Online beginnerscursus Piano Docent: Elize van den Berg 1 http://www.onlinemuziekcursus.nl Inhoud Inleiding 3 Les 1 – Het toetsenbord verkennen 4 Les 2 – C-positie, centrale C-positie en het notenschrift 5 Les 3 – Intervallen 10 Les 4 – Het akkoord (drieklank) en hulplijntjes 12 Les 5 – Dynamiek – Techniek 13 Les 6 – Toonladders 14 Les 7 – Spelen in verschillende posities 15 Les 8 – Achtste noten 15 Les 9 – De triool 17 Les 10 – (Achtste noten) in Swing 18 Les 11 – Pedaalspel 20 Les 12 – Articulatie en het onafhankelijk bewegen van de handen 22 Les 13 – Mollen, kruizen: toevallig en het herstellingsteken 24 Les 14 – Akkoordsymbolen 27 Les 15 – Mollen en kruizen: vast 30 Les 16 – Akkoorden omkeringen en de kortste weg 33 Les 17 – De opmaat 35 Les 18 – Hele en halve toonsafstanden 38 Les 19 – Zelf een begeleiding maken van akkoordsymbolen 40 Les 20 - Für Elise en Someone Like You 43 Bijlagen 46 2 http://www.onlinemuziekcursus.nl Inleiding Beste cursist, Met deze online beginnerscursus voor piano zijn dure privélessen niet meer nodig om jou piano te leren spelen. Waarom heb je gekozen voor deze online beginnerscursus? Het antwoord is simpel: - In de filmpjes kun je precies zien hoe je piano moet spelen Je leert jouw favoriete nummers en stukken spelen én dat leer je op een goede manier In dit cursusboek staat alle kennis die je als beginner nodig hebt Je leert op een eenvoudige manier noten lezen Als je om wat voor reden dan ook geen noten wil leren lezen, kun je door alleen maar de filmpjes te bekijken alsnog jouw favorieten leren spelen Je ontwikkelt een degelijke speeltechniek Kortom, deze cursus is geschikt voor iedereen die wil leren piano spelen. Om goed alles in de vingers te krijgen gaat deze cursus uit van 1 á 2 weken tussen elke les. De bedoeling is dat je bijna elke dag even oefent. Als iets niet goed lukt, geen paniek, sla het over en probeer het later weer! Ik wens je veel speelplezier! Elize van den Berg 3 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 1: Het toetsenbord verkennen Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet hoe de piano in elkaar zit. Je kunt in een goede houding aan de piano zitten met je handen in de juiste uitgangspositie om te spelen. Je weet hoe het toetsenbord in elkaar zit. Je kent de namen van de toetsen. Je weet waar de centrale-C zit en natuurlijk speel je je eerste liedjes op de piano. De bouw van een piano: Opdrachten: 1. Speel ‘Mieke heeft een lammetje’ vanaf verschillende toetsen op de piano en luister daarbij of het goed klinkt. 2. Druk een willekeurige toets in, zeg dan de notennaam en speel dezelfde toets een octaaf hoger en lager. 3. Vind de centrale C op jouw piano. 4 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 2: C-positie, centrale C-positie en het notenschrift Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt liedjes spelen in de C-positie en in de centrale C-positie. Je weet hoe dat eruit ziet in notenschrift. Je weet wat een 4/4 en 3/4 maatsoort is. Je kunt hardop of in jezelf tellen bij de muziek. Het plaatje in les 1 geeft aan uit welke toetsen de C-positie bestaat. Opdracht 1: Notenvoorbeeld oefening uit les 1 Op de bovenste balk staat de G-sleutel, die geeft aan waar de G zit voor rechts, en op de onderste balk staat de F-sleutel die geeft de F aan voor links: Opdracht 2: Oefening toets overslaan 5 http://www.onlinemuziekcursus.nl Notenbalk bestaande uit ‘11’ lijnen, met in het midden de centrale C: Opdracht 3: Oefening vanuit de centrale C-positie Vingers hebben een nummer: 6 http://www.onlinemuziekcursus.nl Opdracht 4: Opdracht 5: 7 http://www.onlinemuziekcursus.nl Opdracht 6: Het komt voor in de muziek dat je even niets hoeft te spelen. Dat zie je aan een rust, die