Werving, selectie assessment

advertisement
Gedragsgericht
interview
Oog voor competenties en
talenten
itineris bvba
Houtestraat 9
3990 PEER
Tel.: 0474 97 51 62
Voor mens en organisatie
Werving – selectie – onthaal
als 3-luik
Werving
Selectie
Onthaal
Eerste dag/week/maanden
Introductie
Proefperiode
Loopbaanbeleid
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
1. Wervingskanalen
Naast klassieke kanalen (uitzendbureaus, krant…)
ook:
 Via intermediairen (doorverwijzers, Kanaalplus,
OCMW’s, …)
 Werkwinkels – VDAB
 Internet, linkedin,…
 Streekkrant
 Scholen
 Eigen medewerkers (via via)
 …
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2. Het selectiegebeuren
1.
2.
3.
4.
Eigen ervaringen
De kost van een verkeerde selectie
De selectieprocedure in je eigen organisatie
Communicatie en luister-vaardigheden als
sleutelcompetenties
5. Het gedragsgericht interview via de STARRmethode
6. Oog voor talenten
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.1. Eigen ervaringen (per 2)
Wat herinner je je van je eigen selectie?
Bv. het gesprek, de procedure, je eerste indruk…
Welke methode(s) gebruik je momenteel om
medewerkers te selecteren?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.2. De kost van een
verkeerde selectie






tijd
energie
geld (loon, administratieve kosten)
kwaliteit
kwantiteit
populariteit, imago
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.2. De kost van een
verkeerde selectie
HOE DEZE KOSTEN VERMIJDEN?
Effectiviteit selectiegebeuren =
Kwaliteit x Aanvaarding
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Foute selecties vermijden:
E=KxA
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Kwaliteit: Vermijd
beoordelingsfouten










Eerste indruk / selffullfilling prophecy
Aantrekkelijkheid en sekse
Invloed van functiewaarde
Overdracht van de selecteur
‘Halo’-effect
‘Horn’-effect
Gewicht van negatieve informatie
Angst voor de eigen positie
Overwaardering van zeldzame eigenschappen
Invloed van kandidaten op elkaar
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Aanvaarding verhogen?
 Zorg ervoor dat de kandidaat zich welkom voelt
 Maak wachttijd functioneel
 Beantwoord steeds alle sollicitaties binnen een
aanvaardbare tijd
 Vraag geen torenhoge tijdsinvestering van de
kandidaat (doorlooptijd procedure,
tijdsintervallen)
 Stel geen vragen die je in het CV
terugvindt, dus niet:
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Meten we wat we willen
meten?
TOP 7 voorspellende waarde:
1. Arbeidsproef, simulatie
2. Gestructureerd interview – ervarings/gedragsgericht
3. Ongestructureerd interview
4. Assessmentcenter
5. Referenties checken
6. Aantal jaren ervaring
7. Aantal jaren opleiding / interesses
Leeftijd blijkt geen enkele voorspellende waarde te hebben
BRON: Schmidt & Hunter, 1998
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Aanvaarding
 Interview als meest populair bij selecteur (>90%)
én kandidaat (hoge ‘sociale’ validiteit,
aanvaarding)
 Hoe hoger de validiteit, hoe groter de ‘opbrengst’
 Een gestructureerd interview is 20% meer valide
dan een ongestructureerd interview
 Praktische proeven zijn nog meer valide en als
goed opgesteld, ook aanvaard
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.3. De selectieprocedure in
jouw organisatie
Welk is jullie persoonlijke ervaring met
werving en selectie?
 Hoe pakken jullie het aan?
 Hoe dikwijls moeten jullie werven en
selecteren?
 Wat gaat vlot? Wat niet?
 Hoe ervaar je de gesprekken?
 Wat is het resultaat?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.3.1. De voorbereiding
 Wat willen we te weten komen? Bv.








