totaal 3835 uur (Calibris, 23) Studie-belastingsuren Van de MBO student wordt verwacht per jaar , veertig weken van veertig uur met de opleiding bezig te zijn. Dit betekent dat de student een studiebelasting heeft van 1600 uur (SBU) per jaar. (Calibris, 23) Eisen begeleide onderwijs-uren BOL-opleidingen vanaf 1 augustus 2014. Voor de 4-jarige opleiding MBO verpleegkunde omvat het onderwijsprogramma in totaal 3400 uur begeleide onderwijstijd. Voor alle jaren geldt een belasting van 850 uur begeleide onderwijstijd, zo staat het in de zienswijze urenverantwoording. In de WEB staat dat maximaal 60 % van de studieduur maximaal ingezet moet worden voor BPV ; het minimum is 20% (beroepspraktijkvorming) (Calibris, 23) Om aan de eisen en richtlijnen te voldoen van de WEB en Wet BIG (besluit 365) zal voor de totale studieduur van 4 jaar een combinatie gemaakt worden van de 19 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 minimale en maximale uren van WEB en van de Wet BIG. Onderstaande tabel(3) geeft een overzicht van het totaal aantal uren voor de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde (Calibris, 23) Eisen t.a.v. onderwijstijd vanuit de Wet BIG (Besluit 365) en WEB De onderwijsinstellingen hebben naast de eisen vanuit de Wet BIG (Besluit 365) te maken met regelgeving vanuit de WEB. Hoe onderwijsinstellingen zouden kunnen voldoen aan de eisen t.a.v. de onderwijstijd zowel vanuit de WEB als de wettelijke beroepsvereisten wordt beschreven voor de BOL opleiding. (Calibris, 23) Tabel 3: Totaal aantal uren BOL opleiding Mbo-Verpleegkundige volgens WEB vanaf augustus 2014 en volgens de Wet BIG (Besluit 365) Studi eduur Stud ielas t (SB U) Minimale begeleid e onderwij s- uren Minimale onderwijsuren Minimale uren BPV Minimaal aantal begeleide Onderwijs uren (theorie beroepsgeri cht) WEB 4 jr. 6400 3400 n.v.t 1350 4000 Wet BIG/ besl uit 365 -- Niet verm eld 921 1535 2300 3835 (Calibris, 23) 20 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Onderstaande tabellen (4) en (5) geven een gedetailleerde overzicht van de eisen voor de BOL-studenten van de opleiding verpleegkunde. Beschrijving van de opleiding (Specifiek) Bijlage 1 Opleidingsschema BOL-opleiding, 4 jaar (Utrecht/Amersfoort) Instroomeisen VMBO –TL VMBO-K met positief advies uit VDL test. Vrijstellingen geen Duur 4 jaar Startmoment september Opleidingsfasen Generieke Fase: 3⁄4 jaar Specifieke Fase: 21⁄4 jaar Uitstroom Fase: 1 jaar Generieke Fase: Theorie: BPV: TK-dagen: Terugkomdagen. Specifieke Fase en Uitstroomfase: Per leerjaar: Theorie: BPV: TK-dagen: Terugkomdagen. Ritme theorie praktijk 1 x 20 weken (ca. 600 lesuren) 1 x 10 weken (per week 32 klokuren) 5 (6 lesuren per terugkomdag) 1 x 10 weken 3 x 20 weken (ca. 1800 lesuren) 3 x 20 weken BPV (28 klokuren per week) 3 x 10 (7 lesuren per terugkomdag) Loopbaanbegeleiding Beroepsvaardigheden: GF: Kerntaak 1, werkprocessen: Inhoud opleiding 1. 1.1 Stelt verpleegkundige diagnose en stelt het verpleegplan op 2. 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en 3. 1.3 Voert verpleegtechnische handelingen uit 4. 1.4 Begeleidt een zorgvrager 6. 1.6 Geeft voorlichting, advies en instructie 7. 1.7 Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties 8. 1.8 Coördineert de zorgverlening 9. 1.9 Evalueert de zorgverlening SF: Kerntaak 1, werkprocessen: 1.5 Begeleidt een groep zorgvragers Toepassen van werkprocessen van kerntaak 1 in de branches: 21 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 ● ● ● ● - Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT) - Ziekenhuizen (ZH) - Gehandicaptenzorg (GHZ) - Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) Toepassen van werkprocessen van kerntaak 1 bij: ● - Zwangeren, barenden, kraamvrouwen, pasgeborenen ● - Kinderen en jeugdigen UF: Werkprocessen kerntaak 1 en kerntaak 2 toepassen in één specifieke branche: 1. 2.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het 2. 2.2 Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3. 2.3 Geeft werkbegeleiding Nederlands, Engels, Rekenen, Loopbaan en Burgerschap (inclusief sport) Vrije ruimte: Ondernemerschap; Word jij eigen baas? ICT toepassingen voor verpleegkundigen Verplegen in het buitenland Generieke Fase: Specifieke Fase: Uitstroomfase: Inhoud BPV Een stage in het buitenland is mogelijk tijdens de Specifieke fase of Uitstroomfase. verpleeg- of verzorgingshuis branches: GHZ, GGZ, ZH en VVT verdieping in één specifieke branche. Complexiteit beroepssituatie Begeleiding: Beheersingsniveau Generieke Fase laag complex geleid reproductief Specifieke Fase complex begeleid productief Uitstroomfase hoog complex zelfsturend transfer Niveau (College, 2014) Tabel 4: Algemene eisen opleiding verpleegkundige BOL-studenten. Examenplan 4-jarige BOL-opleiding (KD 2012-2013) Hieronder vind je een overzicht van kwalificerende toetsen/examens. Het betreft zowel de toetsen op school als in de praktijk. Om je diploma te behalen dienen alle examens minimaal met een voldoende te zijn afgerond. A.1 Het meten van vitale functies 100% A.2 Ademhaling en circulatiestilstand 100% A.3 Ongevallen en onverwachte situaties 100% Ziektekunde toets 1 100% Ziektekunde toets 2 100% Ziektekunde toets 3 100% (College, 2014) * = evt. meenemen naar weegmoment 2 22 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Weegmoment 2 (Specifieke Fase 1) BOL-V-ST VVT: kennistoets 100% BOL-Z-ST ZH: kennistoets 100% VT-Inj-ST Injecteren (kennistoets) 100% VT-Inj-VT Injectie toedienen 100% VT-Ma-ST Maagsonde (kennistoets) 100% VT-Ma-VT Maagsonde inbrengen 100% Ondersteunen bij persoonlijke verzorging (in VVT of GHZ branche) B.1 Verlenen van verpleegkundige zorg 100% B.2 Palliatieve en/of terminale zorg 100% Complicaties bij immobiliteit B.3 100% (in branche VVT) B.3 Ondersteunen bij zelfzorg (in branche GHZ) 100% Ondersteunen bij begeleiding B.1 Begeleiden bij het omgaan met de gevolgen van ziekte en/of handicap 100% B.2 Begeleiden op maatschappelijk gebied 100% B.3 Voorlichting, advies en/of instructie 100% Verpleegtechnische handelingen VP. handelingen B.1 100% (die voorkomen in de branche) C.8 Groepsbegeleiding** (n.v.t. in ZH-branche) 100% * (College, 2014) * = indien niet voorgekomen, dan meenemen naar weegmoment 3 of 4 Weegmoment 3 (Specifieke Fase 2) BOL-G-ST1 GGZ: kennistoets 1 100% BOL-G-ST2 GGZ: kennistoets 2 100% BOL-Ki-ST Kind: kennistoets (van toepassing bij route B) 100% BOL-Kr-ST Kraam: kennistoets (van toepassing bij route B) 100% VT-Ka-ST Katheteriseren (kennistoets) 100% VT-Ka-VT Blaaskatheter inbrengen 100% 23 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 VT-inf-ST Infusie (kennistoets) 100% VT-Inf-VT Zorg voor perifeer infuus 100% Ondersteunen bij persoonlijke verzorging (in VVT -ZH - GGZ of GHZ branche) B.1 Verlenen van verpleegkundige zorg 100% B.2 Palliatieve en/of terminale zorg 100% Complicaties bij immobiliteit B.3 100% (in branche VVTen ZH) Ondersteunen bij zelfzorg B.3 100% (in branche GHZ en GGZ) Ondersteunen bij begeleiding B.1 Begeleiden bij het omgaan met de gevolgen van ziekte en/of handicap 100% B.2 Begeleiden op maatschappelijk gebied 100% B.3 Voorlichting, advies en/of instructie 100% Verpleegtechnische handelingen VP. Handelingen B.1 100% (die voorkomen in de branche) C.7 Crisissituaties 100% C.8 Groepsbegeleiding** (n.v.t. in ZH-branche) 100% (College, 2014) Weegmoment 4 (Uitstroom Fase) BOL-KiKind: kennistoets (van toepassing bij route A) ST 100% BOL-KrKraam: kennistoets (van toepassing bij route A) ST 100% VT-ivST I.v. medicatie, centrale infusie, perifeer infuus inbrengen, venapunctie (kennistoets) 100% VT-ivVT I.v. medicatie, centrale infusie, perifeer infuus inbrengen, venapunctie 100% Verpleegtechnische handelingen VP. handelingen B.1 100% (die voorkomen in de branche) 24 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Werken als beginnend beroepsbeoefenaar C.1 Klinisch/methodisch redeneren (hoog-complex) 100% C.2 Coördinatie van verpleegkundige zorg 100% C.3 Kwaliteitszorg 100% C.4 Deskundigheidsbevordering/professionalisering 100% C.5a of Een student/stagiair begeleiden Een collega inwerken C.5b 100% C.6 Ontslag en/of overplaatsing naar een andere instelling 100% C.7 Crisissituaties 100% C.8 Groepsbegeleiding (n.v.t. in ZH-branche) 100% Terugblikken en vooruitkijken C1 Jouw ontwikkeling als beroepsbeoefenaar 100% (College, 2014) Tabel 5: gedetaiilleerde overzicht van alle examenonderdelen Verklaring afkortingen: ST = schriftelijke toets S = school VT = vaardigheidstoets (op school) P = praktijk PvB = Proeve van Bekwaamheid 25 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Deelvraag 3. Welke strategieën zijn motiverend voor de BOL-studenten? Volgens Marinka van Beek en Ineke Tijmes is het belangrijk dat de docent zicht krijgt op hoe zij of hij precies les geeft. Wat belemmert haar om haar kwaliteiten goed te presenteren en hoe zou zij dit beter kunnen doen? De docent wil zicht krijgen wat de reden is dat hij over zijn eigen fysieke en menselijke grenzen heen ging en heeft als uiteindelijke doel goed in zijn werk presteren. (Tijmes, 2005) Coaching Het is belangrijk om studenten die een beroepsonderwijs volgen te coachen tijdens hun opleiding. Coachen is een eigen zelfstandig leerproces dat diensten kan staan van onderwijsinstellingen. Coachen is een begeleidingsvorm en het specifieke hieraan is: ● Dat bij coaching gewerkt wordt vanuit bewustzijn en eigen verantwoordelijkheid ● Dat leren en handelen een belangrijke plaats innemen ● Dat het gaat om de persoon van de gecoachte en om het resultaat. Bewustzijn en verantwoordelijkheid: Studenten worden aangesproken op zelfstandig functioneren, het zelfstandig functioneren , de zelfsturing krijgt in coaching een plaats door in het hele coaching traject bewustzijn en verantwoordelijkheid een grote rol te laten spelen, vooral in het beroepsonderwijs is het een belangrijke aspect dat studenten leren zelfstandig te kunnen functioneren in de maatschappij. In coaching is de vraag van de student altijd het uitgangspunt van werken. Hierbij is het belangrijk dat de docent die coacht zich ervan bewust is of wordt dat studenten ontevreden zijn en dat hij/zij wil onderzoeken wat daarin zijn aandeel is en dat hij ervoor kiest daar verantwoordelijkheid voor te nemen. De verantwoordelijkheid vertaalt de gecoachte ,met ondersteuning van de coach, in haalbare realistische doelen. (Tijmes, 2005) 1. 2. Leren en handelen Bij coaching gaat het behalve om het leren ook om handelen. Coaching is resultaatgericht, het gaat namelijk om een andere gedrag, om betere resultaten. Om te kunnen leren is het van belang dat je je bewust bent van de situatie en van wat en hoe je dingen doet en dat je ontdekt welke andere handelingsmogelijkheden er voor jou zijn. Het gaat dus om het verbreden en verrijken van perspectief. Dat betekent dat er in coaching aandacht is voor de actualiteit, en vragen die de gecoachte op dit moment heeft en voor de hier-en-nu situatie. Er is aandacht voor wat de gecoachte(student) doet en hoe hij het doet. Handelen gaat uit van de uniekheid van iedere situatie en van verscheidenheid van mensen.(Coenen & Meijers,2003,p.42) 26 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Dit betekent dus dat in een coaching traject de gecoachte(student) geconfronteerd wordt met eigen gedrag en gestimuleerd wordt om met nieuw, door hem zelf gewenst gedrag te experimenteren. Hierbij benoemt de gecoachte zijn eigen leren: wat doet hij nu anders, wat kan hij nu beter, en hoe komt het dat hij daartoe nu in staat is? (Tijmes, 2005) 3. De persoon en het resultaat. Veel factoren hebben invloed op het handelen en presteren van mensen: de situatie waarin zij zich bevinden , hun eigen geschiedenis, hun kennis en vaardigheid, eigen waarden en overtuigingen, eigen behoeftes en motivatie, eigenschappen en karaktertrekken alsook de zijn die zij zelf aan hun leven en werk willen geven. Bij coaching gaat het niet alleen om het aanleren van nieuwe manieren van doen. Het is van belang dat ander gedrag past bij de situatie en de persoon. Kan en wil hij staan voor wat hij doet? Kunnen we hiermee de gewenste resultaten bereiken? (Tijmes, 2005) De coach als docent is de begeleider die niet alleen het leren stimuleert, maar ook zijn deskundigheid aanwendt om het leerproces op gang te brengen. Het vraagt deskundigheid en zorgvuldigheid om een leerproces te sturen en te stimuleren. (Tijmes, 2005) Coaching is een bewust gekozen methode van leren. Bewust leren leidt namelijk tot een hoger niveau van bekwaamheid omdat het toevoegend en opbouwend is. Doordat men weet wat men geleerd heeft en hoe, kan men beslissen het leerproces te corrigeren dan wel te continueren. Anders gezegd: door bewust te leren wordt het leervermogen ontwikkeld, het vermogen om het eigen leerproces te sturen. Grotere zelfkennis leidt dus tot een groter leervermogen. (Tijmes, 2005) Wierdsma en Swieringa onderscheiden vier lagen van zelfkennis: ● Kennis van wat men kan en durft: kennis van wat men wel kan doen, met een redelijke kans om succes op te hebben, wat men maar beter kan laten. ● Kennis van wat men weet en vooral begrijpt. ● Kennis van wat men wil ● Kennis van wie men is : dit is de kern. ● De lagen 3 en 4 weten wie men wil zijn , vormen de basis van iemands persoonlijkheid en identiteit. (Tijmes, 2005) 27 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 De leerstijl van de persoon is een gebruikelijke manier van leren en handelen van die persoon. Elke mens heeft een voorkeur om bij het leren te starten in een bepaalde fase in de leercyclus. Kolb onderscheidt vier leerstijlen: 1. Het type van de beschouwelijke: Deze personen leren het gemakkelijkst door opgedane ervaringen vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. 2. Het type van de denker: Mensen met deze leerstijl leren het liefst door zich eerst een theoretisch beeld te vormen. 3. Het type van de beslisser: Mensen met deze leerstijl zijn gericht op het toepassen in de praktijk. 4. Het type van de doener: Mensen met deze leerstijl zijn geneigd om dingen direct uit te proberen en pas later tot reflectie en begripsvorming over te gaan. Als de coach (docent) als doel heeft om het leerrendement te verhogen in de onderwijs organisatie, is het belangrijk om stil te staan bij de leerstijl van de gecoachte. (Tijmes, 2005) De docent geeft leer hulp door samen te onderzoeken waar het leerproces blijft steken en hij/zij helpt bij datgene wat men geneigd is niet te ontwikkelen of niet te stimuleren. (Tijmes, 2005) Het uiteindelijke doel is dat de gecoachte weet hoe hij /zij zelf zijn eigen leren verder kan ontwikkelen. (Tijmes, 2005) De taken van de docent als coach zijn hierbij: ● Stimuleren en bemoedigen om te experimenteren met nieuw gedrag ● Observeren, geven van feedback, confronteren ● Helpen bij het reflecteren op wat er gebeurt om het leren op gang te brengen. ● Te evalueren, tussentijds bijstellen van doelen en werkwijzen ● Te helpen bij het formuleren van ideeën, concepten en voornemens. (Tijmes, 2005) 28 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Uit de vragenlijsten die zijn afgenomen onder een groep van 30 studenten van de BOL-opleiding verpleegkunde eerstejaars voor het vak anatomie en fysiologie. Komen er opvallende punten aan bod waarin de studenten hun succes kunnen beredeneren, deze zijn: ● De Powerpoints die zijn gemaakt door mijn vakinhoudelijke begeleider (Maaike te Grotenhuis): duidelijk en helder van opbouw. ● De bijlessen die ik heb gegeven. Deze twee factoren hebben volgens de studenten bijgedragen om het leerrendement te vergroten , en hiermee het succes te ervaren voor ons vakgebied(anatomie en fysiologie) Uit de vragenlijst die is opgenomen in bijlage 5B kan ik concluderen dat studenten vooral behoefte hebben aan extra instructie, dit wordt gerealiseerd met behulp van duidelijke, heldere powerpoints die worden opgesteld door Maaike te Grotenhuis en mogelijk door de bijlessen die ik heb verzorgd. Studenten hebben ook aangegeven dat ze ook behoefte hebben aan activerende didactiek, maar tegelijkertijd willen ze ook meer instructie. Belangrijk is voor de docent om dit in evenwicht aan te bieden. 29 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Praktijkonderzoek m.b.t de deelvragen: Zoals ook beschreven staat in hoofdstuk 2.1 zullen een aantal deelvragen vanuit praktijkonderzoek worden beantwoord De volgende deelvragen zullen onderzocht worden in de praktijk: 1. Wat verstaan docenten onder kwalitatief goed onderwijs?