2.3zPET3: PET – nieuwe ontwikkelingen Zelfstudietaak voorafgaand

2.3zPET3: PET – nieuwe ontwikkelingen
Zelfstudietaak voorafgaand aan practicum 2.3pPET3
2.3zPET3
Werkvorm
- Zelfstudie taak
- Vakgroep NG
Studielast
- 2 SBU
Leeswijzer /
inhoudelijke planning
Maak deze onderwijstaak individueel en bespreek hem in een
onderwijsbijeenkomst zonder begeleiding. De taak moet nabesproken zijn
voorafgaand aan werkcollege 2.3wPET3 en het practicum 2.3pPET3.
Wanneer er na gezamenlijk overleg en discussie nog vragen of onduidelijkheden
zijn, kun je gerichte vragen stellen (mét het door jullie geformuleerde antwoord
inclusief bronvermelding) aan de docent. Deze vragen worden behandeld tijdens
het werkcollege 2.3wPET4.
Inleiding
De ontwikkelingen binnen het vakgebied nucleaire geneeskunde volgen elkaar in
rap tempo op. Deze taak behandelt de nieuwste methoden om met gebruikmaking
van antilichamen kanker op te sporen alsmede te behandelen.
Doel
Na het maken van deze taak kun je:
Literatuur



Uitleggen wat immuno PET is en wat belangrijke toepassingen hiervan zijn.
Uitleggen wat immuno-radio-therapeutische behandeling is.
Uitleggen wat locoregionale bestraling van levertumoren behelst.



Positron emission tomography: clinical practice – Peter E. Valk
Positron emission tomography: basic sciences – Dale L. Bailey
Positron emission tomography: basic science and clinical practice – Peter E.
Valk
Hoofdstuk 24.6.9 Leerboek Nucleaire Geneeskunde – Wim van den Broek
www.biep.nu


Opdracht 1: ImmunoPET
Een relatief nieuwe en opkomende ontwikkelingen binnen de Nucleaire Geneeskunde is de
toepassing van ‘Immunopet’
a. Wat betekent immuno-PET.
b. Waarop berust het principe van immunoPET?
c. Wat is een antilichaam ? Geef een beschrijving in je eigen woorden.
Eiwit dat bindt aan receptor op cel. Zet aan tot celdood, rem op celdeling of zet immuunsysteem aan
tot opruimen cel.
d.
e.
f.
g.
Wat zijn de verschillende functies die antilichamen kunnen vervullen ?
Wat kan de bijdrage van PET zijn aan de toepassingen van mab (monoklonale antilichamen).
Wat kun je aantonen met deze radioactief gelabelde antilichamen ?:
Waarom dient de fysische halfwaardetijd van de PET-emitter overeen te komen met de
verblijftijd van het geneesmiddel in het lichaam. Wat is hierbij een probleem ?
h. Zie onderstaande figuur 1 waarbij aan een muis een mab is toegediend en er periodiek
opnames zijn gemaakt. Beschrijf de verschillen in de afbeeldingen en verklaar deze.
Figuur 1: 89ZR-gelabeld mab toegediend aan muis
i.
Bestudeer figuur 2 en beschrijf in eigen woorden wat hiermee bedoeld wordt en welke
voordelen dit pretargeting-mechanisme heeft voor de patiënt.
Figuur 2 (van Rij, K; 2016)
In onderstaande afbeelding is het antlichaam rituximab ingezet voor diagnostiek (hoewel het ook als
therapie (ongelabeld) ingezet kan worden):
Figuur 4
j.
k.
Als je de vergelijking in diagnostische nauwkeurigheid maakt tussen
89ZR-rituximab PET-CT: Wat valt op ?
Waarom is er 6 dagen gewacht met het maken van de opname ?
18F-FDG
PET-CT en
De patiënt heeft vervolgens –omdat met behulp van de scan met rituximab goed gekwantificeerd
kon worden hoeveel cellen met receptoren er in de patiënt aanwezig zouden zijn- een
behandeling met 90Yttrium gekregen. 6 maanden hierna werd opnieuw een 18F-FDG PET-CT
scan uitgevoerd en bleek een volledige remissie:
l.
Waarom is niet direct met behulp van het radioactieve Yttrium een PET-Scan gemaakt ?
Opdracht 2: Immuno-radiotherapeutische behandeling
Zoals we hebben gezien kunnen mabs verschillende functies vervullen. Soms zijn ze echter
simpelweg de ‘drager’ van een radionuclide, welke zich aan een celreceptor bindt.
Figuur 3
a. Wat is het doel van een dergelijke immuno-radiotherapeutische behandeling ?
Voorbeelden hiervan zijn:


britumomab tiuxetan (Zevalin)
Iodine (131I) tositumomab (Bexxar) : sinds 2014 niet meer op de markt.
b. Voor welke doeleinden wordt Zevalin ingezet ?
c. Welk radionuclide is gekoppeld aan Zevalin ?
Opdracht 3: Locoregionale bestraling van levertumoren
Een nieuwe techniek van radionuclidentherapie is selectieve radiotherapie (SIRT) waarbij radioactieve
deeltjes intra-arterieel ingebracht worden nabij de tumor.
a. Voor welk type lever tumoren wordt deze behandeling ingezet ?
b. Wat is het principe achter deze behandeling ?
c. Beschrijf in je eigen woorden welke stappen binnen het behandeltraject te onderscheiden zijn