Euripides - WordPress.com

Euripides
ZIJN WERKEN NAAST DE MEDEA
Alkestis (438 v.Chr)
 Apollo heeft bewerkstelligd dat de koning van Thessalië, Admetos,






langer in leven kan blijven, mits hij iemand vindt die in zijn plaats
wil sterven.
Begin: Alkestis (vrouw van Admetos) heeft zich opgeofferd voor
haar echtgenoot en is dus stervende.
Alkestis had echter wel een laatste wens op haar sterfbed: Admetos
mocht niet hertrouwen.
Herakles verschijnt nog voordat Alkestis is begraven maar
Admetos verzwijgt dit.
Op de avond van de begrafenis komt er een bediende naar buiten
en klaagt bij Admetos dat Herakles dronken is en luide liederen
zingt. Wanneer Herakles ook naar buiten komt, besluit Admetos
Herakles de waarheid te vertellen.
Hierop besluit Herakles gelijk Alkestis te gaan redden.
Herakles komt terug met een zwaar gesluierde vrouw, hij vraagt of
Admetos haar onder zijn hoede wil nemen. Admetos twijfelt, maar
wanneer hij dan toch overstag gaat volgt de hereniging met zijn
vrouw Alkestis die door Herakles van de dood is ontworsteld.
Herakliden (± 430 v.Chr)
 Eurystheus (koning van Tiryns, die Herakles 12 werken





oplegde) wil na de dood van Herakles, Herakles’
kinderen doden.
De kinderen krijgen, samen met Herakles’ neef Iolaos,
bescherming van Demofon (koning van Athene).
Athene zal pas overwinnen als een maagd wordt geofferd
aan Kore (dochter van Demeter).
Een van Herakles dochters verklaart zich bereid die
maagd te zijn en zichzelf op te offeren.
Athene wint de strijd en Eurystheus wordt gedood op
aandrang van Alkmene (moeder van Herakles).
Hier is het koor (Atheense burgers) het niet mee eens.
Hippolytos (428 v.Chr)
 Theseus, zijn vrouw Faidra en zijn zoon van een andere moeder Hippolytos









verblijven in Trozen.
Hippolytos is een hartstochtelijk jager en vereerder van de kuise jacht godin
Artemis. Hij wijst de verering van Afrodite af.
Hierdoor wordt Afrodite ontzettend boos, en zij meldt in het proloog dat
Hippolytos hiervoor zal boeten.
Afrodite maakt Faidra uitzinnig verliefd op Hippolytos.
Faidra verklaart uiteindelijk haar liefde aan Hippolytos maar wordt resoluut
afgewezen.
Ondanks dat Hippolytos heeft gezworen dat hij het voorval niet verder zal
vertellen, pleegt Faidra zelfmoord uit angst dat hij zijn eed zou breken.
Theseus vindt zijn inmiddels overleden vrouw, met een brief waarin stond dat
Hippolytos haar had overweldigt.
Theseus vervloekt zijn zoon en vraagt zijn vader Poseidon om de vloek te
bewerkstelligen.
Hippolytos houdt vast aan zijn eed en kan zijn vader niet van zijn onschuld
bewijzen hierdoor wordt hij uit Trozen verbannen. Onderweg wordt hij
overvallen door een enorm zeemonster (Poseidon).
Als Hippolytos stervend wordt teruggebracht naar Theseus vertelt Artemis
Theseus de waarheid.
Andromache (± 425 v.Chr)
 Na de verovering van Troje is Andromache (weduwe van Hektor) slavin van







Neoptolemos (zoon van Achilleus) geworden, en heeft ze een kind van hem.
Neoptolemos’ vrouw Hermione (dochter van Menelaos), die kinderloos is, is
jaloers en probeert Andromache te doden als Neoptolemos een keer op weg naar
Delphi is.
Andromache verstopt het kind dan en verschuilt zichzelf bij het altaar van Thetis
(moeder van Achilleus).
Menelaos helpt Hermione en neemt zowel Andromache als haar kind gevangen
en geeft ze over aan Hermione.
Maar dan neemt Peleus (vader van Achilleus) Andromache en haar zoon in
bescherming.
Dan komt Orestes, aan wie Menelaos ooit zijn dochter had beloofd, en neemt
Hermione mee. Ook zweept hij de burgers van Delphi op Neoptolemos te doden.
Dan beveelt Thetis aan Peleus om Neoptolemos te begraven in Delphi, waarna
Peleus onsterfelijk wordt.
Thetis beveelt Andromache om naar Molossia te gaan en met Helenos (een
Trojaanse prins) te trouwen.
Hekabe (424/425 v.Chr)
 Hekabe, ex-koningin van Troje, is samen met andere vrouwen gevangen







