Taalzuivering ned tv

Klassieke werken
1. “Standaard ABN-gids” van P.C. Paardekooper
Kenmerken



Sterk normatief naslagwerk
Uitermate streng & conservatief
Neemt voornamelijk foute termen op als lemmata, maar ook correcte termen
waarover twijfel bestaat, worden vermeld
Gebruiksaanwijzing




Alle trefwoorden vet gedrukt
o Dialectwoorden
o Officiële Belgische termen
o Een ‘ABN-woord’ waarover bijzonderheden volgen
o Een begrip of woord dat een verwijzing krijgt naar een ander trefwoord
Romein gedrukt = dialectismen
Cursief = correcte, ‘ABN-woorden’
Betekenissen van woorden tussen aanhalingstekens
2. “Woordenboek voor correct taalgebruik” van S. Theissen, L.
Gehlen en J. Vromans
Kenmerken



Herwerking van het ‘ABN-woordenboek voor correct taalgebruik’, wat zelf een
herwerking is van Heidbuchels ‘ABN-woordenboek’
Normatief werk, maar minder streng & progressiever dan (1)
Veel nuancering qua frequentie, vb/ ‘minder gebr. voor’, ‘soms gebr. naast’,…
Gebruiksaanwijzing




Trefwoorden vetgedrukt
Trefwoord
o Gevolgd door juiste AN-woord (romein): trefwoord is geen AN
o Cursief in voorbeeld of uitdrukking: niet als AN beschouwd, wordt
gevolgd door corresponderende uitdrukking in AN (romein)
Trefwoord + label
o Minder gebruikelijk voor: meestal geen AN
o Soms gebruikt naast: beschouwd als AN, maar komt vooral voor in BE
o Correct naast: algemeen beschouwd als AN
Trefwoord of uitdrukking
o Met [B]/[NL]: correct, maar typisch BE/NL m.b.t. instellingen, enz.
3. “Correct taalgebruik” van Penninckx, Buyse & Smedts
Kenmerken


Eerste versie in 1980 (Buyse & Penninckx)
Normatief werk, maar minder streng & progressieven dan (1)


Correct: ‘De taaluitingen die momenteel in het gehele Nederlandse
taalgebied als algemeen gangbaar worden beschouwd’
o Momenteel: taal is niet onveranderlijk
o Het gehele taalgebied: dialecten & regionale taalvormen worden
uitgesloten
o Algemeen gangbaar: bepaald door de ‘spraakmakende
gemeenschap’ (= media, overheid & bedrijfsleven)
Specifiek Vlaamse fouten => veel aandacht aan gallicismen
Gebruiksaanwijzing



Woorden met * altijd fout
Cursief: altijd correct
Andere gevallen: toelichting correct interpreteren
4. “Taalwijzer” van Paul Cockx
Kenmerken



Specifiek bedoeld voor VL om betekenisverwante woorden te onderscheiden.
Streeft geen exhaustiviteit na: gebaseerd op selectie van Cockx op basis van:
o Eigen ervaringen met ‘het taalgebruik van zijn studenten’
o Fouten die hij hoorde op radio & televisie
o Problemen die frequent werden voorgelegd aan de Raad voor
Taaladvies
o Frequente spellingsfouten (opgenomen zonder nadere uitleg)
Voorziet elk woord van bronnenmateriaal uit kwaliteitskranten,
gezaghebbende weekbladen en romans
Gebruiksaanwijzing





Alle trefwoorden/lemmata = standaardtaal + alfabetisch gerangschikt
Woorden met * zijn ook afzonderlijke trefwoorden
Tussen haakjes staan vaak foute termen of wendingen
Veel foute termen opgenomen in alfabetisch register achteraan, met
verwijzingen naar correcte termen en wendingen
Gelijk voor Franse termen
Recente werken
“Stijlboek” van Ludo Permentier (2de, herziene versie)
Kenmerken


Gebaseerd op (opgeschreven) regels van de schrijfstijl in ‘De Standaard’
Doel; leerboek & naslagwerk
o Journalistiek leerboek met informatie over genres, schrijfstijl,
vormgeving en typografie, zinsbouw, woordgebruik, spelling
o