(praktijk) Aan de hand van de vragenlijsten die zijn ingevuld door collega’s van de opleiding verpleegkunde zowel op het MBO college in Utrecht als in Amersfoort komen de volgende interpretaties naar voren over kwalitatief goed onderwijs. ‘’Een geheel van lessen en studiemateriaal dat studenten in staat stelt om zich te ontwikkelen in kennis, vaardigheden en (beroeps)houding’’ Deze ontwikkeling moet minimaal tot voldoende capaciteiten leiden om te kunnen functioneren binnen het beroep, maar de mogelijkheid bieden om te verdiepen en of te verbreden. Naast het aanleren van concrete kennis en vaardigheden dient ook het zelf-lerend vermogen bevorderd te worden, waarmee bedoeld wordt dat studenten zelf tekortkomingen in hun kennis en vaardigheden leren herkennen en strategieën ontwikkelen om hun kennis en vaardigheden op peil te houden en of te vergroten’’. ‘’Inspirerende effectieve efficiënte aandacht en uitnodiging tot het vormen van competentie’’ 2. Wat zijn de mogelijke oorzaken voor de achterblijvende prestaties van de BOLstudenten? (praktijk) Aan de hand van de vragenlijsten die zijn afgelegd onder de studenten, kwam duidelijk naar voren dat de studenten die vooral laag presteren een : geringe motivatie hebben en of te laat zijn begonnen met het leren voor de toets. Daarnaast weten sommige studenten niet of ze op de geschikte opleiding zijn geplaats waardoor de motivatie in achterstand blijft. 3. Welke motiverende strategieën zijn stimulerend voor de BOL-studenten?(praktijk) (Amersfoort) Uit de vragenlijsten die door collega’s van de opleiding verpleegkunde zijn ingevuld komen de volgende strategieën naar voren die stimulerend kunnen werken om het leerproces van de studenten vorm te geven: 1. Het creëren van uitdagende problemen die nodig zijn om competent te worden voor de studenten. 2. Relevantie van de lesstof aangeven voor hun toekomstig beroep en waar mogelijk ook voor het dagelijks leven. 3. Relatie leggen tussen de lesstof en de belevingswereld van de studenten. 30 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 4. Ruimte bieden voor persoonlijke vragen en of inbreng van de studenten. Aan de hand van de vragenlijsten die zijn afgenomen onder de studenten op de opleiding verpleegkunde ,stimuleren de volgende factoren waardoor zowel de leerproces als het behalen van de toets vergroot: ● Gestructureerde powerpoints aangeboden gekregen. ● Bijlessen. ● Veel vragen stellen aan de docenten. De studenten brengen de volgende adviezen uit aan de docenten om het leerproces te stimuleren: ● Meer bijlessen ● Meer instructie. Vergelijking tussen de opleiding op locatie Amersfoort en Utrecht. Om een vergelijking te maken tussen twee locaties is er een ochtend (24-1114)meegelopen bij de VP-opleiding van ROC MN op de locatie Amersfoort. De docent die ook anatomie en fysiologie geeft is een aantal(2) lessen geobserveerd. Aan de hand van de observatielijst (bijlage 2B)en de verkenning van het gebouw, faciliteiten etc. is er een vergelijking gemaakt tussen de VP-opleiding bij het ROC MN in Amersfoort en die in Utrecht. Deze observatielijst is terug te vinden in bijlage 2B Gebouw Amersfoort ● Overzichtelijk ● Kleinschalig ● Werkkamer is ingericht met een open sfeer: grote ramen/ computers bij elke tafel. Faciliteiten ● Koffieautomaat aanwezig in de kantine. Onderwijs ● Docent stelt veel vragen aan de studenten. ● 1e blok instructie. ● 2e blok: werkcollege. Les-vorm ● Individueel(instructie) ● Individueel/tweetallen: werken aan de werkcollege ● Zelfstandigheid van de Werkvormen Utrecht ● Overzichtelijk ● Grootschalig. ● Grote werkkamers. ● Computer voor elk personeel aanwezig. ● Koffieautomaat en snoepautomaat aanwezig. ● Grote kantine. ● Veel klassikale instructie. ● Weinig werkvormen tijdens de lessen. ● Meer en intensiever begeleiding van de studenten. ● Klassikaal instructie. ● Weinig. 31 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 studenten worden gestimuleerd Overige informatie ● Relevantie van beroepspraktijk wordt benadrukt ● Veelal klassikaal(bespreke n van moeilijke vragen en of casussen. ● Meer tijd voor studenten om na de les vragen te stellen aan de docent. Tabel: vergelijking MBO Amersfoort en Utrecht. 4. In hoeverre is de toets representatief van de leerstof? (praktijk) Het programma voor toetsing voor het vak anatomie ,fysiologie en pathologie wordt regelmatig door experts bij- gesteld. Sinds vorig jaar vinden er verspreid over het jaar regelmatig bijeenkomsten plaats waarin de kwaliteit van de toetsen worden besproken. Deze toetsen worden zo nodig bij- gesteld. Aan de hand van de leerdoelen worden deze toetsen kritisch bekeken , dus de toetsen zijn representatief voor de leerstof. 2.3.3 Conclusies. Aan de hand van de verkregen toets-resultaten op 10-11-14, is er met een aantal studenten gesprekken gevoerd over deze resultaten, uit de gesprekken kwam duidelijk naar voren , wat de redenen zijn dat de studenten zo goed hebben gescoord op de toets voor Anatomie en Fysiologie. De resultaten van de toetsen zijn aanzienlijk hoger dan de afgelopen jaren. De studenten die een positief resultaat hebben ontvangen gaven de volgende argumenten: ● Op tijd begonnen met het leren: Intrinsieke motivatie. ● Leerdoelen uitgewerkt( kwam duidelijk aan bod tijdens de lessen van Maaike te Grotenhuis) ● Powerpoints goed doorgenomen ● Bijlessen voor AFP . 32 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Conclusie literatuuronderzoek en praktijk-verkenning. Zoals ook in de literatuur beschreven staat zijn drie indicatoren van belang om het leer-rendement te vergroten . deze zijn: leerprestaties van studenten, affectieve leerresultaten van studenten en instructie-uitdagingen van docenten. Voor deze laatste indicator wordt er een activerend didactiek uitgebracht, dit met name doordat studenten in de vragenlijsten hebben aangeven dat ze meer behoefte hebben aan didactische werkvormen. Mede door het inzetten van een didactische werkvorm wordt de instructie van de docent ook ‘’uitdagender’’ waardoor het leer-rendement vergroot kan worden. H3 : 3.3.3 Formuleren Ontwerpeisen In paragraaf 3.1 wordt aan de hand van literatuuronderzoek en praktijkverkenning een conclusie gemaakt. Vervolgens wordt in paragraaf 3.2 de ontwerpeisen geformuleerd die vastgelegd zijn voor dit onderzoek. 3.1: Conclusie Verkenning. Aan de hand van literatuuronderzoek en praktijkonderzoek kan vastgesteld worden dat er bepaalde methoden/strategieën zijn om het leer-rendement te verhogen voor de afdeling verpleegkunde. Volgens de literatuur worden de volgende adviezen uitgebracht om het leerrendement te verhogen naast deze adviezen wordt in de literatuur ook het model van Gelder, de drie indicatoren voor goed onderwijs en de vijf componenten van een goede les benadrukt om het leer-rendement te vergroten ,zoals die beschreven staan bij deelvraag 1. De adviezen aan de docenten die volgens de literatuur worden uitgebracht zijn: ● Docenten die studenten op de juiste manier kunnen coachen: De coach als docent is de begeleider die niet alleen het leren stimuleert, maar ook zijn deskundigheid aanwendt om het leerproces op gang te brengen. Het vraagt deskundigheid en zorgvuldigheid om een leerproces te sturen en te stimuleren. ● De taken van de coach zijn als volgt: ● Stimuleren en bemoedigen om te experimenteren met nieuw gedrag ● Observeren, geven van feedback, confronteren ● Helpen bij het reflecteren op wat er gebeurt en om het leren op gang te brengen. ● Evalueren, tussentijds bijstellen van doelen en werkwijzen Helpen bij het formuleren van ideeën, concepten en voornemens. Uit de interviews die zijn afgelegd onder de docenten waarin de relatie voor motivatie en het verhogen van de leer-rendement voor de studenten werd onderzocht kwamen de volgende punten duidelijk naar voren: ● Docenten geven de relevantie van de lesstof aan voor hun toekomstig beroep. ● Docenten leggen de relatie tussen de lesstof en de belevingswereld van de studenten(BV: voorbeelden gebruiken) ● Docenten bieden studenten de ruimte voor persoonlijke vragen/ en of inbreng van de studenten(als hier meer tijd voor is) Uit deze vragen- lijsten kwam dus duidelijk naar voren dat docenten de hierboven genoemde punten belangrijk vinden om studenten te motiveren en het leer33 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 rendement dus hiermee te verhogen. Zoals ook uit de literatuur- onderzoek blijkt is het dus effectief wanneer docenten hun taak als coach serieus nemen, Daarnaast regelmatig feedback geven en het evalueren en tussentijds bijstellen van de lesstof belangrijke factoren om het leerrendement te verhogen. Concrete adviezen die uitgebracht worden op basis van literatuuronderzoek en praktijkverkenning: 1. Instructie blijven ondersteunen met gestructureerde powerpoints. 2. Studenten laten oefenen met de nieuwe leerstof: dit kan door het afnemen van oefentoetsen , maar ook door vragen die alleen voor een beperkt deel van de stof zijn opgesteld. 