Next2you startthema 2017 eindversie

Startthema 2017-2018
Inhoudsopgave
Voorwoord ............................................................................................................................................. 4
Inleiding thema ...................................................................................................................................... 5
Gezinsdienst: Zacheüs.......................................................................................................................... 6
Tip: Kliederkerk concept .................................................................................................................. 6
1.
Starters........................................................................................................................................ 6
Steel die spekkies ......................................................................................................................... 6
‘Stelen / geven’ objectles ............................................................................................................. 7
Schetsbordverhaal ........................................................................................................................ 7
2.
Tien geboden ............................................................................................................................ 8
3.
Schriftlezing ............................................................................................................................... 8
4.
Preek........................................................................................................................................... 8
Preekschets.................................................................................................................................... 8
Suggesties ...................................................................................................................................... 9
Achtergronden ............................................................................................................................ 10
5.
Verwerkingen .......................................................................................................................... 11
Doosje ‘Hoeveel kun jij missen?’ ............................................................................................... 11
Knutselkrant ................................................................................................................................. 12
Pepermuntspel ............................................................................................................................ 12
Geef het weg! .............................................................................................................................. 12
Eens of oneens............................................................................................................................. 13
Next2you in de praktijk .............................................................................................................. 14
Gebeden ...................................................................................................................................... 14
Liederen ....................................................................................................................................... 14
Jeugddienst: Rachab ........................................................................................................................... 15
1.
Starters...................................................................................................................................... 15
Karton-getuigenissen .................................................................................................................. 15
Driepoot kruk............................................................................................................................... 15
2.
Geloofsbelijdenis .................................................................................................................... 16
3.
Schriftlezing ............................................................................................................................. 17
4.
Preek......................................................................................................................................... 17
Preekschets.................................................................................................................................. 17
Suggesties .................................................................................................................................... 19
Achtergronden ............................................................................................................................ 19
2
Startthema 2017-2018
5.
Verwerkingen .......................................................................................................................... 20
Engelenspel ................................................................................................................................. 20
Gebeden ...................................................................................................................................... 21
Liederen ....................................................................................................................................... 21
Na de startzondag: Next2You in de praktijk .................................................................................... 22
Tip: Micha Young werkboek...................................................................................................... 22
Tip: Micha Young - recht doen aan vluchtelingen................................................................... 22
Aan de slag! ................................................................................................................................. 22
Tip: Challenge 2184 .................................................................................................................... 23
JeVe avond suggesties ............................................................................................................... 23
Andere praktische tips ............................................................................................................... 23
Bijlagen ............................................................................................................................................... 24
Bijlage 1: Liederen .............................................................................................................................. 24
Bijlage 2: Bijbelleesrooster ................................................................................................................ 26
Bijlage 3: Relevante zondagen uit de catechismus ......................................................................... 36
Bijlage 4: Sketch .................................................................................................................................. 37
Bijlage 5: Kaartjes Pepermuntspel..................................................................................................... 39
Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs ............................................................................................. 40
Bijlage 7: Doosje ‘hoeveel kun jij missen?’....................................................................................... 45
Bijlage 8: Hoe betrek je jongeren bij diaconaat? ............................................................................ 47
3
Startthema 2017-2018
Voorwoord
‘De ander’ is hot. Is het niet omdat we er zo druk mee zijn, dan wel omdat we er een mening
over hebben. Maar wat moet je met die ander? Helpen? Negeren? Dwingen zich aan te
passen?
In de Bijbel is God heel duidelijk: iedereen is gelijkwaardig en als je Christen bent wil je er
ook zijn voor de ander. Maar hoe werkt dat? Het omzien naar elkaar vergt keuzes. Je bent niet
in je eentje in deze wereld. Wanneer je om je heen kijkt zie je veel mensen die hulp kunnen
gebruiken. Mensen die ver weg wonen, maar ook mensen in je eigen omgeving. Moet je
iedereen dan maar helpen?
Welke vragen spelen er bij jongeren? Zien zij hun medemens staan? En komt die vraag ‘wat
zou Jezus doen?’ in hen op? In het werk van de Here Jezus zien we dat Hij omziet naar de
armen, de zieken en de hulpbehoevenden. Van Hem kunnen we zoveel leren!
De Bijbelteksten die in hieronder worden gebruikt, komen uit de NBV.
We wensen u en de ander Next2You een goede en inspirerende start van het nieuwe kerkelijk
seizoen toe!
Sjors Bulten
Elise van Gurp
Kasper van Helden
Jenne Minnema
Marjan Rozema
4
Startthema 2017-2018
Inleiding thema
Hoofdthema:
Next2You
Thema gezinsdienst:
Het is een feest om te geven!
Thema jongerendienst:
Ik wil jou van harte dienen.
Met dit thema willen we bereiken dat de jongeren hun eigen handelen onder de loep nemen.
Aan de hand van Bijbelse geschiedenissen laten we zien dat het ertoe doet wat je doet. De
focus ligt op het dienen van je naaste: diaconaat! Diaconaat is niet alleen voor de diakenen,
maar voor iedere volgeling van Christus. Het Griekse werkwoord diakoneo heeft o.a. de
betekenissen: (be)dienen, ondersteunen en iemand met iets ten dienste staan.
Tijdens onze brainstorm over deze startmap kwamen we allereerst uit bij het Bijbelboek
Jakobus. Het thema van de brief van Jakobus is: de uitwerking van een levend geloof. Hoe
gaan belijden en leven samen? Het beschrijft de relatie tussen geloof en ‘werken’. De
prediking van Jezus, met name de Bergrede in Mat. 5-7, is verwant aan Jakobus’ brief.
In Jakobus 2:14-26 schrijft Jakobus over ‘dood geloof’. Daarmee bedoelt hij dat er wel geloof
is, maar geen werken: ‘Indien het [geloof] niet met werken gepaard gaat, is het dood’ (v.17).
In het daaropvolgende gedeelte (v. 20-25) noemt Jakobus twee voorbeelden: Abraham en
Rachab. Over Abraham wordt gezegd dat hij uit zijn werken gerechtvaardigd is, toen hij zijn
zoon Izak op het altaar legde. Dat laat zien dat zijn geloof samenwerkte met zijn werken. Zo
werd zijn geloof volkomen. In vers 25 wordt Rachab, de prostituee, genoemd. Ook zij is door
haar werken gerechtvaardigd, toen zij de boodschappers in huis nam en langs een andere
weg liet heengaan. Haar geloof in God kwam in concrete handelingen aan het licht. Het
oprechte geloof van Rachab komt aan het licht in haar werken. Dit houdt ons een spiegel voor:
hoe komt ons geloof naar voren in onze daden?
Korte inhoud ochtenddienst
We richten ons ’s ochtends tijdens de kinderdienst op Zacheüs. Hij wilde Jezus graag zien en
klom in een boom. Maar als Jezus langs komt, roept Hij Zacheüs bij zijn naam en wil Hij bij
hem thuis komen! Zacheüs gooit zijn leven rigoureus om: hij geeft de helft van zijn bezittingen
aan de armen en hij betaalt de mensen terug die hij heeft afgeperst.
Wanneer Zacheüs leert om te delen, zegt Jezus dat er redding is voor hem en zijn huis. Je zou
kunnen zeggen dat Zacheüs niet meer aan zichzelf denkt, maar aan de naaste. Hij vindt het
een feest om te geven, want hij weet dat hij gered is door de Zoon van God!
Korte inhoud middagdienst
In de middagdienst die gericht is op de jeugd gaan we in op de relatie tussen geloof en
werken. We behandelen een gedeelte uit de brief van Jakobus en ook zoomen we in op
Rachab. In de brief van Jakobus wordt over Rachab gezegd dat zij rechtvaardig wordt
verklaard door wat zij doet. Haar hulp aan de verspieders (haar dienstbaarheid) is een
voorbeeld van een levend geloof.
Beide diensten hebben de link met het thema: Next2you. In de levens van zowel Zacheüs als
Rachab is een omkeer te zien. Het geloof in hun leven is zichtbaar. De manier van handelen
van Rachab worden zelfs in het Nieuwe Testament nog als voorbeeld gegeven aan ons.
In beide diensten wordt ons de vraag gesteld: hoe is ons geloof zichtbaar in ons leven? Zien
wij om naar de armen, de behoeftigen, onze naasten? Geven wij (net als Zacheüs)? Dienen wij
(net als Rachab)? Hebben wij God en onze naaste lief? Heb jij wel eens gemerkt dat het
leuk/fijn is om een ander te helpen? De verspieders zullen blij geweest zijn met Rachab, maar
zou ze ook blij zijn geweest met zichzelf?
5
Startthema 2017-2018
Gezinsdienst: Zacheüs
Hier zijn ideeën te vinden voor de invulling van de dienst. Er worden verschillende opties
gegeven, waar naar eigen inzicht uit gekozen kan worden. Het thema van de dienst is: ‘Het is
een feest om te geven!’.
In de gezinsdienst, die vooral gericht is op de jonge kinderen, willen we aandacht schenken
aan Zacheüs. We kiezen dus voor het Bijbelgedeelte uit Lucas 19:1-10. Lucas is de enige
evangelist die over Zacheüs vertelt.
Tip: Kliederkerk concept
In deze map vind je verschillende onderdelen voor de startdienst: starters, de preek en
verwerkingen. Traditioneel zijn we gewend om eerst de dienst met preek te houden en dan
eventueel naderhand aan de slag te gaan met verwerkingen. Je kunt het echter ook over een
andere boeg gooien zoals we hebben geleerd van de kliederkerk.
Hierbij begin je met samen ontdekken. Je eerst met elkaar op een creatieve manier aan de
slag met het thema. Dat betekent dat je eerst de verwerkingen doet. En daarna pas een
viering. Het voordeel is een laagdrempelige binnenkomst (eventueel ook voor gasten van
buiten de kerk), de voorkennis rond een bepaald thema wordt geactiveerd, er is gelijk al
ruimte om elkaar te ontmoeten.
Een opzet zou er zou uit kunnen zien:
10:00-10:45 Samen ontdekken: de verschillende verwerkingsvormen staan in een
workshopachtige opstelling klaar. Iedereen kan een of meer verwerkingsvormen kiezen om
me te slag te gaan. Ouders en kinderen trekken samen op!
10:45-12:00 Samen vieren: In de viering komt het Bijbelverhaal aanbod wat je creatief ontdekt
hebt. In dit geval dus het verhaal van Zacheüs.
12:00-13:00 Samen eten: Samen eten is een natuurlijke manier om elkaar beter te leren
kennen. Dit kan op verschillende manieren. Een high tea, picknick of een uitgebreide maaltijd.
Kijk vooral naar wat haalbaar is.
Kijk voor meer informatie en tips op: www.kliederkerk.nl
1.
Starters
Steel die spekkies
Kliederkerk variant:
Onderstaande variant is met toestemming overgenomen van www.creatiefkinderwerk.nl.
Doel:
Het leren van de namen van alle kinderen.
Materiaal:
Een grote zak met spekkies.
Beschrijving: Kinderen zitten in een grote kring. Ieder kind stelt zich nog even voor en krijgt
dan drie spekkies voor zich. Daar mag hij niet aan komen. Een van de kinderen
wordt gekozen als dief. De dief staat in het midden van de cirkel. Hij mag van
iemand een spekje pakken en opeten, tenzij het kind de naam van een ander
kind noemt. Dan moet de dief het spekje van die persoon pakken, tenzij dat
kind weer op tijd de naam van een ander kind noemt, etc. Als de dief een
spekje te pakken heeft gekregen, mag hij het opeten. En is degene, van wie het
spekje is gepakt, aan de beurt als dief.
Beloning:
Elke succesvolle dief mag zijn gewonnen spekje opeten.
6
Startthema 2017-2018
Podium variant:
Vraag de kinderen naar voren. En laat hen bovenstaand spel doen. Vertel: Als jij steelt dan
heb jij meer, maar de ander minder. Dit is niet leuk voor de ander. Die persoon krijgt dan een
hekel aan jou. Straks horen we ook over iemand waar de rest een hekel aan had omdat hij op
een stiekeme manier van de mensen stal.
‘Stelen / geven’ objectles
Deze objectles is met toestemming overgenomen van www.creatiefkinderwerk.nl.
Doel: De kinderen laten nadenken over de
gevoelens van een ander, als jij bij die
persoon iets steelt of juist aan die
persoon iets geeft.
Materiaal:
 Een gezicht dat zowel blij als verdrietig
kan zijn (zie tekening)
 Een groot stuk papier en een dikke vilstift
 Twee glazen
 Twee stickers met daarop de woorden
‘ik’ en ‘ander’
Beschrijving: Een medewerker schrijft op een groot stuk papier de woorden: stelen / geven.
Hij neemt twee grote glazen. Op het ene glas is een sticker met het woord ‘ik’
en op de ander een sticker met het woord ‘ander’. Allebei de glazen zijn
halfvol. Vraag: wat gebeurt er als ik het glas van de ander leeggiet in mijn glas.
Dan is zijn glas leeg – hoe zou die ander zich voelen. Hij laat een verdrietig
gezicht zien. Dit gebeurt er ook als je iets neemt wat van iemand anders is. Dan
heb jij misschien wel meer, maar dan heeft die ander veel minder.
