Kiezen Voor de Toekomst - Balans Gulpen

Algemene Beschouwingen
Balans Gulpen-Wittem
KIEZEN VOOR DE TOEKOMST
Geachte voorzitter,
Allereerst willen wij iedereen bedanken die betrokken is geweest bij de
totstandkoming van deze begroting. In het bijzonder de griffie voor de goede
ondersteuning.
De begroting, het politieke hoogtepunt van het jaar en de laatste algemene
beschouwingen voor de verkiezingen in maart 2014. De algemene
beschouwingen hebben wij als titel Kiezen Voor de Toekomst meegegeven
omdat Balans staat voor:
Kwalitatief goed, toegankelijk en bereikbaar onderwijs voor alle kinderen in alle
kernen. Recent hebben we de discussie gevoerd over de toekomst van het
basisonderwijs in Gulpen-Wittem. Terecht hebben ouders zich in deze
gemengd en duidelijk kenbaar gemaakt dat ze hierin partij zijn en hun stem
willen laten horen. Het Integraal Huisvesting Plan is van de raadsagenda
gehaald en er is afgesproken dat samen met ouders gekeken zou worden naar
de toekomst van het basisonderwijs in onze kernen, waarbij samenwerking
binnen en over de gemeente en landsgrenzen heen verkend zou worden. Wij
willen graag van de portefeuillehouder weten of er gesprekken hebben plaats
gevonden, met wie en wanneer de uitkomsten hiervan beschikbaar zijn voor de
raad. Wij wachten uw beantwoording af, maar mocht er te weinig schot in de
zaak zitten dan dienen wij hierover later een motie in. Kinderen groeien op en
ook dan moeten ze in Gulpen-Wittem terecht kunnen voor de vervolgstap, het
voortgezet onderwijs. Al jaren wordt gesproken over sluiting van het
Sophianum in Nijswiller en realisatie van een uni locatie in Gulpen. Wij maken
ons ernstige zorgen over de stilte rondom dit dossier. Wanneer sluiten de
deuren in Nijswiller, hoeveel geld is nodig voor de verplaatsing naar de locatie
in Gulpen en welke onderdelen van het VMBO blijven behouden. Wij vinden
dat het nu tijd wordt om op korte termijn helderheid te verkrijgen ook in
samenhang met een gemeenschapsvoorziening voor de kern Nijswiller.
1
Bij eerdere algemene beschouwingen dienden wij een motie in, waarbij we
gevraagd hebben om te onderzoeken of een combinatie van
bedrijfsverzamelgebouw en een gemeenschapsvoorziening opties zijn om een
goede invulling te geven aan het vrijkomende gebouw. We blijven van mening
dat uitvoering van onze motie een prima impuls zou zijn voor de leefbaarheid
in de kern Nijswiller, maar ook zou kunnen bijdragen aan het meer kansen
geven aan startende ondernemers in onze gemeente. Wij vernemen graag de
stand van zaken. Ook voor de nog leegstaande voormalige basisschool in Partij
zien wij mogelijkheden voor jonge startende ondernemers. Vaak lukt het niet
om een lening te krijgen om een pand in eigendom te verwerven of te huren.
Aan de andere kant kost de leegstand de gemeenschap geld omdat het gebouw
onderhouden moet worden. Daarom dienen wij een motie in. Wij willen van
het college weten wat de stand van zaken is met betrekking tot de verkoop en
of het college mogelijkheden ziet om het gebouw om niet ter beschikking te
stellen aan bijvoorbeeld een collectief jonge ondernemers die in ruil hiervoor
zorgdragen voor het onderhoud, waarbij koop op termijn tot de mogelijkheden
behoort.
Naast het onderwijs en kleinschalig ondernemen hebben ook ouderen onze
zorg en aandacht. Gezien alle toekomstige ontwikkelingen zullen ze steeds
langer zelfstandig blijven wonen. De ondersteuning hierbij van vrijwilligers en
mantelzorgers is onontbeerlijk. Als gemeente moeten we onze vrijwilligers en
mantelzorgers koesteren en maximaal ondersteunen, wat we onder andere
doen door de financiële ondersteuning van de vrijwilligerscentrale en het
steunpunt mantelzorg. Wij willen dan ook graag van u weten hoeveel vacatures
gemeld zijn bij de vrijwilligerscentrale, in hoeveel gevallen er een match is
gemaakt tussen vraag en aanbod, of en zo ja welke activiteiten worden gedaan
om met name jongeren te interesseren en hoeveel mensen uit Gulpen-Wittem
bekend zijn bij en gebruik maken van het aanbod van het steunpunt
mantelzorg. De drie decentralisaties zullen een nog groter beroep doen op
eigen kracht en het bevorderen van de zelfredzaamheid van onze inwoners.
Voor steeds meer zaken wordt de gemeente verantwoordelijk, maar er is
minder budget beschikbaar. Er moet dus meer met minder en dat vraagt een
goede balans tussen professionele en vrijwillige inzet. De pilot zelfsturing is
hierin een belangrijke eerste stap. De dorpscontactpersoon zou wat ons betreft
een goede en logische volgende stap zijn. De dorpscontactpersoon is de
kartrekker, de spin in het dorps web, de dorpsburgemeester, voor de
verschillende organisaties, initiatieven en burgers in het dorp.
2
De dorpscontactpersoon stimuleert dat er nieuwe initiatieven worden
ontwikkeld en uitgevoerd. Mogelijk is hiervoor bij de provincie subsidie
beschikbaar. Hiervoor dienen wij een motie in.