Motivatie en ambitie
Gezondheid
Technische competenties (zie lijst)
Gedragsvaardigheden (zie lijst)
Focus, to the point
Proces bewaken (inhoud, timing)
Professioneel overkomen (aanvaarding!)
Objectief proberen zijn (kwaliteit!)
Beoordelingsfouten vermijden
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.3.2. Telefonisch onderhoud
 Probeer bepaalde competenties direct te
evalueren
 Taal, communicatieve vaardigheden
 Attesten (EHBO, …)
 Verzeker je van bepaalde breekpunten




Beschikbaarheid
Uurregeling
Mobiliteit
Werkvergunning
 Laat eventueel een inlichtingenblad invullen
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.3.3. Het diepte-interview
 Focussen op de belangrijke zaken die nog
onzeker zijn
 Het gesprek sturen, doorvragen, actief luisteren
 Jezelf voorbereiden
 Zorg ervoor dat het interview ‘gestructureerd’ is
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoezo gestructureerd?
Het interviewscript
1.
Introductiefase
1.1. Voorstelling van de selecteur(s)
1.2. Ijs-breken
1.3. Info over het verloop van het interview
2.
Informatiefase
2.1. Info over je organisatie
2.2. Gedragsgericht interview
2.3. Info over de functie
3.
Afrondingsfase
3.1. Bespreking arbeidsvoorwaarden
3.2. Toets interesse en vragen
3.3. Afspraken mbt verdere procedure
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
1.1. Voorstelling van de
selecteurs
 Naam, functie, mogelijke toekomstige relatie met
kandidaat
 Belang van psychologisch contract!
 Daarom ook: goede ontvangst
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
1.2. IJS-breken
 De interviewer speelt thuis
 Sociale afhankelijkheid
 Het woord geven aan de kandidaat
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
1.3. Info over verloop van het
interview
 Vertrouwen, openheid scheppen
 Van superioriteit naar meer gelijkwaardigheid
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.1. Korte info over de
organisatie
 Wat is bijgebleven uit bv. folder? Bijkomende info
gezocht? Waarvan kent de persoon de
organisatie? = motivatiepeiling
 Wat wil de kandidaat nog meer weten? Welk soort
vragen stelt hij?
 Missie, visie en waarden
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.2. Informatie over de
kandidaat
 inlichtingenblad
 Administratief (werkloosheidsperiode,
opzegtermijn, vergunningen…)
 Technische competenties
 Gedragscompetenties
 Specifieke informatie die relevant is voor de job
 Motivatie
 Eventueel vooraf: kandidaat laten nadenken over
relevante ervaringen waarin hij de competenties
gebruikt heeft
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.3. Informatie over de
functie
 Via de Socratische methode
“ Zeg me welke vragen hij stelt en ik zal je zeggen
wie hij is”
 Functiebeschrijving
 Locatie
 Uren
 Klantverwachtingen
 …
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
3.1. Bespreking
arbeidsvoorwaarden
 In eerste gesprek owv afstemming tussen
arbeidsvoorwaarden en verwachtingen kandidaat
 Opleiding, inwerkperiode, plaats tewerkstelling,
tussenkomst in kosten, secundaire
arbeidsvoorwaarden (bv. groeps- of
hospitalisatieverzekering…)
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
3.2. Nog interesse? Nog
vragen?
 Ruimte voor de kandidaat
 Wat spreekt je het meest/minst aan als je dit
hoort?
 Welke twijfels rijzen er?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
3.3. Verdere procedure
toelichten
 Duidelijke afspraken
 Termijn waarop beslissing wordt meegedeeld
 Volgende stappen in de selectieprocedure
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
2.4. Gedragsgericht interview
 Hoogste betrouwbaarheid en grootste validiteit
van alle interviewmodellen
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Kenmerken gedragsgericht
interview
 Verledengericht (veronderstelling: mensen
gedragen zich in de toekomst meestal zoals ze
zich in het verleden ook gedragen hebben)
 Steekproefaanpak (kandidaat kiest uit een
veelheid van ervaringen)
 Logische, vaste volgorde van stappen
 Selecteur bepaalt het interviewscript, kandidaat
de thema’s
 Kandidaat moet zich kunnen voorbereiden mbt
kritische succesfactoren
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Soorten vragen WWWWH
 Mijd gesloten vragen
 Open vragen bewijzen dat je luistert en scheppen
vertrouwen
 Mijd suggestieve vragen
 Mijd fantasiegerichte vragen (stel dat…hoe zou je
reageren)
 Vervang waarom-vragen door waardoor-vragen of
wat maakt dat…
 Vraag door
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Communicatietips: een
voorbereid M/V is er twee waard
 Durf stiltes laten werken (waarom vragen stellen
als je niet wacht op een antwoord?)
 Luister actief en geef luistersignalen
 Lees niets af, gebruik spreektaal
 Durf je gespreksstructuur even verlaten als je
interessante informatie hoort
