Geestelijke GezondheidsZorg Organisatie en financiering van de GGZ in Nederland Dr. Wim H.M. Gorissen Directeur Divisie Behandelcentra [email protected] Opzet inleiding • • • • 2 GGZ in Nederland: organisatie en cijfers Financiering van de GGZ in Nederland De GGZ op Curaçao / Nederlandse Antillen Als er voldoende tijd is: De Jutters, zorgprogramma’s en zorgpaden GGZ in NL en Curaçao – studiereis NVAG 2011-03 GGZ-aanbieders in NL Type instelling geïntegreerde GGZ aantal 31 psychiatrische ziekenhuizen (incl. forensische zorg) 7 KJP 9 RIAGG 6 RIBW verslavingszorg totaal 20 9 82 GGZ-aanbieders in NL zelfstandig gevestigden Kinderen en jeugdigen Volwassenen en ouderen Totaal 1.375 2.842 3.125 1e lijn overig (psychiaters, orthopedagogen, etc.) 50 134 184 2e lijn medisch specialist/psychiater 85 334 344 2e lijn psychologisch hulpverlener 44 919 962 1e lijn psychologisch hulpverlener Ziekenhuizen PUC 7 PAAZ 34 Bedden en plaatsen 2009 Aantal cliënten in behandeling 2009 Diagnoses per circuit (2009) Jeugd (%) Volwassenen (%) Ouderen (%) Beschermd wonen (%) cognitieve/organische stoornis 0 1 16 1 Psychotische stoornis 1 6 6 16 Stemmingsstoornis 5 17 21 9 angst-/stressgebonden stoornis 5 9 5 4 Overige stoornis 35 11 8 8 persoonlijkheids/gedragsstoornis 9 35 32 46 40 5 2 6 Stoornis door alcohol/drugs 1 4 3 7 Overige neurotische stoornis 4 10 8 3 100 100 100 100 Stoornis ontwikkeling/gedrag totaal Afgesloten wachttijd in weken (2009) aanmelding beoordeling behandeling Kinderen en jeugd (0-17) 6 6 6 Volwassenen (18-64) 3 4 5 Ouderen (65+) 2 3 5 Gemiddeld 3 5 5 Behandelingen en verrichtingen 2007 2008 2009 Groei 08-09 residentieel 56.208 56.994 58.262 2 Gemengd residentieel 26.141 26.976 26.718 -1 deeltijd 12.099 11.675 11.192 -4 ambulant 742.578 770.308 840.715 9 totaal 837.025 865.954 936.887 8 ambulant 12.742.457 13.760.920 16.110.818 17 klinisch 10.244.096 10.231.490 10.517.029 3 deeltijd 1.183.141 1.129.469 1.044.214 -8 24.169.694 25.121.879 27.672.061 10 Aantal cliënten Aantal verrichtingen totaal Productiewaarde verrichtingen (x1 miljoen €) ambulant 1.192,3 1.263,4 1.440,8 14 klinisch 1.933,9 1.957,5 2.016,8 3 deeltijd 202,7 194,5 180,9 -7 3.328,9 3.415,4 3.638,4 7 totaal Arbeidsplaatsen en medewerkers in de GGZ 2007 2008 2009 Groei 08-09 (%) arbeidsplaatsen (fte, excl. vacatures) per 31/12 60.100 62.600 65.700 5,0 aantal werkzame personen in de ggz per 31/12 79.300 82.500 86.500 4,8 Financiering GGZ in NL • Zorgverzekeringswet (ZVW; landelijk opererende zorgverzekeraars; representatiemodel; via DBC’s en verrichtingenparameters): ambulante curatieve zorg; klinische curatieve zorg tot 365 dagen (inclusief via jeugdstrafrecht) • Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ; Zorgkantoren per regio; via ZZP’s en verrichtingenparameters): klinische zorg langer dan 365 dagen; logeerhuizen, ambulante begeleiding • Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO; gemeenten; via subsidies): preventie en toeleiding • Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI; onderdeel Ministerie van Justitie; via DBBC’s en verrichtingenparameters): forensische zorg volgens volwassenenstrafrecht • Persoonsgebonden Budget (ook AWBZ, maar particuliere budgethouders kopen in; via verrichtingenparameters) • Projectsubsidies en verkoop van diensten (divers: