Klimaatverandering en instabiliteit. Gevolgen voor

Klimaatverandering en instabiliteit. Gevolgen voor Nederlandse handel
en investeringen (GI1)
Elke spreker kreeg een stelling voorgelegd. Het publiek werd eerst gevraagd op
deze stelling te reageren d.m.v. het omhoog houden van een groene (eens) of
rode (oneens) kaart. Vervolgens kreeg één van de panelleden het woord om de
stelling te verdedigen dan wel te ontkrachten. Na de toelichting van het panellid
was er ruimte voor discussie met het publiek.
De vijf stellingen:
[1] In Nederland hoeven we ons niet druk te maken over instabiliteit door
klimaatverandering elders
Het publiek stemde unaniem tegen de stelling. Louise van Schaik besprak de
relatie tussen klimaatverandering en instabiliteit, en hoe dit ook gevolgen heeft
voor Nederland. Ze benoemde daarbij specifiek het Planetary Security-initiatief,
dat is opgezet door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. In december zal de
tweede editie van de Planetary Security conferentie plaatsvinden. Hierbij zullen
denktanks, wetenschappers, beleidsmakers en de private sector in gesprek gaan
over de nexus tussen klimaatverandering en internationale veiligheid. Van Schaik
benadrukte niet alleen risico’s maar ook kansen te zien: klimaatbeleid is in feite
een vorm van conflictpreventie. Dit kwam ook terug in de discussie waar onder
andere de vraag werd gesteld of Instituut Clingendael ook kansinschattingen
maakt. Clingendael kijkt inderdaad naar de Economics of Planetary Security
(welke landen en hotspots zijn er) maar het blijft lastig om dit ook monetair uit
te drukken.
[2] Een snelle energietransitie ten behoeve van de implementatie van het
Akkoord van Parijs leidt tot financiële instabiliteit
De meningen over deze stelling waren sterk verdeeld. Maarten Vleeschhouwer
(zelf oneens met de stelling) kreeg het woord om het perspectief van de
Nederlandsche Bank (DNB) hierop nader toe te lichten. Vleeschhouwer gaf aan
dat hoe abrupter de transitie is, hoe onvoorspelbaarder deze zal verlopen. Maar
dat de transitie er komt is wel zeker en deze zal radicale aanpassingen vragen.
Het is zaak zo snel mogelijk met de transitie te beginnen om een geleidelijk en
voorspelbaar transitiepad mogelijk te maken. Dit is ook de belangrijkste
conclusie van het rapport ‘Tijd voor Transitie’ dat DNB dit jaar heeft uitgebracht.
Tijdens de discussie onderstreepte een van de auteurs van Tijd voor Transitie
vanuit het publiek het belang van het beprijzen van uitstoot.
[3] Klimaatverandering bedreigt de Nederlandse pensioenen
De zaal kleurde bij de stemming op deze stelling overwegend groen. Willemijn
Verdegaal was het zelf oneens met de stelling en legde uit hoe hard institutionele
investeerders, zoals MN, werken om de stelling te ontkrachten en
pensioengelden veilig te houden. Transparantie en het in kaart brengen van de
CO2-afdruk van de beleggingsportefeuille zijn daarvoor van groot belang. Net als
engagement, het als aandeelhouder beïnvloeden van het beleid van bedrijven.
Wat institutionele investeerders hierbij zou helpen is een duidelijke stip op de
horizon.
[4] Bedrijven die niet letten op klimaatrisico’s en kansen worden onaantrekkelijk
voor institutionele beleggers
Een stelling waarmee alle aanwezigen het eens waren. In een speerpuntenbrief
die Eumedion naar alle Nederlandse beursgenoteerde bedrijven heeft gestuurd
staat de impact van klimaatverandering op 1. In de discussie met Rients Abma
was vervolgens onder andere aandacht voor de vraag in hoeverre bedrijven
gevraagd wordt terug te kijken in de keten en werd ook gewezen op de eigen
verantwoordelijkheid van bedrijven, die niet alleen moeten wijzen naar de
overheid.
[5] De kansen van investeren in klimaatgevoelige gebieden wegen niet op tegen
de risico’s
De laatste stelling liet weer een gemengd beeld zien. Jaap Kwadijk was het zelf
oneens met de stelling. Voor Nederland zijn er zeker veel kansen: de rest van de
wereld ziet het Deltaprogramma als een groot experiment dat we met ons eigen
land aan het doen zijn. De opgedane kennis en expertise kan elders worden
ingezet. In de discussie kwam naar voren dat het belang van publieke
klimaatfinanciering door financiële spelers als beperkt wordt beschouwd, ook met
het leveragen van private financiering ben je er nog niet. Wat nodig is is een
hervorming van de financiële sector.