PowerPoint-presentatie - Vakblad De Hypotheekadviseur

Hypotheek en inkomensrisico’s
Marjol Nikkels-Agema
Hypotheek en inkomensrisico’s
• Kunt u zelf met zo’n € 500,- minder inkomen in de
maand uw hypotheek blijven betalen?
Budgettering
NU
Bij ww / a.o.
inkomsten
(netto) loon/uitkering
€ 2.300,-
€ 1.700,-
uitgaven
Vaste lasten
Reserveringsuitgaven
Huishoudelijke uitgaven
€ 1.400,€ 300,€ 600,-
€ 1.400,?
€ 300,- ?
Vraag
•
Hypotheeknemer stelt overlijdensrisicoverzekering
veelal verplicht, maar geen arbeidsongeschiktheidsof werkloosheidsverzekering?
 Is er sprake van onderschatting bij de hypotheeknemer
omtrent de financiële gevolgen van werkloosheid of
arbeidsongeschiktheid?
 Of is er sprake van onderschatting van het risico bij uw
klant?
Werkloos / arbeidsongeschikt
•
Werkloosheidsrisico
 > 100.000 ontslagzaken op jaarbasis
•
Arbeidsongeschiktheid (WIA-normen)
 Ca. 6.000 personen per jaar in de Inkomensvoorziening
Volledig Arbeidsongeschikten (IVA)
 Ca. 16.000 personen per jaar in de Werkhervatting
Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA)
 Bijna de helft van de WIA-aanvragen, krijgt geen WIA! Geen
passende arbeid beschikbaar = werkloosheidsrisico.
Aantal ontslagzaken: >100.000 per jaar
Minder aanvragen
via CWI
2004: 90.000
2006: 49.000
2007: 27.000
Kantonrechter
jaarlijks > 50.000
Redenen ontslag via CWI
•
Ruim 60 % o.g.v. bedrijfseconomische redenen
 Werkloosheid is conjunctuurrisico
•
Bijna 30% > 2 jaar ziek - arbeidsongeschiktheid
•
10% overige redenen zoals disfunctioneren,
regelmatig ziekteverzuim etc.
Werkloos en dan …
•
Weet uw klant hoe lang er recht is op een WW en
hoe hoog zijn eventuele WW is?
•
Werkloosheidsdekking bij woonlastenverzekering is
veelal beperkt tot duur dat er WW recht is ….
•
Enige zekerheid is ‘andere baan vinden’
Recht op uitkering Werkloosheidswet
Recht op WW-uitkering indien:
• werknemer verplicht verzekerd is
• werknemer werkloos is
• de 26- uit 36 weken-eis (geeft recht op 3 mnd WW)
------------------------------------------------------------------• arbeidsverleden ‘4 uit 5- eis’ (verlenging na 3 mnd)
Basiskennis Sociale Zekerheid - Marjol Nikkels
9
Werkloosheidswet per 1 oktober 2006
•
Behalen wekeneis: tenminste 3 maanden WW
 1e 2 maanden 75% en daarna 70% van (max) dagloon
•
Verlenging duur bij behalen van de jareneis
 Verlenging is afhankelijk van duur arbeidsverleden
 Elk jaar arbeidsverleden geeft recht op 1 maand WW (dus bij
28 jaar arbeidsverleden is er 28 maanden WW)
 Max. verlenging is 35 maanden (dus maximum duur WW = 38
maanden)
Basiskennis Sociale Zekerheid - Marjol Nikkels
10
Privatisering van de WW?
 Succes van de financiële prikkels binnen de WIA
wordt doorgetrokken naar de WW
 Kortere WW-uitkering (betaald door werkgever) en
daarna levensloopspaarpot?
 Premiedifferentiatie in de WW: werkgever wordt
beloond voor succesvolle re-integratie
WAO-instroom versus WIA-instroom
•
WAO-instroom



•
jaar 2002: 107.000
jaar 2003: 89.000
jaar 2004: 59.000
WIA-instroom is verder gedaald tot ruim 20.000
personen op jaarbasis
Financiële prikkel van de WIA
Kernverschil zit in de financiële prikkel:
bij de WIA is werken lonend gemaakt
Alle partijen hebben voordeel indien werknemer
werkt conform zijn arbeidsvermogen
Wie is arbeidsongeschikt?