3. Door het klassikaal bespreken van de vragen aan de hand van de uitwerking van de leerdoelen kan men toetsen of de leerdoelen zijn behaald. 4. Zorgen voor meer interactie: door studenten veel zelf aan het woord te laten. 5. Bij een blok van 2 lesuur voor AFP betekent dit: ▪ 1e les: instructie. ▪ 2e les: oefenen met opdrachten met verschillende werkvormen waarbij de opdracht vervolgens klassikaal worden besproken. ▪ Mogelijke werkvormen die volgens studenten ook effectief blijkt te werken: oefentoetsen afnemen en bespreken/kahoot afnemen en bespreken. 34 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 3.2: Ontwerpeisen. Hieronder citaten uit het formulier Ontwerp, welke eisen zijn gesteld bij deze beroepsproduct De ontwerp-eisen die geformuleerd zijn voor dit onderzoek worden zijn als volgt: ‘’Adviezen worden gegeven op het gebied van verbetering/aanvulling van te gebruiken didactische werkvormen en op het gebied van verbetering van de aansluiting tussen inhoud van de toetsen en de leerstof’’ (M.te Grotenhuis) ‘’Adviezen worden gegeven op basis van literatuuronderzoek en praktijkverkenning (enquêtes docenten/studenten / bezoek van andere collega’s AFP) Zo mogelijk ook adviezen in de praktijk uitgeprobeerd’’ (M.te Grotenhuis) Aan de hand van deze ontwerp-eisen wordt het beroepsproduct op de volgende manieren vorm gegeven: ● Een uitwerking van de enquête onder de studenten ● Een uitwerking van de enquête onder de docenten ● Een vergelijking van de resultaten : strategieën/methoden in Amersfoort en Utrecht. ● Het uitbrengen van adviezen en of tips om het leer-rendement te verhogen voor de opleiding verpleegkunde in Utrecht. ● het uitbrengen van een didactische werkvorm en deze te toetsen in de praktijk ● Draaiboek voor docenten die op Blackboard komt te staan. 35 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 3.3 : Vormgeving product. Het onderwerp van dit onderzoek is : het verhogen van de leer-rendement op de afdeling verpleegkunde voor niveau 4 op het MBO gezondheidszorgcollege in Utrecht. Dit onderzoek richt zich voornamelijk op eerstejaars BOL-studenten verpleegkunde (generieke fase niveau 4) Deze document kan gebruikt worden door alle docenten van de opleiding verpleegkunde die het vak anatomie ,fysiologie en pathologie geven. Het doel van dit onderzoek is om adviezen/tips uit te brengen die mogelijk het leer-rendement kunnen vergroten voor de opleiding verpleegkunde, dit wordt gedaan aan de hand van praktijkonderzoek en literatuur-verkenning. Daarnaast wordt in dit onderzoek een didactische werkvorm geadviseerd en in de praktijk toegepast, wat de studenten mogelijk helpt te stimuleren bij het oefenen met de stof wat invloed heeft op het leerproces van studenten. De studenten van de generieke fase (1e jaars) hebben meer behoefte aan het aanleren van bepaalde strategieën waardoor de zelfstandigheid van deze studenten bevorderd wordt, dit kan mogelijk gerealiseerd worden door bijvoorbeeld studenten allereerst individueel een oefentoets te laten maken. En deze vervolgens aan de hand van de uitwerking van de leerdoelen te bespreken Dit kan ook als een inspiratie -bron worden gebruikt om een andere didactische werkvorm toe te passen in een theoretisch vak als anatomie, fysiologie en pathologie. Docenten van de vakgroep : anatomie, fysiologie en pathologie die op zoek zijn naar een uitdagende activerende werkvorm kunnen deze document gebruiken. Daarnaast is er een uitgebreide literatuuronderzoek gedaan wat docenten op verschillende ideeën helpt te brengen. Dit document komt digitaal als PDF bestand op Blackboard te staan waar alle docenten toegang bij hebben. Het beroepsproduct wordt gepresenteerd aan de hand van een poster, deze is opgenomen in bijlage 5. 36 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Hoofdstuk 4: Evaluatie en presentatie. H 3.3.4: Opzet evaluatie 4.1 Presentatie. Allereerst wordt er feedback gevraagd aan de betrokkenen in de praktijk: deze zijn M. te Grotenhuis en andere collega’s van de opleiding verzorgende en of verpleegkunde. Aan de hand van de feedback zal het beroepsproduct zo mogelijk worden aangepast en zullen de mogelijke tips en adviezen die worden gegeven meegenomen worden voor een volgende beroepsproduct. Voor dit onderzoek is er een tussentijdse feedback verkregen van mijn opdrachtgever M. te Grotenhuis, aan de hand van de feedback is het beroepsproduct aangepast. Tijdens de presentatie die plaats zal vinden tijdens de team- vergadering op 9 december wordt het product gepresenteerd aan collega’s van de opleiding verzorgende en verpleegkunde , doel is om feedback te verkrijgen op het beroepsproduct. Het beroepsproduct zal gepresenteerd worden op een poster- formaat, deze is te vinden in bijlage 5. 4.2 Evaluatie. Het beroepsproduct is gepresenteerd aan de collega’s tijdens de teamvergadering die plaats vond op 9-12-14 . Daarnaast is dit onderzoek ook gepresenteerd tijdens de AFP-vergadering in Amersfoort op 13-01-2015. De presentatie werd ondersteund door middel van een poster waarin het onderzoek erin stond verwerkt. Deze poster wordt in de teamkamer van de opleiding verpleegkunde/verzorgende opgehangen. Tijdens de presentatie was er een duidelijke structuur in het verhaal, allereerst is de relevantie van het beroepsproduct benadrukt, vervolgens is het onderzoek stapsgewijs toegelicht. Tenslotte is aan de collega’s om feedback gevraagd, collega’s hebben aangegeven dat dit een prachtig onderzoek is waarvan de werkvorm die is uitgebracht ook bij de andere opleidingen gebruikt kan worden. De collega’s waren erg enthousiast over deze onderzoek. Aan de hand van de verkregen feedback kan geconcludeerd worden dat het beroepsproduct ook een resultaat heeft opgeleverd dat niet alleen door de opleiding verpleegkunde gebruikt kan worden maar ook door andere opleidingen. Hierdoor kan vastgesteld worden dat er aan de ontwerpeisen voor deze beroepsproduct is voldaan. De collega’s waren erg enthousiast en gaven aan deze werkvorm ook in de praktijk te toetsen. Daarnaast hebben de collega’s hebben ook aangegeven dat ze dit onderzoek graag willen verder lezen, tijdens de presentatie is namelijk aangeduid dat er een 37 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 draaiboek voor collega’s gemaakt wordt dat op Blackboard komt te staan waar alle docenten toegang tot hebben. Deze beroepsproduct heeft tegelijkertijd als bijkomend voordeel dat het breed ingezet kan worden voor alle opleidingen van het ROC MN. Een mogelijke aanbeveling voor een vervolgonderzoek is om de leerdoelen die onder de oefentoets staan vermeld door studenten zelf te laten opzoeken tijdens de les ,dit kan in twee- tallen of individueel ,en aan de hand van deze werkvorm toetsen of dit ook effect heeft op de leerprestaties van de studenten. Tijdens de presentatie was de teammanager ook aanwezig, collega’s hebben mij tenslotte bedankt voor de presentatie. Bijlagen Inhoudsopgave bijlagen: Bijlage 2A: onderzoeks- instrumenten praktijk-verkenning(waaronder vragenlijsten voor studenten en docenten) Bijlage 2B: geordende gegevens praktijk-verkenning/ uitwerking van de lesobservatie-schema’s. Bijlage 3A:Het beroepsproduct. Bijlage 4A: Planning, vormgeving, presentatie en evaluatie. Bijlage 4B: Vragenlijst evaluatie. 38 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 2A: Onderzoeks- instrumenten praktijk-verkenning. Interviewleidraad. Beste Collega, Mijn naam is Teslime Temur en ik ben docent in opleiding(DIO) voor de opleiding verpleegkunde. Ik ben bezig met een onderzoek om te kijken in hoeverre het leerrendement voor de opleiding verpleegkunde verhoogd kan worden. Zou u zo vriendelijk mogelijk willen zijn om de onderstaande vragen te willen invullen? Interviewleidraad collega’s verpleegkunde Algemene vragen: 1. Hoelang werkt u al in het onderwijs? 2. Wat verstaat U onder kwalitatief goed onderwijs? 3. Wat vindt u van het kwaliteit van het onderwijs(onvoldoende, voldoende, goed) en licht dit toe a.u.b. Studenten stimuleren voor het vak: 4. Wat voor soort methode/strategie hanteert u om studenten te motiveren voor de opleiding (verpleegkunde?) Toepassen van werkvormen: 5. Vindt u dat het toepassen van verschillende werkvormen zoals: samenwerkingsopdrachten het leerrendement kan verhogen? 