 Gebruik pauzes om je eigen
gespreksvoorbereiding te bekijken
 Heb je voldoende info over een bepaald
onderwerp: stel er dan geen extra vragen over
 Check breekpunten goed af en als er echt
breekpunten zijn, rond dan ook het gesprek af
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
STAR-methodiek
Taak: wat werd er
verwacht?
Situatie: wat speelde er?
STAR
Actie: wat heb je
gedaan?
© 2016 Carine Drijkoningen
Resultaat:
wat was het effect?
Voor mens en organisatie
De S van situatie
 Situaties verkennen en zoeken
 Eerst heel impliciet en ongedwongen
 Hobby’s, studie, eerdere werkervaringen, wat maakt u trots,
gezin, ervaringen met leidinggevenden, …
 Later meer expliciet door gericht te zoeken
 Bv doorzettingsvermogen
 Vragen:
 Wat was de situatie? Welke en wat voor mensen waren
betrokken? Welke middelen? Welke voorgeschiedenis? Wat
speelde er tussen de mensen? Hoe was de werkomgeving?
Welke invloeden van buitenuit speelde er mee? Welke
persoonlijke kwaliteiten van wie speelden een rol?
 Er bestaan lijsten per competentie als hulpmiddel
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
De T van Taak
 De zoektocht naar de taak die betrokkene had in
dit verhaal
 Welke vragen:
 Welke taak had je in die situatie? Wat werd er van de
kandidaat verwacht? Wie verwachtte wat van de
kandidaat? Welke rol voerde de kandidaat uit?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
De A van actie
 De zoektocht naar de acties die de kandidaat
heeft ondernomen gezien de situatie en zijn rol
 Mogelijke vragen
 Wat heb je daadwerkelijk gedaan? Waren er mogelijke
alternatieven in je opgekomen? Wie heb je betrokken?
Wat bracht je ertoe zo te handelen? Met welke
bedoelingen ging je zo te werk?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
De R van resultaat
 Welke resultaten leverde de actie op?
 op KT, op LT
 technische, relationeel
 Was je hiermee tevreden?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
De R van Reflectie
 Terugkijken naar het gebeurde en zien wat men er
al dan niet uit geleerd heeft
 Mogelijke vragen
 Zou je diezelfde situatie opnieuw zo aanpakken? Wat
zou je zeker terug doen? Wat zou je veranderen? Wat
heb je er voor jezelf uit geleerd? Wie zou je anders
betrekken? Wat zegt dit over jezelf?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Een gesprek doen met twee?
Kans om te ontdubbelen…
Bij voorkeur werken met 2 aparte schema’s
(observatie en beoordeling scheiden)
1) Het observatieschema (doelstelling = registreren,
cf. videocamera)
2) Het beoordelingsschema
Owv minder kans op fouten, interpretaties,
vooroordelen owv beschrijving van concreet
gedrag
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Voorbeeld van een
observatieschema
Criteria
Notities
niveau 1
K
V
P
B
niveau 2
niveau 3
niveau 4
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Voorbeeld van een
beoordelingsschema
Criteria Gewicht Ruwe score Gewogen score
Z
1 2 3 4
K
V
P
B
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Uit onderzoek blijkt dat
90% van de mensen zich
zijn eerste werkdag
herinnert
Slechts 1 kans om een eerste
indruk te maken…
itineris bvba
Houtestraat 9
3990 PEER
Tel.: 0474 97 51 62
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
1. Medewerkers laten zoeken naar iets waar ze fier
op zijn dat ze dit gerealiseerd hebben – dit
bevragen a.d.h.v. de STARR-methodiek
S: situatie (Vertel er iets over, hoe was de context, wie was
betrokken…)
T: talent (wat werd er van je verwacht? Welk talent heb je
ingezet? Wat zegt dit over jou?)
A: Actie (wat heb je gedaan? ..)
R: Resultaat (wat heeft het opgeleverd?)
R: Reflectie (zie volgende pag.)
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
a) Wat zijn de talenten die aan bod kwamen?
b) Wat is er nodig om deze talenten meer te kunnen inzetten of
te ontwikkelen in de huidige job?
Maak desgevallend een flap met 4 vlakken:
a. Wat kan de persoon hiertoe zelf doen? (meer, minder,
anders)
b. Wat kan het team doen?
c. Wat kan de organisatie doen?
d. Wat verwacht hij/zij van de directe leidinggevende?
42
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
2. De kernkwadranten van Ofman als model om
kernkwaliteiten te benoemen en zelfs achter
valkuilen en ergernissen het positieve te zien
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Kernkwadrant (Ofman)
kernkwaliteit
valkuil
te veel van het
goede
-
+
negatief
tegenovergestelde
positief
tegenovergestelde
-
allergie
+
te veel van het
goede
uitdaging
44
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Kernkwaliteiten
Wat anderen in
mij bewonderen
Valkuil
Welk “verwijt” krijg ik regelmatig?
-
Te veel van het goede
Wat werkt mij
regelmatig op de
zenuwen bij
anderen?
© 2016 Carine Drijkoningen
-
Positief tegenovergestelde
Negatief tegenovergestelde
Allergie