Maar het kan ook andersom. Je giet van jouw glas in het glas van de ander –
laat een blij gezicht zien. Dat is geven. Als jij geeft, heb jij misschien minder
voor jezelf, maar de ander heeft nu meer of evenveel. Als je steelt, ben jij blij,
maar de ander is verdrietig. Als jij geeft, is de ander blij en weet je wat? Vaak
word je vanzelf dan ook blij!
Schetsbordverhaal
In bijlage 6 vind je een schetsbordverhaal van Ellen Zuijdwegt over het Bijbelverhaal van
Zacheüs dat al eerder in de werkwijze “vertel het maar” gepubliceerd is. Leuk om als starter
te gebruiken!
7
Startthema 2017-2018
2.





3.




4.
Tien geboden
Zingen van de 10 geboden. Zie de volgende website, onder: ‘10 geboden in beeld en
lied’: http://www.janboersma.nl/index_13.html.
10 kinderen naar voren laten komen en bordjes omhoog laten houden wanneer de 10
geboden worden voorgelezen. Op elk bord staat dan een kenmerk van het gebod.
Gebruik bovenstaande website: ‘10 geboden in beeld’.
Bekijk de volgende site voor ideeën:
http://www.opkijken.nl/portals/kinderwerk/kindermomenten/.
De wetslezing uit Mattheüs 5 of uit Romeinen 12: 9-21.
Op de website van de CGJO vindt u nog meer ideeën.
Schriftlezing
Lees Lucas 19:1-10 of laat een van de kinderen het Bijbelgedeelte lezen.
Bij gebruik van een beamer is het mogelijk om de tekeningen uit de Kijkbijbel te
projecteren (pag. 262-273).
Een volwassene, evt. verkleed als Zacheüs, kan het verhaal in de ik-vorm vertellen.
Kies een vertaling die goed bij (de kinderen uit) uw gemeente past.
Preek
Preekschets
Intro: Heb jij weleens iets weggegeven? Zo ja: hoeveel dan? En heb je weleens de helft van
alles wat je hebt weggegeven? De helft van je kleren, de helft van je Lego, de helft van je
Barbies, de helft van je zakgeld, de helft van je kamer…
En als de ander dan vraagt: wil je er iets voor terug hebben? Dat jij dan zegt: “Nee hoor, dat
hoeft niet!”
Beetje gek toch? Misschien vind je dit wel een raar begin van de preek. Maar in het verhaal
wat we net lazen was er een man die de helft van alles wat hij had weggeeft. Waarom doet hij
dat eigenlijk?
De man heet Zacheüs. Hij is een tollenaar. Alle mensen in de stad moeten geld betalen aan de
keizer. Heel veel geld. En Zacheüs moet dat geld bij de mensen ophalen. Maar stiekem haalt
hij dan te veel geld op. Het geld wat hij teveel heeft opgehaald houdt hij lekker zelf. Dat mag
niet van de keizer, maar Zacheüs doet het wel! Deze rijke man probeert te zien wie Jezus is,
maar het lukt niet, omdat hij klein is. Snel rent hij vooruit en klimt hij in een boom. Hij hoopt
Jezus te zien, zonder dat de andere mensen hem kunnen zien. Maar Jezus heeft hem al gezien!
En Hij weet zelfs hoe hij heet! ‘Zacheüs, kom vlug naar beneden, want vandaag wil ik bij jou in
huis zijn.’ Zacheüs is superblij dat de Here Jezus bij hem thuis wil komen.
Waarom wil Jezus bij zo’n oneerlijke man in huis komen? Nou, let maar op wat er gebeurt.
Zacheüs gaat staan en zegt tegen Jezus: ‘De helft van alles wat ik heb geef ik aan de arme
mensen. En ik heb ook te veel geld opgehaald bij veel mensen. Die mensen geef ik dan vier
keer zoveel terug.’ Dat is veel hé! Waarom zou Zacheüs dat doen denk je? Dat komt omdat hij
verliefd is.
Stel je voor dat jij verliefd bent. Je hebt helemaal vlinders in je buik van die leuke jongen of dat
leuke meisje. Samen ga je leuke dingen doen, soms geef je elkaar misschien wel een
cadeautje. Maar zou je je vriendje of vriendinnetje ook een cadeautje geven wat hij of zij stom
vindt? Dat je aan je vriendje een Barbie geeft? Nee toch? Dat is wel een beetje raar hè?
8
Startthema 2017-2018
Bij de Here God werkt dat hetzelfde. Als je veel van God houdt wil je graag dingen doen die
Hij ook fijn vindt. En weet je wat God fijn vindt? Dat je niet al je spullen voor jezelf houdt
bijvoorbeeld. Toen Jezus bij Zacheüs in huis kwam snapte Zacheüs dat ineens. En daarom wil
hij graag zoveel weggeven.
Zacheüs maakt een nieuw begin met zijn leven, omdat de Here Jezus hem iets heeft geleerd.
Dat je blij wordt van iets weggeven bijvoorbeeld. En dat je blij wordt van eerlijk zijn. En dat je
blij wordt van waar God blij van wordt.
En dan zegt Jezus nog iets moois. ‘Vandaag is in dit huis redding ten deel gevallen.’ Beetje
moeilijke zin, maar weet je wat het betekent? Zacheüs heeft gesnapt wat Jezus bedoelde én hij
ging dat ook gelijk doen. Nu kan hij bij Jezus horen. En daar wordt ie hartstikke blij van! Dan
wordt het feest in je leven!
Wat de Here Jezus heeft gedaan bij Zacheüs thuis wil Hij ook graag bij jou in je hart doen.
Jezus wil graag dat je in Hem gelooft. Zo dat je net als Zacheüs blij wordt. Blij van Jezus en blij
van het helpen van andere mensen. Want die twee dingen horen bij elkaar. Dan wordt het
feest in je leven!
Suggesties
Extra Bijbelteksten en ideeën die gebruikt kunnen worden.
Bovenstaande preekschets kan aangevuld worden door andere Bijbelteksten aan te halen
en/of voorbeelden te gebruiken. Hier enkele suggesties.
- Lev. 19:9: ‘Wanneer je de graanoogst binnenhaalt, oogst dan niet tot aan de rand
van de akker en raap wat blijft liggen niet bijeen.’
- Lev. 19:18b: ‘Heb je naaste lief als jezelf.’
- Spr. 3:9: ‘Eer de HEER met al je rijkdom, met het beste van de oogst.’
- Spr. 3:27: ‘Onthoud een ander niet waarop hij recht heeft, terwijl je het hem geven
kunt.’
- Spr. 21:26: ‘Velen willen almaar meer bezit, maar de rechtvaardige geeft, hij houdt
niets voor zichzelf.’
- Mat. 10:8: ‘Je hebt het om niet ontvangen, geef het om niet.’
- Mat. 19:21: ‘Als je volmaakt wilt zijn, ga dan naar huis, verkoop alles wat je bezit en
geef de opbrengst aan de armen; dan zul je een schat in de hemel bezitten. Kom
daarna terug en volg mij.’
- Mat. 25: Toespraak van Jezus over de wederkomst met daarin aanwijzingen voor
het leven van nu.
- Luc. 6:38: ‘Geef, dan zal je gegeven worden; een goede, stevig aangedrukte, goed
geschudde en overvolle maat zal je worden toebedeeld. Want de maat die je voor
anderen gebruikt, zal ook voor jullie worden gebruikt.’
- Luc. 10: De barmhartige Samaritaan.
- Luc. 12:48: ‘Aan wie veel is gegeven, van hen zal veel worden gevraagd.’
- Joh. 10: 14-15: Jezus is de goede Herder.
- 2 Kor. 9:7: ‘Laat ieder zo veel geven als hij zelf besloten heeft, zonder tegenzin of
dwang, want God heeft lief wie blijmoedig geeft.’
- 2 Kor. 9:10: ‘God, die zaad geeft om te zaaien en brood om te eten, zal ook u zaad
geven en het laten ontkiemen, zodat uw vrijgevigheid een rijke oogst opbrengt.’
9
Startthema 2017-2018
Overige ideeën
- Reactie van de omgeving. Mensen zijn jaloers, zelfs boos dat Jezus bij Zacheüs in
huis komt. Maar Zacheüs trekt zich daar niet wat van aan; hij laat zien dat hij nu
gelooft!
- Jezus ziet je zitten! Ook al zit je hoog verstopt in de boom. Hij kent je bij je naam.
Achtergronden
Wat is een tollenaar?
Een tollenaar was iemand die geldzaken regelde. Zij moesten belasting innen en vaak werden
de tollenaren hier zelf ook beter van. In Luk. 18 wordt beschreven dat Zacheüs de
hoofdtollenaar is. Misschien is hij het hoofd van de tollenaren van de stad Jericho. Zacheüs is
in ieder geval erg rijk.
Wat is de context?
In de hoofdstukken hieraan voorafgaand schrijft Lucas over de gelijkenis van de Farizeeër en
de tollenaar (18:9-14). Allebei gaan zij naar de tempel om te bidden, maar beiden bidden op
een andere manier. De tollenaar bidt nederig: ‘God, wees mij, zondaar, genadig’. Jezus vertelt
dat deze tollenaar gerechtvaardigd naar huis terugging, want: ‘Een ieder die zichzelf
verhoogt, zal vernederd worden, maar wie zichzelf vernedert, zal verhoogd worden.’
Hierna zegent Jezus de kleine kinderen die tot Hem gebracht worden (18:15-17). ‘Laat de
kinderen bij Mij komen, houd ze niet tegen, want het koninkrijk van God behoort toe aan wie
zijn zoals zij.’
Vervolgens komt er een hooggeplaatst persoon naar Jezus toe die vraagt wat hij moet doen
om deel te krijgen aan het eeuwige leven. De man houdt zich aan alle geboden. Jezus zegt
tegen hem dat hij alles wat hij heeft moet verdelen onder de armen. De man werd diep
bedroefd, waarna Jezus zegt dat het voor rijken moeilijk is om het koninkrijk van God binnen
te gaan. ‘Wie kan er nog gered worden?’, wordt gevraagd. Jezus zegt hierop: ‘Wat bij mensen
onmogelijk is, is mogelijk bij God’.
Jezus is onderweg naar Jeruzalem, zo lezen we in Luk. 18:31. Als Hij dichtbij Jericho is, zit er
een blinde man aan de weg te bedelen. Hij roept: ‘Jezus, Zoon van David, heb medelijden met
mij!’ Jezus geneest hem en zegt: ‘Uw geloof heeft u gered.’ De man is niet alleen genezen van
zijn blindheid, maar hij volgt nu ook Jezus en hij looft God.
Vervolgens komt Jezus in Jericho aan. Er komen heel veel mensen op Hem af. Zo veel, dat
Zacheüs Hem niet kan zien. Als dan de ontmoeting met Jezus plaatsvindt, zegt Jezus dat Hij bij
Zacheüs in huis moet verblijven.
Na Jezus’ verblijf in Jericho trekt Hij met Zijn discipelen verder naar Jeruzalem. De mensen
denken dat Hij daar koning zal gaan worden en dat het Koninkrijk van God openbaar zou
worden.
Jezus vertelt een gelijkenis aan de mensen die naar Hem luisteren. De gelijkenis van de
koning en de drachmen/ponden (19:11-27). Vervolgens trekt Jezus naar Jeruzalem, waar de
intocht plaatsvindt. Zacheüs wijst met de 4-voudige vergoeding terug naar
Ex. 21:37/Ex. 22:1: ‘Wanneer iemand een rund steelt of een schaap of geit en hij slacht of
verkoopt het dier, dan moet hij het vergoeden: een rund met vijf runderen, en een schaap of
geit met vier schapen of geiten.’
Kennelijk is het niet het belangrijkste om alle bezittingen weg te geven, zoals in Luk. 18:18-27,
de geschiedenis met de rijke jongeling. Aan deze man werd gevraagd om alles weg te geven.
Jezus zegt daar tegen de omstanders: ‘Wat bij mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God.’
10
Startthema 2017-2018
Twee wonderen achter elkaar: eerst het wonder dat een blinde weer kan zien. Nu het wonder
dat een rijke zondaar leert geven.
Zacheüs wordt door Jezus een ‘zoon van Abraham’ genoemd. Dat betekent dat Zacheüs zich
gedroeg als een zoon van Abraham en dat is te zien aan zijn geloof: Zacheüs geeft zijn geloof
vorm en inhoud. Hij gaat dus een ander leven leiden: het is niet meer op zijn eigen ik gericht,
maar op de ander! Zacheüs is opgezocht en gered door de Here Jezus: ‘De Mensenzoon is
gekomen om te zoeken en te redden wat verloren was.’
Jezus is de goede Herder. Hij zoekt mensen op die arm zijn, die verloren zijn. Ook zoekt Hij
Zacheüs op. Hij was niet arm, maar wel verloren. Jezus zoekt hem op, Hij komt bij Zacheüs
thuis! En zo komt deze tollenaar tot geloof. Hij is veranderd. Nu wil hij zijn Herder volgen en
doen wat Jezus van hem vraagt.