6. Past u zelf elke les werkvormen toe? 7. Welke werkvormen past u dan toe? Toetsing: 8. Zijn alle toetsen die zijn opgesteld volgens u representatief voor de leerstof? Zo ja welke wel en zo Nee welke niet? 9. Is het nodig dat de toetsen bijgesteld worden, zo ja op welke manier moet dit gebeuren? Verbeterpunten: 10. Zijn er nog verbeterpunten in het onderwijs voor de opleiding (verpleegkunde) op het MBO? 11. Op welke manieren zou het leerrendement voor de opleiding verpleegkunde verhoogd kunnen worden? Interviewleidraad Studenten verpleegkunde Algemene vragen: 1. Wat vind je van het vak anatomie en fysiologie tot nu toe? 2. Is de cursushandleiding en het programma helder? 3. Werk je volgens een planning, zo ja leef je deze planning ook na? Motivatie: 4. Ben je gemotiveerd voor het vak anatomie en fysiologie? 5. Zo ja , wat zijn de redenen voor jou motivatie voor het vak anatomie en fysiologie. 39 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 6. Wat zijn volgens jou mogelijke manieren om jou verder te motiveren voor het vak anatomie en fysiologie? 7. Heb je het gevoel dat je de taken(opdrachten) voor anatomie en fysiologie aan kunt(competent zijn) Toepassen van werkvormen: 8. Vind je dat docenten meer activerende didactiek(werkvormen) moeten gebruiken om studenten te motiveren voor het vak anatomie en fysiologie. 9. Welke werkvormen zou je docenten adviseren voor studenten (meer opdrachten/ casussen/ presenteren etc)? Instructievorm: 10. Heb je liever meer instructie en minder hoorcollege, of wil je dat liever in evenwicht aangeboden krijgen? Toetsing & Ondersteunende lessen: 11. Wat is je laatst behaalde resultaat voor de anatomie en fysiologie toets? 12. Welke factoren hebben hieraan bijgedragen?(o.a. powerpoints/ oefenen met de stof d.m.v. opdrachten/ bijlessen/ veel vragen stellen aan de docenten. 13. Heb je tot nu toe bijlessen gevolgd voor anatomie en fysiologie? 14. Zo ja, hebben de bijlessen die je tot nu toe hebt gehad invloed gehad op jou resultaat? 15. Welke advies breng jij de docenten voor het vak anatomie en fysiologie uit om het succes voor de opleiding te vergroten(ten aanzien van het behalen van positieve toets-resultaten)? 40 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 2B: Bestaat uit de volgende onderdelen: ● Analyse van de toets-resultaten 2013/2014. ● lesobservatie collega’s AFP in Utrecht & Amersfoort. ● Lesobservatie collega AFP in Amersfoort. Analyse van de toets : November 2013 / November 2014. Aantal deelnemers: Klas(en) 2013: Klas(en) 2014: 22 individuen 2013. 22 individuen 2014. 39AO/ 39OA/39BO UUVVPU49AO/OA 41 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Les-Observatiewijzer(collega’s) Lesobservatie Collega : P. van Lier: Anatomie en fysiologie. Datum: 24-11-14. Tijd:10.15/11.45. Begin: stelt de docent duidelijke leerdoelen? Kern: zit er een afwisseling in de les? ● ● Studenten zijn verwelkomd bij de aanvang van de les. Programma is helder toegelicht Zeker, veel activerende didactiek: veel vragen gesteld aan de studenten, deze vragen waren voornamelijk open en verdiepend van de stof dat werd behandelt. Het doel van deze vragen was verwerking van de stof en aan de hand van deze vragen is de docent gericht verder gegaan met de stof. Afwisseling met het stellen van vragen en instructie. Nee, dit is een hoorcollege. ● Zeker. ● Genoeg feedback gegeven aan de studenten aan de klas als geheel. ● ● ● Kern: krijgen de studenten voldoende gelegenheid om vragen te stellen? Kern: Krijgen de studenten de gelegenheid om zelfstandig aan de opdracht te werken? Kern: krijgen de studenten voldoende complimenten/ en of worden ze voldoende gecorrigeerd? Afsluiting: krijgen de studenten de benodigde feed-up/feedback/feedforward? ● 42 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Lesobservatie Collega : P. Meuwese : Ziektekunde. Datum: 10-11-14. Tijd:13.15 uur tot 14.45. Begin: stelt de docent duidelijke leerdoelen? ● ● Kern: zit er een afwisseling in de les? ● ● ● ● Kern: krijgen de studenten voldoende gelegenheid om vragen te stellen? ● ● Kern: Krijgen de studenten de gelegenheid om zelfstandig aan de opdracht te werken? ● ● Kern: krijgen de studenten voldoende complimenten/ en of worden ze voldoende gecorrigeerd? ● Afsluiting: krijgen de studenten de benodigde feed-up/feedback/feedforward? ● Wat valt er nog meer op? (groepssamenstelling/ groepsgrootte) ● ● Lesprogramma verduidelijkt! Studenten gevraagd wat er op het programma staat. Met plaatjes de stof verduidelijkt: de hersenen(hippocampus) Bordgebruik: voorbeelden op het bord geschreven. Op een rustig tempo de stof behandelt. Voldoende interactie, met de groep. Docent stelt regelmatig vragen aan de studenten. Studenten zijn actief betrokken bij de les, de studenten maken aantekeningen : de helft van de studenten maakt gebruik van een schrift en de andere helft heeft een tablet, of een laptop. Stapsgewijs een casus behandelt: docent gaf de accenten aan terwijl de student de casus aan het voorlezen was. Het stellen van gerichte vragen aan de studenten helpt studenten om bij de les te blijven. Wat hebben de studenten geleerd: de studenten moesten iets opnoemen veel studenten hebben een ziektebeeld opgenoemd. Niet overal genoeg tafels. Casussen zijn gezamenlijk behandelt en uitgebreid toegelicht: studenten hadden een helder beeld wat de casus inhield en stelden vragen aan de docent. 43 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Lesobservatie Collega : M. Te Grotenhuis: Anatomie en fysiologie. Datum: 1-12-14. Tijd:14.00 uur/ 15.45 uur. Begin: stelt de docent duidelijke leerdoelen? ● ● Kern: zit er een afwisseling in de les? ● Kern: krijgen de studenten voldoende gelegenheid om vragen te stellen? ● Kern: Krijgen de studenten de gelegenheid om zelfstandig aan de opdracht te werken? ● Kern: krijgen de studenten voldoende complimenten/ en of worden ze voldoende gecorrigeerd? ● ● ● ● Afsluiting: krijgen de studenten de benodigde feed-up/feedback/feedforward? ● Docent vraagt aan de studenten of deze zijn voorbereid of niet. Docent vraagt aan de studenten of deze nog vragen hebben over de stof. Afwisseling tussen vragen stellen en het geven van instructie. Zeker, voldoende gelegenheid aan de studenten om vragen tussendoor te stellen. Zeker, veel afwisseling in de lessen. Docent begint met kahoot: aan de hand van de vragen en antwoorden , worden deze besproken tijdens de les. Ja, studenten reageren op elkaars antwoorden. Docent geeft hierbij voldoende feedback. Docent stuurt de studenten bij het juist beantwoorden van de vragen. Ja, studenten worden veel gestimuleerd bij de verwerking van de stof. 44 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Observatielijst docent in Amersfoort. Naam student: Teslime Temur, lerarenopleiding biologie, Hogeschool Utrecht, 2014-2015 Docent die geobserveerd wordt: Paul van Lier, Docent anatomie & Fysiologie, ROCMN gezondheidszorgcollege, Utrecht. Les: Ziektekunde . Groep Observatielijst: de docent in zijn/haar 5 rollen in de klas ++ Eerste rol: GASTHEER, stemt af op de leerlingen. 1. Ontvangt hij de leerlingen en legt hij contact met hen individueel? 2. Is hij zichtbaar, vriendelijk, maakt hij oogcontact? 3. Is hij organisatorisch klaar om de klas te ontvangen? 4. Is hij toegankelijk en benaderbaar, geeft hij het voorbeeld? Tweede rol:PRESENTATOR, vangt en richt de aandacht. 1. Heeft hij de opening voorbereid, kan hij de aandacht vangen? 2. Vertelt hij in begrijpelijke taal en enthousiast met stem en lijf? 3. Kondigt hij het doel en inhoud van de les aan? 4. Staat hij stevig en congruent voor de klas, eist hij de aandacht? Derde rol:DIDACTICUS, geeft instructie en zet leerlingen aan het werk. 1. Motiveert hij leerlingen voor de leertaken, voor het vak? 2. Zet hij leerlingen snel aan het werk en houdt hij vaart in de les? 3. Geeft hij complete instructie met controle, laat hij daarna los? 4. Gebruikt hij passende werkvormen? 5. Geeft hij leerlingen zinvol feedback op hun werk? 6. Stoort hij het leren niet en kijkt hij hoe er gewerkt wordt? 7. Geeft hij les op het juiste niveau, vraagt hij niet te veel of te weinig? 8. Richt hij zich op leren, laat hij het zichtbaar/hoorbaar maken? Vierde rol: PEDAGOOG, zorgt voor veiligheid en grijpt in 1. Zorgt hij voor een veilige sfeer, benoemt hij gewenst gedrag? 2. Neemt hij leerlingen serieus, kent hij ze, toont hij respect voor leerlingen? 3. Heeft hij overwicht, benoemt hij wat hij ziet (1e overtreding)? 4. Geeft hij complimenten waar mogelijk en beperkt hij straf? 5. Laat hij zijn gevoelens zien, kan hij beheerst boos worden? 6. Corrigeert hij ongewenst gedrag, neutraal volgens de drieslag? 