VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 1 Produkt en bedrijfsinformatie 1.1 Produktnaam pbq onderhoudsvrije lood-zuur batterijen (VRLA batterijen) 2 Gevaren identificatie Component Lood (Pb, PbO2, PbSO4) Zwavelzuur (H2SO4) Glasvezel separator Behuizing (ABS of PP) Classificatie Giftig Corrosief nvt nvt Hoofd gevaar Veroorzaakt brandwonden nvt nvt Niet openen of demonteren. Niet blootstellen aan vuur. Niet mengen met batterijen van verschillende grootte, chemicaliën of types. Niet doorboren, vervormen of verbranden. Mogelijke effecten op de gezondheid: De materialen in deze batterij zijn alleen een gevaar als de integriteit van de batterij wordt aangetast of als de batterij fysiek of elektrisch mishandeld wordt (1) Fysiek: De oplaadbare batterijen zoals beschreven in dit Veiligheidsinformatieblad zijn gesloten eenheden die niet gevaarlijk zijn bij gebruik volgens de aanbevelingen van de fabrikant. Onder normale omstandigheden, zijn de vaste elektrode materialen en het vloeibare elektrolyt die ze bevatten niet-reactief zolang de batterij-integriteit behouden blijft en de verzegeling intact blijft. Risico van blootstelling is slechts in geval van verkeerd gebruik (mechanisch, Pagina 1 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad thermisch, elektrisch) aanwezig. verkeerd gebruik leidt tot de activering van de veiligheidskleppen en/of de breuk van de batterij containers. Afhankelijk van de omstandigheden kan bij verkeerd gebruik de batterij elektrolyt gaan lekken. 2.1 Risico en veiligheidszinnen (R- en S- zinnen): (1) – De aard van de risico’s : R21 Schadelijk bij aanraking met de huid R25 Giftig bij opname met de mond R41 Gevaar voor ernstig oogletsel R42/43 Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing of bij contact met de huid (2) – Veiligheids adviezen : S2 Buiten bereik van kinderen bewaren S22 Stof niet inademen S24 Aanraking met de huid vermijden S26 Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen S36 Draag geschikte beschermende kleding S37 Draag geschikte handschoenen Pagina 2 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 2.2 EU-GHS Classificatie (H- en P- zinnen): Risico’s: H301 H312 H315 H318 H332 Giftig bij inslikken Schadelijk bij contact met de huid Veroorzaakt huid irritatie Veroorzaakt ernstig oogletstel Schadelijk bij inademing Voorzorgsmaatregelen: P102 Buiten het bereik van kinderen houden P260 Stof/rook/gas/nevel/damp/spuitnevel niet inademen P262 Contact met de ogen, de huid of de kleding vermijden P305+P351+P338 BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen P280 Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen 3 Samenstelling en informatie over de bestanddelen Component Lood (Pb, PbO2, PbSO4) Zwavelzuur (H2SO4) Glasvezel seperator Behuizing (ABS of PP) Gewichts% 65%-75% 17%-30% 5% 5% Pagina 3 van 14 TLV 0.05mg/m3 1mg/m3 n/a n/a VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 4 Eerste hulp maatregelen Component Lood Blootstelling Maatregelen Ogen Controleer en verwijder contactlenzen. In geval van contact de ogen onmiddellijk spoelen met veel water gedurende tenminste 15 minuten. Raadpleeg een arts als irritatie optreedt. Huid Wassen met zeep en water. Bedek de geirriteerde huid met een verzachtend middel. Raadpleeg een arts als irritatie ontstaat. Inademing In geval van inademing plaats slachtoffer in de frisse lucht. Geef zuurstof of kunstmatige beademing indien noodzakelijk. Inslikken NIET laten braken tenzij op aanwijzing van medisch personeel. Nooit iets via de mond aan een bewusteloos persoon geven. Als een grote hoeveelheid van dit materiaal