In ons slotvers laat Lucas de belangrijkste boodschap zien: Jezus is gekomen om de
armen/verlorenen te zoeken en te verlossen. Hier klinkt een echo uit Ezech. 34:16, waar de
HEER spreekt: ‘Ikzelf zal Mijn schapen weiden en ze laten rusten (…). Ik zal naar verdwaalde
dieren op zoek gaan, verjaagde dieren terughalen, gewonde dieren verbinden, zieke dieren
gezond maken – maar de vette en sterke dieren zal Ik doden. Ik zal ze weiden zoals het moet.’
In Joh. 10: 14-15 zegt Jezus: ‘Ik ben de goede Herder. Ik ken Mijn schapen en Mijn schapen
kennen Mij, zoals de Vader Mij kent en Ik de Vader ken. Ik geef Mijn leven voor de schapen.’
Denk ook aan Luk. 15:4-7, waar Jezus de gelijkenis van het verloren schaap vertelt.
5.
Verwerkingen
Doosje ‘Hoeveel kun jij missen?’
Tijdsindicatie:
Leeftijdsindicatie:
Doel:
10 - 15 minuten
4 - 9 jaar
Kinderen worden gestimuleerd te delen van hun geld. Ouders worden
gestimuleerd het gesprek met hun kind aan te gaan over geven.
Benodigdheden:
 Een print van bijlage 7 te downloaden op www.cgjo.nl op stevig papier tenminste 120
g/m2. Er zijn 2 versies: een bedrukte en een versie die de kinderen zelf in kunnen
kleuren.
 Of bestaande kleine doosjes bijvoorbeeld te koop bij de Action.
 Stickers, om mee te versieren.
 Kleurpotloden of stiften
 Lijm
 Scharen
Beschrijving:
Knutsel of versier met de kinderen een doosje waar op
de tekst komt: “Hoeveel kun jij uit je spaarpot missen
voor een ander?” Geef dit doosje aan de kinderen mee
naar huis. Je kunt ervoor kiezen dat je de kinderen de
volgende keer het doosje met geld weer mee te laten
nemen en zo iets in te zamelen voor een goed doel.
Informeer hierover ook de ouders en stimuleer hen hun
kind hierin te begeleiden. Je kunt er ook voor kiezen dat
de ouders samen met hun kind een goed doel kiezen en
11
Startthema 2017-2018
zelf het geld overmaken. Ouders kunnen hun kinderen bijvoorbeeld ook uitdagen het bedrag
wat kun kind erin doet te verdubbelen. En ouders kunnen het als een mooie aanleiding
gebruiken om het gesprek over geven aan een ander aan te gaan.
Knutselkrant
Tijdsindicatie:
Leeftijdsindicatie:
Doel:
30 minuten
4 – 12 jaar
Kinderen gaan op een creatieve wijze aan de slag met hoe mensen hun
leven kunnen veranderen door het geloof in Jezus
Benodigdheden:
 Tijdschriften en/of kranten
 Scharen
 Lijm


Stiften
Grote vellen wit papier (A3)
Beschrijving:
Probeer een pagina voor een krant te vullen met het verhaal van Zacheüs. De kinderen
kunnen een naam voor de krant verzinnen, een hoofdartikel, een ‘foto’ en details van het
verhaal uitwerken (bv. een weerbericht, beursberichten, reclames). Gebruik deze
verwerking om met de kinderen te praten over de manier waarop Zacheüs zijn leven
veranderde. Zou God misschien ook van ons verlangen dat we iets veranderen in ons leven?
Pepermuntspel
Tijdsindicatie:
15 - 30 minuten
Leeftijdsindicatie:
8 - 99 jaar
Doel:
Op een spelende manier in gesprek gaan over geven en ontvangen.
Benodigdheden per groep:
 Vraagkaarten van bijlage Pepermuntspel (te downloaden op www.cgjo.nl)
 Een zak pepermuntjes
Beschrijving:
Doe de pepermuntjes in een bak en zet die midden op tafel. Schud de vraagkaarten, maak
een stapel en leg ze ondersteboven naast de pepermuntjes.
Ieder pakt 5 pepermuntjes uit de pot.
Om de beurt pakt iemand een vraagkaart van de stapel. Er zijn twee typen kaartjes:
 Pepermuntspel: een opdracht zijn waarmee iemand pepermuntjes krijgt of weggeeft.
 Vraag: De persoon die het kaartje pakt beantwoord de vraag.
Het spel is afgelopen wanneer de tijd op is of alle kaartjes zijn gespeeld. De pepermuntjes
mogen worden opgegeten!
Geef het weg!
Deze werkvorm is met toestemming overgenomen van www.creatiefkinderwerk.nl.
Tijdsindicatie:
5-10 minuten
Leeftijdsindicatie:
4-12 jaar
Doel:
Zo snel mogelijk alle ballen aan het andere team geven.
Benodigdheden per groep: een lepel, twee tennisballen en een bak.
12
Startthema 2017-2018
Beschrijving:
De groepen staan aan beide kanten van de ruimte. Als het spel begint, pakt een speler een
van de twee tennisballen met de lepel uit de bak. Dit doet hij zonder de bal met zijn handen
aan te raken. Hierna loopt hij zo snel mogelijk naar de kant van de tegenstander waar hij de
bal in het bakje van de tegenstander doet. Dan rent hij terug. Hij geeft de lepel aan de
volgende speler die precies hetzelfde doet. Een team heeft gewonnen op het moment dat de
speler zijn bal in het bakje van zijn tegenstander doet en zijn eigen bakje leeg is.
Een speler moet helemaal opnieuw met de lepel een bal uit het bakje vissen als hij de bal met
zijn handen aanraakt of de bal laat vallen.
Eens of oneens
Deze werkvorm is ontleend aan het Micha Young werkboek.
Tijdsindicatie:
Circa 20 minuten
Leeftijdsindicatie:
12-99
Benodigdheden:
 Een touw of tape waarmee je een lijn kunt trekken
 Flap-over
 Een laptop met beamer
Vooraf:
In deze stellingen discussie vraag je de jongeren een standpunt in te nemen. Door daarna in
gesprek te gaan over de standpunten, verdiepen de jongeren zich in elkaar. Daardoor komen
zijn tot nieuwe inzichten die hen helpen om hun eigen standpunt te bepalen.
Beschrijving:
Start de PowerPoint presentatie die te downloaden is op de website van de CGJO.
Kijk met elkaar het filmpje van de ASN Bank: ‘Geld doet’.
Houd een stellingendiscussie over de onderstaande stellingen die je vindt in de PowerPoint bij
deze opdracht.
Deel de groep in tweeën. Trek een lijn in het midden. Lees de stelling voor en geef aan welke
groep vóór de stelling is en welke tegen. Je laat de jongeren dus niet zelf kiezen, maar dwingt
ze om ergens voor of tegen te zijn. Laat de groepen kort argumenten verzinnen voor tegen de
stelling. Daarna gaan de groepen met elkaar in discussie. Na een paar minuten mogen de
jongeren over de lijn stappen, als zij meer overtuigd zijn van het andere standpunt. Vraag de
‘overstappers’ naar hun motieven.
Stellingen:
 Geld maakt gelukkig, het geeft me zekerheid.
 Geld maakt het leven gemakkelijker, maar mensen zijn altijd belangrijker.
 Het welzijn van mensen in andere landen is niet mijn probleem.
 Kinderarbeid moet blijven anders hebben gezinnen helemaal geen inkomsten meer.
 Christenen zouden tenminste 10% van hun inkomsten weg moeten geven.
 Ik geef niet aan goede doelen, want het meeste geld komt toch niet goed terecht.
13
Startthema 2017-2018
Next2you in de praktijk
Om aan de slag te gaan met het thema in de praktijk, geven we ook enkele ideeën hoe je de
naaste op een praktische manier kunt dienen.
- Ga naar aanleiding van deze dienst met de kinderen nadenken hoe je mensen die hulp
nodig hebben kunt helpen of mensen die verdrietig zijn blij kunt maken. Maak het
concreet en probeer het uit te voeren met de kinderen.
- Maak een lijst van mensen uit de gemeente die ziek zijn, niet meer in de kerk kunnen
komen of die verdriet hebben. Maak een knutselwerkje of een kaart en breng deze langs
bij deze gemeenteleden.
- Koop een grote bos met bloemen en laat de kinderen die uitdelen (samen met oudere
jeugd) aan mensen in de buurt.
- Zorg bijv. bij de kindernevendienst voor een collectebusje waar geld wordt ingezameld
voor een goed doel. Maak met de kinderen tekeningen voor dit goede doel en stuur die
naar hen op. Laat hen zo weten dat er voor hen wordt gespaard.
Gebeden
-
-
Je kunt de Here Jezus bedanken omdat Hij onze grootste en beste Helper is, zoals Hij dat
was voor Zacheüs. Denk je dat Hij jou kan of wil helpen? Wil je Hem om hulp vragen om
iets in jouw leven te veranderen?
Vragen of de Here God wil helpen zodat wij goed voor arme mensen zorgen. Bid of Hij in
ons hart wil komen en ons kracht wil geven om anderen te helpen.
‘Dank U dat we zulke mooie verhalen over U mogen horen. Dank U voor de liefde die U
geeft. Wij willen ook graag liefde geven, maar we denken nog zo vaak aan onszelf. Wilt U
ons helpen om anderen te behandelen, zoals we zelf behandeld willen worden en zo de
wereld een beetje mooier te maken? Om Jezus wil, amen.’
Liederen
Zie bijlage 1 voor liederen die in de dienst gebruikt kunnen worden.
14
Startthema 2017-2018
Jeugddienst: Rachab
1.
Starters
Karton-getuigenissen
Benodigdheden: grote vellen stevig papier of karton en dikke stiften.
Voorbereiding:
Voor een voorbeeld van hoe het eruit komt te zien zie: https://youtu.be/5rxojHiZoto
Vraag mensen (jong en oud) uit de gemeente om mee te doen met de karton-getuigenissen.
Vraag hen iets op te bedenken over hoe geloof hen in actie heeft gezet. Hoe heeft God zijn of
haar gedrag laten veranderen.
Laat alle personen op de voorkant van hun karton hun ‘oude gedrag’ in één korte zin op een
paar steekwoorden opschrijven. Laat hen op de achterkant hun ‘nieuwe gedrag’ schrijven,
eveneens kort en krachtig.
Beschrijving:
Variant 1: Laat alle mensen met een karton om de beurten op het podium verschijnen. Waarna
ze eerst zonder iets te zeggen, de ene kant van het karton laten zien en daarna de andere
kant. Daarna verlaat deze persoon het podium en verschijnt de volgende. Dit zo verder tot
iedereen aan de beurt is geweest. Ondertussen kun je rustige muziek laten horen.
Variant 2: Hetzelfde principe als hierboven met het verschil dat je het van tevoren opneemt op
video en tijdens de dienst de video afspeelt.
Driepoot kruk
Geïnspireerd door Curtis Sergeant zie https://youtu.be/bFcxxzS8BvU
Doel:
De toehoorders zien in dat geloof, zonder navolging mank gaat.
Benodigdheden: Een kruk met drie poten, eventueel met één of twee poten korter gezaagd.
Beschrijving:
Deze starter is bedoeld om nieuwsgierig te maken. Laat voor de preek de kruk zien. Maak
duidelijk dat hier niet op te zitten valt. Bijvoorbeeld door een jongere te vragen op de kruk te
gaan zitten. Vertel vervolgens de clou nog niet. Gebruik onderstaande informatie in de preek
om zo de clou uit te leggen.
Uitleg bij de kruk voor tijdens de preek:
We zijn geneigd om geestelijke volwassenheid af te meten aan ‘kennis’. Als je kennis hebt,
dan ben je volwassen. Toch is kennis op zichzelf niet veel waard, niet zo belangrijk en niet zo
behulpzaam. De Bijbel zegt zelfs: “Kennis maakt opgeblazen” 1 Korinthe 8:1. De vraag is niet
hoeveel we weten. De Duivel kent meer Bijbelteksten dan welke christen dan ook. Hij doet er
alleen niet de goede dingen mee. Het juiste geloof is dus nog niet genoeg. We moeten erop
letten dat we betrouwbaar en gezond zijn. Dat houdt in: breng je kennis in evenwicht met je
gehoorzaamheid en breng je geloof in de praktijk. Pas als je die alle drie in balans hebt, ben
je goed bezig met wat God je gaf. Hij zal steeds meer geven aan hen die op die manier leven.
Dat is de weg die leidt naar grotere geestelijke volwassenheid. Het lijkt op een driepootkruk.
Die is waardeloos als twee poten stukken korter zijn dan de derde. Pas als ze even lang zijn is
de kruk waardevol om te gebruiken.
15
Startthema 2017-2018
2.
Geloofsbelijdenis
Apostolische Geloofsbelijdenis
(bew: CGJO)
Ik geloof in God onze Vader, die alle macht heeft en de Schepper
van de hemel en de aarde is.
En ik geloof in Jezus Christus, zijn enige Zoon, onze Here;
die Maria terwijl ze nog maagd was gekregen heeft van de Heilige Geest;
die onterecht gestraft en veroordeeld is door Pontius Pilatus, gekruisigd is,
gestorven en begraven, en naar de hel gegaan.
Maar op de derde dag na Zijn kruisiging is Hij weer opgestaan uit de doden!