•
Marco, boekhouder, raakt verlamd aan beide benen, oud
inkomen € 30.000,-. Kan volgens UWV boekhouder blijven
•
Piet, winkelverkoper van technische producten, raakt verlamd
aan beide benen, oud inkomen € 30.000,-. Kan volgens UWV als
senior-telemarketeer € 20.000 verdienen
•
Henk, accountmanager bij verzekeraar, raakt verlamd aan
beide benen, oud inkomen € 40.000,-. Kan volgens UWV nog
administratief medewerker worden (loon € 20.000)
15
Volledig en duurzaam a.o. (IVA)
•
Hoogte uitkering IVA: 75% van (max) dagloon tot
65-jarige leeftijd
•
Max. IVA uitkering = 75% van € 46.205 = € 34.654
Basiskennis Sociale Zekerheid - Marjol Nikkels
16
WGA (> 35% arbeidsongeschikt)
Eerst: WGA loongerelateerde uitkering (incl. WW dekking)
Daarna: WGA loonaanvulling of WGA vervolguitkering
Twee groepen:
 Volledig maar niet duurzaam – na WGA loongerelateerde
uitkering geldt nog altijd WGA loonaanvulling
 Gedeeltelijk arbeidsgeschikten – WGA loonaanvulling bij
voldoende werken anders lagere WGA vervolguitkering
Norm voldoende werken = 50% van resterende
verdiencapaciteit
Bij onvoldoende werken: minder dan
bijstandsniveau!
•
•
WGA  hoogte vervolguitkering is afh. van
‘voldoende werk’ = werkloosheidsrisico
Indien nieuw loon < 50% van rest. verdiencapaciteit
Mate van a.o.- % over minimumloon (€ 17.301,60)
35-45% 28%
= € 4.844
45-55% 35%
= € 6.056
55-65% 42%
= € 7.267
65-80% 50,75%
= € 8.781
Voorbeeld van Henk
•
•
•
•
•
Salaris voor ziekte (dagloon)= € 40.000
Resterende verdiencapaciteit = € 20.000
Arbeidsongeschiktheidspercentage = 50%
Henk = 39 jaar (arbeidsverleden is 21 jaar)
WGA-lgu  duur 21 maanden
Henk komt niet meer aan het werk
•
WGA loongerelateerde uitkering:
 1e 2 mnd
: 75% * € 40.000 = 30.000
 Daarna nog 19 maanden : 70% * € 40.000 = 28.000
•
Na afloop van de WGA lgu volgt de WGA vervolguitkering
(onvoldoende werken)
35% *€ 17.301 (min.loon) = € 6.056
Eventueel aanvulling op WGA vervolguitkering met Toeslagenwet
Henk vindt werk voor € 10.000
•
•
•
WGA loongerelateerde uitkering 1e 2 mnd:
 75% * (€ 40.000 - € 10.000)
= € 22.500
Daarna nog 19 maanden:
 70% * (€ 40.000 - € 10.000)
= € 21.000
Incl. loon: eerste 2 mnd € 32.500 en daarna € 31.000
Na afloop van de WGA lgu volgt de WGA loonaanvulling tot 65
jaar
 WGA loonaanv: 70%* (€ 40.000 - € 20.000)
= € 14.000
 Totale inkomsten incl. 10.000 loon
= € 24.000
Henk vindt werk voor € 20.000
•
•
•
WGA loongerelateerde uitkering 1e 2 mnd:
 75% * (€ 40.000 - € 20.000)
= € 15.000
Daarna nog 19 maanden:
 70% * (€ 40.000 - € 20.000)
= € 14.000
Incl. loon: eerste 2 mnd nog € 35.000 en daarna € 34.000
Na afloop van de WGA lgu volgt de WGA loonaanvulling (norm
voldoende werken is behaald) tot 65 jaar
 WGA loonaanv: 70%* (€ 40.000 - € 20.000)
= € 14.000
 Totale inkomsten incl. 20.000 loon
= € 34.000
De WGA bij niet werken