Balans is aandacht voor onderwijs, kleinschalig ondernemen, ouderen, maar
ook kwetsbare groepen in alle leeftijdsfasen. In deze tijd van economische crisis
is het voor een steeds grotere groep moeilijk om het hoofd boven water te
houden. In een aantal gevallen kan zelfs niet in de meest primaire
levensbehoefte voorzien worden. Deze mensen zijn genoodzaakt aan te
kloppen bij bijvoorbeeld de voedselbank, die gezien de toenemende vraag
steeds vaker nee moeten verkopen. In december vorig jaar heeft onze Raad
een incidentele bijdrage gedaan aan de voedselbank. Wij dienen vandaag een
amendement in om te komen tot een structurele bijdrage. In de achterliggende
jaren heeft Balans het bestrijden c.q. het voorkomen van armoede steeds op de
politieke agenda geplaatst en de noodzaak hiertoe blijft helaas. Naast een
toenemende vraag bij de voedselbanken ziet een aantal gemeenten zich ook
geconfronteerd met een toename van het aantal huisuitzettingen ten gevolge
van armoede. Hierbij zijn vaak kinderen betrokken, met alle gevolgen van dien
voor bijvoorbeeld hun schoolprestaties. Wij willen van het college weten of en
zo ja hoeveel huisuitzettingen in Gulpen-Wittem in 2012 hebben plaats
gevonden en of er sprake is van een toename. Wij overwegen ook hierover een
motie in te dienen, maar wachten eerst de beantwoording door het college af.
Balans is aandacht voor onderwijs, kleinschalig ondernemen, ouderen,
kwetsbare groepen, maar ook een bijdrage leveren aan de toeristische
uitstraling van onze gemeente. Mede door de vele mooie en bijzondere
evenementen worden mensen enthousiast om Gulpen-Wittem voor kortere of
langere tijd te bezoeken. Wij willen graag de opening van het toeristisch
seizoen markeren, onder de naam ‘Gulpen-Wittem op stelten’. Op diverse
plaatsen in ons land en ver daarbuiten zorgt theater Close Act voor
indrukwekkende shows door steltlopers in bijzondere creaties. Hiervoor dienen
wij de motie ‘Gulpen-Wittem op stelten’ in.
Toerisme, als motor van onze economie, mag wat ons betreft nog wat extra
brandstof krijgen. Het groene karakter van onze gemeente werd tijdens
eerdere deelnames aan Entente Florale geroemd en wij willen dit een extra
impuls geven door een wedstrijd te organiseren waarbij jaarlijks de mooiste
voortuin van Gulpen-Wittem wordt gekozen. Wij dienen hiervoor een
amendement in en vragen het college samen met de toeristische denktank
hieraan invulling te geven.
3
Stimuleren van kleinschalige economische activiteiten, bevorderen van
toerisme en toeristische uitstraling kan volgens Balans ook gerealiseerd worden
door betaald parkeren af te schaffen. Op een aantal locaties in de kern Gulpen
is gelukkig al uitvoering gegeven aan één van de speerpunten uit het
verkiezingsprogramma van Balans. Wij constateren en horen dat: betaald
parkeren niet kostendekkend is, inwoners uitwijken naar bijvoorbeeld
Simpelveld waar gratis geparkeerd kan worden, wij onze lokale ondernemers in
deze barre tijden een hart onder de riem willen steken en een blauwe zone ook
elders bewezen heeft regulerend te werken. Daarom dienen wij een motie in
om gratis parkeren in te voeren in de gehele kern Gulpen.
Een punt van zorg voor mijn fractie is de financiële positie van onze gemeente.
In 2014 zal de begroting sluitend zijn, daarentegen laat de meerjarenraming
een oplopend begrotingstekort zien. Daarbij dient ook gewezen te worden op
de snelheid waarmee onze reserves de afgelopen jaren zijn afgenomen.
Voorzitter, om de memorabele woorden maar eens te gebruiken, nee wij zijn
geen spaarclub. Maar zoals reeds aangegeven: onze reserves zijn enorm
afgenomen en onze meerjarenraming is niet sluitend. Tel daarbij op het feit dat
onze Essent-gelden geasfalteerd zijn, dat de algemene uitkering verlaagd wordt
en de decentralisaties die op ons afkomen. Dan is er maar 1 conclusie mogelijk:
onze financiële situatie zal de komende raadsperiode penibel worden. Voor
mijn fractie dan ook geen tonnen kostende reconstructie van de Geularm. Met
deze besparing kunnen wij onze reserves aanvullen en zijn wij in staat om
eventuele tegenvallers op te kunnen vangen.
Volgende week stellen wij onze begroting vast in de wetenschap dat de
septembercirculaire ons noodzaakt tot nieuwe bezuinigingen medio 2014. De
nieuwe raad moet zich buigen over het snijden in zaken die al onze burgers
zullen raken. Dat vraagt van ons allen realisme in plaats van mooie verhalen en
grote beloftes en dat in aanloop naar de verkiezingen. Het vraagt om het
maken van keuzes en na zwarte piet gaat dan mogelijk ook Sinterklaas in de
ban.
Balans kiest voor de toekomst en dat betekent dat we nog meer het accent
willen leggen op het stimuleren van samenwerking binnen onze dorpen maar
ook over de dorps-, gemeente- en eventueel landsgrenzen heen.
4
Dat betekent dat we groot voorstander zijn van eigen kracht en bevorderen van
zelfredzaamheid, maar met oog en oor voor degene die dit (nog) niet kunnen
en vanuit het besef dat wij moeten leren om als overheid een andere rol te
gaan vervullen. Dat betekent ook dat we samen met onze inwoners blijven
zoeken naar mogelijkheden om de leefbaarheid in onze kernen op peil te
houden vanuit het besef dat differentiatie en innovatie zijn gevraagd.
Dank voor uw aandacht.
Ingeborg Leurs, fractievoorzitter
5