Daarna is Hij naar de hemel gegaan, waar Hij zit aan de rechterhand van God, onze Vader.
En ik geloof dat hij weer terug zal komen om te oordelen, zowel de mensen die dan
nog leven, maar ook die op dat moment al overleden zijn.
En ik geloof in de Heilige Geest.
Ik geloof in een heilige, algemene, christelijke kerk, een gemeenschap van heiligen.
Ik geloof in de vergeving van onze zonden;
in de opstanding van het vlees;
en in een eeuwig leven.
Geloofsbelijdenis van Nicea
(bew: CGJO)
Wij geloven in één God, de almachtige Vader, Schepper van de hemel en de aarde, van alle
zichtbare en onzichtbare dingen.
En in één Here Jezus Christus, de eniggeboren Zoon van God, geboren uit de Vader voordat
de tijd begon. Hij is God uit God, Licht uit Licht, waarachtig God uit waarachtig God; geboren,
niet gemaakt, één met God de Vader; door Hem zijn alle dingen geworden zoals ze
geworden zijn.
In het belang van ons mensen en van onze redding is Hij uit de hemel naar de aarde gekomen
en de Heilige Geest liet haar bij Maria echt mens worden. Hij is ook voor ons gekruisigd
onder Pontius Pilatus, heeft geleden en is begraven. Op de derde dag is Hij opgestaan zoals
dat in de Bijbel al voorspeld was. Hij is daarna naar de hemel gegaan, waar Hij aan de
rechterhand van God zit. Jezus zal in heerlijkheid terugkomen om een oordeel te vellen over
de mensen die dan nog leven én die dan al overleden zijn. En zijn rijk zal geen einde hebben.
En wij geloven in de Heilige Geest, die ook God is. Hij maakt mensen springlevend! Hij gaat
zowel van de Vader als de Zoon uit, en wordt ook samen met de Vader en de Zoon aanbeden
en verheerlijkt. De Heilige geest heeft ook gesproken door de profeten.
En wij geloven in een heilige, algemene en missionaire kerk.
Wij geloven en praktiseren een doop als symbool van de vergeving van onze zonden.
Wij wachten op het moment dat de doden zullen opstaan en het eeuwige leven in de dichtst
mogelijke nabijheid van God begint.
Amen
16
Startthema 2017-2018
3.



4.
Schriftlezing
De Schriftlezing bestaat uit twee gedeeltes. Uit het Oude Testament: Jozua 2. Uit het
Nieuwe Testament: Jakobus 2: 14-26. Vraag eventueel twee jongeren om deze gedeeltes
voor te lezen.
Een volwassene, evt. verkleed als een van de verspieders, kan het verhaal in de ik-vorm
vertellen.
Kies een vertaling die goed bij (de jongeren uit) uw gemeente past.
Preek
Preekschets
De geschiedenis van Rachab wordt beschreven in Jozua 2. We hebben ook in de brief van
Jakobus gelezen over haar. We zullen het hebben over het geloof van Rachab in God en over
haar ‘werken’.
Voor de preek zijn er zijn verschillende opties denkbaar:
 De predikant preekt over Rachab en komt uit op Jakobus 2, waar verwezen wordt naar de
geschiedenis van Rachab.
 De predikant neemt de brief van Jakobus als uitgangspunt en van daaruit wordt Rachab
uitgelicht.
Hieronder beschrijven we alleen de eerste optie.
Inleiding thema en inleiding Rachab
Besef je wel wat je zingt? Ik wil jou van harte dienen en als Christus voor je zijn! Dat zijn grote
woorden die je zingt!
Af en toe zie ik iemand met een armbandje om zijn of haar pols. Misschien zit hier in de dienst
ook wel iemand met zo’n bandje. Er staan vier letters op: W.W.J.D. Wie heeft wel eens zo’n
bandje om of bij een ander gezien? Wie kan me uitleggen waar die afkorting voor staat?
Inderdaad: het is de afkorting: What Would Jesus Do? Het armbandje is dan een ‘reminder’: zo
kun je je bewust worden van wat je doet en je afvragen: wat zou Jezus op dit moment doen?
Het is een mooi hulpmiddel om zo af en toe stil te staan bij de keuzes die je maakt.
In het gedeelte dat we vanmiddag hebben gelezen uit Jozua, horen we over Rachab en de
verspieders. Zij heeft zo’n armbandje niet omgehad, maar ze is zich wel bewust van haar
daden. Laten we inzoomen op wie zij is en in welke tijd dit speelt.
Inhoud van Jozua 2
In Jozua 2 lezen we dat Jozua er in het geheim twee spionnen1 op uit stuurt om het land en de
stad Jericho te verkennen. Een spannende onderneming, want ze moesten ongezien blijven!
De twee verspieders komen in het huis van Rachab, waar zij overnachten. De koning van
Jericho hoort dat er Israëlitische mannen in zijn stad zijn en hij weet zelfs dat zij bij Rachab in
huis zijn! De koning beveelt Rachab om deze mannen aan hem over te leveren.
Rachab staat voor een keuze, en niet zomaar een keuze. Het is een heftig dilemma! Voel je
hem? Moet ze luisteren naar de koning van Jericho en deze mannen aangeven? Of riskeert ze
haar leven door de mannen te verbergen? Moet je horen wat ze zegt: ‘Ik weet dat de HEER dit
land aan jullie heeft gegeven. Wij zijn door angst overmand. Alle inwoners van dit land zijn
1
Waar ‘verspieders’ staat, kunt u ook ‘verkenners’ of ‘spionnen’ lezen, afhankelijk van de
Bijbelvertaling.
17
Startthema 2017-2018
doodsbang voor jullie (…). De HEER, jullie God is immers een God die macht heeft in de
hemel en op aarde.’
Rachab heeft niet alleen gehoord van de daden van de Here God, maar ze is ook tot geloof
gekomen! Veel van de Kanaänieten zijn bang en zonder moed, maar de verhalen over de
machtige God hebben bij Rachab geloof teweeg gebracht. Rachab toont haar geloof in de
God van Israël: ze verbergt de verspieders en zorgt er met een list voor dat zij in leven
blijven. Wat is daar een moed voor nodig! Dit heeft ze alleen kunnen doen door de kracht van
haar geloof.
Misschien heb jij ook wel eens de kracht en moed gekregen van God om iemand te helpen of
om de juiste woorden op het juiste moment te zeggen? Of heb je dat wel eens van iemand
anders gehoord? Wat gebeurt er op zo’n moment? Het verhaal van Rachab kan ons daar bij
helpen.
Boven op het dak van haar huis heeft ze de twee verspieders verstopt. Wanneer de mannen
komen die deze verspieders moeten oppakken, vertelt Rachab een leugen: ‘Die mannen
hebben mij inderdaad bezocht, maar ik weet niet waar de vandaan kwamen. Ze zijn
vertrokken vlak voordat het donker werd en de poort zou worden gesloten. Ik heb geen idee
waar ze naartoe zijn gegaan. Ga ze snel achterna, dan haalt u ze nog in.’
Of er eerst nog huiszoeking is gedaan of niet, staat niet in de tekst. Maar de spionnen worden
niet gevonden. De Here gebruikt een hoer voor Zijn plannen. Ondanks haar slechte verleden.
Dat is best wel relaxed. Want we zijn allemaal mensen met een verleden. Hoe slecht je leven
ook is, je kunt het achter je laten. God wil je opnieuw laten beginnen. Rachab wordt
ingeschakeld door God en krijgt een nieuwe toekomst.
Denk eens na over de volgende vraag: kan de Here God fraudeurs, leugenaars, verslaafden
e.d. gebruiken?
Rachab gelooft in God, en ze brengt haar geloof in de praktijk. Je weet misschien wel hoe
deze geschiedenis is afgelopen. De stad Jericho wordt verwoest. De HEER zorgde er voor dat
de muren van de stad vielen en dat de hele stad in handen viel van de Israëlieten. Maar
Rachab en haar familie bleven gespaard!
Ook in het Nieuwe Testament wordt over Rachab geschreven. Daar gaan we nu naar kijken.
Inhoud van Jakobus 2
Jakobus haalt in zijn brief Rachab aan. We hebben het gelezen tijdens de Schriftlezing.
Jakobus schrijft dat geloven gevolgen heeft voor je gedrag.
Merken anderen in je doen en laten dat je in God gelooft? Waarin wordt duidelijk dat je
christen bent?
Hoe wordt het geloof van de jongeren zichtbaar in hun leven? Dat is een centrale vraag in
deze dienst. Is voor andere mensen te zien dat je christen bent? Ze worden uitgedaagd om na
te denken over hun eigen handelen. Het doet er toe wat je doet! Zoals in de inleiding al staat:
de focus ligt op het dienen van je naaste: diaconaat! Diaconaat is niet alleen voor de diakenen,
maar voor iedere volgeling van Christus. Stel jongeren de vraag: W.W.J.D.?
Woord en daad. In het Nederlands zijn dat twee woorden en wij brengen ook vaak een
onderscheid tussen theorie en praktijk. De Bijbel doet dat niet: in het Hebreeuws is er één
woord: Dabar. Het geloof is woord én daad. Maar niet in de ‘moet’ sfeer, maar ‘uit
dankbaarheid’. Je mág een ander helpen vanwege wat God voor ons heeft gedaan. En: ‘God
heeft lief wie blijmoedig geeft…’ (2 Kor 9).
18
Startthema 2017-2018
Suggesties
- Als je iemand liefhebt (bijv. je man/vrouw, vriend/vriendin) dan wil je uit liefde dingen voor
hem/haar doen?
- Aan de vrucht herkent men de boom, of andersom? Jak. 3:12: ‘Kan een vijgenboom olijven
dragen?’ In Mat. 7:16 zegt Jezus: ‘Aan hun vruchten zal je hen herkennen. Men plukt toch
geen druiven van doornstruiken of vijgen van distels?’ Luc.6:43: Een goede boom brengt
geen slechte vruchten voort.
- In de preek aanhalen wat Maarten Luther over dit thema zegt (zie ‘Achtergronden’).
- Eventueel de preek ‘opknippen’ in twee stukken en tussendoor een lied zingen.
Achtergronden
Maarten Luther
Maarten Luther heeft over de brief van Jakobus geschreven dat het een ‘strobrief’ was. Hij
vond het niks waard en het mocht van hem uit de Bijbel worden gehaald. Hierdoor heeft de
kerk deze brief lange tijd veronachtzaamd, vanwege de grote nadruk die wordt gelegd op de
goede werken. Luther citeerde echter wel uit deze brief en meestal in waarderende zin.
In zijn boek ‘De vrijheid van een christen’ uit 1520 schrijft Luther over de vrolijke ruil. Christus
neemt de zonde en de toorn van God op Zich, terwijl de zondige mens van Hem
gerechtigheid en heerlijkheid krijgt. Dit is een heel bijzondere ruil. Luther schrijft: ‘Een
christen is vrij, heer over alle dingen en onderdaan van niemand; een christen is een
dienstbare knecht van alle dingen en onderdaan van iedereen.’ De vrijheid is: steeds doen
wat Christus mij vraagt en te laten wat Hem en de naaste schaadt.
Luther is tot het inzicht gekomen dat hij bevrijd is. Hij beseft dat hij vrij is van dwang; het hangt
niet van zijn goede werken af! Het behoud komt van Gods kant. En daarmee heeft hij de
handen vrij om zich in te zetten voor de naaste!
In het boek omschrijft Luther het geloof met het huwelijk. Een huwelijk waarin Christus de
Bruidegom is en de kerk/christenen de bruid is. De Bruidegom is rijk, wij zijn arm. De
Bruidegom is heilig en wij zijn zondige mensen. Het huwelijk houdt in: we trouwen in
gemeenschap van goederen. Luther zegt: ‘Christus is vol van genade en zaligheid, mijn ziel is
vol zonde, dood en veroordeling. Laat nu maar het geloof tussen beiden komen. En laat het er
maar op vertrouwen dat van Christus zijn: mijn zonden, mijn dood en mijn hel. En dat ik van
Hem krijg: genade, leven en zaligheid. Want zo gaan Bruidegom en bruid met elkaar om. Dat
noem ik een vrolijke ruil.’ Het is het ideale huwelijk. God beoordeelt ons niet op wat mij ervan
maken, maar wat wij ervan willen maken. Het gaat niet om wat het eindproduct is van jouw
christenzijn, maar wat jouw intentie is.
Korte achtergrondschets en context van het Bijbelboek Jozua
De geschiedenis van Rachab is een gedeelte dat staat in het begin van het Bijbelboek Jozua.
Dit boek komt direct na de eerste vijf boeken van het Oude Testament. In die eerste vijf
Bijbelboeken wordt verteld over Gods schepping, de aartsvaders Abraham, Izaäk en Jakob
en hoe Jozef in Egypte terecht komt. Zo is het volk Israël ontstaan en is ook duidelijk waarom
het volk in Egypte leeft. De Here God bevrijdt Zijn volk uit Egypte en Mozes is aangesteld
door de Heer als leider van het volk. Het zondige volk krijgt echter niet direct een nieuw land,
maar het moet veertig jaar door de woestijn reizen. Aan het einde van deze veertig jaar
kunnen de Israëlieten het beloofde land innemen. Niet Mozes, maar zijn opvolger Jozua zal
met het volk Israël het land Kanaän intrekken.
