CLIËNTENRAAD WERK EN INKOMEN Aan : College Burgemeester en Wethouders Van : Cliëntenraad Werk en Inkomen Onderwerp : Advies brief tijdelijke aanvullende (inkomens-) ondersteuning 2015-2018 Datum : 11 november 2014 Geacht College, In de vergadering van 11 november 2014 heeft de Cliëntenraad Werk en Inkomen de brief van het College aan de Raad over de ” tijdelijke aanvullende (inkomens-) ondersteuning 2015-2018 besproken. De leden van de Cliëntenraad stellen vast dat er sprake is van een aanzienlijk versoberingspakket. Deze versoberingen omvatten: een groter beroep te doen op de eigen verantwoordelijkheid van klanten van de Stadsbank Oost Nederland; het invoeren van een drempelbedrag bijzondere bijstand; aanpassen werkwijze bewindvoering; aanpassen werkwijze bijzondere bijstand huurschulden, en versoberen werkwijze formulierenbrigade door de inzet van vrijwilligers. Het Rijk stelt in het inkomensbeleid jaarlijks de hoogte van het sociaal minimum vast. Een belangrijk uitgangspunt van het College is dat dit in principe toereikend moet zijn om in het bestaansminimum van alledag te voorzien. Alleen bij bijzondere omstandigheden kan een beroep worden gedaan op tijdelijke aanvulling van het inkomen door de gemeente Enschede. Bij dit standpunt past ook het voorstel om een drempelbedrag voor de bijzondere bijstand in de vorm van eigen risico in te voeren. Daarnaast constateren wij dat in de nieuwe regelgeving vanwege het Rijk de speelruimte bij de uitvoering voor de gemeente is verminderd. Een ander belangrijk uitgangspunt bij het uitwerken van dit uitvoeringsprogramma is de doelstelling “financieel duurzaam solide”: uitkomen binnen de gestelde budgetten. Dit is zeer belangrijk gezien de slechte financiële situatie van de gemeente Enschede. Verhoging van het budget voor aanvullende inkomensondersteuning zou gaan ten koste van andere budgetten Bijvoorbeeld ten koste van programma’s die gericht zijn op het versterken van de economie of het verbeteren van de werkgelegenheid. We vinden dat het hebben van werk, voorzien in eigen bestaan-, de beste weg is om armoede tegen te gaan. De gehanteerde uitgangspunten en gemaakte keuzes hebben als gevolg dat de uitvoering van de bijstandswet en de aanvullende inkomensondersteuning alleen maar zeer sober 1 kunnen zijn. Voor onze advisering is dit een gegeven. In het hierna volgende gaan we op enkele onderdelen in. Allereerst willen we noemen dat de Cliëntenraad instemt met het feit dat uw College door wil gaan met de budgetsubsidies aan de aangegeven particuliere, kerkelijke en maatschappelijke organisaties. Deze maken gebruik van de hulp van veel vrijwilligers en door het toekennen van relatief bescheiden subsidies door de gemeente wordt een relatief groot effect bereikt bij armoedebestrijding via deze organisaties. Meer eigen verantwoordelijkheid staat centraal in de brief aan de Raad over de Tijdelijke Inkomensondersteuning 2015-2018. Meer verantwoordelijkheid leggen bij de burger sluit aan bij andere thema’s zoals de Zorg en Werk. Het ligt dan ook in de lijn dat ook bij de gemeentelijke inkomensondersteuning meer van eigen verantwoordelijkheid van inwoners wordt uitgegaan. Mensen helpen om de zelfredzaamheid te vergroten vinden we dan ook een goed uitgangspunt. Aandacht en hulp moeten ons inziens altijd blijven voor die inwoners in onze gemeente die niet in staat zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen. We zijn van mening dat het hebben van problematische schulden, het niet meer kunnen betalen van de vast lasten, de participatie in de weg staat. Het voorkomen van schulden vinden we dan ook van essentieel belang. Een voorbeeld van dit nieuwe (preventieve-) beleid is een proefproject om huurschulden en betalingsachterstand van de zorgpremie te voorkomen, dit in samenwerking met Menzis en de Woningcorporaties. Ook met het selectief,- lang niet elke burger in onze gemeente met een uitkering heeft dit namelijk nodig,doorbetalen van huur, gas, water, elektra en de zorgpremie, kunnen schulden worden voorkomen. Dit initiatief kan op onze instemming rekenen. De Cliëntenraad stemt ermee in om de eerste twee maanden van een huurachterstand voor rekening van huurder en verhuurder te laten komen. Wij vinden overigens dat als huurder en verhuurder over de eerste twee maanden van een huurachterstand niet samen tot een oplossing komen dit niet mag leiden tot gedwongen huisuitzettingen van gezinnen met kinderen. Mede op basis van aanbevelingen van de Kinderombudsman wordt ouders met een smalle beurs de mogelijkheid geboden een beroep te doen op het kindpakket. Dit pakket voorziet kinderen in armoede van ten minste de meest noodzakelijke behoeften, aangevuld met zaken waarmee zij kunnen meedoen in de samenleving. Over de toegankelijkheid van dit gebundelde pakket wil het College breed communiceren: het moet eenvoudig aan te vragen zijn en rechtstreeks ten goede komen aan het kind. De Cliëntenraad Werk en Inkomen steunt dit voorstel. Ook de uitbreiding van het collectief zorgpakket van Menzis met een speciaal zorgpakket voor chronisch zieken en gehandicapten krijgt onze instemming. Voor wat betreft de inzet van vrijwilligers bij de Formulierenbrigade, ter vervanging van de beroepskrachten, zijn wij van mening dat de kwaliteit en de kwantiteit van de dienstverlening 2 dient te worden gewaarborgd. Immers, voor veel burgers is het moeilijk de weg te vinden in het land van belastingen, uitkeringen en toeslagen. Dit onderdeel willen we graag kritisch blijven volgen. Het sluit wel aan bij het beleid van gebruik maken van organisaties met vrijwilligers. We hebben begrepen dat 2015 een overgangsjaar is voor wat betreft het gefaseerd inzetten van vrijwilligers. We willen graag medio 2016 een evaluatiemoment “inbouwen” en toetsen of de kwaliteit van de huidige Formulierenbrigade met vrijwilligers wordt gewaarborgd. Dit is onze reactie op uw voorstellen aan de Raad voor de tijdelijke aanvullende (inkomens-) invoering ondersteuning 2015-2018. We blijven de van de versoberingsmaatregelen nauwlettend volgen. Indien er zich in de uitvoering knelpunten voordoen, die inwoners in onze stad onevenredig zwaar treffen, dan vernemen we dit graag tijdig van uw College. Namens de Cliëntenraad Werk en Inkomen, B. Heeringa, voorzitter. 3