kunnen verschillen van duur. Tel hardop of in jezelf mee om de volgende oefeningen goed in de maat te spelen. Kijk voor meer rusten en notenwaarden achterin je boek. Opdracht 7: Noten invuloefening 8 http://www.onlinemuziekcursus.nl 9 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 3: Intervallen Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet wat een interval is in de muziek en je kunt ze herkennen op de piano en in het notenschrift. Opdracht 1: 10 http://www.onlinemuziekcursus.nl Opdracht 2: 11 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 4: Het akkoord (drieklank) en hulplijntjes Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet wat een akkoord is en die kun je vanaf verschillende toetsen spelen. Je herkent een akkoord in notenschrift opgeschreven. Opdracht 1: 12 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 5: Dynamiek – Techniek Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet wat dynamiek is en hoe het genoteerd wordt in de muziek. Je kent een aantal snelheidsaanduidingen die in het Italiaans opgeschreven worden. Opdracht 1: Opdracht 2: 13 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 6: Toonladders Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet wat een toonladder is en hoe je die het beste kunt spelen. Je kunt de toonladder van C, F en G majeur spelen. Opdracht 1: 14 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 7: Spelen in verschillende posities Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt tijdens het spelen van liedjes snel van positie wisselen. Geen notenvoorbeelden Les 8: Achtste noten Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt achtste noten onderscheiden van andere noten en je weet hoe je erbij moet tellen. Opdracht 1: Opdracht 2: De Lente 15 http://www.onlinemuziekcursus.nl 16 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 9: De triool Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt een triool spelen en je kunt hem tellen. Opdracht 1: Opdracht 2: 17 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 10: (Achtste noten) in Swing Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt achtste noten in Swing spelen. Je weet wat je moet doen als er ‘In Swing’ boven een stuk/nummer staat. Opdracht 1: 18 http://www.onlinemuziekcursus.nl Opdracht 2: 19 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 11: Pedaalspel Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet waar de verschillende pedalen voor zijn. Je kunt op de juiste manier het rechterpedaal gebruiken van de piano. Opdracht 1: 20 http://www.onlinemuziekcursus.nl Opdracht 2: 21 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 12: Articulatie en het onafhankelijk bewegen van de handen Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt nummers/stukken spelen met verschillende articulaties. Je weet wat articulatie is. Je kunt tegelijkertijd twee verschillende articulaties uitvoeren met beide handen. Opdracht 1: Opdracht 2: Quadrille 22 http://www.onlinemuziekcursus.nl 23 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 13: Mollen, kruizen: toevallig en het herstellingsteken Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt stukken/nummers van blad spelen met mollen, kruizen en herstellingstekens. Je weet wat je moet doen als je ze tegenkomt in bladmuziek. Je weet wat majeur en mineur is en hoe dat klinkt. Opdracht 1: Bluesladder + schema, zie volgende bladzijde. Opdracht 2: Oefening met majeur en mineurakkoorden: Opdracht 3: The Entertainer, 8va------ betekent dat je de noten die onder het lijntje staan een octaaf hoger mag spelen. Je mag het stuk tussen de herhalingstekens 2 keer spelen, de eerste keer speel je wat er onder de 1 staat en de tweede keer wat onder de 2 