is ingeslikt, onmiddellijk een arts raadplegen. Maak strak zittende kleding, zoals een kraag, das, riem of ceintuur los. Zwavelzuur Ogen In geval van aanraking met de ogen, onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen. Huid Aangetaste kleren uittrekken en de blootgestelde huid wassen met zachte zeep en water, vervolgens spoelen met warm water.. Inademing Laat het slachtoffer rusten in de frisse lucht. Raadpleeg een arts Inslikken De mond spoelen Raadpleeg onmiddelijk een arts. Pagina 4 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 5 Brandbestrijdings maatregelen Component Pb H2SO4 H2 Vlampunt Geen Geen <-18oC Explosiegrens Geen Geen 4% - 72.4% Glasvezel separator NB NB ABS Geen NB PP Geen NB Opmerking Ontwikkelt waterstof als de batterij overladen is (Voltage > 2.4V/cell). In dat geval batterijen uit de buurt houden van ontstekingsbronnen om brand- of explosiegevaar te voorkomen. Blusmiddelen: Poeder, schuim, CO2 Giftige dampen kunnen vrijkomen. In geval van brand: draag ademhalings apparatuur. Gevaar: dampen kunnen een steekvlam veroorzaken. Schadelijk bij inslikken. swallowed. Rookgas schadelijk. Bij temperaturen boven 300oC kunnen er brandbare gassen vrijkomen. In geval van brand: draag ademhalingsapparatuur. Pagina 5 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 6 Maatregelen bij onbedoeld vrijkomen. 6.1 Persoonlijke voorzorgsmaatregelen Draag geen metalen ringen, ketting, armbanden, horloges, enz. om incidentele kortsluiting van de polen te voorkomen. Dit kan ernstige brandwonden veroorzaken. Vrijkomen van elektrolyt of zwavelzuur veroorzaakt door beschadigde behuizing of gemanipuleerde ventilatieopeningen, zijn een direct gevaar voor de persoonlijke gezondheid. In het geval van vrijgegeven elektrolyt gebruik rubberen handschoenen en een veiligheidsbril tijdens het opruimen. 6.2 Voorzorgsmaatregelen voor het milieu Afgifte van elektrolyt, zwavelzuur, veroorzaakt door beschadigde behuizing of gemanipuleerde ventilatieopeningen, zijn direct gevaar voor het milieu. Elektrolyt is sterk corrosief. Gooi gemorst elektrolyt niet in de vuilnisbak of riolering. Afvoeren als chemisch afval. 6.3 Reinigingsmethode Elektrolyt kan worden geneutraliseerd met natriumbicarbonaat (bakpoeder), natrium koolstof (natriumcarbonaat) of calcium oxide (kalk). Spoel het verontreinigde gebied met water en spoel in het riool. Spoel nietgeneutraliseerd zuur niet in de riolering. Pagina 6 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 7 Hantering en opslag 7.1 Hanteren Laad VRLA batterijen in geventileerde ruimtes. VRLA batterijen kunnen waterstofgas (H2) genereren tijdens het opladen. 7.2 Opslag Bewaar de batterijen op een droge plaats. Controleer de vloerbelasting bij het opslaan van grote hoeveelheden batterijen. 7.3 Specifiek gebruik Vermijd kortsluiting van de polen. Kortsluiting veroorzaaakt extreme hitte en vonken. 8 Blootstellingsbeheersing/persoonlijke besherming Er zijn geen speciale maatregelen voor individuele bescherming nodig tijdens het werken met VRLA batterijen. Individuele bescherming is alleen nodig wanneer de batterij is beschadigd of gemanipuleerd. 8.1 Ademhalingsbescherming In het algemeen is er geen ademhalingsbescherming vereist in geval van een klein elektrolyt lek. Gebruik een persluchtmasker bij grote elektrolyt lekkages. 8.2 Handbescherming Gebruik rubberen handschoenen bij de behandeling van beschadigde of lekkende VRLA batterijen. Pagina 7 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 8.3 Oogbescherming Gebruik een veiligheidsbril bij de behandeling van beschadigde of lekkende VRLA batterijen. 