We zijn aangekomen bij het Bijbelboek Jozua. De Heer belooft Jozua twee belangrijke dingen.
Hij belooft Zijn vrede en Hij belooft Zijn persoonlijke nabijheid (Joz. 1:3,5). Jozua is onder het
gezag van God gekomen en hij krijgt de leiding om met het volk de Jordaan over te steken en
19
Startthema 2017-2018
het land in te nemen. Het volk antwoordt Jozua dat zij hem zullen gehoorzamen zoals ze
Mozes hebben gehoorzaamd.
Tegenstrijdig?
In de preek kan benoemd worden dat Jak. 2:24 in strijd lijkt te zijn met Rom. 3:28. Door Paulus
wordt gesteld dat iemand alleen door het geloof gerechtvaardigd wordt en ook daar wordt
Abraham als voorbeeld gebruikt. Het lijkt dus een tegenstelling: óf door het geloof, óf door
werken. Maar als je zorgvuldig leest, blijkt het anders te liggen. Men moet deze brief vanuit
zijn context lezen. Paulus verzet zich tegen het nomisme (nomos = wet), waar men op de
werken vertrouwt. In Galaten 5:6 schrijft Paulus echter ook dat geloof niet alleen blijft, maar in
de liefde werkt en zich openbaart. Ook schrijft Paulus in Gal. 5 over de vruchten van de Geest.
Jakobus verzet zich tegen mensen die het geloof als een vrijbrief zien en tegen mensen die
menen dat het geloof kan volstaan met woorden. Echt geloofsvertrouwen draagt vrucht en
resulteert in goede werken. Levend geloof zoekt zich een weg in dienen!
5.
Verwerkingen
Engelenspel
Deze werkvorm is ontleend aan het Micha Young werkboek.
Tijdsindicatie: 10 minuten.
Benodigdheden:
 Een flap-over
 Een laptop met internetverbinding
 Beamer
 Geluidsinstallatie
Beschrijving:
Kijk met elkaar naar het reclamefilmpje van Coca-Cola.
http://www.michanederland.nl/young/filmpjes-bij-young/
Laat de groep eigen ‘goede acties’ verzinnen die zij de komende tijd kan uitvoeren. Schrijf ze
op de flap-over. Hieronder geven we alvast een lijst met tips waarmee je de ideeën eventueel
kunt aanvullen:














Ga eens naast een minder populaire klasgenoot zitten.
Schrijf een bericht op Facebook bij 5 mensen die je bijna nooit spreekt.
Trakteer je klas op iets lekkers.
Maak een praatje met een stille klasgenoot.
Geeft de leerkracht een compliment.
Spreek af met iemand die je een tijd niet gesproken hebt.
Stuur een vriend/vriendin een kaartje.
Verras iemand met een leuk cadeau en doe dit anoniem.
Geef een bedankje aan de conciërge.
Groet onbekenden op straat.
Praat eens met de straatkrantverkoper of haal wat bij de supermarkt te eten voor hem
of haar.
Betaal met buskaartje/chipkaart voor iemand anders.
Ga ’s nachts op pad en plant bloemen op openbare plekken (guerrilla gardening).
Koop op het station een extra kop koffie of thee en geef die weg aan iemand die het
koud heeft.
20
Startthema 2017-2018
Gebeden
Franciscaner gebed (bew: CGJO)
God wilt u ons zegenen met ongemak bij gemakkelijke antwoorden, halve antwoorden en
oppervlakkige verhoudingen, zodat we diep vanuit ons hart mogen leven?
God, wilt u ons zegenen met woede bij onrechtvaardigheid, onderdrukking en uitbuiting van
Uw schepselen, zodat we mogen werken aan rechtvaardigheid, vrijheid en vrede?
God, wilt u ons zegenen met tranen om te vergieten voor hen die lijden aan pijn, verwerping,
honger en oorlog, zodat we onze handen kunnen uitstrekken om hen te troosten en om hun
pijn in vreugde te veranderen?
God, wilt u ons zegenen met genoeg dwaasheid om te geloven dat we een verschil kunnen
maken in de wereld, zodat wij kunnen doen waarvan anderen zeggen dat het niet gedaan kan
worden?
Zegenbede: Het ga je goed
Moge wat op je weg komt jou tot zegen zijn:
De vreugde van de ontmoeting
De pijn van de ontbering
De tijd van de verwachting
Het genot van de volheid
De kaalte van het gemis.
Moge jouw leven anderen tot zegen zijn:
Dat je ogen met mildheid kijken,
Dat je handen open zijn en opbouwen.
Dat je luistert tot in het zwijgen,
Dat je woorden oprecht zijn
En dat je in hart en nieren bewogen bent
Om de mens op je weg.
God zegene jouw weg,
Moge jouw leven tot Gods eer zijn.
Andries Govaart (Medemens 3, Kerk in Actie)
-
Liederen
Zie bijlage 1 voor liederen die in de dienst gebruikt kunnen worden.
21
Startthema 2017-2018
Na de startzondag: Next2You in de praktijk
Tip: Micha Young werkboek
Wil je met je jeugdvereniging aan de slag met goed en recht doen?
Micha Young heeft een werkboek uitgebracht waarmee vier
bijeenkomsten en een weekend kunnen worden gevuld rondom de
thema recht, gerechtigheid en goed doen. De thema’s die aan bod
komen zijn:
1.
2.
3.
4.
Recht en Onrecht
People – Help the People
Planet – Nieuws uit de natuur
Profit – Eerlijk zullen we alles delen?!
Meer informatie is te vinden op: http://www.michanederland.nl/young/.
Tip: Micha Young - recht doen aan vluchtelingen
Wil je met je jeugdvereniging aan de slag met recht doen aan
vluchtelingen? Micha heeft in samenwerking met ZOA een werkboek
gemaakt rondom het thema ‘recht doen aan vluchtelingen. Met dit
werkboek kunnen drie bijeenkomsten worden ingevuld.
De onderwerpen die aanbod komen zijn:
1. Recht en Onrecht
2. Vluchtelingen ver weg!?
3. Vluchtelingen dichtbij
Meer informatie is te vinden op:
https://www.zoa.nl/campagne/aan-slag-jeugdgroep/.
Aan de slag!
Doel: Jongeren leren door in de praktijk aan de slag te gaan dat er mensen in hun
omgeving zijn die het minder hebben dan zij.
Beschrijving:
We dagen jullie uit om aan de slag te gaan met het thema.
Een van de manieren waarop je dat concreet kan doen is via
Stichting Present. Wanneer je je aanmeldt bij Stichting
Present gaan zij op zoek naar een klus die bij jouw aanbod
past.
Je kunt als groep eenmalig aan de slag, maar je kunt ook
structureel helpen als je dat wilt. Er zijn verschillende
mogelijkheden. Je bent als groep met elkaar bezig en leert elkaar zo beter kennen en je helpt
ook nog eens iemand die dat nodig heeft!
Dus meld je aan op www.stichtingpresent.nl!
22
Startthema 2017-2018
Tip: Challenge 2184
Sponsor als kerk een of meerdere kinderen via Red een
Kind. Dit kan via een maandelijkse bijdrage, maar veel
leuker is het om met je jeugdgroep door middel van
acties het sponsorbedrag op voor de duur van het hele
programma (= zeven jaar). Dat is Challenge 2184.
Organiseer een rommelmarkt, houd een autowasactie of
laat elk gemeentelid op een eigen manier een klein deelbedrag sparen. Vraag via
https://www.redeenkind.nl/kerken/sponsoring het actiepakket aan met filmpje, powerpoint,
opbrengst-thermometer, machtigingskaarten, posters, actietips en nog veel meer.
JeVe avond suggesties
Op de jeugdvereniging kan er over deze dienst worden nagepraat. De volgende
onderwerpen en vragen kunnen daarvoor een handreiking bieden:
 Wat doet de geschiedenis van Rachab jou? Maakt het je onzeker over je eigen geloof? Of
juist niet?
 Op welke manier kun jij anderen dienen?
 Hoe vind je het om het gedeelte van Jakobus 2 te lezen?
 Zou het helpen om een bandje met W.W.J.D. te dragen?
 Calvijn heeft eens gezegd: 'Alleen door geloof kunnen we worden gerechtvaardigd, maar
geloof dat rechtvaardigt gaat nooit alleen.' Je kunt je redding niet verdienen, maar je wordt
gered zodat je goede werken kunt doen. Lees Efeze 2: 9-10. Hoe is jouw geloof zichtbaar
in jouw manier van leven?
 Bekijk het volgende filmpje. Wat vind je ervan?
http://www.opkijken.nl/goedheid-geef-je-door/
Voor liederen die je met de JV kunt zingen, zie bijlage 1.
Andere praktische tips
Om aan de slag te gaan met het thema in de praktijk, geven we ook enkele ideeën hoe je de
naaste op een praktische manier kunt dienen.
 Bedenk klusjes die je kunt doen in de buurt waar de kerk staat en ga met de jeugd aan de
slag.
 Ga samen met de jongeren een dag(deel) vrijwilligerswerk doen bij bijvoorbeeld
Stichting Present.
 Dien de gemeenteleden, door een etentje te verzorgen.
 Laat de jongeren in koppels van twee op bezoek gaan bij de oudere en zieke mensen uit
de kerk.
23
Startthema 2017-2018
Bijlagen
Bijlage 1: Liederen
Psalmen:
Eventueel kan er gekozen worden voor een Psalm uit de NPB (Nieuwe Psalm Berijming).
Psalm 25: 2, 4, 6, 8
Psalm 66: 3, 5
Psalm 72
Psalm 86: 4 (86: 6 OB)
Psalm 101: 2, 5
Psalm 133: 3 OB
Psalm 145
Psalm 146
Opwekking:
God maakt vrij
Gebed om zegen
Heer, U doorgrondt en kent mij
Ik wil jou van harte dienen
Ik wil leven door Uw Geest
In Christ alone / Jezus alleen
Jezus vol liefde
Laat Uw glorie zien
Maak ons tot een stralend licht
Machtige Heer, grote Verlosser
U maakt ons één
Wees mijn verlangen
Zoek eerst het Koninkrijk van God
Opw. 720
Opw. 710
Opw. 518
Opw. 378 (Ev. Liedbundel 213)
Opw. 497
Opw. 575
Opw. 126
Opw. 557
Opw. 346
Opw. 598
Opw. 194
Opw. 520
Opw. 40
Liedboek voor de kerken:
LvK 47:1,2,3
LvK 62:3
LvK 78: 1,3
LvK 91
LvK 106:1,2
LvK 162
LvK 252
LvK 268:2
LvK 285
LvK 294
LvK 350
LvK 364:2,3
LvK 437: 1,2,3
LvK 482:1,2
Jezus die langs het water liep
Biedt uw naaste de helpende hand
Laat me in u groeien, bloeien
Niemand van ons leeft voor zichzelf alleen
Het einde aller dingen is nabij
Omdat Hij niet ver wou zijn
Wat zijn de goede vruchten
't Is al van U wat ik ontving
Geef vrede, Heer, geef vrede
Laat komen, Heer, uw rijk
God, die leven
Als wij broeders met elkander leven
Vernieuw Gij mij, o eeuwig licht
De eersten zijn de laatsten
24
Startthema 2017-2018
Overige liederen:
Breng ons samen
Gebed voor de werkdag
God ken jou vanaf het begin
Ik was hongerig
Jongen zonder naam
Laat zo je licht maar schijnen
Lof zij de Heer
Neem mijn leven laat het Heer
Van liefde zij uw hart vervuld
Vuur
Zacheüs
Sela
Sela
Opwekking voor kinderen 77
Elly en Rikkert
Christian Verwoerd
Elly en Rikkert
Gezang 434
Gezang 228 / 473
Schriftberijming 28: 2-5
Matthijn Buwalda
K. Opw. 126
(https://www.youtube.com/watch?v=fEsbJ-rymec)
25
Startthema 2017-2018
Bijlage 2: Bijbelleesrooster
Bijlage:Bijbelleesrooster
Deze bijlage is los
te downloaden via:
www.cgjo.nl
Beste lezer,
Voor u ligt het bijbelleesrooster passend bij het startthema Next2You.
Voorafgaand aan de startzondag kunt u met het gezin zich verdiepen in het
thema. De insteek van het thema is diaconaal. Geloof en daden, het naar
elkaar omzien, dat hoort bij elkaar! De (7) dagen zijn opgebouwd uit een
stukje bijbellezen, daarbij hebben we een paar gespreksvragen opgesteld
om er aan tafel over door te praten. We hebben een kleurplaat en /of een
puzzel toegevoegd voor de jongste kinderen als verwerking.
We wensen u als gezin veel leesplezier toe en een goede voorbereiding op de diensten.
Rachab
1. Lezen: Matheüs 1: 1-6a
Mat.1: 5 Overzicht van de afstamming van Jezus Christus, zoon van David, zoon van Abraham.
5 Salmon verwekte Boaz bij Rachab, Boaz verwekte Obed bij Ruth, Obed verwekte Isaï.
In dit hoofdstuk wordt beschreven uit welke familie Jezus geboren is. Wie waren zijn
voorouders?
