Bio-diversiteit/natuur/bloemen/bijen/insecten Insect houdt van bloemen (en omgekeerd) Doelen - Kinderen ontdekken dat er verschillende soorten vliegende insecten stuifmeel vervoeren van bloem tot bloem Kinderen ontdekken dat bloemen stuifmeel nodig hebben om zaailingen te maken Kinderen zien het belang van insecten in voor de natuur Materiaal - foto van insectenhotel of maak er zelf eentje met een blik vol met takjes (zie op Pinterest) - keien: voor elk kind 1 kei - verf, penselen en lak om de keien te verven Organisatie Klassikaal en individueel Voor je begint o Volgende activiteit is opgebouwd rond de figuren Gloob en Teo. Als de kinderen Gloob en Teo nog niet kennen, kan je hen laten kennis maken adhv: - Poppenkast met papieren figuren: http://djapo.be/wie-zijn-gloob-teopoppenkast/ - Ander online Gloob&Teo-materiaal: http://djapo.be/gloob-en-teo/ o Print het verhaal ‘Teo krijgt vleugels’. 1 stap 1: Een verhaal … klassikaal Lees het verhaal ‘Teo krijgt vleugels’ voor. Gebruik ter illustratie de uitknipbare poppenkastfiguren van Gloob & Teo, gratis te downloaden van https://djapo.be/wp-content/uploads/2016/03/Gloob-en-Teopoppenkast.pdf Stap 2: Het verhaal met andere woorden klassikaal Bespreek het verhaal: - Waarom is Teo droevig? - Waarom wil Teo graag vleugels hebben? - Op welke insecten met vleugels is Teo precies jaloers? - Waarom vindt Gloob dat Teo geen vleugels nodig heeft? - Wat deed Teo om voor de bloemen te zorgen? - Vindt Teo het leuk om voor de bloemen te zorgen? Hoe weet je dat? Illustreer het insectenhotel met een foto of een zelfgemaakt insectenhotel. In deze les gaan de kinderen op onderzoek: Teo zegt dat bijen, hommels, vlinders, vliegen en kevers voor bloemen zorgen. Maar hoe doen ze dat? Stap 3: Een eigen insect individueel Laat de kinderen elk een mooie ronde kei meebrengen of laat ze buiten zelf op zoek gaan naar een kei. De kinderen knutselen elk hun eigen bij, hommel, vlieg, vlinder of kever met deze kei door de kei te schilderen en te lakken in de kleuren van hun insect. Zie voor inspiratie op Pinterest, bijv. op https://www.pinterest.com/djapovzw/natuur/ Stap 4: Kijken Klassikaal of in kleine groepjes Ga buiten met de kinderen kijken wat bijen, hommels, vlinders, vliegen, kevers doen op bloemen. Laat hen focussen op: - hoe ze van bloem tot bloem vliegen. 2 - wat ze op de bloem doen. Kunnen we zien wat ze doen? - hoe het stuifmeel dat aan hun pootjes en in hun vacht blijft kleven. De kinderen vertellen wat ze zien en illustreren het met behulp van hun eigen insect. Stap 4: Dieper onderzoek Klassikaal en in groepjes Denk samen met de kinderen na waarom deze insecten van bloem tot bloem vliegen: Wat doen de insecten op de bloemen? Corrigeer nog niets. Geef hen de ruimte om verschillende mogelijkheden te bedenken. Ga vervolgens samen met de kinderen verder op onderzoek: op internet, maar laat de kinderen zeker ook info verzamelen bij oudere kinderen. Vat alle nieuwe informatie samen: Bijen, hommels, … gaan van bloem tot bloem omdat ze de nectar uit de bloemen drinken. Hierbij blijft stuifmeel aan hun pootjes plakken. Tip voor extra activiteit: Elk kind tekent een bloem op een A4. Plak vervolgens alle tekeningen aan elkaar tot een lange bloemenketting. Leg op elke bloem een flinke kwak vingerverf. De kinderen stempelen stuifmeel op de andere bloemen, met hun vingers of met hun zelfgemaakte insect. Stap 5: Nog een onderzoeksvraag Klassikaal of in groepjes Onderzoek: Als bijen, hommels, … van bloem tot bloem gaan om nectar te drinken, betekent dit dat bloemen heel nuttig zijn voor insecten. Maar zijn insecten ook nuttig voor bloemen? Waarom wel/niet? De kinderen denken na over deze vraag. Ook hier is het leuk om hen verschillende mogelijkheden te laten bedenken zonder dat ze gecorrigeerd worden. Stap 6: Weer eens een dieper onderzoek klassikaal De kinderen komen in deze stap te weten hoe de vork precies in de steel zit. 3 Bekijk een filmpje over bestuiving door insecten of vraag iemand in de klas die hierover kan vertellen (een (groot)ouder, tante, buur, … ) Vertel dat, terwijl de insecten de nectar drinken, er stuifmeelkorreltjes aan hun pootjes en lijfje blijven plakken. Als ze vervolgens naar een volgende bloem gaan, valt het stuifmeel van de ene bloem op de andere. Zo brengen deze insecten stuifmeel van bloem tot bloem. Daardoor bevruchten ze de bloemen en kunnen er zaailingen ontstaan. Kom samen tot de conclusie: Doordat insecten stuifmeel van bloem tot bloem brengen, bestuiven ze de bloemen. Enkel bloemen die bestoven zijn, kunnen zich uitzaaien. Insecten zorgen er dus voor dat er nieuwe bloemen geboren kunnen worden. Tip: Vervolledig de bloemenketting. De kinderen teken onder hun bloem nieuwe zaailingen of baby-bloemen. Stap 7: Terug naar het verhaal klassikaal Lees het verhaal ‘Teo krijgt vleugels’ nog eens voor. Bespreek: - Hoe zorgen insecten voor de bloemen? - Hoe zorgen bloemen voor de insecten? - Hoe zorgt Teo voor de insecten en de bloemen? - Vind hij dat leuk? - Kunnen wij dat ook doen? Leg indien gewenst de uitdrukking ‘vleugels krijgen’ uit. Tip: Ga met de kinderen bloemen zaaien, zo zorg je dat insecten voldoende eten hebben. Of maak een insectenhotel, zo zorg je ervoor dat insecten een thuis krijgen. Inspiratie voor insectenhotels vind je op Pinterest. 4 In deze les oefen je de vaardigheid ‘creatief denken’. Creatief denken leert kinderen nieuwe mogelijkheden en oplossingen te verkennen en bedenken voor het duurzame vraagstuk. Smaakt dit naar meer? In nascholing ‘creatief denken’ leer je tal van methodieken die leerlingen leren vaste denkpatronen te doorbreken en nieuwe paden in te slaan. Of bekijk wat een coaching voor jou (en je team) kan betekenen. Interessante achtergrondinformatie over creatief denken vind je bij http://djapo.be/creatief-denken-duurzame-wereld/ 5