8.4 Bescherming van de huid Draag beschermende kledingbij de behandeling van beschadigde of lekkende VRLA batterijen. 8.5 Blootstelling aan het milieu Voorkom dat zwavelzuur (elektrolyt) en lood terecht komt in de riolering, afvalbak, open water of in het milieu. Behandel defecte of verouderde VRLA batterijen als chemisch afval. De verwerking van batterijen wordt geregeld door de wet binnen de Europese Gemeenschap in richtlijn 2002/96/EG AEEA. PBQ batterijen voldoen aan de richtlijn 2002/96/EG. 9 Fysische en chemische eigenschappen Componenten Dichtheid Smeltpunt (oC) 327.4 Oplosbaarheid in H2O Geen Geur Uiterlijk Pb 11.34 Geen 6.2 9.4 Ca. 1.3 1170 290 114 (Boiling) 40mg/l Geen 100% Geen Geen Zuur Fiberglass separator nb nb Gering Giftig Container (ABS or PP) nb nb Geen Geen Zilvergrijs metaal Wit poeder Bruin poeder Heldere kleurloze vloeistof Wit vezelachtig glasmembraan Kunststof PbSO4 PbO2 H2SO4 Pagina 8 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 10 Stabiliteit en reactiviteit 10.1 Te vermijden omstandigheden Vermijd kortsluiting van de polen van een VRLA batterij. Kortsluiting kan leiden tot extreme hitte en vonken. Gebruik geen batterij in gebieden waar ontvlambare gassen of stoffen aanwezig zijn. Het aansluiten van een VRLA batterij kan vonken veroorzaken. Laad VRLA batterijen in geventileerde ruimtes. Overladen (U> 2.4V/cell) batterijen genereren waterstof (H2). 10.2 Te vermijden materialen Gebruik geen elektrisch geleidende materialen en vloeistoffen in de buurt van batterijen. Werk niet op elektrisch geleidende oppervlakken met batterijen. 10.3 Gevaarlijke ontledingsproducten Als de batterijen worden opgeladen met een laadspanning hoger is dan 2,4V per cel, zal er waterstof (H2) en zuurstof (O2) vrijkomen. Deze twee gassen zijn uiterst explosief. Volg de instructies op, uit het gegevensblad van het de desbetreffende batterij om gevaarlijke situaties te voorkomen. 11 Toxicologische informatie 11.1 Toxologische informatie met betrekking tot het elektrolyt (zwavelzuur). Pagina 9 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad Effect door inademing: Zwavelzuurdamp kan irritatie van de ademhalingswegen veroorzaken. Laat het slachtoffer rusten in de frisse lucht. Geef zuurstof of kunstmatige beademing indien noodzakelijk. Effect op de huid contact opnemen met: Zwavelzuur kan leiden tot irritatie, brandwonden en zweren. Spoel met veel water en zeep, verwijder besmette kleding. Raadpleeg een arts als het contact gebied groot is, of als zich blaren vormen. Effect op oogcontact: Zwavelzuur kan leiden tot ernstige irritatie, brandwonden, hoornvlies beschadiging en blindheid. Spoel met overvloedig water. Raadpleeg een arts als er oogirritatie optreedt. Effect door inslikken: Zwavelzuur kan irritatie van mond, keel, slokdarm en maag veroorzaken. Raadpleeg altijd een arts. Als de patiënt bij bewustzijn is, mond met water spoelen, laat de patiënt melk drinken of een natriumbicarbonaat oplossing. Dien een bewusteloos persoon nooit iets toe via de mond. 11.2 Toxologische informatie met betrekking tot lood. Effect door inademing: Kan leiden tot irritatie van de ademhalingswegen. Inademing van dampen kan metaaldampkoorts veroorzaken, dit wordt gekenmerkt door griepachtige symptomen met metaalachtige smaak, koorts, rillingen, hoesten, zwakte, pijn op de borst, spierpijn en een verhoogd aantal witte bloedcellen. Kan effecten hebben gelijk aan die als beschreven voor effect voor inslikken.. Effecten op contact met de huid: Veroorzaakt huidirritatie. Lood kan mogelijk worden geabsorbeerd door de huid. Effecten op oogcontact: Veroorzaakt oogirritatie Effecten door inslikken: Veroorzaakt gastro-intestinale irritatie met misselijkheid, braken en diarree. Inslikken van loodverbindingen kan leiden tot toxische effecten in de bloedvormende organen, de nieren en het centrale zenuwstelsel. De symptomen van loodvergiftiging zijn onder meer zwakte, gewichtsverlies, vermoeidheid, slapeloosheid, en hypotensie. Ook mogelijk zijn: constipatie, anorexia, buikpijn en koliek. Pagina 10 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad Chronische blootstelling: Chronische blootstelling kan leiden tot reproductieve aandoeningen en teratogene effecten. Chronische blootstelling aan lood kan resulteren in loodvergiftiging welke gekenmerkt wordt door een loodstreep in het tandvlees, hoofdpijn, spierzwakte, mentale veranderingen. 12 Ecologische informatie In het meeste oppervlaktewater en grondwater vormt lood samenstellingen met anionen zoals hydroxiden, carbonaten, sulfaten en fosfaten welke neerslaan in het water. Lood kan voorkomen als oplosbare ionen of deklaag op sediment minerale deeltjes of kan voorkomen in colloïdale deeltjes in het oppervlaktewater. Het meeste lood zit stevig vast in de bodem, wat resulteert in weinig mobiliteit. Lood kan worden geïmmobiliseerd door ionenuitwisseling met waterhoudende oxiden of klei of door chelaatbinding met humuszuur of fulvinezuur in de bodem. Lood (opgeloste fase) is bio accumulatief voor planten en dieren, zowel op het land als in het water. 13 Instructies voor verwijdering VRLA batterijen zijn volledig recyclebaar. Voor verwerking van geneutraliseerde lekkage, plaats het residu in zuurbestendige containers met absorberend materiaal, zand of aarde en afvoeren in overeenstemming met de wettelijke voorschriften. 14 Informatie met betrekking tot het vervoer pbq VRLA batterijen zijn vrijgesteld van de voorschriften voor gevaarlijke goederen onder de ADR-voorschriften (wegvervoer), IMDG code (zeevervoer) en de IATA (luchtvaart). Pagina 11 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad Juiste vervoersnaam: Batterijen, nat, niet kunnen lekken, elektrische opslag. UN-nummer: 2800 Deze batterijen zijn vrijgesteld in de ADR-voorschriften uit bijzondere bepaling # 238 (b) zoals te vinden in hoofdstuk 3.3 van de ADR-voorschriften. Deze batterijen zijn vrijgesteld in de IMDG-code onder bijzondere bepaling # 238 (2) zoals te vinden in hoofdstuk 3.3 van de IMDG code. Deze batterijen zijn vrijgesteld in de IATA Dangerous Goods Regulations 52 e editie onder bijzondere bepaling # A67 zoals te vinden in hoofdstuk 4.4 van de IATA Dangerous Goods Regulations 52 e editie. 15 Wettelijk verplichte informatie 15.1 Signaalwoord: Gevaar Pagina 12 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 15.2 Gevarenaanduidingen: Risico’s: H301 H312 H315 H318 H332 Giftig bij inslikken Schadelijk bij contact met de huid Veroorzaakt huid irritatie Veroorzaakt ernstig oogletstel Schadelijk bij inademing 15.3 Veiligheidsaanbevelingen: P102 Buiten het bereik van kinderen houden P260 Stof/rook/gas/nevel/damp/spuitnevel niet inademen P262 Contact met de ogen, de huid of de kleding vermijden P305+P351+P338 BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen P280 Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen Volgens de Europese richtlijn 2006/66/EC elke PBQ batterij is voorzien van een vervreemding teken en de tekst "Pb". X Pb Iedere pbq batterij is gelabeld met de tekst "RoHS", wat aangeeft dat het voldoet aan de richtlijnen 2002/95/EG en 2002/96/EG. Pagina 13 van 14 VRLA Batterij veiligheidsinformatieblad 16 Overige informatie Geen Pagina 14 van 14