Uitscheiding

Uitscheiding
5H
De lever
• Leverlobjes
• Aftakkingen:
– Poortader
– Leverslagader
– Galgang
– Leverader
De lever
• Via poortader en leverslagader bloed
toegevoerd
• De cellen van leverlobje produceren gal
• Via de galgang vervoerd naar de galblaas
De lever
• Breekt dode rode bloedcellen af
• Hierbij ontstaan afbraakproducten, zoals
galkleurstoffen
• Deze verlaten het lichaam via de ontlasting: geel
– bruine kleur
• Vrijgekomen ijzer wordt deels opgeslagen in lever
• Ook kalium, koper, vitamine A, B12 en D worden
hier opgeslagen
De lever
• Handhaaft glucose gehalte in het bloed
• Aminozuren kunnen worden omgezet:
Stikstofhoudende delen:
– niet-essentiële aminozuren gevormd
– Afbreken waarbij ammoniak vrijkomt wat in de
lever wordt omgezet in ureum  via bloed naar
nieren
De lever
• Worden plasma-eiwitten gevormd (fibrinogeen)
• Produceert niet-essentiële vetzuren uit andere
vetzuren, aminozuren of monosachariden
• Kan beperkte hoeveelheid vet opslaan
• Breekt cholesterol af en bouwt het op
• Ontgiftigt het bloed: via bloedbaan naar de
nieren
• Bepaalde gifstoffen niet uit bloed: worden
opgeslagen in lever. (kwik, arsenicum)
Nieren
• Nierslagader voert bloed met
afvalstoffen aan
• Huishouding afvalstoffen
(ureum), lichaamsvreemde
stoffen (medicijnen),
overtollig water en zouten
• Osmotische waarde constant
door zouten/water uit te
scheiden
Nieren
• Nierbekkens: verzamelen urine --> via
urineleider naar blaas
• In de nierschors en niermerg liggen per nier
wel 1 miljoen niereenheden
Niereenheid
• Wordt ook wel een nefron genoemd
• Bestaat voor het grootste deel uit een
nierbuisje
-In
de nierbuisjes wordt de
urine gevormd
-De nierbuisjes monden uit in
verzamelbuisjes
-Via de verzamelbuisjes komt
urine in de nierbekkens
terecht
Vorming van urine
• De slagader vertakt zich in kleine haarvaten
• Een deel van het bloedplasma wordt zo de
nierkapsels ingeperst
• Alleen hele kleine moleculen kunnen door de
wand van de nierkapsels heen: Ultrafiltratie
• Het vocht in de nierkapsels noemen we
voorurine. Dit bevat o.a. glucose, ionen en
ureum
Terugresorptie
• In de nierbuisjes en in de verzamelbuisjes
wordt de voorurine geleidelijk omgezet in
urine
• Water en andere nuttige stoffen worden
selectief uit de voorurine gehaald
• De cellen van de wand van de nierbuisjes
nemen deze stoffen op uit de voorurine en
geven ze aan het bloed af
• Dit gaan via actief transport!
Osmotische waarde
• Bij terugresorptie worden de stoffen niet
alleen terug het bloed getransporteerd, maar
ook naar het nierweefsel
• Hierdoor is de osmotische waarde van het
niermerg erg hoog
• Gevolg?