De grens tussen Mexico en de VS De grens tussen arm en rijk Corrigeer de instaptoets. Maak waar nodig een aantekening van de gemaakte fouten. Wat moet er nog worden uitgelegd? De VS en Mexico -Bosatlas vanaf blz 154. Hoofdstuk 1: Mexico en de VS………. Blz 9: introductie…… ‘Met interesse kijkt een politieagent vanaf zijn barkruk op de boulevard in Tijuana naar het strand. Daar neemt een tengere man een aanloop. Als een aapje klimt hij tegen het hek, dat hier de grens tussen Mexico en de VS vormt……….. Je komt niet zomaar over de grens. Dan duikt de Amerikaanse grenswacht op. Trots noemen zij zichzelf ‘manhunter’! Alle middelen worden ingezet tegen illegale immigranten…….. Is het hier oorlog? Volgende keer meer geluk……. In de woestijn is minder bewaking. Neem wel wat te drinken mee. Volg de pijlen……. Kijk uit waar je loopt. In het donker zien ze je niet……. Sporen Uitwissen….. Voor hem geen volgende keer……… Een eenzaam graf in de woestijn. Natuurlijk zijn er ook die het wel halen… Vrouw en kinderen blijven in onzekerheid achter. Allemaal hopen zo op een beter leven aan de andere kant van de muur…. De grens tussen arm en rijk. Blz 10 Oriëntatie op het hele hoofdstuk ! Hoofdvraag: Wat zijn de economische, demografische en sociaal-culturele kenmerken van het grensgebied tussen Mexico en de VS ??? Economisch ? Demografisch ? Sociaal-cultureel ? Deelvragen Par 1.1: 1-Hoe is de grens tussen Mexico en de VS tot stand gekomen -2-Komen de kenmerken van het grensgebied overeen met de nationale kenmerken van Mexico en de VS ? Deze vragen worden aan het einde van paragraaf 1.1 beantwoord in de ‘Samenvattingsopdracht’ Zie je WB op blz 13 ! Samenvattingsopdracht (WB blz 13) a. Wat is de betekenis van de volgende begrippen: Kolonie = gebied dat door een (vaak rijk en machtig) land in bezit is genomen, waarna het overheersende land de kolonie als deel van zichzelf gaat beschouwen met als doel het verwerven van grondstoffen en een afzetmarkt. Bevolkingsdichtheid = het gemiddeld aantal inwoners / km². Migratie = Verplaatsing van personen over een (gemeente)grens met het doel zich permanent te vestigen in de nieuwe woonplaats. Emigratie = uit een land vertrekken met het doel je permanent in een ander land te vestigen. Immigratie = een land binnenkomen met het doel je daar permanent te vestigen. Samenvattingsopdracht (WB blz 13) b-Hoe is de grens tussen de twee landen tot stand gekomen? Na een oorlog over de staat Texas dat oorspronkelijk bij Mexico hoorde, werd in 1848 afgesproken dat de oorspronkelijk Mexicaanse staten Texas, California, New Mexico, Arizona, Nevada en Utah en delen van Colorado en Wyoming bij de VS hoorde. c-Wat wordt hier verstaan onder een dubbelstad? Een dubbelstad bestaat uit twee delen, gescheiden door in dit geval de Amerikaans-Mexicaanse grens. Samenvattingsopdracht (WB blz 13) d-Komen de economische, demografische en culturele kenmerken van het grensgebied overeen met de nationale gebiedskenmerken van Mexico en de VS? -Economisch Nee, de Mexicaanse regio’s zijn welvarender dan Mexico in zijn totaliteit. In de VS liggen in het grensgebied juist gebieden die armer zijn dan het gemiddelde van de VS. -Demografisch Nee, de Mexicaanse grensregio’s zijn dichter bevolkt dan het Mexicaanse gemiddelde. De Amerikaanse grensregio is t.o.v. de overige gebieden relatief dunbevolkt. -Cultureel In beide grensregio’s is sprake van beïnvloeding. In Mexico door de vestiging van buitenlandse (Amerikaanse) bedrijven en in de VS door de instroom van Mexicaanse migranten. Dimensies / invalshoeken moet je kunnen onderscheiden ! Hoe maak je veel gegevens over bijvoorbeeld