7. Hanteert hij voor iedereen bekende normen/regels rechtvaardig? 8. Laat hij leerlingen delen in verantwoordelijkheden? Vijfde rol:AFSLUITER, sluit de les goed af. 1. Sluit hij de les op tijd af, laat hij op tijd opruimen en inpakken? 2. Geeft hij duidelijke instructie over het gewenste gedrag van leerlingen? 3. Rondt hij de les inhoudelijk af? 4. Geeft hij een samenvatting/overzicht van de afgelopen les? 5. Geeft hij alvast een aanwijzing over de volgende les? + # + + + + + + + + ++ + ++ + + + + + + + + + + + + + + + + + + OPMERKINGEN: ● Stelt studenten regelmatig vragen-> activerend didactiek. 45 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 ● Maakt een koppeling van de stof met de andere delen van het lichaam: JOJOeffect.(herhaling van de stof) ● Relevantie voor de beroepspraktijk word verduidelijkt. ● Werkcollege/uitbreidingsopdrachten worden door een projectleider in beeld gebracht: deze worden tevens in dezelfde week besproken. ● Studenten krijgen de gelegenheid om aan de opdrachten te werken!! ++=Goed/uitmuntend +=Voldoende #=Niet gezien Bijlage 3A : Het beroepsproduct Vak-didactische opdracht die mogelijk invloed heeft om het leerrendement te vergroten van de studenten: Aan de hand van literatuur-verkenning en praktijk-verkenning kom ik tot een aantal mogelijke oplossingen die het leer-rendement kunnen verhogen. Allereerst is dat natuurlijk het verzorgen van meer bijlessen: de onderwijsbehoeften van studenten/leerlingen worden centraal gesteld wat belangrijk is om handelingsgericht te werken zodat je passend onderwijs kunt creëren voor iedere student. Studenten hebben in de vragenlijsten aangegeven dat ze meer instructie willen maar tegelijkertijd ook ‘’uitdagende’’ opdrachten aangeboden willen krijgen. Hiervoor is er voor de bijlessen een vak- didactische opdracht gecreëerd namelijk: een examen. Allereerst wordt er een ‘’proef –toets’’ (examen) individueel opgesteld en vervolgens aan de hand van de gekregen feedback verwerkt samen met de vak inhoudelijke begeleider Maaike te Grotenhuis. Deze oefentoets is te vinden op pagina 47. Om de vak-didactische opdracht te realiseren, moet de toets bestaan uit alleen maar meerkeuzevragen, want alleen dan verloopt de bespreking van de toets overzichtelijk . Per vraag moet de leerdoel zijn vermeld, zodat studenten aan de hand van de vragen en de leerdoelen gestructureerd kunnen oefenen met de stof. In de onderstaande schema(1) is de voorbereiding en uitvoering van de vakdidactische opdracht beschreven. 46 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Voorbereiding: Wat is de belangrijkste informatie over het onderwerp? Bedenk daar minimaal 5 multiplechoice-examenvragen over met 3 antwoorden (A,B,C) Vermeld onder elke vraag de leerdoel(en) Hang kaarten met : A, B en C op in de ruimte. Uitvoering: Laat de deelnemers de examenvragen de eerste 20 minuten beantwoorden op papier. Vraag hierbij de deelnemers/studenten plaats te nemen bij het juiste antwoord. Vervolgens wordt de toets besproken samen met de desbetreffende docent. Bespreking van de toets: Analyseer welke deelnemers geslaagd zijn voor dit examen doordat ze minimaal 60% van de antwoorden goed hebben beantwoordt? Bespreek aan de hand van de leerdoelen de oefentoets. Schema :1. Uitvoering van de vak- didactische opdracht. De vak- didactische opdracht is in de praktijk uitgevoerd, dit vond plaats in de klassen 49CO en 49OC van de opleiding verpleegkunde. Er is opgevallen op dat studenten de toets over het algemeen goed hebben gemaakt, zonder zich hiervoor voor te bereiden. Tijdens de uitvoering van deze opdracht was het duidelijk zichtbaar dat dit opdracht stimulerend werkt voor de studenten. De studenten waren namelijk allemaal actief betrokken bij de les. Studenten hebben in de vragenlijsten aangegeven dat ze de leerdoelen hebben uitgewerkt waardoor ze een positief resultaat hebben ontvangen. In de oefentoets is onder elke vraag een leerdoel opgesteld., hierdoor worden studenten gestimuleerd met het oefenen van de leerdoelen en de vragen die hierbij opgesteld worden. Om deze opdracht uit te voeren worden de volgende adviezen uitgebracht: ● Werk per vraag in de oefentoets het leerdoel uit. ● Vraag de studenten bij het antwoord te gaan staan en kijk zo de toets met hen na. ● Bespreek vervolgens de antwoorden met de studenten(nadat ze weer zijn gaan zitten) , met behulp van de uitwerking van de leerdoelen. ● Deze oefentoets is te vinden op pagina 47. Persoonlijke evaluatie. Allereerst is het belangrijk om een oefentoets op te stellen met de juiste vragen. 47 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Hierbij is regelmatig aan Maaike te Grotenhuis om feedback gevraagd. Aan de hand van de feedback is de toets aangepast en had ik meer zelfvertrouwen tijdens het afnemen van de oefentoets. De opdracht was uitdagend voor de studenten, klassikaal waren we actief aan de slag tijdens het bespreken van de toets. Ik heb geprobeerd om voor zo veel mogelijk interactie te zorgen door studenten afwisselend aan het woord te laten en of om te reageren op elkaars antwoorden. Dit heeft mij gestimuleerd om op een gerichte manier met de stof te oefenen. Daarnaast hebben studenten aangegeven dat ze deze didactische werkvorm erg ‘’leuk’’ hebben ervaren. Zoals ook in de literatuur blijkt is het volgens Warries belangrijk om met 3 indicatoren rekening te houden wanneer men kwalitatief goed onderwijs wilt realiseren Het gaat hierbij om: ● Leerprestaties van de studenten ● Affectieve leer- resultaten van de studenten ● instructie-uitdagingen van de docenten. Vooral de laatste indicator: de instructie-uitdagingen van de docent ,komt goed van kracht bij de uitvoering van bijvoorbeeld een vak- didactische opdracht. 48 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Oefentoets AFP. Periode 2. Naam: Datum: Klas: Vooraf: Bij deze oefentoets worden de volgende onderwerpen getoetst: 24-uurs ritme en slapen. Bewustzijn-stoornissen. Spijsvertering, opname, transport en mond Vertering en resorptie. Voedingsstoffen en deficiënties Lever en samenstelling bloed, braken voedselinfecties. Regulering van voedselopname en lichaamsgewicht ; over en ondergewicht. Dikke darm , stoornissen in defecatie. Cyclus en menstruatie Urinevorming en uitscheiding. Regulering, water , mineralen ,bloedvolume. Stoornissen in urine-uitscheiding en waterhuishouding. Lees eerst de instructie en vragen goed door. Beantwoordt daarna de vragen. Onder elke vraag staat de leerdoel vermeld, zoals die staat omschreven in de leerdoelen voor AFP generieke fase. Per vraag wordt vermeld hoeveel punten je maximaal kunt krijgen. 49 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 24-uursritme en bewustzijn-stoornissen 1. Welke van de onderstaande beweringen over de functie van het 24-uursklok is juist ? A. De 24-uursklok regelt de aanmaak van insuline. B. De 24-uursklok stimuleert de productie van hormonen(zoals cortisol, melatonine en de menstruatiecyclus) C. De 24-uursklok regelt de galproductie. [Leerdoel 2: Noem de ligging en de invloed van het 24-uursklok.] 2. De slaap is opgebouwd in verschillende fases. Fase 1: Indommelen/sluimer Fase 2: De lichte slaap/inslaap Fase 3: De overgangsfase naar diepe slaap/slaap Fase 4: Diepe slaap Fase 5: Droomslaap/REM slaap. Vraag 2: Tot welke slaap behoren fase 1 tot en met 4? A. Droomslaap B. Remslaap C. NREM(Non-REM)slaap. [Leerdoel 5: Opbouw van de slaap.] 3.Jan is 34 jaar oud en heeft regelmatig last van plotselinge slaapvallen waarbij er ook een verlies van spierspanning optreedt. Wat is de benaming van deze aandoening? A. Epilepsie B. Slaapapneu C. Narcolepsie [Leerdoel 12: De neiging om in slaap te vallen, eventueel gepaard aan verwardheid in verband brengen met ernstige verstoringen.] 4.Wat is/zijn de oorzaak/oorzaken van bewusteloosheid? A. Epiduraal hematoom en subduraal hematoom. B. Stofwisselingsziekte. C. Depressie [Leerdoel 21: verschillende soorten oorzaken van bewusteloosheid.] 50 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Spijsvertering, opname, transport en mond 5. Hieronder een afbeelding(1) van een aantal organen in de buikholte, Wat wordt aangewezen door cijfer 3? 3 Afbeelding 1. A. De dikke darm. B. De 12-vingerige darm C. Lever [Leerdoel 26: Aanwijzen waar de duodenum ligt.] 6. Wat is de functie van de maagportier? 