in het Griekse legerkamp. De enige die ze nog over heeft is haar jongste
dochter Polyxena.
Maar de schim van Achilles heeft geëist dat Polyxena wordt geofferd op
zijn graf.
Vlak na de offering van Polyxena komt de Griekse heraut Talthybios
melden dat ze op bewonderenswaardige wijze was gestorven.
Hierna spoelt het lichaam van de jongste zoon van Hekabe, Polydoros
aan op het strand.
Hekabe dacht dat ze Polydoros in veiligheid had gebracht bij Polymestor
maar blijkbaar had Polymestor Polydoros vermoord.
Agememnon geeft Hekabe de toestemming om zich te wreken op
Polymestor als zij daartoe de kans ziet.
Hekabe krijgt hiertoe de kans en samen met de andere vrouwen maakt zij
Polymestor blind en vermoordt zij ook nog zijn twee zonen.
Polymestor, door zijn blindheid ziener geworden, voorspelt dat Hekabe in
hond zal veranderen en dat Agememnon vermoord zal worden door
Klytaimnestra.
Smekende vrouwen/Smekelingen (424/420 v.Chr)
 De Thebanen winnen een oorlog in Athene tegen de ‘zeven’




en weigeren hun aanvoerders een begrafenis toe te staan.
Het koor (moeders van de aanvoerders) komt, samen met
Adrastos (koning van Argos), naar Athene en smeekt
Aithra (moeder van Theseus) om een begrafenis voor de
gestorven ‘zeven’. Dan stemt Theseus ermee in.
Dan eisen de Thebanen het vertrek van Adrastos, en komt
er gevecht waarbij de Thebanen worden verslagen.
Op hun begrafenis werpt één van de weduwen, Euadne,
zich in het vuur om met haar man, Kapaneus, samen te
zijn.
Dan verschijnt Athena: Adrastos moet zweren Athene altijd
te beschermen. Ook zullen de zonen van de ‘zeven’ later
Thebe verslaan.
Elektra (422/416 v.Chr)
 Elektra is door Aigisthos uitgehuwelijkt aan een boer.
 Elektra’s broer Orestes, die niet door zijn eigen ouders was







opgevoed, komt samen met zijn vriend Pylades naar de boerderij
van Elektra ( de twee hebben elkaar nog nooit ontmoet ).
De boer doet open en nodigt Orestes om binnen te komen. De boer
gaat naar een herder voor wat voedsel voor de gasten.
Deze herder zegt dat hij Orestes heeft gezien.
Elektra is nu ook overtuigd en weet dat Aigisthos ergens in de
buurt een offer aan het brengen is. Orestes en Pylades gaan nu
samen op pad om Aigisthos te vermoorden.
Zodra ze bij de offerplaats zijn aangekomen, nodigt Aigisthos hen
uit om mee te offeren en vermoorden ze Aigisthos.
Hierna vermoorden Orestes en Elektra Klytaimnestra.
Na deze daden zijn ze ontzet van wat ze gedaan hebben.
Tenslotte verschijnen de Dioskouren, die voorspellen dat Orestes
na door de Erinyen te zijn achtervolgd in Athene wordt
vrijgesproken; Orestes moet Elektra uithuwelijken aan Pylades.
Herakles (± 415 v.Chr)
 Herakles is in de onderwereld Kerberos aan het halen. Zijn
familie (Amfityron, Megara en hun kinderen) zoeken bij
het altaar van Zeus bescherming tegen de usurpator Lykos.
 Herakles komt net op tijd terug om zijn familie te redden
en doodt Lykos.
 Dan verschijnt Iris (boodschapster van de goden) met
Lyssa (de personificatie van de waanzin) die Herakles, in
opdracht van Hera, waanzinnig maakt.
 Dan doodt Herakles zijn vrouw en kinderen. Als hij bij
komt wil hij zichzelf van het leven beroven, maar Theseus
weerhoudt hem hiervan en neemt Herakles mee naar
Athene.
1e trilogie
 Alexandros
 Palamedes
 Trojaanse vrouwen
Trojaanse vrouwen (415 v.Chr)
 Poseidon neemt afscheid van Troje, dat door toedoen van






Athena ten onder is gegaan.
Maar Athena blijkt weer vol van wrok jegens de Grieken sinds
een Griek Kassandra van haar beeld had weggesleurd; ze
spreekt samen met Poseidon af de Grieken op hun terugreis
met zware stormen te treffen.
Hekabe en de Trojaanse vrouwen klagen over hun leed en
vragen zich af wat er gaat gebeuren.
Talthybios komt Kassandra halen, die is toegewezen aan
Agememnon. Dankzij haar profetische gaven ziet Kassandra
dat zij een instrument van wraak zal worden.
Andromache meldt Hekabe dat Polyxena is overleden.
Dan komt Talthybios om te melden dat Astyanax (zoontje van
Andromache) dood moet.
Na het vertrek van Menelaos en Helena brengt Talthybios het
lijkje van Astyanax, liggend op het schild van Hektor.
Ifigeneia in Taurië (± 414 v.Chr)
 Hoewel de Grieken denken dat Ifigeneia is gestorven onder