Te veel van het goede

Uitdagingen en
groeikansen
Wat bewonder ik erg bij
anderen?
Voor mens en organisatie
Een voorbeeld
te veel van het
goede
daadkracht
-
+
Positief
tegenovergestelde
positief
tegenovergestelde
passiviteit
© 2016 Carine Drijkoningen
drammerigheid
+
te veel van het
goede
geduld
Voor mens en organisatie
Meer gevorderd..
ik
daadkracht
ingetogenheid
passiviteit
+
-
-
+
opdringerigheid
itineris bvba
Houtestraat 9
3990 PEER
Tel.: 0474 97 51 62
drammerigheid
+
-
-
+
geduld
initiatief
de ander
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
3. De vraag stellen voor welke totaal andere job
iemand zou kiezen…
3.1. Waarom?
3.2. Welke elementen hieruit kunnen ook in je huidige job?
OF: Als je binnen deze organisatie een andere job
mocht uitoefenen, welke zou dat dan zijn?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
4. Via de waarderende benadering op zoek gaan
naar energiegevers / talenten:
Discover
Dream
Design
Destiny
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Dromen en uitdagingen??
AI (waarderend onderzoek) vertrekt vanuit wat werkt i.p.v. van
datgene wat niet werkt. Basisidee is dat een organisatie
verandert in de richting van wat je onderzoekt. 4 fasen worden
hierbij afgewisseld:
1. DISCOVER: ontdekken en onderzoeken van het beste wat er is
2. DREAM: verbeelden van een gewenste toekomst
3. DESIGN: kiezen van richting en ontwerpen van stappen in de
richting van die toekomst
4. DESTINY: ondernemen van gerichte acties en in gang zetten van
de gewenste verandering
50
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
5. Via gedrag in crisissituaties (verborgen talenten
komen vaak naar boven in crisissituaties)






Denk eens terug aan een crisismoment.
S: Wat gebeurde er?
T: Hoe redde je je uit de situatie?
A: Welke acties ondernam je?
R: Welke talent kwam er in je naar boven?
R: Laat ons eens samen nadenken hoe we een context
kunnen creëren zodat je dit talent meer kan inzetten…
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
6. Door feedback te krijgen van anderen
 De methode van het ‘positief’ roddelen
 Een ‘afscheidsrede’ voorbereiden
 Een aantal gerichte vragen stellen, bv.







Voor welke projecten zou je graag gevraagd worden? Waarom?
Een goede vriend gaat een boerderij opknappen en vraagt jouw hulp.
Wat ga je doen? Waar ligt jouw talent?
Je moet een stagiair begeleiden op je werk. Welke talenten zet je in?
Neem eens iemand in gedachten die je bewondert. Welke
eigenschappen vind je in hem/haar bijzonder? In hoeverre heb je deze
bewonderenswaardige eigenschappen zelf?
Heb je een sport of hobby waarin één van je talenten tot uiting komt?
Waar schepten je ouders/grootouders vroeger over op als ze het over
jou hadden?
Wat zouden je kinderen/beste vrienden zeggen als ze je bestoefen?
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Hoe talenten boven water
krijgen?
7. Het verschil bespreekbaar maken tussen de
huidige en gewenste situatie m.b.t. het inzetten
van eigen talenten in de werkcontext
Bron: Luc Dewulf, Ik kies voor mijn talent
© 2016 Carine Drijkoningen
Voor mens en organisatie
Download