de mate van ontwikkeling van een land in 1 oogopslag duidelijk? Opdr 8: Het demografisch transitiemodel Demografisch Transitie = Overgang. Van een situatie met hoge geboorte- en sterftecijfers naar een situatie met geboorte- en sterfte cijfers. Demografie = wetenschap die de omvang en samenstelling van de bevolking bestudeert en de veranderingen daarin. Zet de juiste beschrijving bij iedere fase. Demografische transitie De dia’s staan op de ELO Transitie = overgang de overgang van een hoog sterfte- en geboortecijfer naar een laag sterfte- en geboortecijfer. 1. De agrarisch-ambachtelijke fase: lage groei Hoog geboortecijfer en hoog sterftecijfer Samenleving gekenmerkt door landbouw en ambachten – Pas trouwen als de man een gezin kan onderhouden – Hoog geboortecijfer dat reageert op sterftecijfer • kind is financiële steun • hoge huwelijksvruchtbaarheid – Sterftecijfer weerspiegelt economische, politieke en medische omstandigheden • hoge kindersterfte • korte levensverwachting 2. De proletarische fase: de schaar gaat open • Aanvankelijke stijging geboortecijfer – werk in industrie maakt eerder trouwen mogelijk • Sterftecijfer daalt versneld – grotere voedselzekerheid – ontwikkeling medische wetenschap – verbetering hygiëne – aanleg waterleiding – aanleg riolering • Levensverwachting neemt toe 3. De moderne fase: de schaar gaat dicht • Sterke daling geboortecijfer – sociale en mentale verstedelijking – ontkerkelijking – na 1965 anticonceptiepil – kind wordt ‘economic burden’ i.p.v. financiële steun • woonsituatie, scholing, opvoeding, tijdsbeslag • betere pensioenvoorzieningen • Daling sterftecijfer stopt • door ontgroening 4. De post-transitiefase: stagnerende bevolking • De demografische transitie voltooid • Laag geboorteniveau – verbeterde maatschappelijke positie van de vrouw • later trouwen • geboortebeperking • Laag sterfteniveau – uitstekende gezondheidszorg – grote voedselzekerheid • Lage demografische druk • Vergrijzing zet in 5. Post-moderne fase: afnemende bevolkingsomvang • Zeer laag geboortecijfer • Sterftecijfer neemt toe • Vergrijzing • Toenemende spanning op arbeidsmarkt • Toenemende demografische druk Demografie = de wetenschap die de omvang en samenstelling van de bevolking bestudeert en de veranderingen daarin. Vergrijzing = toename van het aandeel ouderen in de samenleving Ontgroening = afname van het aandeel jongeren in een samenleving Demografische druk = verhouding tussen ‘productieve leeftijdsgroep' en de ‘niet-productieve leeftijdgroep’ A+C x 100 % = dem druk B Grijze druk = het aantal personen van 65 jaar of ouder als percentage van het aantal personen van 20–64 jaar Groene druk = het aantal personen jonger dan twintig jaar als percentage van het aantal personen van 20-64 jaar Mexicaans-Texaanse dubbelsteden. Tegenstellingen…….. Economisch El Paso (VS) Ciudad Juarez (Mex) Economisch BBP / inw. Gemiddeld inkomen Waarom per inw.? Pas op ! -Koopkracht -Inkomensverdeling -……….. Economisch Anders is de bevolkingsOMVANG bepalend ! Het totale BNP / BBP van bijv China is groter dan dat van Luxemburg. Maar het gemiddelde van Luxemburg…. Opdracht 11: Grensbewaking! 1-Beschrijf….. 2-Verklaar….. …de verschillen tussen de noorden de zuidgrens. Tex-Mexcultuur……..??????? Sociaal-cultureel Deelvragen: Par 1.2: Wat is de invloed van de NAFTA (?) op de economie van Mexico? Wat is de invloed van de NAFTA op de economie van Mexico? Economisch NAFTA: gelijke partners ? Economisch Leg de tekst op het bord uit. Economisch Deelvragen: Par 1.2: Wat is de invloed van de NAFTA (?) op de economie van Mexico? Leer de begrippen bij dit hoofdstuk !