3 4 Inhoudsopgave Depression and loss of values Viktor Frankl and Mood Disorders . . . . . . 71 De Menselijke Dimensie en Rehumanisering van de Psychotherapie Het dimensionele onderscheid tussen mens en dier . . . . . . . Reductie, de-humanisering en de humaniteit . . . . . . . . . . . . Rehumanisering van de psychotherapie . . . . . . . . . . . . . . . . Umfeld, Umwelt en de verovering van de wereld . . . . . . . . . Eenzijdigheid of multidimensionaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mens-zijn is mens ‘in der Tat’ zijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De zorg om de zin in het bestaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ontologie, cogito en de geestelijke persoon . . . . . . . . . . . . Rehumanisering? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 7 8 9 10 11 13 15 16 17 18 Viktor Frankl en Depressie - Diagnostische Classificatiesystemen . . . . . . 19 Depressie en waardeverlies Viktor Frankl en stemmingsstoornissen I . . . Logotheorie - Dimensionele Ontologie Existentieel Analytische Antropologie . Depressie als pathologie . . . . . . . . . . . . . . Wat is depressie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Angst en dwang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arbeidsgerelateerde depressiviteit . . . . . . . Zelfmoord bij Depressiviteit . . . . . . . . . . . . Vergelijkende Neurosenleer Existentiële Psychotherapieën - Existentiële Analyse . . . . . . . . . . 75 Logotherapie en depressie - De vraag naar betekenis en waarde in de (endogene) depressie . . . . . . . 77 Beschrijving en voorbeelden van een Logotherapeutische benadering: . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Vergelijkende Neurosenleer Dynamische Psychotherapie - Psychoanalytisch Counselen . . Casus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DSM-IV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reflectie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Theorie - De Borderline patiënt en ‘Multiple Model Approach’ Behandelplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 . 94 . 97 . 97 . 98 101 . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Yalom - Frankl & de existentiële vraag naar de dood . . . . . . . . . . . . . . 105 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Depressie en waardenverlies Viktor Frankl en stemmingsstoornissen II . . . . . . . . . Resumé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Logotherapeutische benadering bij Depressie . . . . . . Bepalend is de ‘Authentieke Persoon’ . . . . . . . . . . . . Stellung - Einstellung - Umstellung . . . . . . . . . . . . . . . Existenzschuld als grondslag voor de Depressie . . . . Depressie als de vraag naar de zin van het bestaan? . ‘Sein und Sollen’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Multidimensionale Therapie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Indicatie voor Existentieel Analytische Psychotherapie Opnieuw: Stellingname van de Authentieke Persoon . . Bepaalde vrijheid - tóch vrij en verantwoordelijk . . . . . Depressiviteit in de Nederlandse situatie . . . . . . . . . . Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 32 36 40 41 42 47 47 48 48 48 54 56 56 57 58 59 60 62 64 Existentiële benaderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Existentieel psychologen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Yalom - Existentiële vragen omtrent dood, vrijheid, separatie en zinloosheid . . . Een dynamische benadering . . . . . . . . . . . Dood . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vrijheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Separatie / Individuatie . . . . . . . . . . . . . . Zinloosheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Frankl en de Logotherapie . . . . . . . . . . . . Zin en het Gezin - Therapie en Weerstand Het Existentiële Vacuüm . . . . . . . . . . . . . De Therapeut als Voorziener . . . . . . . . . . Pathogene Vormen van Existentie: . . . . . . Weerstand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Logotherapie als Proces . . . . . . . . . . . . . Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 111 112 118 120 122 123 124 126 126 128 128 128 129 5 Dertig jaar Yalom - Deel 1 - de Vakliteratuur . . . . . Existential Psychotherapy . . . . . . . . . . . . . Groepspsychotherapie in theorie en praktijk Inpatient group therapy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 132 134 137 Dertig jaar Yalom - Deel 2 Tussen Feit en Fictie The Yalom Reader . . . . . . . . . . . . . . . . . Every day gets a little closer . . . . . . . . . . Scherprechter van de liefde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 140 140 141 Dertig jaar Yalom - Praat geen ‘Narischkeit’ dikke boeken, mooie boeken . . . . . . . . . . De ‘Romans’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nietzsche’s Tranen - When Nietzsche Wept De Therapeut (Lying on the Couch) . . . . . Mamma en de Lessen van de Ziel . . . . . . . . . . 6 Het Trauma Voorbij Over de grenzen van de psychotraumatologie De stoornis staat centraal . . . . . . . . . . . . . . De ‘success story’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Herstel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 195 197 199 Heeft Psychotherapie nut? Wil de ware Psychotherapie opstaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 Tijd en Verantwoordelijkheid Viktor E. Frankl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 ... ... .. ... ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 143 145 150 155 Vignet ‘Op zoek naar de Dromer’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vignet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Existentialisme - Themata: dood, eenzaamheid, onzekerheid, zinloosheid . drie verschillende perspectieven bij de dromenduiding Freud - Psychoanalytisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Relationeel-Communicatief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Een nieuwe kans... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 . . . . . . . . 159 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162 162 166 166 168 Honderd Jaar ‘Traumdeutung’, 1899-1999 . . . . . . . . . . . . De Droom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het Freudiaanse model van het droommechanisme Droomarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De manifeste dromen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De Paradoxale Slaap en de Heldere Droom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 171 174 178 179 182 . . . . . . . . . . . . De Droomduiding - Sigmund Freud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Kerken en Psychische Nood . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Publicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215