Meer foliumzuur (B11)

Waarom foliumzuur?
Vrouwen met een kinderwens slikken weer minder foliumzuur, zo blijkt uit onderzoek. En dat terwijl
foliumzuur (vitamine B11) een belangrijk supplement is voor vrouwen die zwanger willen worden of
zijn. Een tekort aan foliumzuur in de eerste weken van de zwangerschap geeft de baby een verhoogd
risico op een open ruggetje.
Waarom is het juist tijdens de zwangerschap zo belangrijk?
Foliumzuur speelt een belangrijke rol bij de celdeling. DNA en RNA, twee stoffen die bij
de celdeling betrokken zijn, kunnen alleen maar goed functioneren wanneer een cel over voldoende
foliumzuur beschikt. Nog belangrijker wordt het als weefsels zich snel moeten kunnen delen, en dat is
het geval bij de ontwikkeling van de foetus. Tijdens de eerste weken van de zwangerschap vormt zich
bij het ongeboren kind namelijk het centrale zenuwstelsel (de neurale buis), waaruit later de hersenen
en het ruggenmerg ontstaan. Deze neurale buis hoort zich in de eerste weken te sluiten door
voortgaande celdeling. Gebeurt dit niet of maar gedeeltelijk, dan kan het gevolg van zo’n vertraagde
celdeling een open ruggetje zijn.
Is het alleen goed voor zwangere vrouwen?
Nee. Foliumzuur speelt een rol bij verschillende lichaamsprocessen. Bij de eiwitstofwisseling: Het is
nodig voor de afbraak van het aminozuur homocysteïne tot cysteïne. Door een tekort aan foliumzuur
kan dus homocysteïne in het bloed toenemen met als indirect gevolg: atherosclerose (aderverkalking).
En het is nodig bij de aanmaak van bloedcellen, op alle plekken in het lichaam waar bloedcellen
worden aangemaakt, bijvoorbeeld in bet beenmerg en bij het helpen voorkomen van bepaalde vormen
van kanker. Onderzoekers van de Vanderbilt University in Nashville ontdekten dat bij vrouwen die
relatief veel foliumzuur binnenkrijgen de kans op borstkanker afneemt. Eerder hadden Amerikaanse
onderzoekers al vastgesteld dat het gebruik van meer dan 400 microgram foliumzuur per dag de kans
op dikkedarmkanker verkleint, en bij de mannelijke vruchtbaarheid verhoogt een combinatie van extra
foliumzuur en zink het aantal normale zaadcellen bij mannen die niet zo vruchtbaar zijn.
Waaraan kan ik merken dat ik een tekort aan foliumzuur heb?
Aanhoudende vermoeidheid kan een symptoom zijn. Maar alleen bloedonderzoek, waarbij de huisarts
het ijzergehalte, het vitamine B12-gehalte en het foliumzuurgehalte laat bepalen, kan pas echt
duidelijkheid geven.
Wie zouden in ieder gevat extra foliumzuur moeten stikken?
Vrouwen met een kinderwens en zwangeren: De Gezondheidsraad/Voedingsraad houdt het op 400
microgram (= 0,4 milligram) foliumzuur per dag; orthomoleculair werkende artsen adviseren 800
microgram foliumzuur per dag te slikken. Begin er meteen mee nadat u met de pil bent gestopt (of
minstens vier weken voor de gewenste conceptie) en ga en mee door tot het eind van de
zwangerschap.
Personen die vermoeid zijn, met een aangetoond foliumzuurtekort:
Wanneer u vanwege bloedarmoede extra ijzer moet slikken en daar nauwelijks van opknapt, kan het
raadzaam zijn uw foliumzuurgehalte te laten controleren. Volwassenen bij wie in het bloed een tekort
aan foliumzuur is aangetoond, hebben vaak vergrote bloedcellen (megaloblastaire anemic). Dit blijkt
soms al uit oriënterend bloedonderzoek op een eventuele bloedarmoede. Extra grote rode bloedcellen
vallen namelijk vaak samen met een laag hemoglobinegehalte in het bloed. Hemoglobine bindt
zuurstof en bezorgt dit bij de verschillende organen. Als het bloed weinig hemoglobine bevat, kan het
dus minder zuurstof rondbrengen en daardoor voelt u zich moe. Advies van orthomoleculaire artsen bij
een aangetoond foliumzuurtekort: 500 microgram foliumzuur per dag.