100%
75%
CAO
aanvulling
70%
Verplichting werkgever agv
WULBZ /
WVL
WGA
Loongerelateerde
uitkering
WGA Vervolguitkering
0%
1e jaar
2e jaar
Eventueel Toeslagenwet
(aanvulling tot sociaal minimum)
2 mnd
De WGA bij werken conform
verdiencapaciteit
100%
70%
40%
0%
CAO
aanvulling
Verplichting werkgever agv
WULBZ /
WVL
1e jaar
2e jaar
WGA Loongerelateerde
uitkering
WGA Loonaanvulling
Inkomen (conform resterende verdiencapaciteit)
2 mnd
Geen werk en later wel –
alsnog WGA loonaanvulling bij behalen
norm voldoende werken
100%
75%
CAO
aanvulling
70%
Verplichting werkgever agv
WULBZ /
WVL
WGA
Loongerelateerde
uitkering
2e jaar
Eventueel Toeslagenwet
(aanvulling tot sociaal
minimum)
WGA Vervolguitkering
0%
1e jaar
WGA
Loonaanvulling
2 mnd
Inkomen tenminste
50% van resterende
verdiencapaciteit
Inkomen Henk
100%, 50%, 0% benutten verdiencapaciteit
40.000
35.000
30.000
oude loon
25.000
20.000
loongerelateerde uitk.
(incl. loon)
vervolguitk. (incl.
loon)
15.000
10.000
5.000
0
100%
50%
0%
resterende verdiencapaciteit € 20.000
WGA hiaat verzekeringen
•
•
Aanvullende uitkering bovenop WGA
vervolguitkering (bij onvoldoende werken)
Bij Henk:
 Standaardhiaat: aanvulling tot € 14.000, Uitgebreid hiaat: aanvulling tot € 28.000,-
Let op: private verzekeraars zullen proberen
Henk aan het werk te helpen zodat zij niet
hoeven uit te keren
WIA-aanvulling binnen pensioenregeling
• Verzekering o.b.v. verzekerde bedragen
• Stel Henk heeft 10% van loon verzekerd
 10% van € 40.000 = € 4.000 verzekerd bedrag
• Uitkering = arbeidsongeschiktheidspercentage maal
verzekerd bedrag
 50% (arbeidsongeschiktheid) * € 4.000,- = € 2.000 uitkering
 Deze uitkering geldt ongeacht of Henk wel of niet werkt
Advies omtrent woonlastenverzekeringen
•
•
Is klant werknemer of zelfstandig?
Welke verzekeringen zijn er gesloten
•
•
Is woonlastenverzekering beste optie of juist private
‘AOV’?
Is er extra dekking nodig voor inkomens boven
dagloon?
Hoe is dekking bij situatie werkloosheid?
•
Kiezen voor wel of niet WIA-volgend?
•
 al dan niet via werkgever
 Klant heeft groot inkomensprobleem indien er geen baan is
gevonden binnen WW-duur
 Wat is verschil?
Arbeidsongeschiktheidscriterium
•
•
•
Beroepsarbeidsongeschiktheid
Passende arbeid
Gangbare arbeid (= WIA volgend)
 Let op: bij verzekeraars ook nog verschil in
definitie passende arbeid!
Aandachtspunten
woonlastenbescherming
Inkomens < modaal is instroomkans in WGA kleiner
Let op hoogte uitkering en uitkeringsduur
 pro rata uitkering bij gedeeltelijke a.o. is minder zekerheid
(risico is geen baan vinden)
Let op uitsluitingen in relatie met premie
Let bij koopsom op restitutie regeling
Inkomensrisico bij overlijden
•
•
•
Niet alleen voor kostwinner!
Is er een nabestaanden pensioen?
Is er een ANW hiaat bij personen geboren na 1
januari 1950?