het offermes, is ze eigenlijk gered door Artemis.
Hierdoor wordt zij priesteres van Artemis in Taurië en moet
ze alle Grieken die daar aan land komen offeren aan de godin.
Orestes, die nog steeds achtervolgd wordt door een paar
Erinyen, krijgt van Apollo de opdracht om het beeld van
Artemis in Taurië naar Athene te brengen.
Eenmaal in Taurië worden hij en Pylades overmeesterd door
een groep herders en naar Ifigeneia gebracht.
In het gesprek dat volgt, komen Orestes en Ifigeneia achter
elkaars identiteit en besluiten samen en met het beeld te
vluchten.
Ze krijgen het beeld op de boot van Orestes d.m.v. een slimme
list.
Athena grijpt nog op het laatste moment in zodat ze weg
kunnen varen uit Taurië.
Ion (± 413 v.Chr)
 Hermes vertelt dat Apollo ooit een kind, Ion, bij Kreousa (prinses van





Athene) heeft verwekt, dat te vondeling werd gelegd en nu
tempeldienaar is in Delphi.
Kreousa is getrouwd met Xouthos, maar ze zijn kinderloos en gaan
naar het orakel van Delphi.
Apollo probeert dan moeder en kind te herenigen, maar dit lukt niet
echt:
Xouthos begroet Ion dan als zijn zoon (Xouthos zou hem in een
feestelijke nacht hebben verwekt), maar heeft geen idee wie de moeder
is, wat Ion wil weten.
Kreousa verneemt dit van het koor (haar dienaressen) en wil Ion
vergiftigen, maar voor dit plan wordt ze tot de dood veroordeeld. Ze
vlucht naar het altaar en praat daar met Ion, waar ze de kleertjes ziet
waarin ze hem te vondeling heeft gelegd en begrijpt dat Ion haar zoon
is.
Dan komt Athena en voorspelt: Ion zal koning van Athene worden en
Kreousa en Xouthos zullen nog andere kinderen krijgen die, net als
Ion, stamvader zullen worden van grote geslachten.
Helena (412 v.Chr)
 Helena is nooit met Paris meegegaan en is nooit in Troje






geweest. De werkelijke Helena is door de goden naar koning
Proteus van Egypte gebracht.
Deze is echter gestorven en nu wil zijn zoon met haar
trouwen.
De Trojaanse oorlog is voorbij en Menelaos belandt op zijn
terugtocht in Egypte. Hij ontmoet Helena.
Hij wil niet geloven dat het Helena is totdat een matroos
meldt dat de schijn-Helena op mysterieuze wijze is
verdwenen.
De hereniging komt tot stand, maar haar huidige echtgenoot
wil Helena niet zomaar afstaan en hij wil Menelaos doden.
Helena schakelt de hulp van Theonome in, zieneres en zuster
van haar echtgenoot.
Tenslotte weten Helena en Menelaos te ontsnappen via een
ingenieuze list.
Foenicische vrouwen (± 409 v.Chr)
 Het koor (Foenicische vrouwen) verblijft op doorreis naar





Delphi in Thebe, waar de ‘zeven’ beleg slaan.
Eteokles bespreekt de situatie met Kreon en maakt zijn laatste
wil kenbaar.
Teiresias openbaart aan Kreon dat Thebe alleen gered kan
worden als Kreon’s zoon Menoikeus geofferd wordt. Kreon
weigert dit, maar Menoikeus offert zichzelf op door van de
muur te springen.
Tijdens de strijd beslissen de broers Polyneikes en Eteokles
tot een tweegevecht, maar ze sterven allebei. Iokaste (hun
moeder) pleegt zelfmoord.
Kreon (nu de nieuwe koning) verbiedt Polyneikes te laten
begraven en draagt Antigone (Eteokles’ weduwe) op om met
Haimon te trouwen.
Antigone weigert dit en gaat met Oidipous in ballingschap.
Orestes (±408 v.Chr)
 Orestes heeft zojuist op bevel van Apollo zijn moeder





Klytaimnestra gedood.
Hij wordt gekweld door wraakgodinnen en hoopt op de steun
van Menelaos. Menelaos belooft deze steun maar ziet hier
later toch van af.
Orestes en Elektra worden door de volksvergadering ter dood
veroordeeld; ze moeten die avond nog een eind aan hun leven
maken.
In een noodsituatie krijgen ze hulp van Pylades. Ze besluiten
wraak te nemen op Menelaos door Helena te doden; ook
gijzelen ze Hermione (dochter van Menelaos) als chantage
middel om de dood te ontlopen.
Als Menelaos dit alles merkt en Orestes met het zwaard op de
keel van Hermione ziet, verschijnt Apollo om verdere
escalatie te voorkomen.
En ze leefden nog lang en gelukkig
2e Trilogie
 Bacchanten
 Alkmaion in Korinthe
 Iphigeneia in Aulis