b.v. ziekenhuizen, bureau jeugdzorg, andere zorginstellingen, ZonMw, Ministerie VWS, onderwijs) GGZ op Curaçao • Wat weten we daar in Nederland eigenlijk van? • Niet zo veel! Populatie Nederlandse Antillen 2009 Netherlands Antilles Bonaire Curaçao Saba St. Eustatius St. Maarten 199929 12877 141766 1601 2768 40917 Ter vergelijking: in Nederland: ruim 16 miljoen Ziekenhuizen NA - 2001 Hospitals Bonaire St.Franciscus Hospitaal Curaçao St. Elisabeth Hospitaal Antillean Adventist Hospital Kliniek Dr. J. Taams Dr. D. Capriles Kliniek Stichting Mgr. Verriet Instituut Kraamkliniek Rio Canario Verpleeghuis Betèsda Brasami Saba Mrs A.M. Edwards Medical Center Sint Eustatius Queen Beatrix Medical Center Sint Maarten St. Maarten Medical Center Total Netherlands Antilles Category Number of beds General hospital General hospital General hospital Surgical clinic Psychiatric hospital Rehabilitation Handicapped child care Maternity clinic Chronic Care Hospital Rehabilitation (Drug addiction) 40 536 40 45 200 = 1,00/1.000 12 117 17 160 63 = 0,32/1.000 Medical Center 14 Medical Center 20 General hospital 79 1343 Beroepsbeoefenaren NA - 2001 • Psychiaters: 9 = 0,45/10.000 • Psychologen: ± 17 = 1,20/10.000 vergelijking: psychiaters /10.000 psychologen /10.000 bedden /1.000 Nederland 1,35 9,38 2,38 Curaçao 0,45 1,20 1,32 Suriname 0,13 0,20 0,52 De Jutters De Jutters is hét Centrum voor Jeugd-GGZ in de regio Haaglanden We richten ons op kinderen en jongeren (en hun ouders / verzorgers) van 0 tot en met 22 jaar met psychische / psychiatrische problemen of met het risico deze te ontwikkelen Kernactiviteiten zijn diagnostiek, behandeling, crisishulpverlening, preventie, E-Mental Health en opleiden De Jutters, kerngetallen Cliënten* • Aantal cliënten in behandeling • • • • • • 9.644 Waarvan 5.492 kinderen en jongeren Waarvan 61% jongens Waarvan 37% allochtoon Waarvan 4% 0-3, 47% 4-11, 44% 12-17, 5% 18+ Aantal nieuwe inschrijvingen Aantal eerste opnames deeltijd klinisch 6.196 185 114 Capaciteit* • • • Klinische capaciteit Logeerhuisplaatsen Dagbehandelingsplaatsen Bedrijfsvoering* • • *Cijfers 2009 430 fte – 571 medewerkers ± 39 miljoen 73 bedden 27 bedden (108 kinderen 107 stoelen (41 forensisch) Locaties Belangrijkste samenwerkingspartners Jeugdzorg GGZ-instellingen Belangrijkste samenwerkingspartners Algemene Ziekenhuizen LVB Onderwijs Overig Geïnstitutionaliseerde samenwerkingen Met Ipse de Bruggen Met Jeugdformaat en Steinmetz / de Compaan Met I-Psy Inkomsten De Jutters • Zorgverzekeringswet (F-parameters en DBC’s) – Zorgverzekeraars (91%) • AWBZ-parameters – Zorgkantoren (5%) • PGB (AWBZ) – ouders (<1%) • WMO – gemeenten (3%) • Justitie – DJI (nu nog via Palier/PBG) (<1%) • Inkoop door BJZ, ziekenhuizen, jeugdzorg etc. (<1%) • Onderwijs voor kinderen – Onderwijs en gemeenten (volledig via scholen) Zorgprogramma’s en zorgpaden - De visie • Verbeteren van de kwaliteit van de zorg vraagt om specialisatie en standaardisatie • Specialisatie en standaardisatie vergroot de vrijheid van de professional door het verminderen van de druk tot groepsbesluiten • Het doet daardoor ook meer recht aan de professionaliteit van de behandelaar • En maakt de zorg voor de cliënt voorspelbaarder en beter begrijpbaar (= compliance) • Het instrumentarium hiervoor bestaat uit zorgprogramma’s en zorgpaden • Dit