Iedereen met een verhoogd homocysteïnegehalte: Preventief kunt u minimaal 400 microgram
foliumzuur per dag innemen, orthomoleculaire artsen adviseren zelfs 800 microgram foliumzuur per
dag. Ook van de vitamines B6 en B12 wordt vermoed dat ze uw homocysteïnegehalte kunnen
verlagen.
65-plussers: Zeventig procent van de mensen ouder dan 65 jaar hebben een te hoge
homocysteïnespiegel. Of dat nou komt doordat uw voeding minder rijk is aan foliumzuur, uw lichaam
het foliumzuur uit de voeding minder goed opneemt of dat uw lichaam het homocysteïne in het bloed
minder goed afbreekt, is niet bekend. Dagelijks een multivitamine met foliumzuur is toereikend.
Kan mijn lichaam voldoende foliumzuur uit voeding halen?
Vooral groenten (de belangrijkste bron), fruit, aardappelen, eieren, gist, lever, noten, peulvruchten en
volkoren graanproducten zijn rijk aan foliumzuur. Bent u gezond, eet u elke dag groente en fruit en
slikt u bovendien dagelijks een multivitamine? Dan hoeft u daarnaast geen extra foliumzuur te nemen.
Toch is alertheid op zijn plaats. Foliumzuur is in de westerse wereld de vitamine waarvan het meest
een tekort wordt gevonden. Foliumzuur is namelijk erg gevoelig voor verhitting, dus in bewerkte
voedingsmiddelen komt het weinig voor. Daarnaast eten veel Nederlanders te weinig groente en fruit.
Gebruikt u om wat voor reden dan ook geen multivitamine, dan kunt u in principe zonder gevaar extra
foliumzuur slikken. De adviezen over de hoeveelheid verschillen soms een beetje. Zo raadt de
Amerikaanse National Academy of Science aan elke dag minstens 400 microgram foliumzuur te
gebruiken (voor zwangere vrouwen komt en 400 microgram per dag bovenop). Orthomoleculair
werkende artsen adviseren 500 tot 1000 microgram foliumzuur per dag en daarnaast een dagelijkse
aanvulling van de andere B-vitaminen, vitamine A, vitamine E, chroom en zink. Gemakkelijker is dan
toch maar die multivitamine te nemen. Zwangeren en ook zogende vrouwen kunnen beter een
speciaal voor deze groep ontwikkelde multi kiezen. Hierin zit extra foliumzuur en minder vitamine A.
Te veel vitamine A (meer dan 900 microgram per dag) kan in de eerste drie maanden van de
zwangerschap de vrucht beschadigen en de baby via de borstvoeding acute klachten geven zoals
hersenoedeem of chronische huidproblemen, onrust, huilen of groeistoornissen.
Meer foliumzuur (B11)
Suppletie met foliumzuur vermindert de kans op een beroerte. Dat is de conclusie van een
Amerikaans onderzoek dat maar liefst twintig jaar besloeg. De nieuwe aanbevolen dosering
foliumzuur is naar aanleiding van het onderzoek 400 mcg per dag en voor zwangere vrouwen (ter
voorkoming van een open ruggetje van de baby) zelfs 600 mcg per dag.
In ons land was de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid 200-300 mcg en tijdens de zwangerschap 400
mcg. Foliumzuur werkt bloeddruk- en cholesterolverlagend.
Het zit van nature in bladgroenten, wortel, avocado, abrikozen, bonen, volkorenmeel en eieren, maar
is ook in pilvorm te krijgen
Alzheimer en vitaminen
Ouderen zijn vatbaarder voor ontwikkeling van Alzheimer als zij een tekort hebben aan vitamine B 12
en foliumzuur. In een Zweeds onderzoek, dat 370 mannen en vrouwen ouder dan 75 jaar volgde, viel
het op dat proefpersonen met een lage waarde van deze vitaminen binnen drie jaar twee keer vaker
Alzheimer ontwikkelden dan personen met normale waarden. Het verband tekende zich nog
duidelijker af bij deelnemers die vooraf goed scoorden op mentale tests. Hoewel de exacte oorzaak
van Alzheimer nog steeds onbekend is, lijken vooral genetische en omgevingsfactoren van invloed te
zijn. Wilt u het zekere voor het onzekere nemen? Vitamine B 12 uit voedingsmiddelen zoals vlees, vis,
eieren en melk helpt zenuwcellen gezond te houden. Foliumzuur ondersteunt viamine B 12 en komt
voor in groene groenten, gedroogde peulvruchten en citrusvruchten. Ontbijtgranen worden vaak
verrijkt met foliumzuur.
n vitamine B12 ofwel vitamine B12 injecties, ofwel placebo injecties waarin geen vitamine zat.