51 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 A. Voedsel met een geringe snelheid doorlaten richting de 12-vingerige darm. B. Voedsel met een hoge snelheid in 1 keer doorgeven aan de dikke darm. C. Het veroorzaken van peristaltiek. [Leerdoel 25: beschrijven wat de functie van de pylorus is.] 7. Wat wordt aangewezen met cijfer 3? A. Galblaas B. Leverpoort C. Haarvaten [Leerdoel 37: aanwijzen waar de hepar - poort ligt.] Lever en bloedsamenstelling: braken en voedselinfecties. 8. Welke van de onderstaande stoffen/moleculen worden door de lever geproduceerd? A. Vetmoleculen, galmoleculen ,stollingsfactoren. B. Insuline ,bilirubine, enzymen. C. Alle bovenstaande antwoorden. [Leerdoel 36: omschrijven wat de functie van de lever is.] 9. Waarom neemt de lever een bijzondere plaats in, binnen de bloedsomloop ? A. Doordat bijna al het bloed uit de darmen eerst langs de lever moet voordat het verder gaat in het lichaam. B. Doordat de lever bestaat uit 3 kwabben. C. Doordat de lever de kleinste zuurstofcapaciteit heeft. [Leerdoel 39: De plaats van de lever in de bloedsomloop omschrijven met het gevolg daarvan.] Regulering voedselopname en voedingsstoffen 10.Wat zijn de functies van eiwitten in het lichaam? A. Het bieden van structuur B. Het mogelijk maken van regulatie en transport 52 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 C. Zowel A als B zijn juist. [Leerdoel 54: De functie van enzymen in het algemeen uitleggen en binnen het spijsvertering in het bijzonder.] 11. Ernstig Overgewicht(obesitas) betekent een BMI boven de : A. 15 B. 20 C. 30 [ Onder : Leerdoel 82: Over problemen met het lichaamsgewicht] Dikke darm, stoornissen en defecatie 12. Welke van de onderstaande stoffen behoren NIET tot de normale ontlasting. A. Rode bloedcellen, insuline. B. Vezels, darmbacteriën. C. Zowel A als B. [Leerdoel 80: Noemen wat de bestanddelen van de feces zijn] 13.Waarom vormt diarree een inwendig bedreiging voor het lichaam? A. Doordat er bij diarree heel veel water en mineralen verloren gaan wat kan leiden tot uitdroging. B. Doordat er bij diarree een huidinfectie kan ontstaan. C. Doordat er bij diarree bewusteloosheid kan optreden. [Leerdoel 17: Oorzaken van diarree uitleggen] Cyclus en menstruatie 14. Welke van de onderstaande hormoon is het belangrijkst in de secretiefase? A. ADH B. Progesteron C. Aldosteron. [Onder Leerdoel 12: Over de menstruatie ] 53 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 15. Wat geeft de onderstaande afbeelding(2) weer? Afbeelding 2. A. Urineblaas B. Endeldarm C. De baarmoeder. [Leerdoel: uitleggen hoe de menstruatiecyclus verloopt aan de hand van de organen en hormonen die daarbij betrokken zijn] Urinevorming en uitscheiding 16. Welke orgaan wordt er aangewezen met de cijfer 4? 54 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 4 Afbeelding 3. A. Een Bijnier. B. De Milt C. De Alvleesklier. 17. Wat is de normale urineproductie (ml) per etmaal? A. 1200 tot 1500 ml. B. 500 tot 750 ml. C. 150 tot 300 ml. [Leerdoel: 12 Het normale volume urine per etmaal noemen] Regeling water, mineralen en bloedvolume 18. Hoe reageren nieren als ze merken dat er te weinig water in de bloedsomloop is? A. Extra kalium vasthouden B. Extra natrium vasthouden C. Zowel extra natrium als extra kalium vasthouden. [Leerdoel 6: de urinevorming in de nieren uitleggen met behulp van de termen bloeddruk,ultrafiltratie,voorurine,terugresorptie,excretie en de onderdelen van de nefronen] Stoornissen urine-en waterhuishouding. 19. Door stoornissen in welke van de onderstaande organen of orgaandelen kan hematurie ontstaan? A. In de maag/dunne darm/dikke darm/galblaas/vagina B. In de baarmoeder/eileider/eierstokken C. In de nieren/het nierbekken/de urineleider /de blaas en de urinebuis. [Onder leerdoel 7: Over stoornissen in de urinevorming en uitscheiding] 20. Thomas consumeert regelmatig alcohol tijdens feestjes. 55 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Hij vroeg zich af wat de invloed van alcohol is op de aVP(arginine vasopressine) en urine productie. Alcohol remt de aVP productie en wat is hiervan het effect op de urineproductie? A. De urineproductie neemt af. B. De urineproductie neemt toe. C. De urineproductie blijft gelijk maar er wordt extra natrium vastgehouden. [leerdoel 7: noemen van de werking van alcohol op de aVP-en urine productie.] 21.Wat is de beste omschrijving van het begrip Polyurie? A. Hierbij produceren de nieren te veel urine: meer dan 3L urine per etmaal. B. Er is geen noemenswaardige urineproductie. C. Urineproductie van minder dan een halve liter per etmaal. [Onder leerdoel 7: Over stoornissen in de urinevorming en uitscheiding] 56 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 4A: Planning ,vormgeving, en evaluatie. Vormgeven ● Draaiboek voor docenten: Bestandsformaat :PDF. Presenteren Evalueren ● Presentatie met behulp van A5 – velpapier waarin de samenvatting van het onderzoek naar voren komt. ● Feedback ontvangen. ● Ontvangen feedback verwerken. ● Leeropbrengst verwerken. ● Adviezen voor het volgende beroepsproduct meenemen. Verslag uitgevoerde presentatie en evaluatie. Op 9-12-14 tijdens de vergadering die plaatsvindt tussen 8.15/9.15 zal het beroepsproduct worden gepresenteerd en geëvalueerd met de collega’s van de opleiding verzorging en verpleegkunde en de teammanager. Op 13-01-15 is het onderzoek ook tevens gepresenteerd tijdens de AFP-vergadering in Amersfoort aan de andere collega’s. 57 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 4B : Vragenlijst Evaluatie Vragenlijst om expliciet vast te stellen of er aan de verwachtingen van dit onderzoek wordt voldaan. 1. Wordt er een duidelijke didactische werkvorm voorgedragen die de school kan gebruiken op het gebied van verbetering van de aansluiting tussen de inhoud van een deel van de toetsen en de leerstof. A) Ja B) Nee Antwoord werkplekbegeleider : er worden weliswaar globale adviezen gegeven, t.a.v. afwisseling van werkvormen, inhoud /vorm van instructie en de rol van coach. 2. Wordt er een advies uitgebracht op basis van literatuuronderzoek en praktijkverkenning om het leerrendement te vergroten? A) Ja B) Nee Antwoord werkplekbegeleider: Ja, zowel literatuuronderzoek als praktijkverkenning zijn gebruikt bij het uitbrengen van (globale) adviezen. 3. Wordt het advies in de praktijk ook toegepast? A) Ja B) Nee Voorlopig antwoord werkplekbegeleider: Ik ben zeker van plan je adviezen te gebruiken om mijn lessen qua werkvormen afwisselender te maken en daarnaast mijn coachende rol nog prominenter in te zetten. Ook wil ik proberen de 5 componenten van een goede les vaker toe te passen. Ik ben blij te horen dat je mijn wijze van instructie geven over het algemeen positief beoordeelt en dit wil ik dus zo houden. 4. Voldoet het beroepsproduct aan de gemaakte afspraken? A) Ja B) Nee Antwoord werkplekbegeleider: De leervragen worden beantwoord in het BP 58 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bibliografie Calibris. (23, 01 2014). zienswijze urenverantwoording opleiding MBO erpleegkundige . Bunnik, Netherlands. College, G. (2014, 07 1). studiegids 2014-2015. utrecht, netherlands. MN, R. (2014, 11 10). medewerkers.rocmn.nl. Opgehaald van zien en gezien worden: https://drive.google.com/?tab=wo&urp=https://www.google.nl/?gws_rd%3Dssl&aut huser=0#folders/0B__J6RcOM8uNaXdQRXJ6RW1NUVU Tijmes, M. v. (2005). Leren Coachen. soest: Nelissen. Verkuyl, H. (2002). lesgeven in pedagogisch perspectief. soest: Nelissen. W.Tomic. (2014, octobr 8). Leraarsgedrag en leerresultaten van leerlingen. Opgehaald van dspace.ou.nl: http://dspace.ou.nl/bitstream/1820/1514/1/LERAARSGEDRAG%20EN%20LEERR ESULTATEN%20VAN%20LEERLINGEN.pdf 59 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Leerverslag ‘’Activerende werkvorm dat mogelijk invloed heeft op het leer-rendement van de opleiding verpleegkunde’’ Studentnummer: 1620910 Naam begeleider: Colinda Burger Stage- school: ROC MN-gezondheidszorg-college, Utrecht. Onderwerp BP 2:’’ Het verhogen van de leer-rendement voor de opleiding verpleegkunde’’ Opleiding IA: Lerarenopleiding biologie , 3e jaar. Datum: 27-01-2014. 