de pdf - A.S.R. Vermogensbeheer

Iwans blog
18 april 2017
Le Pen et Le Frexit!
De komende Franse presidentsverkiezingen kunnen bepalend zijn voor de toekomst van Frankrijk en
Europa. Marine Le Pen, die ernaar streeft Frankrijk uit de EU en de euro te halen, staat er in de
opiniepeilingen goed voor. Toch lijken financiële markten niet onder de indruk. Is dat terecht?
“Franse presidentsverkiezingen, best belangrijk”…?
“Europa. Best belangrijk”. Met die campagneslogan werden Nederlanders in 2005 gemotiveerd om zich
in een referendum uit te spreken voor of tegen een Europese grondwet. De uitslag was een duidelijk
nee, net zoals enkele dagen daarvoor in Frankrijk. Daarmee was de Europese grondwet van tafel. Nu,
twaalf jaar later, zijn de meningen over bestaansrecht en toekomst van de Europese Unie nog altijd
verdeeld, zowel in Nederland als in Frankrijk. Ook bij de komende Franse presidentsverkiezingen staat
dit thema prominent op de agenda. Zoals het er nu voorstaat, lijkt de strijd te zullen gaan tussen de
meest uitgesproken pro-Europese kandidaat, Emmanuel Macron, en de kandidaat die Frankrijk het liefst
zo snel mogelijk uit de EU zou zien vertrekken, Marine Le Pen.
Hoewel de standpunten van de meest kansrijke kandidaten ver uit elkaar liggen, lijken financiële
markten zich niet veel zorgen te maken over de uitslag. Op basis van de huidige opiniepeilingen is dit
ook terecht. Le Pen maakt weliswaar een goede kans om door te dringen tot de tweede ronde van de
presidentsverkiezingen, maar volgens alle peilingen zou zij het dan glansrijk afleggen tegen Macron.
Ook als in de tweede ronde niet Macron, maar François Fillon de tegenstander van Le Pen zou worden,
maakt zij volgens de huidige peilingen weinig kans. Economisch gezien is Fillon de meest
vooruitstrevende kandidaat. Hij wil een groot aantal economische hervormingen doorvoeren, waarbij
hij het VK van Margaret Thatcher als voorbeeld voor ogen heeft. Voor financiële markten zou dit op
termijn wellicht nog het meest gunstige scenario zijn, maar op dit moment lijkt het allemaal niet veel uit
te maken, zolang maar niet Le Pen president van Frankrijk wordt.
Frexit is geen Brexit…
In het (volgens de opiniepeilingen dus onwaarschijnlijke) scenario dat Le Pen toch president wordt,
staat er wel veel op het spel voor financiële markten. Le Pen heeft al aangekondigd als president te
zullen aansturen op een referendum over de vraag of Frankrijk wel of niet in de EU moet blijven. Mocht
dat referendum niet de gewenste uitslag opleveren (dat wil zeggen: vertrekken uit de EU), dan zal zij
opstappen als president. Als de Fransen voor een ‘Frexit’ zouden kiezen, zou dat een grote schok zijn
voor Europa, aanzienlijk groter ook dan de ‘Brexit’ waar de Britten vorig jaar voor hebben gekozen.
Waar de Britten sinds hun toetreding tot de EU in 1973 nooit al te veel enthousiasme voor het Europese
project hebben getoond, heeft Frankrijk al sinds de oprichting van de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal (EGKS) in 1951 een voortrekkersrol gespeeld in Europa. Bovendien zou Frankrijk bij
vertrek uit de EU ook de euro opgeven, wat waarschijnlijk het begin van het einde zou betekenen voor
de euro als Europese eenheidsmunt. Wat de gevolgen zouden zijn voor financiële markten is moeilijk in
te schatten, maar in ieder geval is dit geen geruststellend scenario.
