Reactie op vitamine B12 en foliumzuur bij Myalgische

20 augustus 2015
Reactie op vitamine B12 en foliumzuur bij Myalgische
Encefalomyelitis en Fibromyalgie
Samenvatting:
Bij ME/cvs patiënten worden veel veranderingen in genexpressie gevonden. Zo zijn er genen
die ‘aan’ staan terwijl dat niet moet doordat het stofje dat de genen ‘uit’ zet er niet is.
Vitamine B12 en foliumzuur zijn stoffen die een invloed hebben in het aan- en uitzetten van
genen. Ze zijn betrokken bij het proces waarbij stoffen worden gemaakt die ‘vastplakken’ aan
de genen waardoor genen ‘uitgezet’ worden. Artsen hebben onderzocht welke
behandelingsvorm met vitamine B12 en foliumzuur en in welke dosis de beste resultaten
behaalt bij hun patiënten. Daarnaast werd gekeken naar andere factoren die de resultaten
konden beïnvloeden, zoals frequent gebruik van pijnstillers.
Inleiding
Myalgische Encefalomyelitis (ME/cvs) en Fibromyalgie (FM) zijn chronische aandoeningen die
gekenmerkt worden door een scala aan symptomen waaronder spierpijn, vermoeidheid en
slaapstoornissen. De onmogelijkheid om dagelijkse activiteiten uit te voeren is het meest
voorkomende gevolg van zowel ME/cvs als FM.
Er is een aanzienlijke overlap tussen de twee syndromen en hun overeenkomsten en
verschillen zijn veelbesproken. Ze delen geen plaats in de International Classification of
Diseases (ICD; Internationale Classificatie van Ziekten) en ze zijn niet eens geclassificeerd in
dezelfde sectie. ME/cvs is geclassificeerd als een biologisch neurologische aandoening met de
code G93.3 en FM is geclassificeerd in de sectie van aandoeningen aan de weke delen met de
code M79.0. Beide diagnoses zijn gebaseerd op criteria en er is geen specifieke laboratorium
marker. Vrouwen worden vaker getroffen dan mannen.
ME/cvs en FM zijn onverklaarde aandoeningen met moleculaire en immunologische
afwijkingen. Bij ME/cvs patiënten wordt hypomethylatie gezien in een meerderheid van
bepaalde immuuncellen en bij DNA in genen die geassocieerd zijn met immuuncel regulatie.
Hoewel er voorlopig alleen gespeculeerd kan worden over de oorzaak van deze
hypomethylatie, is het interessant dat de gecombineerde werking van vitamine B12 en
foliumzuur een fundamentele rol speelt in het voorzien van methylgroepen aan honderden
substraten in verschillende elementaire cel processen. Nog een andere, recent onthulde rol
van vitamine B12 is gerelateerd aan detoxificatie doordat het aanzienlijke kenmerken heeft
van een antioxidant. Al met al zijn B12 en foliumzuur uiterst belangrijk in het behouden van
een goede gezondheid en onze paper zal zich richten op B12/foliumzuur als een middel om
het welzijn van patiënten met ME/cvs, met of zonder FM, te verbeteren.
In 1997 publiceerden we een onderzoek over homocysteïne en vitamine B12 (cobalamine) in
het hersenvocht (CSF) afkomstig van patiënten die voldeden aan de criteria van zowel FM als
Copyright ME/cvs Vereniging
ME/cvs. In vergelijking met een grote gezonde controlegroep, hadden alle elf patiënten
verhoogde homocysteïne niveaus bij ME/cvs hoewel de bloedspiegels meestal niet verhoogd
waren. Het B12 niveau in het hersenvocht bleek over het algemeen laag te zijn en de
homocysteïne en B12 niveaus in het hersenvocht correleerden significant met de gradaties
mentale vermoeidheid. De resultaten suggereerden een blokkade van het B12 transport door
de bloed-hersenbarrière.
De verschillende polymorfismen van MTHFR (Methylenetetrahydrofolate reductase enzym)
hangen samen met de noodzaak van hogere doses foliumzuuur.
De laatste vijftien jaar bieden we patiënten met ME/cvs en FM aan om vitamine B12 en
foliumzuur supplementen te proberen en te kijken of ze er baat bij hebben. Sommige
patiënten hebben baat bij een orale behandeling, maar door de jaren heen hebben we
gemerkt dat patiënten met ME/cvs of FM het best reageren op B12 behandeling in de vorm
van injecties. De meesten van hen hebben minstens eenmaal per week een injectie nodig.
Frequente B12 injecties in combinatie met ongebruikelijk hoge doses orale foliumzuur is nog
geen vaste behandelingsvorm. De afgelopen jaren was er enige discussie over het mogelijke
risico op kanker bij hogere bloedspiegels foliumzuur. Dit probleem lijkt echter afgedaan te zijn
nadat een heel groot onderzoek gepubliceerd werd waarbij 50.000 mensen gemiddeld 5,2 jaar
behandeld waren met foliumzuur en waaruit bleek dat de behandeling geen effect had op het
vóórkomen van kanker.