Er wordt een hele rij aan ouders, grootouders en achtergrootouders opgesomd: dit noem je
een stamboom. In dit geval de stamboom van Jezus. Allemaal namen en kijk, wat is nu zo
bijzonder… want wie kom je hierin tegen? Rachab, de heidense prostituee uit Jericho. God
heeft haar gered! Omdat zij gehoord had van de grote daden van God, geloofde zij God: Ze
zei tegen de spionnen: ‘De Heer jullie God is immers een God die macht heeft in de hemel en
op aarde’ Jozua 2:11
Weet jij wat voorouders zijn?
Naast jouw vader en moeder heb je misschien ook nog een opa en een oma.
Hieronder kun je je eigen stamboom invullen. Onderaan zet je je eigen naam.
Daarboven komt de naam van je vader en moeder en daar weer boven de namen van de
ouders van jouw vader. Boven de namen van je moeder komen de namen van ouders van je
moeder.
Probeer het maar!
26
Startthema 2017-2018
Wetenswaardigheid je stamboom voor iets oudere kinderen:
Heel dichtbije familie heet eerste graads. En verderweg noem je tweede graads. Van vader
naar dochter bijvoorbeeld is één generatie, oftewel eerste graad van bloedverwantschap, zo
heet dat officieel. Dit is een voorbeeld van 'de rechte lijn' van bloedverwantschap. Tweede
graad in 'de rechte lijn' is bijvoorbeeld het geval tussen grootvader en kleinkind. Voor 'de
zijlijn' van bloedverwantschap wordt het aantal generaties geteld tot de gemeenschappelijke
voorouder. Broer en zus betreft tweede graad van bloedverwantschap in 'de zijlijn'. Zou je
zelf een boom kunnen tekenen met daarin ook de namen van eventuele broertjes en zusjes?
2. Lezen Hebreeën 11:31 en Hebreeën 12: 1-3
In de rij van voorbeelden van geloof, komen we Rachab tegen.
Kun je nog een paar namen van geloofshelden noemen?
‘30 Door dat geloof vielen de muren van Jericho toen het volk er zeven dagen lang omheen
getrokken was. 31 Door haar geloof ontving de hoer Rachab de verkenners gastvrij in haar
huis en is ze niet met de ongehoorzame bewoners van haar stad omgekomen. ’
Hoewel Rachab in haar tijd niet kon bedenken dat de grootste liefdedaad van God nog moest
komen, geloofde Rachab in de daden van God en handelde daarnaar: Rachab bracht snel de
spionnen van het volk Israël naar het dak toen de soldaten van de Koning van Jericho
plotseling voor de deur stonden. Ze verstopte de mannen onder bundels vlas en gaf de
soldaten verkeerde informatie. De stadspoorten waren gesloten maar Rachab woonde in een
huis aan de stadsmuur en liet de mannen later in de nacht met een touw door het venster
langs de muur naar beneden zakken. Dat was best heel spannend! Maar hierdoor konden de
Israëlitische spionnen ontsnappen. Op de kleurplaat hieronder zie je hoe de mannen onder de
strobalen werden verstopt. De kleurplaat kun je desgewenst vrijblijvend downloaden op A4
formaat: www.cgjo.nl of www.gkvapeldoornzuid (bron).
27
Startthema 2017-2018
28
Startthema 2017-2018
3. Lezen Jacobus 2:21-25
‘22 U ziet hoe geloof en handelen daar hand in hand gaan, en hoe het geloof vervolmaakt
wordt door de daden. 25 Werd niet ook Rachab, de hoer, rechtvaardig verklaard om wat ze
deed, toen ze de verkenners ontving en langs een andere weg liet vertrekken?’
Rachab liet de spionnen ontsnappen via de stadsmuur. Hieronder zie je een doolhof. Hoe kun
jij ontsnappen? De start is via de linkse toren.
Bron: www.leukekleurplaten.nl/print.php?img=e2ebbc248875026af250f83c6407a30d.jpg
Start
Einde
29
Startthema 2017-2018
Een kleurplaat voor de jongsten.
Rachab hield de deur van haar hart niet op slot. Ze verstopte de mannen van Israël.
30
Startthema 2017-2018
4. Lezen Mat 5: 1-10 Bergrede. Matheus 5:14 Julie zijn het licht in de wereld.
‘16 Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer
bewijzen aan jullie Vader in de hemel.’
Lichtgevend: Als je ’s avonds in donker op de snelweg rijdt kun je aan de verlichte
hemel en de verlichte hoge gebouwen een stad al van veraf zien. In het tekstgedeelte
van vandaag staat dat gelovigen samen een licht moeten zijn door wat ze in hun leven doen.
Gelovigen moeten ‘te zien’ zijn. Hoe doe je dat? Moeten we allemaal evangeliseren langs de
deuren of kan het ook op een andere manier? Weet jij iets waaraan anderen kunnen zien dat
je gelooft? En ook iets waaruit dat helemaal niet zou blijken?
Video en knutselwerkje Laat je licht schijnen.
https://clipart.gelovenisleuk.nl/index.php?/category/110
5. Lezen Lucas 19: 1-10 Hier vind je het verhaal over Zacheüs.
Weet jij wat voor beroep Zacheüs had?
Jezus zag Zacheüs staan. Jezus had belangstelling voor hem! Voor een geld afperser, een
gierigaard. Vandaag kun je hem vergelijken met Ebenezer Scrooge. Toen Zacheüs hoorde
wat Jezus hem te vertellen had, zat hij ineens niet meer vast aan zijn geld. Dat was niet
belangrijk meer. Hij besefte dat hij moest delen en wat een wonder... hij kon het ineens! Wat
moet dat fijn voor Zacheüs geweest zijn. Werkelijk een feest!
Hoeveel gaf Zacheüs wegen moet je alles weggeven?
Hoe voorkom je dat je jaloers wordt op wat een ander heeft?
31
Startthema 2017-2018
6. Lezen Spreuken 3:27
‘27 Onthoud een ander niet waarop hij recht heeft, terwijl je het hem geven kunt.’
Rebus:
Voor een jongere betekent weggeven niet langer meer dat je iets kwijtraakt. Het heeft eerder
de betekenis van ‘delen is vermenigvuldigen’. Door te delen laat je anderen genieten van wat
jij hebt ontvangen, zonder dat je bang bent dat je er zelf slechter van wordt.
In de samenvatting van de 10 geboden zegt Jezus iets wat eigenlijk op hetzelfde
neerkomt. Wat?
Als je het niet weet, zoek het dan maar op in Leviticus 19: 18b.
32
Startthema 2017-2018
Dit is een Sudoku puzzel met letters, die gaat als volgt: het diagram bestaat uit 81 vakjes, in
totaal dus 9 rijen en 9 kolommen van elk 9 vakjes. Het diagram van 9 X 9 is nog eens
onderverdeeld in blokjes van elk 3 X 3 vakjes. In elk vakje moet je één van de gegeven letters
invullen. Je moet de lege vakjes zo invullen, dat in elke rij, elke kolom en elk blokje ieder letter
slechts één keer voorkomt. De letters in de vakjes 1 t/m 11 is de oplossing. Veel plezier. (De
maker is Ina Rawée)
N
D
1
W
T
3
E
6
T
R
N
A
2
T
W
D
V
R
9
V
W
L
T
D
R
A
D
E
4
R
L
V
8
T
R
11
V
L
V
10
L
N
W
5
7
E
R
A
33
Startthema 2017-2018
7. Lezen: Filippenzen 2:1-11
Jezus, die de gestalte van God had, heeft zich ‘leeg
gemaakt’ en zich volkomen voor ons gegeven.
Daarom heeft God Hem verhoogt en mogen wij Hem
elke dag loven en in zijn spoor leven. En dat spoor is
niet ik-gericht maar houdt rekening met de belangen
van anderen.
Ben je VOL van jezelf? Of is er ruimte voor de ander?
Als we bidden zien we ook naar de ander om.
Trek je eigen hand om en knip het x2 uit in gekleurd
papier. Zet op een briefje voor wie je wilt bidden. Dit
bevestig je tussen de uitgeknipte handen.
Deze ‘Zoek de verschillen puzzel’ kun je vinden op www.gelovenisleuk.nl.
34
Startthema 2017-2018
Hieronder vind je nog een paar tips:
https://nl.pinterest.com/pin/231302130840466402/ (Zacheüs knutsel)
http://levangelisation.eklablog.com/zachee-activites-manuelles-a79202437
http://www.bijbelbios.nl/jericho-in-legotrailer/https://clipart.gelovenisleuk.nl/galleries/file_uploader/pdf/zacheus_en_jezus.pdf
Deze bijlage is los
te downloaden via:
www.cgjo.nl
35
Startthema 2017-2018
Bijlage 3: Relevante zondagen uit de catechismus








Vraag 5: Kunt u zich aan Gods wet houden? Nee, want ik ben van nature geneigd God en
mijn naaste te haten.
Vraag 8: Maar zijn wij dan zo verdorven dat wij geheel en al onbekwaam zijn tot iets
goeds en geneigd tot alle kwaad? Ja, tenzij wij door de Geest van God wedergeboren
worden.
Vraag 61: Waarom zegt u dat u alleen door het geloof gerechtvaardigd bent? Niet omdat
ik vanwege de waarde van mijn geloof God welgevallig ben, maar omdat alleen de
genoegdoening, gerechtigheid en heiligheid van Christus mijn gerechtigheid voor God
uitmaken, en dat ik die niet anders dan alleen door het geloof kan aannemen en mij toeeigenen.
Vraag 62: Maar waarom kunnen onze goede werken geen gerechtigheid voor God of een
deel daarvan zijn? Omdat de gerechtigheid die voor Gods gericht kan bestaan, geheel
volmaakt en in alle opzichten met de Wet van God in overeenstemming moet zijn, en ook
onze beste werken in dit leven onvolmaakt en met zonden bevlekt zijn.
Vraag 63: Hoe kan het dat onze goede werken geen enkele verdienste opleveren, terwijl
God ze toch in dit en in het toekomstige leven wil belonen? Deze beloning komt niet voort
uit verdienste, maar uit genade.
Vraag 64: Maar schept deze leer geen zorgeloze en goddeloze mensen? Zeker niet, want
het is onmogelijk dat iemand die door een oprecht geloof in Christus is ingeplant, geen
vruchten van dankbaarheid zou voortbrengen.
Vraag 86: Aangezien wij uit al onze ellende zonder enige verdienste van onze kant alleen
uit genade door Christus verlost zijn, waarom moeten wij dan nog goede werken doen?
Omdat Christus, nadat Hij ons met Zijn bloed heeft gekocht en bevrijd, ons ook door Zijn
Heilige Geest tot Zijn beeld vernieuwt, opdat wij God met geheel ons leven dankbaarheid
bewijzen voor Zijn weldaden en Hij door ons geprezen wordt. Verder, opdat ieder voor
zichzelf door de vruchten verzekerd zal zijn van zijn geloof; en onze naaste door onze
godvruchtige levenswandel ook voor Christus gewonnen wordt.
Vraag 91: Maar wat zijn goede werken? Alleen die uit een oprecht geloof, volgens de Wet
van God, tot Zijn eer geschieden, en niet die op ons eigen goeddunken of menselijke
voorschriften zijn gegrond.2
Zwanepol, K., Campenhout van, C.H. Belijdenisgeschriften van de Protestantse Kerk in Nederland,
Heerenveen: Uitgeverij Protestantse Pers, 2009.
2
36
Startthema 2017-2018
Bijlage 4: Sketch
Sketch voor kinderen die rondom dit thema gebruikt kan worden.
Benodigdheden:
LEGO-catalogus (of catalogus van ander bekend speelgoedmerk)
Barbiepop
Deze bijlage is los
te downloaden via:
www.cgjo.nl
Rollen: Karel, Lisa, Papa
Op het podium is een huiselijke setting. We zijn in de woonkamer van LISA, KAREL en PAPA. De kamer
is leeg. Dan komt KAREL het podium op, druk lezend in een Legocatalogus.
KAREL: Kijk eens aan! Nieuwe raceauto’s! En o wow dat vliegveld is ook gaaf! (Bladert verder)
En kijk dit politiebureau dan! Supervet! (KAREL ploft op de bank en leest door)
LISA komt het podium op. Zij heeft een barbiepop bij zich.
LISA: (tegen de pop) Zo. Jij bent weer mooi. Even je kleren rechttrekken en je bent weer mijn
supermooie popje! (LISA gaat naast KAREL op de bank zitten)
KAREL: (tegen zichzelf) Ik ga denk ik sparen voor deze trein. Al is deze trekker ook wel mooi.
(Trekt nadenkend gezicht) Hmmm. Of toch deze boerderij? Ik vind die roze varkens ook wel
vet…
LISA: (tegen de pop) Wat zullen we gaan doen? Zullen we met Liesje of Hilde gaan spelen?
Vadertje en moedertje? Schooltje? Wat zeg je? (Houdt Barbie tegen haar oor) Je wil met de
Lego?
KAREL: (tegen zichzelf terwijl hij nog steeds in de gids bladert) Wat een boel mooie
gestapelde blokjes toch… En de poppetjes zijn veel mooier dan die (met vies gezicht)
barbies…
LISA: (heeft KAREL niet gehoord en praat nog steeds tegen de pop) Met de Lego? Nee toch?