kan het beste in specialistische behandelcentra Kern zorgprogramma • Diagnose-gebonden doelgroep • Wat doen we voor die doelgroep: • • • • Diagnostiek Behandelmodules Outcomes Afsluiting • “Gereedschapskist” met (zoveel mogelijk) evidence based modulen Schema zorgprogramma’s Crisisdienst 1e lijn Voordeur protocol Zorgprogramma 1 b.v. stemmingsstoornissen Zorgprogramma 2 b.v. angststoornissen Zorgprogramma 3 b.v. persoonlijkheidsstoornissen Zorgprogramma 4 b.v. psychotische stoornissen Preventie Andere diagnosen Kortdurende interventies Topzorg 3e lijn Beschermd wonen Zorgprogramma’s De Jutters • • • • • • • • • • • • • Aandachtstekortstoornissen (ADHD) Autisme Spectrum Stoornissen Angststoornissen Stemmingsstoornissen Persoonlijkheidsstoornissen Psychotrauma Vroege psychose Gedragsstoornissen Forensische psychiatrie 0-4 jarigen Somatoforme stoornissen Eetstoornissen Diabetes-gerelateerde problematiek Kern zorgpad • Gericht op een specifieke subgroep uit het zorgprogramma • Veel voorkomende opeenvolging van modules binnen een zorgprogramma • Zorgen dat de juiste behandelaar op het juiste zorgprogramma/zorgpad werkt (discipline en niveau) • Doelgerichte, doeltreffende en doelmatige zorg leveren. • Zet de leden van een professioneel team aan om samen te werken, af te stemmen en vanuit vertrouwen aan elkaar over te laten • Goed georganiseerd zorgproces waar de organisatie van de instelling op wordt afgestemd Aanmelding CAT Zorgprogramma ADHD Poliklinische zorgpaden Slot (D201) Behandelplanbespreking (D073) Route: Poli Route: Plus Ontwikkel anamnese (D203) Analyse polivragenlijsten (D203) Ontwikkel anamnese (D203) EN / OF EN / OF IQ-onderzoek (D205A) PersoonlijkheidOnderzoek (D205C) Kindonderzoek (D205C) Behandelbespreking (D073) Poli Behandelbespreking (D073) Afstemmingsgesprek (D212) Afstemmingsgesprek (D212) Ander zorgpad Route: Behandeling kort Route: Behandeling lang Psycho-educatie (D312 en D314) Psycho-educatie (D312 en D314) Brusjesgroep ADHD (D312) Route: Behandeling lang Medicatie instellen (contact1: D312&D032; daarna D032) Brusjesgroep ADHD (D312) EN / OF EN / OF EN / OF Kindergroep ADHD (D312) Oudercursus (D312) Pubergroep ADHD(D312) EN / OF Medicatie instellen (contact1: D312&D032; daarna D032) Psycho-educatie school (D074) Evaluatie (D312) Afsluiten behandeling (D075) Ander zorgpad ROM - routine outcome monitoring De Jutters wil: • Met meetresultaten de beslis- en evaluatiemomenten in het behandelproces ondersteunen • De resultaten van de behandelingen in beeld krijgen – individueel en per zorgprogramma / zorgpad • Weten hoe onze cliënten de behandeling ervaren en waarderen (CWO) • Verantwoording kunnen afleggen aan financiers en samenleving over de effectiviteit van de behandelingen ROM - aanpak • Alle cliënten bij binnenkomst een generieke vragenlijst (CBCL, YSR, Kidscreen) • Later per zorgprogramma specifieke lijsten • Bij einde behandeling dezelfde vragenlijst + thermometer jeugd-GGZ (CQ Index voor jeugd is er nog niet) • Later tussenmetingen op evaluatiemomenten • Participatie in ROMCKAP (alle KJP-instellingen en instellinge met KJP-afdelingen) Voor meer informatie • • • • • • Sectorrapport GGZ 2009 – GGZ NL www.zorgatlas.nl www.nationaalkompas.nl www.ggznederland.nl Statistical Yearbook Netherlands Antilles 2009 Sociale kaart GGZ Curaçao