Meer - Drankmeter

Deelvraag C
Hoe vindt de afbraak van alcohol plaats?
Het fenomeen de ‘kater’.
Inleiding
We vervolgen de reis van alcohol in het lichaam. We hebben gezien dat het grootste
gedeelte van de alcohol via de maag (20 %) en darm (80 %) opgenomen wordt in het bloed
en eerst via de poortader door de lever gevoerd wordt. Omdat alcohol door het lichaam als
een gifstof wordt beschouwd, vindt er geen opslag plaats en wordt direct begonnen met de
afbraak van alcohol. De alcohol die niet direct afgebroken wordt, gaat via de onderste holle
ader naar de bloedsomloop en vervolgens deels naar de hersenen.
De afbraak in de lever
Een klein deel van wordt al afgebroken in de maag, door het enzym ADH
(alcoholdehydrogenase) en wordt omgezet tot de stof aceetaldehyde. In de lever gaat het
verder met het afbreken van de alcohol. Het enzym alcoholdehydrogenase, wat ook wel ADH
genoemd, knipt het alcohol naar de stof aceetaldehyde. De reactie vergelijking:
Figuur 13: De reactie vergelijking ethanol + alcoholdehydrogenase (enzym)
De H+ ionen die daar bij vrijkomen worden overgedragen aan NAD, NAD is een B- vitamine
en werkt als co-enzym bij deze reactievergelijking. Acetaldehyde wordt vervolgens omgezet
in acetaat.
Figuur 14: Structuurformule acetaat
Acetaat (azijnzuur) wordt voornamelijk afgebroken tot CO2 en H2O. Een gedeelte van het
acetaat wordt omgezet in acetyl CoA, een enzym dat een belangrijke rol speelt bij de
citroenzuurcyclus en dat is een veel voorkomend proces in het lichaam waarbij energie (ATP)
vrijkomt. Wanneer er veel en langdurig (jarenlang) alcohol moet worden afgebroken, gaat
dat ten koste van de vet verbranding die ook in de lever plaats vindt. Het vet wordt dan
opgeslagen in de lever waardoor de lever vergroot en te vet raakt. Hierdoor wordt de
werking van de lever slechter en kunnen er allerlei storingen in het lichaam optreden.
Figuur 15: Schematische vergelijking afbraak alcohol
De lever kan onder de normale omstandig heden (zie deelvraag D) ongeveer 7 gram alcohol
per uur afbreken. Als er meer dan 7 gram per uur gedronken wordt, loopt de alcohol
concentratie in je bloed op, het promillage stijgt (zie deelvraag B onderdeel
alcoholcalculator). (bron 11)
Uitscheiding van afvalstoffen van alcohol
De afvalstoffen van alcohol die in de lever gemaakt worden, worden via de leverader onderste holleader- kleine bloedsomloop - aorta naar je nierslagader gebracht. Daar worden
de afvalstoffen door middel van filtratie uitgescheiden in de urine die via je blaas het lichaam
verlaat. Een gedeelte van de alcohol en afvalstoffen worden via je longen uitgeademd. Je
kunt daarom ook aan iemands adem ruiken of er alcohol is gedronken.