Dat je steeds blokjes op elkaar moet drukken… (met vies gezicht) brrrr… Lego is stom!
LISA en KAREL kijken allebei op, de zaal in. Het is 2 seconden stil op het podium. Dan dringt
het door wat ze net allebei gezegd hebben.
KAREL: (kwaad) Lego stom? Die barbies bedoel je! Die kun je niet in elkaar zetten en er weer
wat anders van maken!
LISA: (ook kwaad) Mijn Barbie is niet stom! Het is de liefste van de hele wereld! Jou Lego is
pas stom! Dat slingert overal en ik val er elke keer bijna over!
KAREL: Dat komt omdat je steeds naar die pop van je loopt te kijken!
LISA: Ohhh! Echt niet waar! Jij bent gemeen!
Dan komt PAPA het toneel op.
PAPA: Wat is hier aan de hand?
37
Startthema 2017-2018
LISA: (met pruillip) Karel zegt dat mijn Barbie stom is!
KAREL: (stampvoetend) En zij zegt dat Lego stom is!
PAPA: En ik vind jullie stom!
LISA en KAREL kijken verbaast naar PAPA
PAPA: Ja, als jullie ruziemaken vind ik jullie niet zo leuk hoor!
KAREL: Maar zij begon!
LISA: Niet waar! Hij!
PAPA: En nu begin ik!
LISA en KAREL kijken weer verbaasd naar PAPA
PAPA: Waarom draaien jullie niet eens om? Lisa speelt met de Lego en Karel met de barbies.
LISA en KAREL: (tegelijkertijd) Neeeee!!!
PAPA: Nou dan wil ik dat jullie elkaar een beetje helpen.
LISA: Maar hoe dan? Ik wil niet met de Lego spelen!
KAREL: En ik niet met de barbies!
PAPA: Dat hoeft ook niet. Je kunt elkaar ook helpen door een beetje aardig voor elkaar te zijn.
Je hoeft niet alles leuk te vinden, maar dat is geen reden om elkaar uit te schelden.
KAREL: Ik hoef barbies dus niet leuk te vinden?
LISA: En ik Lego niet?
PAPA: Klopt! Aardig zijn is ook helpen!
KAREL : Dat wist ik niet. (Tegen LISA) Van mij mag je met de barbies spelen hoor!
Heb je een huis?
LISA: Een huis? Wat voor huis?
KAREL: Voor je barbies! Dat kan ik wel maken van Lego.
LISA: (blij) Echt? Wat gaaf! Kun je er ook een Barbie boerderij van maken? Met een huis en
een trekker?
KAREL: Dan doe ik er ook nog wat roze varkens bij. Want die zijn…
LISA en KAREL: (tegelijkertijd) … supervet!! (Lachen beide)
LISA, KAREL en PAPA gaan van het podium af.
38
Startthema 2017-2018
Bijlage 5: Kaartjes Pepermuntspel
Deze bijlage is los te downloaden
via: www.cgjo.nl
PEPERMUNTSPEL
Je mag 2 pepermuntjes uit
de pot pakken.
PEPERMUNTSPEL
Geef 1 pepermuntje aan de
oudste persoon in de
groep.
PEPERMUNTSPEL
Geef 2 pepermuntjes
Aan de persoon links van
je.
PEPERMUNTJES
Je krijgt 1 pepermuntje
van de persoon met de
meeste pepermuntjes.
PEPERMUNTSPEL
Deel je pepermuntjes met
de persoon die de minste
heeft, zodat jullie allebei
evenveel pepermuntjes
hebben.
PEPERMUNTSPEL
Leg 2 pepermuntjes uit je
eigen voorraad apart.
Deze mag je sowieso
houden!
PEPERMUNTSPEL
Geef 1 pepermuntje aan
de jongste van de groep
PEPERMUNTSPEL
Geef iemand uit de groep 1
pepermuntje
PEPERMUNTSPEL
Geef 2 pepermuntjes aan
de persoon links van je.
PEPERMUNTSPEL
Geef 2 pepermuntjes aan
de persoon rechts van je.
PEPERMUNTSPEL
Je mag 4 pepermuntjes uit
de pot pakken.
VRAAG:
Geef jij weleens iets weg?
VRAAG:
Wanneer heb jij voor het
laatst iets weggegeven?
VRAAG:
Wat zou je het moeilijkst
vinden om weg te geven?
PEPERMUNTSPEL
Geef 2 pepermuntjes aan
de persoon rechts van je.
VRAAG:
Wat is het mooiste cadeau
wat je ooit hebt gekregen?
VRAAG:
Wanneer ben jij voor het
laatst oneerlijk geweest?
VRAAG:
Wat geeft God allemaal
aan jou?
VRAAG:
Wat kun je het beste doen
als je iets hebt gestolen?
VRAAG:
Als je denkt aan Jezus, waar
wordt jij dan blij van?
VRAAG:
Wanneer heb jij voor het
laatst iets weggegeven?
39
Startthema 2017-2018
Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs
31 oktober 2010
Zacheüs
Ellen Zuijdwegt-Dronkers
Deze bijlage is los
te downloaden via:
www.cgjo.nl
Van dit verhaal is een schetsbord verhaal gemaakt
Dit is tekenen of schilderen terwijl je vertelt.
Dit kan heel eenvoudig aan de hand van de volgende aanwijzingen.
De kinderen vinden het prachtig!
Natuurlijk kunt u het ook gewoon vertellen.
Benodigdheden:
Een stuk behangpapier, verschillende kleuren waterverf uit een tubetje/fles, penselen.
óf een tekenbord en verschillende kleuren krijtjes.
Van te voren een gedeelte van de tekening maken (zie voorbeeld 1)
Op voorbeeld 2 zie je wat je er bij tekent terwijl je vertelt; dit wordt in het verhaal aangegeven
met de scheef gedrukte gedeelten tussen haakjes.
Je kunt zelf kijken welke kleuren je gebruikt. Zorg dat alles van te voren klaar ligt,
dat je er goed bij kan en de kinderen het goed kunnen zien.
Sta er niet voor als je tekent, maar probeer wat aan de zijkant te staan.
De tekeningen zijn eenvoudig, het is immers een schetsbord verhaal.
Let erop dat je éérst het stukje erbij tekent en dán pas vertelt wat het is.
Vaak reageren de kinderen er al op als ze zien wat het wordt.
Je krijgt dan leuke interactie.
De zin ‘draai je om’ is gemaakt van zgn. ‘ladderletters’.
Van te voren schildert/tekent u een gele balk met daarin, met rode verf/krijt, de lijnen van de
vakken. De ladderletters maakt u tijdens het verhaal af met rode verf/krijt.
Eventueel kunt u met dunne potloodlijntjes van te voren aangeven waar de strepen van de
letters moeten komen.
Gebruik 3 verschillende kleuren voor de personen uit dit verhaal.
Eén voor: Zacheüs, de mensen, Jezus.
Voorbeeld 1:
40
Startthema 2017-2018
Voorbeeld 2:
Inleiding
Leg eerst het begrip ‘Tollenaar’ uit aan de kinderen.
Dit kan d.m.v. een kort rollenspel.
Benodigdheden:




Zakje speelgeldmuntjes of echt muntgeld
Tollijst (zie bijlage)
Stok of bezem
Leeg bakje
Vraag de kinderen of ze weten wat ‘tol betalen’ is.
Wie is er wel eens door een tunnel of over een weg geweest waar je tol moest betalen?
Hoe ging dat?
Waarom moest dat?
Vroeger, in de tijd van Jezus, moesten de mensen ook tol betalen.
De Romeinse soldaten hadden mooie wegen aangelegd, dat kostte geld, daar moest je voor
betalen. Een tollenaar moest er voor zorgen dat het geld betaald werd en het aan de baas van
de Romeinse soldaten geven.
Geef een aantal kinderen wat muntjes.
Ga op een stoel zitten, houdt de stok vast aan het ene uiteinde en leg het andere uiteinde op
een stoel of tafel tegenover u. Deze ‘hefboom’ verspert de doorgang.
Vertel dat dit een weg is, iedereen die hier langskomt moet tol betalen
Roep één van de kinderen die u muntjes heeft gegeven bij u.
Zeg iets in de trant van:
‘Zo, ik zie dat jij langs deze weg wilt, je hebt een kruik bij je. Eens kijken wat er op mijn
tollijst staat wat je moet betalen.’
Bekijk de lijst zo, dat de kinderen het ook kunnen zien.
‘Ik zie het al. Je moet 2 munten betalen.’ (Op de tollijst staat 1 munt)
Het kind geeft 2 munten, je doet de stok omhoog, het kind kan doorlopen en weer op zijn
plaats gaan zitten.
41
Startthema 2017-2018
Ga verder in de trant van: ‘Ha, ha, op de lijst staat 1 munt, maar ik heb er lekker 2 gevraagd!
Leg 1 munt in het bakje. ‘Dit is voor de baas van de Romeinse soldaten’.
Stop de andere munt in je zak. ‘Die is voor mij’.
Herhaal dit een aantal keer en vraag telkens meer dan er op de lijst staat.
De kinderen merken direct dat dit niet eerlijk is.
Vraag de kinderen of de mensen die moeten betalen dit leuk vinden?
Waarom niet?
De tollenaar is niet eerlijk. Eigenlijk steelt hij het geld.
Niemand wil zijn vriend zijn, niemand vindt hem lief. Hij is een dief.
Verhaal
Ik ga jullie een verhaal vertellen over een tollenaar, luister maar.
A
Zacheüs telt zijn geld. Hmm, hij heeft weer lekker veel opgehaald vandaag.
Veel mensen kwamen langs de weg en hij kon weer heel wat geld vragen.
‘Huh’, Zacheüs zucht eens diep.
De muntjes rinkelen in zijn hand.
Leuk al dat geld. Daar heeft hij al veel mooie spullen van kunnen kopen.
Zijn huis ziet er prachtig uit, maar er komt nooit iemand bij hem op visite.
Hij heeft geen vrienden, niemand vindt hem lief.
‘Huh’. Zacheüs zucht nog eens.
Hij is heel rijk, maar niet gelukkig.
(teken Zacheüs, zonder armen) Hij loopt naar buiten.
Wat is het toch druk, wat lopen er veel (teken de twee mensen aan de rechterkant) mensen.
Zacheüs wil wel eens weten wat er aan de hand is.
Er komen nog meer (teken de drie mensen aan de linkerkant) mensen bij.
‘Daar komt Hij aan.’ roept er een.
Wie dan? denkt Zacheüs, wie komt er aan?
Het wordt steeds drukker.
De (teken de twee mensen ‘voor’ Zacheüs, zonder armen) mensen gaan voor Zacheüs staan.
‘Ja!, daar is (maak het woord ‘Jezus’ af) Jezus.’
Jezus? Zacheüs kijkt verrast. Komt Jezus er aan?
Zacheüs heeft al veel over Jezus gehoord.
Hij kan zieke mensen beter maken. Hij heeft gehoord dat Jezus wel in één keer 10 melaatse
mannen heeft genezen.
Ze zeggen dat Hij ook heel mooi kan vertellen.
Ze zeggen dat Hij de Zoon van God is.
Daar wil Zacheüs bij zijn, hij wil Jezus ook zien.
Maar de mensen staan voor hem. Zacheüs is maar klein, hij kan er niet overheen kijken.
Hij gaat op zijn (teken de voeten) tenen staan, hij rekt zich uit (teken zijn armen).
Hij probeert tussen de mensen door te kijken. Maar het lukt niet, hij ziet niets.
Misschien kan hij tussen de mensen door naar voren dringen.
Zacheüs probeert het. De mensen kijken achterom.
‘’t Is die tollenaar, die laten we er niet langs.’ brommen ze.
Ze (teken de armen van de mensen voor Zacheüs) duwen met hun ellebogen Zacheüs opzij.
Hij kan er niet langs.
42
Startthema 2017-2018
B
Wat nu? denkt Zacheüs. Straks loopt Jezus voorbij en dan heb ik Hem nog niet gezien.
Wat moet ik doen?
Zacheüs kijkt om zich heen.
Daar, in de verte, langs de kant van de weg staat een vijgenboom.
De (teken de onderste takken) takken groeien laag bij de grond, daar kan hij wel inklimmen.
Zo snel als hij kan rent Zacheüs naar de boom en (teken de voeten) klimt er in.
Hier heeft hij een mooi plekje, nu kan hij alles goed (teken het hoofd) zien.
(teken de bladeren van de vijgenboom terwijl je verder vertelt:) Er zitten veel bladeren aan
de vijgenboom. De bladeren zijn groot. Zacheüs kan zich er prachtig achter verstoppen.
Hij kan iedereen zien, maar niemand ziet hem! Dit is een heel goed plekje.
Kijk, daar komen de eerste (teken de mensen zonder armen) mensen al aangelopen.
En daar, daar… dát moet Jezus zijn!
Zacheüs kijkt goed, straks loopt Jezus onderlangs de boom voorbij en kan hij goed zien wat
voor iemand Jezus is.
Daar komt (teken Jezus, zonder linkerarm) Jezus aangelopen.
Maar wat is dat? Hij loopt niet voorbij de boom, maar blijft onder de boom stilstaan.
