Het gebruik van genexpressie profielen

Genexpressie-profielen
bij risico inschatting van
borstkanker
Matthijs Nijenhuis
Arts-onderzoeker
Borstkanker
15.000 patiënten per jaar
40 per dag
NIEUWE PATIENTEN
STERFTE
Bevolkingsonderzoek
Bevolkingsonderzoek
Betere behandeling
2/3 van de nieuwe patiënten is ouder dan
55 jaar
Behandeling
LOCO-REGIONAAL
AFSTANDSMETASTASEN
50% van alle patiënten wordt genezen door
loco-regionale therapie
25-30% van vrouwen met borstkanker
krijgt uitzaaiingen na operatie
Chemotherapie













Misselijkheid en braken
Haaruitval
Diarree
Huidafwijkingen
Allergische reacties
Overgangsklachten
Blauwe plekken
Bloedneuzen
Vocht vasthouden
Irritatie slijmvlies
Vermoeidheid
Gewrichts- en spierpijn
………
>5% overlevingsvoordeel in de eerste 10 jaar
50% patiënten krijgt chemokuur die ze
eigenlijk niet nodig heeft
Hoe selecteren?
Prognose bepalen
PATIENT
 Leeftijd
 Menopauzale status
 Lymfeklier status
Bij 2/3 van de nieuwe patiënten zijn de
lymfeklieren niet aangedaan
Prognose bepalen
PATIENT
 Leeftijd
 Menopauzale status
 Lymfeklier status
TUMOR




Tumorgrootte
Graad
Type
Hormoonreceptoren
Pathologie
borstkanker
lymfevat
bloedvat
Pathologie
Histopathologisch classificatie
 Ductaal carcinoom
 Lobulair carcinoom
 Klassiek
 Varianten
 Speciale types








Cribiform
Tubulair
Medullair
Apocrien
Micropappilair
Metaplastisch
Mucineus
……
Welke gaat het snelst?
Welke gaat het snelst?
Genexpressie-profielen
•
•
•
•
•
•
•
97-genen profiel (MapQuant Dx)
76-genen profiel (Rotterdam signature)
70-genen profiel (Mammaprint)
55-genenprofiel (PAM 50)
21-genen profiel (Oncotype Dx)
11-genenprofiel (EndoPredict)
2-gene ratio (Breast Cancer Index)
Genexpressie-profielen
•
•
•
•
•
•
•
97-genen profiel (MapQuant Dx)
76-genen profiel (Rotterdam signature)
70-genen profiel (Mammaprint)
55-genenprofiel (PAM 50)
21-genen profiel (Oncotype Dx)
11-genenprofiel (EndoPredict)
2-gene ratio (Breast Cancer Index)
70-genen profiel (Mammaprint)
70-genen profiel (Mammaprint)
GUNSTIG (laag-risico)
Kans op uitzaaiingen <10% in 10 jaar
70-genen profiel (Mammaprint)
ONGUNSTIG (laag-risico)
Kans op uitzaaiingen ≈30% in 10 jaar
Volgens huidige richtlijn komt 75% in
aanmerking voor chemotherapie
RASTER-studie
427 patiënten
LAAG RISICO
HOOG RISICO
15% chemotherapie
85% chemotherapie
97%
92%
geen uitzaaiing na 5 jaar
geen uitzaaiing na 5 jaar
Richtlijn:
29%
71%
Mammaprint:
51%
49%
400 vrouwen in Nederland!
Doelgroep




45-55 jaar
Tumorgrootte 1-2 cm
ER-positief
Her2-negatief
Cumulatieve incidentie
LOCO-REGIONAAL-studie
Hoog-risico
Laag-risico
Follow-up (jaren)
Conclusie
• Selecteer de borstkanker die gaat uitzaaien
• Nu door naar tumor te kijken
• Genexpressie kijkt naar de motor die de
celdeling van de kanker aandrijft
• Betere selectie van ongunstige borstkankers
• Onnodige behandeling voorkomen
[email protected]