Het doel van het onderzoek was om de huidige status te verzamelen van een voldoende
aantal patiënten met ME/cvs/FM die een gunstige reactie hadden en de behandeling graag
voort wilden zetten en om deze patiënten meer gedetailleerd te karakteriseren.
Samenvatting van het onderzoek en de resultaten
In 2014 werd aan 38 vrouwelijke patiënten die voldoen aan de Internationale Consensus
Criteria gevraagd om mee te doen aan het onderzoek. Vijftien van hen voldoen ook aan de FM
criteria. Deze patiënten werden minstens eenmaal per week behandeld met vitamine B12 en
foliumzuur gedurende een periode die varieert tussen zes maanden tot twintig jaren. De B12
en foliumzuur doses en de B12 vorm (hydroxocobalamine of methylcobalamine) varieert bij
alle patiënten doordat ze onder behandeling staan van vijf verschillende artsen en er
proefondervindelijk bepaald is wat de beste behandeling voor de patiënt is. De patiënten
hebben vragenlijsten beantwoord, er werd getest of er veranderingen in het MTHFR enzym
gen waren, alle medicatie die de patiënten op dat moment gebruikten werden geregistreerd
en de patiënten gaven aan in welke mate de B12/foliumzuur behandeling werkte, d.w.z. met
een minimale, grote of heel grote verbetering. De Fibro fatigue schaal (FF) werd gebruikt om
het welbevinden van de patiënten de scoren. Deze schaal bevat twaalf categorieën die elk
met 0-6 punten gescoord kunnen worden.
De patiënten hadden geen last van bijwerkingen van B12 en foliumzuur. Vijftien patiënten
hadden lage FF scores (2-24), wat betekent dat ze gemiddeld in alle twaalf de categorieën
milde symptomen hadden (0-2). Deze patiënten worden de Goed reagerenden genoemd. De
Copyright ME/cvs Vereniging
andere 23 patiënten worden de Licht reagerenden genoemd. Tussen deze twee groepen
werden vergelijkingen gemaakt.
Er was geen verschil in leeftijd en ziekteduur tussen de Goed en Licht reagerenden. Goed
reagerenden gebruikten vaker hoger geconcentreerde methylcobalamine (Licht reagerenden
gebruikten vaak hydroxocobalamine) met een hogere frequentie en met een hogere
dagelijkse hoeveelheid foliumzuur. Ook werden ze vaker behandeld met schildklierhormonen.
Niemand uit deze groep gebruikte sterke pijnstillers op recept terwijl een meerderheid van de
Licht reagerenden deze dagelijks gebruikten.
Conclusie
Frequente injecties met hoog geconcentreerde vitamine B12, gecombineerd met een
individuele dagelijkse dosis foliumzuur kan voorzien in een bloedverzadiging die hoog genoeg
is als behandeling voor een subgroep ME/cfs/FM-patiënten. We verwachten een ongunstige
wisselwerking tussen B12/foliumzuur en bepaalde opioide pijnstillers en andere medicijnen
die als onderdeel van hun metabolisme gedemethyleerd moeten worden. Daarnaast is het
belangrijk om alert te zijn op schildklierdisfunctie. Deze kwesties moeten overwogen worden
wanneer gecontroleerde trials naar ME/cvs en Fibromyalgie opgezet worden.
Auteur: Björn Regland, Sara Forsmark, Lena Halaouate, Michael Matousek, Birgitta Peilot, Olof
Zachrisson, Carl-Gerhard Gottfries
Bron: http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0124648
Verklarende woordenlijst
Antioxidant: stof die oxidatie tegengaat en daardoor in staat is schadelijke vrije radicalen te
neutraliseren
Bloed-hersenbarrière: beschermt de hersenen tegen gevaarlijke stoffen en organismen en
laat alleen noodzakelijke stoffen door tot de hersenen. Is de grens tussen het bloed en de
hersenen
Homocysteïne: dit aminozuur is een tussenproduct in de omzetting van het aminozuur
methonine in het aminozuur cysteïne. Een tekort aan foliumzuur en vitamine B12 kunnen te
hoge homocysteïne gehalten veroorzaken.
Hypomethylatie: te geringe methylering, ontstaat bij een tekort aan methylgroepen
Methylering: reactie waarbij een methylgroep wordt toegevoegd aan een molecuul. Genen
kunnen hierdoor ‘uitgeschakeld’ worden
Polymorfismen: het voorkomen van variaties in het DNA
Substraat: (hier) het deel van een molecuul waar een enzym op inwerkt
Copyright ME/cvs Vereniging