Gekeken werd naar de invloed van vitamine B12 op de prikkelgeleding van de zenuwen, de
hersenactiviteit en scores op een aantal cognitieve testen, zoals het onthouden van woorden. Na vijf
maanden bleek de prikkelgeleiding niet veranderd door vitamine B12 injecties. Maar de
hersenactiviteit en de cognitieve functies waren wel verbeterd.
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten, zoals vlees en zuivel. Het probleem is vaak dat ouderen
vitamine B12 niet goed kunnen vrijmaken uit de voeding. Ook de opname in de darmen is vaak
verstoord.
(Reformatorisch Dagblad - 2001-05-22)
Vitamines B11 en B12 goed tegen Alzheimer
Mensen met een tekort aan vitamine B11 (foliumzuur) en B12 hebben meer kans de ziekte van
Alzheimer te ontwikkelen. Dat blijkt uit Zweeds onderzoek waarvan de resultaten staan opgetekend in
het blad Neurology. Beide vitamines zijn nodig voor de groei en instandhouding van de weefsels, de
vorming van rode bloedcellen en de eiwitstofwisseling.
De Zweedse onderzoekers, verbonden aan het gerontologisch onderzoekscentrum van het
Karolinska-instituut in Stockholm, volgden 370 mensen van 75 jaar en ouder die geen extra foliumzuur
en B12 gebruikten en die niet dement waren. Binnen de drie jaar durende studie ontwikkelden 78
mensen een of andere vorm van dementie. Degenen die een tekort aan beide vitamines hadden,
hadden een twee keer zo grote kans op Alzheimer als degenen met een normaal gehalte van deze
vitamines.
De onderzoekers concluderen dat Alzheimer mogelijk mede wordt veroorzaakt door tekorten aan deze
twee vitamines. Door dit tekort stijgt het gehalte in het bloed aan homocysteïne, een afvalproduct van
de celstofwisseling. Een te hoog niveau kan leiden tot hart- en vaatziekten. De stof heeft tevens een
toxisch effect op zenuwcellen.
Het is volgens de onderzoekers daarom goed om bij ouderen in de gaten te houden of hun B11- en
B12-gehaltes in orde zijn, ook bij degenen die geen verschijnselen van dementie vertonen. "Hierdoor
kan aftakeling vroegtijdig worden opgespoord en voorkomen", aldus Hui-Xin Wang, een van de
onderzoekers.
Uit onderzoek onder zestien ouderen door mevrouw dr. Z. van Asselt van het Universitair Medisch
Centrum Nijmegen onder verpleeghuisbewoners bleek enkele jaren geleden al dat door de toediening
van vitamine B12 via een injectie de vergeetachtigheid afnam en de hersenactiviteit verbeterde.
Onderzoek door dr. L. de Groot van Wageningen Universiteit wees uit dat veel verpleeghuisbewoners
tekorten hebben aan de vitaminen A, B1, B2, B6, B11, B12, C, D en E.
(Echo Amsteredam Zuid-West - 2002-04-03)
Vitamine B12 goed voor geheugen
Eén op de vier ouderen heeft een tekort aan vitamine B12, meestal zonder dit te
merken. Extra vitamine B12 kan het geheugen verbeteren, zo blijkt uit een recent Nederlands
proefschrift. Reden voor de promovendus om, net als in de Verenigde Staten, een supplement met
vitamine B12 te adviseren aan alle 65-plussers.
In het onderzoek kregen 16 gezonde ouderen met een tekort aan vitamine B12 ofwel vitamine B12
injecties, ofwel placebo injecties waarin geen vitamine zat. Gekeken werd naar de invloed van
vitamine B12 op de prikkelgeleding van de zenuwen, de hersenactiviteit en scores op een aantal
cognitieve testen, zoals het onthouden van woorden. Na vijf maanden bleek de prikkelgeleiding niet
veranderd door vitamine B12 injecties. Maar de hersenactiviteit en de cognitieve functies waren wel
verbeterd.
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten, zoals vlees en zuivel. Het probleem is vaak dat ouderen
vitamine B12 niet goed kunnen vrijmaken uit de voeding. Ook de opname in de darmen is vaak
verstoord.