Ouderenmis(be)handeling onder de loep Evelien Van Hauwaert (VLOCO) Wat is ‘ouderenmis(be)handeling’ ? We spreken van 'ouderenmis(be)handeling’ indien SO 55 jaar of ouder is SO een persoonlijke en/of professionele relatie heeft met de persoon die mis(be)handelt er sprake is van een vertrouwensrelatie SO geheel of gedeeltelijke afhankelijk is van de persoon die mis(be)handelt op financieel, lichamelijk, psychisch of sociaal vlak. Er kan ook sprake zijn van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid van de pleger naar slachtoffer toe SO lichamelijke en/of psychische en/of materiële schade lijdt de handeling (actief) of het nalaten van een noodzakelijke handeling (passief) zich éénmalig of herhaaldelijk voordoet ! opzet is geen vereiste (cfr. ontspoorde zorg) Vormen van ‘ouderenmis(be)handeling’ Er zijn 6 vormen van ouderenmis(be)handeling: Lichamelijke mis(be)handeling Seksueel geweld Psychische mis(be)handeling Schending van de rechten Financieel en materieel misbruik Verwaarlozing Complexe problematiek Woonsituatie slachtoffer 30% 25% 27% 27% 23% 20% 12% 15% 10% 5% 0% 6% 5% Woont het slachtoffer samen met de pleger? Complexe problematiek Kwetsbaarheden slachtoffer 37% 40% 35% Frequentie 30% 25% 20% 16% 10% 5% 0% 14% 13% 15% 4% 2% 4% 4% 3% 4% Complexe problematiek Wat kan er meespelen? Schaamte Loyaliteit Angst Wantrouwen naar hulpverlening (avow, 2010) 7 Aanpak: algemene principes Tempo van de oudere volgen Motivatie: “ wat is voor jou de beste oplossing?” Realistische doelstellingen Context betrekken: meerzijdige partijdigheid Multidisciplinair overleg Listel: zorgoverleg + e-zorgplan Wat doet VLOCO? Opdrachten van VLOCO: Sensibiliseren (preventief/proactief/eerstelijn) Deskundigheidsbevordering en expertiseontwikkeling Ondersteunen van hulpverleners Wetenschappelijk onderzoek Beleidsvoorbereidend werk Werkingsgebied: Vlaanderen Man-/vrouwkracht: 2 FTE (3 personeelsleden: een vormingsmedewerker, een hulpverlener en een beleidsmedewerker) Sensibilisering: Website Sensibilisering: Facebook Sensibilisering: Artikels Sensibilisering Vorming (op maat aan hulpverleners, ouderen, vrijwilligers, studenten,…) Netwerken Gerichte acties (mailing gemeentebesturen, voorstelling VLOCO op SEL-werkingen,…) Jaarlijkse studiedag: 15/06/2017 in Gent Aanwezigheid op beurzen Deskundigheidsbevordering en expertise-ontwikkeling Opvolgen van maatschappelijke tendenzen Partner in nationale en internationale projecten (Wedo, Daphné, D-SCOPE,…) Volgen van bijkomende vormingen/opleidingen Ondersteunen van hulpverleners Anonieme casusbespreking Informatie Advies Registratie ! Geen mandaat om zelf op te treden ! Doorverwijzen naar CAW, CGG, sociale diensten (OCMW, ziekenfondsen, politie…) op basis van sociale kaart ‘verdwaalde’ burgers: Hulplijn 1712 Klachten over WZC: woonzorglijn 078 15 25 25 Ondersteunen van hulpverleners Initiatief overlegplatform in West-Vlaanderen Protocolontwikkeling binnen de organisatie én binnen grotere samenwerkingsverbanden (vb, ZH Sint Maarten Mechelen, SEL Waasland…) Ondersteuning wetenschappelijk onderzoek RITI (VUB) http://users.skynet.be/fa286862/OMB/documenten/demo%20RITI.pdf Internationale projecten zoals WeDo (positieve zorg, charter, protocol) Daphne (train the trainer) D-SCOPE (kwetsbaarheid bij ouderen) Beleidsvoorbereidend werk Aanbevelingen vanuit het werkveld Deelname aan Stuurgroepen OMB (Waasland – Antwerpen(Mechelen/Boom/Lier; SEL Amberes, De Kempen) Jaarverslag Taskforce 1712 Mee betrokken in beleidsnota ‘Vlaams Welzijns- en Zorgbeleid voor ouderen’ van Min. Vandeurzen, alsook in de aanzet tot het Mantelzorgplan en het Dementieplan via de Ouderenraad Contactgegevens Vlaams Ondersteuningscentrum Ouderenmis(be)handeling Ooststraat 27 9620 Zottegem 078/15 15 70 (tussen 9u en 12u) [email protected] www.ouderenmisbehandeling.be 19