1
Iwans blog
18 april 2017
…maar Le Pen is geen De Gaulle
Gelukkig lijkt de kans op een ‘Frexit shock’-scenario klein, zelfs als Marine Le Pen president zou
worden. Het lidmaatschap van de EU is vastgelegd in de Franse grondwet, en die kan alleen door een
absolute meerderheid van beide kamers van het parlement gewijzigd worden. Waar het president
Charles de Gaulle in 1958 (stichting van de Vijfde Republiek) en in 1962 (rechtstreekse verkiezing van
de president) nog wel lukte om de grondwet per referendum te wijzigen, is die sluiproute sindsdien zo
goed als dichtgetimmerd. Mocht Le Pen toch die route willen bewandelen, dan zal zij al snel het
parlement en het Constitutionele Hof op haar pad vinden. In beide kamers van het parlement heeft het
Front National van Le Pen nu minder dan 1% van de zetels. Het ingewikkelde Franse kiessysteem (een
combinatie van een meerderheidsstelsel voor de ‘Tweede Kamer’ en gedeeltelijke en indirecte
verkiezingen voor de Senaat) maakt het lastig voor het Front National om binnen afzienbare tijd een
meerderheid te halen. Daarnaast blijkt uit geen een enkele peiling dat een meerderheid van de
Fransen voor vertrek uit de EU en de euro zou zijn.
Op naar de volgende stop: Italië?
Al met al lijkt het terecht dat financiële markten zich weinig zorgen maken over een mogelijk
presidentschap van Le Pen. Na de Nederlandse verkiezingen van 15 maart zou daarmee een tweede
mogelijke bron van ‘politiek risico’ in verkiezingsjaar 2017 naar de achtergrond verdwijnen. Aan de
horizon doemt echter alweer een volgende horde op. In Italië worden uiterlijk in het voorjaar van 2018,
maar waarschijnlijk al eerder (in het najaar van 2017?) verkiezingen gehouden. De uitslag daarvan laat
zich op dit moment nog moeilijk voorspellen. Bovendien staat Italië er in financieel-economisch opzicht
beduidend slechter voor dan Frankrijk. Voor financiële markten alsnog weinig reden om rustig te gaan
slapen dus…
2
Iwans blog
18 april 2017
Disclaimer
Deze presentatie is samengesteld door ASR Vermogensbeheer B.V. en/of ASR Nederland
Beleggingsbeheer N.V., beide 100% dochter van ASR Nederland. ASR Vermogensbeheer staat onder
toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (“AFM”) te Amsterdam en beschikt over een vergunning
voor het beheren van beleggingsinstellingen op grond van art. 2:65 Wft. Het is ASR Vermogensbeheer
toegestaan om onder haar vergunning de volgende beleggingsdiensten te verlenen: het beheren van
een individueel vermogen, het verstrekken van beleggingsadvies en het ontvangen en doorgeven van
orders met betrekking tot financiële instrumenten. ASR Vermogensbeheer is opgenomen in het register
als bedoeld in artikel 1:107 Wft.
De inhoud van deze presentatie is gebaseerd op betrouwbaar geachte informatiebronnen. Er wordt
echter geen garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid, volledigheid en actualiteit van die
informatie, noch uitdrukkelijk, noch stilzwijgend. De verstrekte informatie is uitsluitend indicatief en aan
verandering onderhevig. Prognoses vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten.
Aan de inhoud van deze presentatie, waaronder eventuele berekende waardes en weergegeven
resultaten, kunnen geen rechten worden ontleend. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het
verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Alle copyrights en overige informatie in deze presentatie is eigendom van ASR Vermogensbeheer. De
informatie is alleen bedoeld voor bepaalde (ontvangende) partijen en is vertrouwelijk.
De in/via deze presentatie verstrekte informatie is geen aanbod, beleggingsadvies of financiële dienst.
De informatie is ook niet bedoeld om enig persoon of instantie aan te zetten tot het kopen of verkopen
van enig financieel product, waaronder rechten van deelneming in een beleggingsfonds, of tot het
afnemen van enige dienst van ASR Vermogensbeheer, noch is de informatie bedoeld als basis voor een
beleggingsbeslissing.
Voor de toepasselijke voorwaarden en risico’s van de in deze presentatie vermelde ASR
Vermogensbeheer beleggingsfondsen wordt verwezen naar de prospectussen, fondsvoorwaarden en
essentiële beleggersinformatie (EBI) van deze fondsen. Exemplaren hiervan en van de jaarverslagen
zijn verkrijgbaar via www.asrvermogensbeheer.nl, waar ook alle gegevens van ASR Vermogensbeheer
B.V. kunnen worden geraadpleegd.
3