 Op welk moment wordt het jongste kind 18 jaar oud? ANW
vervalt indien jongste kind 18 wordt
 Is partner < 65 jaar met laag inkomen  dan ANW hiaat
Hoogte ANW
Nabestaandenuitk.:
Halfwezenuitk.:
•
70% v. minimumloon
20% v. minimumloon
Nabestaandenuitkering is inkomensafhankelijk
 Vanaf een eigen inkomen van circa € 6.500 per jaar vindt er een
korting op de ANW-uitkering plaats en vanaf ca. € 26.000,inkomen vervalt uitbetaling ANW (=nuluitkering)
•
Verzorgenden van kinderen < 18 jaar hebben recht op de
halfwezenuitkering (deze is niet afh. van inkomen)
Volle wezen uitkering ANW
•
•
•
Indien beide ouders overleden zijn, hebben (de verzorgenden
van de) kinderen recht op een wezenuitkering
Deze uitkering is onafhankelijk van het inkomen van de
verzorgende
Uitkering is afh. van leeftijd van het kind
 Volle wezen tot 10 jaar = ca. € 333 bruto per maand
 Volle wezen tussen de 10 en 16 jaar: ca. € 500 bruto per maand.
Een volle wees die ouder is dan 16 jaar ontvangt ruim € 665 bruto
aan wezenuitkering
 De uitkering wordt verlengd tot 21 jaar indien persoon
arbeidsongeschikt is, studeert of samen met andere kinderen het
huishouden verzorgt
Voorbeeld uitkering ANW
•
•
•
Stel: Carla, 44 jaar, moeder van 2 kinderen van 10 en 8 jaar,
verliest haar man
Ze verdient € 10.000 euro op jaarbasis als (parttime)
receptioniste
Carla heeft recht op nabestaandenuitkering (70%) en de
halfwezenuitkering (20%) tot het moment dat haar jongste kind
18 jaar oud wordt
 Max. bedrag nabestaandenuitkering (2008) = € 1042,88 per maand
exclusief € 64,69 vakantiegeld
 Bedrag halfwezenuitkering € 240,23 exclusief € 18,47
Berekening inkomenstoets ANW
•
•
Carla verdient € 10.000 inkomen uit arbeid
Vrijstelling = 50% v. € 17.300 (bruto minimumloon) en 1/3 deel
van het bruto inkomen boven deze vrijstelling
Berekening vrijstelling:
• 50% * € 17.300 = € 8.650
• 1/3 deel bruto inkomen boven vrijstelling is (€ 10.000) minus
€ 8650 = € 1.350 * 0,33% = € 450,Totale vrijstelling : € 8.650 + € 450,- = € 9.100,Korting op nabestaandenuitkering is € 900,- op jaarbasis =
€ 75,- per maand
ANW voor Carla (2008)
•
•
•
•
Hoogte nabestaandenuitkering per maand = € 1.043 (exclusief
vakantietoeslag) minus korting € 75 = € 968
Hoogte halfwezenuitkering per maand = € 240
Totaal ANW = € 1.208 daarnaast heeft ze nog haar inkomen uit
arbeid van ca. € 771 (excl. vakantietoeslag) per maand. In
totaal heeft ze € 1.980 per maand (excl. vakantietoeslag)
Daarbovenop komt eventueel nog nabestaandenpensioen!
Tip
•
Laat uw klant ook bij een hoog eigen inkomen wel een
nabestaandenuitkering aanvragen
 De SVB (Sociale Verzekeringsbank) stuurt elke nabestaande < 65
jaar binnen 2 weken een aanvraagformulier toe (=automatische
gegevensuitwisseling tussen SVB en gemeente)
•
Het recht op de uitkering ontstaat nl. weer indien later het
inkomen daalt
•
Vraag: Waarom is ANW recht beter dan reguliere bijstand (Wet
werk en bijstand)?
Wet werk en bijstand
•
Acceptatieplicht tot arbeid!
Vermogenstoets Grensbedragen (2008):
 € 5.325,- voor een alleenstaande
 € 10.650,- voor een alleenstaande ouder
 € 10.650,- voor gehuwden gezamenlijk
Grensbedragen eigen woning
- € 44.900,- (grenzen kunnen worden aangepast)
Huis verkopen?
Inkomensrisico’s zijn groot! Klant kiest welke
zekerheid hij nodig vindt.
Woonlastendekking biedt zekerheid bij
arbeidsongeschiktheid, minder bij werkloosheid.
Overlijdensrisicoverzekering sluiten voordat het te
laat is!