Moleculair en cellulair leveronderzoek Leverstamcellen WAT.... WAAROM? ... is een stamcel? Bruikbaar in celregeneratie of reparatie ‐ Bioartificial liver Stamcellen kunnen door celdeling aanleiding geven tot nieuwe stamcellen of gespecialiseerde cellen. Bijvoorbeeld, bloedstamcellen kunnen zich vernieuwen maar ook aanleiding geven tot rode en witte bloedcellen. ....een adulte stamcel? Haar ‐ Celtherapie Geneesmiddelenindustrie Darm Om het gebruik van laboratoriumdieren te verminderen Doel: Verschillende projecten: Het ultieme doel is de biologie van leverstamcellen te begrijpen zodat ze kunnen gebruikt worden in celtherapie bij de mens Isolatie en karakterisatie van leverstamcellen Bepaling van de leverstamcelhabitat (niche) Crosstalk tussen de niche en de stamcellen HOE? WAAR? Verschillende methodes om leverstamcellen te isoleren Karakterisering van de cellen in cultuur d.m.v PCR, Western blot, immunohistochemie/fluorescentie Celoppervlaktemerker MACS (Magnetic Activated Cell Sorting) Functie Activatiemodel FACS (Fluorescence Activated Cell Sorting) Specifiek dieet Normale lever Canal of Hering Zieke lever Leverstamcellen in cultuur Intralobular Bile Duct Intraportal Bile Duct Normale muislever. Cytokeratine‐19 kleuring 2: biliary tree; 3: bile duct; 4: gall bladder Transplantatie (hepatocyten, orgaan) Normale lever Genetisch Habitat Lever‐ stamcellen ? Dialyse Geneesmiddelen Intoxicaties Hepatitis Verlies van leverfuncties Bioartificiële lever Cirrotische lever Alcohol Leverstellaatcellen WAT? Leverstellaatcellen 5 – 8 % van totale levercellen Belangrijkste functie is opslag van vitamine A Cytoplasmatische uitlopers Obesitas WAAROM? Bij leverbeschadiging worden de stellaatcellen geactiveerd. Dit proces wordt gekenmerkt door: overproductie van extracellulaire matrix. Chronische schade leidt tot verstoring van normale leverstructuur en ‐functie. Doel: Begrijpen van het activatiemechanisme van stellaatcellen kan op termijn leiden tot de ontwikkeling van nieuwe behandelingen Vetdruppels Verschillende projecten: Epigentische regulatie van stellaatcelactivatie Transcriptionele regulatie van leverstellaatcel activatie in pathologische condities Rol van adipokines en insuline tijdens stellaatcelactivatie (NAFLD) Rol van het cytoskelet tijdens portale hypertensie WAAR? HOE? Verschillende technieken: •Isolatie van stellaatcellen uit muislever •Immunocytochemie •Immunohistochemie Perfusion Hepatocyten 1 SC1 . 2 3 Pump Pronase Collagenase Stellate cellculture Sinusoïdale endotheelcellen Leverstellaatcellen Ruimte van Disse Voor meer info: Prof. L. van Grunsven, CYTO, Gebouw D, gelijkvloers, lokaal 025B •RNA‐extractie, reverse transcriptie en real‐time PCR http://cyto.vub.ac.be/ •Eiwit extractie en western blot [email protected]