Jezus kijkt omhoog. Zacheüs schrikt. Heeft Jezus hem gezien?
(maak het woord ‘Zacheüs’ af) ‘Zacheüs’, zegt Jezus, ‘Kom vlug naar beneden, want vandaag
moet ik bij (teken de linkerarm van Jezus) jouw in je huis zijn.’
Wat? Hoort Zacheüs dat goed? Jezus kent hem bij zijn naam! Jezus weet wie hij is!
En…, en…, Jezus wil bij hèm in zijn huis zijn? Jezus wil bij hem op visite komen?
O, wat fantastisch!
Zo snel als hij kan klimt Zacheüs uit de boom, natuurlijk mag Jezus met hem mee naar huis!
De mensen die het zien (teken de armen) mopperen en zijn boos. ‘Zie je dat,’ zeggen ze
tegen elkaar, ‘Jezus gaat met een slechte man mee naar huis, met een dief! Hoe kan hij dat nu
doen!’
C
Maar Zacheüs is dolblij. Jezus gaat mee naar zijn huis!
Weet je wat, Hij mag blijven (maak het word ‘eten’ af) eten. Ja, dat is een goed idee.
(teken Jezus) Jezus en (teken Zacheüs) Zacheüs zitten samen aan tafel.
Hij heeft voor lekker (teken het eten) eten gezorgd.
Wat is Zacheüs blij dat Jezus in zijn huis is. Hij voelt hoeveel Jezus van hem houdt.
Hij hoorde de andere mensen wel mopperen. Zij vinden het niet goed dat Jezus bij hem is.
Ze vinden hem een slechte man, een dief.
Zacheüs denkt aan al die mensen die hij teveel geld heeft laten betalen.
Alle mooie spullen in zijn huis heeft hij van dat geld gekocht.
Dat is niet eerlijk. Eigenlijk hebben de mensen wel gelijk. Hij is een dief.
Jezus kent hem. Hij weet wat hij heeft gedaan en toch wil Jezus bij hem blijven eten.
Zacheüs merkt dat Jezus van hem houdt.
Ik moet veranderen, denkt Zacheüs. Zo kan het niet verder.
Ik moet me omdraaien naar God, ik wil bij Hem horen en doen wat Hij fijn vindt.
D
Ja, denkt Zacheüs, ik ga het (teken de tekstballon) vertellen. Dit moet Jezus weten.
(teken Zacheüs) Zacheüs gaat staan. ‘Here’, zegt hij, ‘ik zal de helft van alles wat ik heb
verkopen. Het (teken het geld) geld geef ik aan de arme mensen.
Als ik iemand teveel heb laten betalen dan geef ik (teken 4x) vier keer zoveel (maak het
woord ‘terug’ af) terug.’
43
Startthema 2017-2018
(teken Jezus) Jezus is blij. ‘Zacheüs’, zegt Hij, ‘jij hoort er ook bij. Ook tegen jou mag Ik
zeggen: (maak de ladderzin ‘draai je om’ af) Draai je om.
Kom terug bij God, Hij wil je vergeven en helpen het goede te doen.’
O, wat voelt Zacheüs zich blij. Jezus (teken het hartje) houdt van Hem en Zacheüs houdt van
Jezus.
Afsluiting
Geef, net als Zacheüs de kinderen die teveel hebben betaald bij het tol betalen bij de
inleiding, vier keer zoveel terug.
Geef de andere kinderen ook een muntje, zoals Zacheüs de armen geld gaf.
Zing een toepasselijk lied en haal het (speel) geld daarna weer op.
Zacheus (cd ZZZZZZing met ons mee – Kinderkoor De Bromvlieg’)
Ik ken een kleine tollenaar,
Zacheus is zijn naam.
Hij haalt geld voor de keizer op.
Best een mooie baan.
Als hij vijf munten halen moet,
vraagt hij er stiekem tien.
Vijf voor de keizer, vijf in zijn zak,
dat heeft niemand toch gezien.
Niet 1, 2, 3, 4, 5.
Maar 6, 7, 8, 9, 10.
Zacheus was een rijke man.
En toch was hij alleen.
De mensen hielden niet van hem,
want stelen is gemeen.
Ze waren bang en gaven dus,
alles wat hij vroeg.
Vijf voor de keizer, vijf in zijn zak,
dat vond hij wel genoeg.
Niet 1, 2, 3, 4, 5.
Maar 6, 7, 8, 9, 10.
De mensen waren erg verbaasd.
Zacheus kreeg bezoek,
hij at met Jezus en begreep:
wat ik doe is niet goed.
Ik ben een dief dat wil ik niet.
Dus stop ik er nu mee,
‘k geef alles terug,
nog meer dan dat.
Is dat geen goed idee,
Niet 1, 2, 3, 4, 5.
Maar 6, 7, 8, 9, 10.
Niet 11, 12 maar veel meer.
Dank U lieve Heer!
Dank samen met de kinderen dat Jezus van ons houdt. Ook wij mogen ons omdraaien en bij
God horen. Hij wil onze verkeerde dingen vergeven, we mogen opnieuw beginnen.
44
Startthema 2017-2018
Bijlage 7: Doosje ‘hoeveel kun jij missen?’
Deze bijlage is los
te downloaden via:
www.cgjo.nl
Stippellijn = vouwen
Doorgetrokken lijn = knippen
Dikke witte streep = knippen zodat er een gleuf ontstaat om het geld in te doen.
45
Startthema 2017-2018
Deze bijlage is los
te downloaden via:
www.cgjo.nl
Stippellijn = vouwen
Doorgetrokken lijn = knippen
Dikke zwarte streep = knippen zodat er een gleuf ontstaat om het geld in te doen.
46
Startthema 2017-2018
Bijlage 8: Hoe betrek je jongeren bij diaconaat?
Er zijn genoeg diaconale activiteiten te bedenken en te organiseren voor tieners en jongeren, maar hoe
zorg je ervoor dat ze daadwerkelijk mee gaan doen?
1. Bidden. Het kan cliché klinken, maar dat is het niet. Het gebed van een rechtvaardige is krachtig en
mist zijn uitwerking niet (Jacobus 5:16). Als wij jongeren willen motiveren en erbij betrekken om
diaconaal actief te zijn, dan is het noodzaak om zelf eerst te bidden. In het gebed mogen we de
jongeren, maar ook de ander waar de activiteit op is gericht, vertegenwoordigen bij God. We mogen
God vragen om een zegen zodat hij door hen heen Zijn liefde zichtbaar maakt.
2. Leg uit. Jongeren krijgen veel mee, maar snappen nog niet alles. Pubers hebben vaak een mening
over van alles, maar doorzien de achtergronden nog niet altijd. Jongvolwassenen doorzien al veel
meer, maar hebben minder levenservaring. Ze maken veel dingen voor het eerst mee en kunnen nog
niet terugvallen op eerdere ervaringen. Een diaconaal project kan daardoor voor hen zinloos of niet
nuttig lijken. ‘Waarom mensen ver weg helpen als het dichtbij ook zo ellendig is?’ Bij diaconale nood is
het goed om de achtergronden te laten zien.
3. Dankbaar werk Vertel (liefst uit eigen ervaring) dat een ander helpen niet alleen goed en nuttig is,
maar vaak ook dankbaar werk. Het bij een vrijwilligersactie voor Present schoonmaken van een toilet
die jarenlang niet gereinigd is, kun je geen leuke klus noemen. Maar toch heeft zelfs dat iets moois. Je
helpt de ander een beetje verder, ook al moet jij je neus dichthouden. Soms moet je zelf (even) afzien
om een ander vooruit te helpen. Leer ze te genieten van de dankbaarheid van anderen.
4. Laat ze zelf kiezen. Betrek jongeren vanaf de voorbereiding bij de activiteit. Dit begint al met de
keuze voor een activiteit. Geef jongeren ruimte om zelf te kiezen. Ze weten wat er speelt in de wereld
en zijn gewend (hoe moeilijk ze dat soms ook vinden) om zelf te kiezen. Iets wat ze niet boeiend
vinden, ‘swipen’ ze namelijk weg. Bijkomend voordeel is dat ze zichzelf verantwoordelijk gaan voelen
voor de activiteit. Laat je daarbij niet te snel leiden door de primaire reactie van jongeren. Reacties als
leuk, stom, stoer, suf, enzovoort kunnen gekleurd zijn door de peergroup waar ze deel van uitmaken.
Deze eerste reacties kunnen veranderen als ze betrokken raken en participeren in de activiteit.
5. Betrek ze in de voorbereiding. Het is ook belangrijk om samen voor
te bereiden waarbij jij faciliterend en als coach aanwezig bent. Overleg
regelmatig met jongeren, maar laat ze zoveel mogelijk zelf regelen en
doen. Jongeren kunnen heel veel zelf. Laat ze leren! Coach jongeren als
je merkt dat ze met iets in hun maag zitten en iets niet durven doen.
Geef voorbeelden hoe ze dat dan kunnen aanpakken, zonder het gelijk
uit hun handen te nemen!
6. Baken af. Wanneer het om iets nieuws gaat, kan de uitdaging te groot
lijken. Baken de activiteit daarom duidelijk met de jongeren af. Vertel ze
waar de grenzen liggen en geef duidelijke instructies. Jongeren
doorzien nog niet alles. Jongeren van nu houden van vrijheid, maar
vragen ook grenzen. Vertel ze dus waar die liggen. Zoek wel naar de balans: als je teveel inperkt,
hebben ze niet meer het idee dat ze zelf iets kunnen kiezen.
7. Fouten maken mag. Mag dat in jouw kerk/club? Ga er liefdevol mee om en praat er zo normaal
mogelijk over. Vertel ook over jouw fouten als dat nuttig is. Zorg er in ieder geval voor dat het niet een
‘dingetje’ wordt. Communiceer ook eerlijk naar de kerkenraad - en/of anderen die verantwoordelijk
zijn - wat er gebeurd is. Wijs de jongeren (zo nodig) op het feit dat fouten maken mag.
8. Sociaal. Tijdens de uitvoering is het belangrijk dat de activiteit een sociale belevenis wordt waarin
jongeren de mogelijkheid krijgen om wat ze meemaken ook te delen. Dat kan heel praktisch door het
delen van foto’s of filmpjes via social media. Daarnaast natuurlijk door als groep samen de activiteit uit
te voeren. En tenslotte door met elkaar te delen wat het met je heeft gedaan en wat je ervan hebt
geleerd.
9. Aanstekelijk. Verhalen van ‘echte’ mensen maken veel indruk op de jongeren van nu. Een doorleefd
verhaal zal jongeren stimuleren en motiveren. Probeer altijd eerst zelf de activiteit uit waar je jongeren
bij wilt betrekken. Je kan dan zelf vertellen wat je hebt meegemaakt.
10. Jezelf. Realiseer je dat jijzelf als begeleider/coach/jeugdleider een voorbeeldfunctie hebt voor de
jongeren. Vraag jezelf af wat jij met diaconaat en/of het project hebt. En wat je daarin uitstraalt naar de
jongeren.
47
Startthema 2017-2018
Diaconaat voor en met jongeren
Wil je naar aanleiding van dit onderwerp eens door praten met je jeugdleiders over wat jullie
hierin zouden kunnen doen? De CGJO denkt graag met je mee!
Geloofsopvoeding / opvoedingsondersteuning
Wil je een toerustingsavond, workshop of lezing organiseren rond opvoeding? De CGJO
heeft allerlei mogelijkheden om je daarbij te helpen!
Toerustingen voor je jeugdwerk
De CGJO heeft een breed aanbod aan trainingen. We kunnen een volledige avond verzorgen
inclusief bijpassende werkvormen.
Kerkenraadstraining
Speciaal voor kerkenraden heeft de CGJO een training ontwikkeld waarin we kijken naar de
verschillende generaties die in jullie kerk zitten en hoe je daar (beleidsmatig) mee om zou
kunnen gaan. Ook leuk voor een kerkenraadsweekeinde!
Een stapje verder...
Soms is een training van 1 avond niet genoeg en is er behoefte aan follow-up. In overleg kan
het CGJO maatwerk-trajecten verzorgen waarin we jullie langer begeleiden, zodat ook op de
langere termijn groei gewaarborgd wordt.
Training veilig jeugdwerk
Veilig jeugdwerk bespreekbaar maken in je gemeente kan lasitg zijn. Je kunt op vragen
stuiten of weerstand. Deze training helpt je daarbij. Een jeugdwerkadviseur van de CGJO
komt langs en vertelt over de achtergronden, geeft tips etc.
Check-up gesprek
Hoe staat jullie jeugdwerk ervoor? Met een van onze jeugdwerkadviseurs wordt jullie totale
jeugdwerk onder de loupe genomen: hoe staat het ervoor, wat gaat goed, waar liggen nog
kansen? Er worden zoveel mogelijk concrete aanbevelingen gedaan om jullie jeugdwerk te
versterken. Een mooie gelegenheid om met de jeugdraad of al jullie jeugdleiders eens stil te
staan bij de kwaliteit van jullie jeugdwerk. Neem gerust contact op voor meer info!
Contact
Adres: Lage Brink 64K, 7317 BG Apeldoorn. Tel: 055-3556257.
E-mail: [email protected]. Website: www.cgjo.nl
48