Regionale handelszones a. Vrijhandelszone b

Regionale handelszones
a. Vrijhandelszone
1. Afschaffing van de onderlinge handelsbelemmeringen.
2. Elk land behoudt zijn eigen toltarieven ten opzichte van het buitenland.
b. Douane-unie
1. Afschaffing van de onderlinge handelsbelemmeringen.
2. Het bestaan van een gemeenschappelijk buitentarief / handelspolitiek.
c. Economische unie
1. Afschaffing van de onderlinge handelsbelemmeringen.
2. Het bestaan van een gemeenschappelijk buitentarief.
3. Vrij verkeer van productiefactoren.
4. Harmonisatie van het economisch beleid, landbouw, vervoer, fiscaliteit, …
d. Economische en monetaire unie
1. Dit is nog een stap verder dan de economische unie.
2. De deelnemende landen hebben nu ook een gemeenschappelijke munt.
e. Voorbeelden andere regionale handelszones naast de EU:
De Noord-Amerikaanse Vrijhandelsovereenkomst (Engels: North American Free Trade
Agreement, NAFTA, is een vrijhandelszone die Canada, de Verenigde Staten en
Mexico omvat.
De NAFTA was een uitbreiding op de Amerikaans-Canadese Vrijhandelsovereenkomst van
1989. De NAFTA trad in werking op 1 januari 1994. Het werd ingesteld door conservatieve
regeringen met een neoliberaal economisch beleid. Brian Mulroney (Canada), George H.W.
Bush (Verenigde Staten) en Carlos Salinas (Mexico) waren de ondertekenaars.
In
tegenstelling
tot
bijvoorbeeld
de
Europese
Unie
heeft
het
verdrag
geen
supranationalistische bedoeling, maar is het eerder een internationaal verdrag. Door
ondertekening verplichten de drie landen zich importtarieven te verlagen of zelfs af te
schaffen (een tolunie), restricties op buitenlandse bezittingen en investeringen op te heffen
en het intellectueel eigendomsrecht van producten uit de andere lidstaten te respecteren.
Tegenstand
De NAFTA stuitte op veel tegenstand. In de Verenigde Staten was men bang dat veel
bedrijven hun vestigingen zouden verplaatsen naar Mexico vanwege de lagere lonen,
waardoor veel Amerikanen vreesden voor een hoge werkloosheid. In Mexico was men bang
dat Amerikaanse bedrijven de gehele Mexicaanse economie in handen zouden krijgen. Op de
dag dat het verdrag in werking trad kwam in de zuidelijke Mexicaanse deelstaat Chiapas het
andersglobalistische Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger (EZLN) in opstand.
Een evaluatie maken van de NAFTA is lastig, omdat de economieën van de drie
deelnemende landen door veel andere factoren beïnvloed zijn. In ieder geval is wel merkbaar
dat de onderlinge handel tussen de landen is toegenomen. In Canada en Mexico
ondervindt de NAFTA tegenwoordig nog de meeste weerstand. De New Democratic Party en
David Orchard ijveren in Canada voor herziening of afschaffing van het verdrag, terwijl in
Mexico de Partij van de Democratische Revolutie en Andrés Manuel López Obrador hetzelfde
doen.
Mercosur (in het Spaans: Mercado Común del Sur) is een douane-unie tussen Brazilië,
Argentinië, Uruguay , Paraguay en sinds 4 juli 2006 Venezuela. Mercosur werd
opgericht in 1991. Het doel van de organisatie was om vrije handel en vrij verkeer van
goederen, personen en kapitaal te bevorderen. Bolivia, Chili, Peru en Mexico zijn
geassocieerde leden.
Vele Zuid-Amerikanen zien de Mercosur als een verdediging tegen het alsmaar dichter
sluipen van de Verenigde Staten. Mercosur kreeg zware klappen te verduren toen de
Argentijnse economie in 2002 ineenzakte.
In december 2004 vormden de Andesgemeenschap en de Mercosur samen de ZuidAmerikaanse Statengemeenschap, een organisatie gebaseerd op de Europese Unie.
De ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) is een organisatie van tien landen in
Zuidoost-Azië. Doel is het bevorderen van economische, culturele en politieke
samenwerking.
De ASEAN werd op 8 augustus 1967 opgericht door de Filippijnen, Indonesië, Maleisië,
Singapore en Thailand, tijdens de Bangkok Declaration. Het sultanaat Brunei werd in
1984 lid, Birma (nu Myanmar), Cambodja, Laos (1997) en Vietnam (1995) volgden later.
De landen telden in 2002 samen 500 miljoen inwoners. Het bruto binnenlands product
bedroeg 700 miljard dollar; en de groei lag boven de 4 procent.
Op 6 oktober 2003 begon een tweedaagse topconferentie op het eiland Bali. Op 7 oktober
2003 werd Bali Concord getekend, een overeenkomst die voorziet in een economische
gemeenschap die uiterlijk in 2020 een feit moet zijn. Mahatir Mohamad, de premier van
Maleisië, was sceptisch.