60 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Inhoudsopgave Leerverslag. Inleiding Werkwijze& Tijdsbesteding Leerresultaten Conclusie Bijlage 1: Formulier verkenning. Bijlage 2: Formulier ontwerp. Bijlage 3: Formulier beoordelings-advies opdrachtgever. Bijlage 4: Urenverantwoording. Bijlage 5: Poster(presentatie) p.59. p.59+60. p.60 +61 p.61. p.62 +63. p.64. p.66. p.70. p.71. Inleiding: In dit leer-verslag wordt er gereflecteerd op mijn professionele handelen en ontwikkeling aan de hand van de leerdoelen die zijn opgesteld voor deze cursus. Dit onderzoek had als doel het verhogen van de leer-rendement op de afdeling verpleegkunde voor het vak anatomie, fysiologie en pathologie. . Bij het ontwerpen van de deelvragen bij deze onderzoeksvraag is het onderzoek gesplitst in twee delen: het literatuuronderzoek en praktijk-verkenning. Vervolgens is er een didactische werkvorm uitgebracht dat voor de studenten stimulerend heeft gewerkt om met de stof te oefenen tijdens de les anatomie, fysiologie en pathologie. Werkwijze en tijdsbesteding: Dit onderzoek is verlopen volgens de stappen die staan beschreven in de cursushandleiding voor beroepsproduct twee. Volgens een systematische wijze is er gewerkt voor dit beroepsproduct. Allereerst vond er een oriëntatie op de stageschool plaats, met het doel om te kijken welke mogelijke vragen er zijn die onderzocht kunnen worden. Vervolgens is er een onderzoeksvraag geformuleerd samen met de opdrachtgever M.te Grotenhuis. Hieruit zijn er daarna deelvragen geformuleerd. Nadat ik een duidelijk beeld had van de onderzoeksvraag en de deelvragen ben ik begonnen met het verkennen van de onderzoeksvraag en het ontwerpen van de globale hoofdlijnen voor dit onderzoek. De deelvragen waren opgesplitst in twee delen: vragen die vanuit de literatuur beantwoord zouden worden en vragen die in het praktijk beantwoord zouden worden. Aan de hand van literatuuronderzoek en praktijk-verkenning die volgens een vaste planning verliep zijn de deelvragen beantwoord. Vervolgens is het beroepsproduct vormgegeven : met aandacht aan de ontwerpeisen die hierbij zijn gesteld , tevens is bij het vormgeven van dit 61 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 beroepsproduct tussentijdse feedback gevraagd aan de opdrachtgever M.te Grotenhuis. Aan de hand van de verkregen feedback is het beroepsproduct aangepast. Vervolgens is het didactische werkvorm uitgeprobeerd en is het onderzoek tijdens de team- vergadering gepresenteerd aan andere collega’s van de opleiding verpleegkunde en verzorgende. Na deze presentatie is het beroepsproduct geëvalueerd : met als doel om zo veel mogelijk feedback te genereren voor een volgens beroepsproduct. En uiteindelijk is er gereflecteerd op het eigen handelen in het leerverslag. Terugkijkend naar het proces van dit onderzoek is er een planning gemaakt waar wekelijks op een gedisciplineerde manier aan gewerkt is , waardoor het beroepsproduct binnen de vastgestelde periode af is gemaakt. De urenverantwoording voor dit onderzoek is opgenomen in bijlage 4. Leer- resultaten. ● ● ● ● ● ● De leerdoelen die zijn opgesteld voor deze cursus zijn als volgt: ‘’Je kunt een bruikbaar beroepsproduct ontwerpen en realiseren naar de behoefte van de school’’ ‘’Je kunt het werkproces bij de opdracht organiseren(projectvaardigheden) ‘’Je kunt overleggen met betrokkenen in en om de school(communicatievaardigheden) ‘’Je kunt de benodigde kennis en informatie voor de ontwikkeling van een beroepsproduct mobiliseren(onderzoeks-vaardigheden) ‘’Je kunt rekening houden met relevante ethische aspecten in alle fasen van onderzoek en ontwerp’’ ‘’Je kunt verzorgde verslagen schrijven die voldoen aan taalniveau 3F en met verwijzingen volgens APA-Normen(verslag -en presentatievaardigheden) (cursushandleiding, 2014) Hieronder wordt de ontwikkeling van deze leerdoelen beschreven. Allereerst ben ik natuurlijk begonnen met het oriënteren op de stageschool of er vragen zijn die onderzocht kunnen worden. Aan de hand van de oriëntatie en verkenning is er samen met de opdrachtgever een onderzoeksvraag geformuleerd, rekening houdend met de behoefte van de school. Vervolgens heb ik een globale planning gemaakt om deze opdracht te realiseren , wekelijks op een systematische wijze is er gewerkt aan deze beroepsproduct. Aan de hand van de onderzoeksvraag heb ik onderzoeksactiviteiten geformuleerd om de deelvragen te kunnen beantwoorden. Nadat de onderzoeksvraag , de deelvragen en de onderzoeksactiviteiten gedetailleerd zijn beschreven is continue gecommuniceerd met de betrokkenen in en om de school . Er zijn diverse vragen aan collega’s gesteld van de opleiding verzorgende en verpleegkunde. Ook met de opdrachtgevers is er veel gecommuniceerd bij dit onderzoek, de planningen zijn wekelijks besproken en de vragen zijn zo-nodig bijgesteld. 62 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Niet alleen in de school maar ook met andere collega’s is er op een systematische wijze gecommuniceerd, er zijn diverse mails verstuurd naar collega’s om bijvoorbeeld de vragenlijsten in te vullen of een les te observeren. Het is belangrijk dat je als student je realiseert dat dit jouw eigen leerproces is en dat jij verantwoordelijk bent voor het vormgeven van jouw leerproces. Belangrijk hierbij is dat je voor je zelf een duidelijke planning maakt en afspraken vastlegt op papier. Vervolgens is het belangrijk om deze afspraken ook na te komen, waardoor het onderzoek wordt voortgezet. Wat ook belangrijk is bij zo’n onderzoek is het vragen om tussentijdse feedback aan de opdrachtgever. Dit met name om te toetsen of het verslag taal-technisch ook correct is , en of het aan de ontwerpeisen voldoet. ik heb feedback gekregen op zowel de inhoud als de taal en vormgeving. Vervolgens heb ik het beroepsproduct aan de hand van de verkregen feedback aangepast, ik merk dat mijn houding hierdoor kritischer word bij het bestuderen van bronnen en het schrijven van een onderzoeksverslag. De volgende factoren zijn eigenlijk belangrijk bij een onderzoek: op een systematische wijze werken aan het onderzoek(waaronder een duidelijke planning en afspraken) , vervolgens het nakomen van afspraken, en voldoende communiceren met andere collega’s in en om de school. Wat ook belangrijk is bij zo’n onderzoek is het stellen van prioriteiten voor jezelf maar ook voor collega’s , voor dit onderzoek heb ik collega’s duidelijk een tijdslimiet gemaakt voor collega’s om bijvoorbeeld de vragenlijsten terug te hebben. En door voldoende te communiceren met deze collega’s heb ik mijn onderzoek volgens mijn vaste planning kunnen afronden. Tenslotte wordt dit onderzoek aan de hand van literatuur en praktijk-verkenning gepresenteerd aan collega’s hierdoor leer je een relatie te leggen tussen de oorzaak van het probleem en mogelijke oplossingen voor het probleem. Conclusie: De belangrijkste leer-opbrengst voor mij is dat je een onderzoeksvraag veel kleiner moet houden gezien de tijd en de periode die wij hiervoor krijgen. Bij dit onderzoek zijn veel factoren van belang, waardoor je eigenlijk meer tijd nodig hebt om dit onderzoek uit te voeren, ik schat zo ongeveer dat je voor dit onderzoek twee jaar nodig hebt om het gewenste resultaat te bereiken. Concluderend kan vastgesteld worden dat ik steeds meer een kritische houding creëer bij het uitvoeren van een onderzoek, je kijkt bijvoorbeeld steeds meer met een kritische blik naar bronnen. Dit mede dankzij literatuur-verkenning en de feedback die je krijgt van collega’s waaronder mijn begeleider M.tegrotenhuis. Het creëren van steeds meer een kritische onderzoekende houding stimuleert mij om straks in het onderwijs met een kritische blik ,positieve resultaten te bereiken waardoor het onderwijs dat in Nederland wordt verzorgd mogelijk kwalitatief kan blijven. 63 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 1: Formulier verkenning. 64 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 65 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 2: Formulier ontwerp. 66 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 3: Formulier beoordelings-advies opdrachtgever. 67 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 68 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 69 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 70 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 4: Urenverantwoording. Onderwerp Tijd Planaire bijeenkomsten bezoeken voor BP 2. Oriënteren Verkennen en ontwerpen Praktijkverkenning(lesobservatie s/enquétes onder studenten/docenten) Literatuur-verkenning Formuleren ontwerpeisen+ opzet evaluatie Vormgeven Uitvoeren, presenteren, en evalueren(tijdens 2 vergaderingen is het onderzoek gepresenteerd) Rapporteren en reflecteren 10,5 uur. Datum: gedurende september 2014 tot januari 2015. 30 uur 30 uur 15 uur. 40 uur 20 uur 50 uur. 20 uur 30 uur. 71 Teslime Temür 1620910, Beroepsproduct 2. Hogeschool Utrecht. 29 januari 2015 Bijlage 5 Poster.(presentatie) 72
