Herstel in kwetsbaarheid En de rol van de hulpverlener Olaf Galisch GGz Breburg Dienke Boertien Kc Phrenos Goede GGZ, 17 maart 2016 Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 1 Herstel en het begrip ervaring • Wending in de 19de eeuw • Van zoeken naar het algemene en rationele in de ervaring tbv kennis • Naar openstaan voor de hoogst individuele, volle en onverminkte ervaring ‘Erlebnis’, beleving als de kern van het subject: Beleving altijd alleen jóuw beleving, alleen zelf deskundig • Nietzsche, Heidegger e.a. Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 2 ‘Beleving’ en herstel? • Gerard Visser en de bezielde leegte • Geen openheid alleen, maar een levende openheid • Toegang tot die levende openheid herstelt? Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 3 Toegang tot de bezielde leegte • Meditatie • Soms pure genade die je overvalt • Religie, lezen van filosofische teksten • Poëzie, Kunst, Natuur • Etc. • Ook het menselijk contact Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 4 Rol van hulpverlening • Aansluiten bij herstelproces is ruimte laten • Verbinding maken vanuit eigen openheid en begrip van openheid • Noodzakelijk terughoudend met psychiatrisch denkkader • Kan je dat methodisch doen? Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 5 Open Dialogue • West- Lapland • Begin in jaren ’80 • Zorgbehoefte centraal • Familiesysteem betrekken incl. systematische training hele staf • Psychotherapeutische methoden toegankelijk maken Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 6 Resultaten onderzoek Tornio • Milde tot geen symptomen: 82% tov 50% • Minder medicatie: 35% tov 100% • Minder uitkering: 23% tov 57% • Hoge participatie (74% terug naar werk of studie) • Minder nieuwe schizofrenie-patiënten • In 5 jaar follow up: 86% terug naar werk of studie Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 7 Zeven principes • Onmiddellijke hulp: binnen 24 uur • Perspectief van sociaal netwerk • Flexibiliteit en mobiliteit • Verantwoordelijkheid • Psychologische continuïteit • Tolerantie voor onzekerheid/niet-weten • Dialogisme Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 8 Internationale voorbeelden O.A: • Institute for Dialogical Practice (Massachusetts; Mary Olsen) • OD in home treatment teams in Dld • OD in acute teams in Zweden en Denemarken • OD en Soteria projecten in UK, Dld (?) • NHS: Pilot Peer Supported Open Dialogue (Russell Razzaque) Driejarige pilot op 4 sites ism Seikkula; RCT door de Un. C. London (Steve Pilling) Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 9 Peer supported Open Dialogue • Open Dialogue • Met meditatie • Met peer support naar voorbeeld VS • Ruimte voor crisis Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 10 Hoe werkt dat in de praktijk? • Training N.E. London Health Foundation • Eigen biografie als basis • Werken vanuit eigen herstel • Mindfulness: om bij eigen en andermans pijn te kunnen zijn Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 11 Vervolg praktijk • Vaardigheden en waarden gericht op verbinding: being flexible, honest, respectful, trustworthy, confident, warm, interested, open, explorative, reflective, noting past therapy success, interpreting accurately, facilitating the expression of affect and attending toe the patient’s experience contribute positively toe the therapeutic alliance • Op je handen kunnen zitten, het niet weten, crisis benutten • Nooit praten over een cliënt, alleen in aanwezigheid Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 12 Vervolg praktijk • Eerste hulp binnen 24 tot 48 uur • Duur contact ca. twee uur • Netwerk: wie de cliënt erbij wil • Aantal meetings ca 22; cliënt bepaalt. • Elk team psychiater en peer support worker • Teamcohesie Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 13 Open Dialogue en herstel • Ruimte voor de beleving van de pijn en de ‘eigen kracht’ • Radicaal de cliënt centraal • Aansluiten vanuit eigen kwetsbaarheid Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 14 Vragen en discussie • Zie voor meer informatie: • www.herstelondersteuning.nl Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 17-3-2016 15