staat. Zie 2 bladzijden verder voor het stuk. 24 http://www.onlinemuziekcursus.nl 25 http://www.onlinemuziekcursus.nl 26 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 14: Akkoordsymbolen Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt songteksten met Akkoordsymbolen erboven spelen. Je kunt met rechts van notenschrift spelen en tegelijkertijd met links akkoordsymbolen. Opdracht 1: Can you feel the love tonight – Elton John COUPLET 1: F C F C There's a calm surrender, To the rush of day F C Dm G When the heat of the rolling world can be turned away F C F C An enchanted moment and it sees me through F Am Bb G It's enough for this restless warrior, Just to be with you REFREIN: C G Am F C F G And can you feel the love tonight? It is where we are F C Am F Dm C Dm G It's enough for this wide-eyed wanderer that we got this far C G Am F C F G And can you feel the love tonight? How it's laid to rest? F C Am F Dm C F C It's enough to make kings and vagabonds believe the very best. COUPLET 2: There's a time for everyone, If they only learn That the twisting kaleidoscope moves us all in turn There's a rhyme and reason to the wild outdoors When the heart of this star-crossed voyager beats in time with yours. REFREIN: SLOT: F C Am F Dm C F C It's enough to make kings and vagabonds believe the very best. Opdracht 2: I Follow Rivers 27 http://www.onlinemuziekcursus.nl 28 http://www.onlinemuziekcursus.nl 29 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 15: Mollen en kruizen: vast Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt een verjaardagsliedje spelen. Je weet wat een ‘vast voorteken’ is en wat een septiemakkoord is. Opdracht 1: Happy Birthday Opdracht 2: Beggin’ 30 http://www.onlinemuziekcursus.nl 31 http://www.onlinemuziekcursus.nl 32 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 16: Akkoorden omkeringen en de kortste weg Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt akkoorden in omkeringen spelen. Je weet wat omkeringen zijn. Je kunt akkoorden dicht bij elkaar spelen zodat je hand geen grote afstanden hoeft te overbruggen. Je kunt een nummer spelen met de akkoorden in de rechterhand terwijl links basnoten speelt. Je weet wat basnoten zijn. Je weet hoe een akkoordsymbool eruit ziet die aan geeft welke basnoot je moet spelen. Opdracht 1: Oefening omkeringen: Opdracht 2: Opdracht 3: Ik heb een heel zwaar leven 33 http://www.onlinemuziekcursus.nl Ik heb een heel zwaar leven – Brigitte Kaandorp Bb D7 Ik heb een heel zwaar leven Gm Bb7/F Echt heel zwaar Eb F Bb F Alles is voor mij ontzettend moeilijk Bb D7 Ik heb echt een heel zwaar leven Gm Bb7 Nee, nee maar echt waar Eb F Eb F Bb Het leven is voor mij gewoon ontzettend zwaar Bb Eb F7 Bb Bb/C Bb/C# Bb/D Bij mij gaat nooit eens iets vanzelf daarom ben ik vaak zo moe Eb F7 Bb Bb/C Bb/C# Heel veel dingen zijn zo moeilijk dat ik ze gewoon niet doe Bb/D Eb F7 F7/F# Gm En doe ik wel een keertje iets, wordt het heel vaak niet gewaardeerd Cm Bb F Bb En daarom gaan veel andere dingen automatisch ook verkeerd Uitvoering akkoorden in dit nummer meestal: LH RH LH RH Bb = bes bes d f Eb = es bes es g D7 =d a c fis F =f acf Gm =g bes d g F7 =f a c es Bb7 =f bes d f as Cm =c g c es 34 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 17: De opmaat Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet wat een opmaat is en je kunt het herkennen in een muziekstuk. Opdracht 1: Opdracht 2: Greensleeves 35 http://www.onlinemuziekcursus.nl 36 http://www.onlinemuziekcursus.nl Opdracht 3: Akkoorden: G D/F# Em G/D altijd de schouder, de troost in zeek’re zin. C G/B Am D7 Ze noemen mij wel meer dan eens hun hartsvriendin. G D/F# Em G/D Ik ben altijd maar het broertje waarmee ze praten kan. C G/B Am D Een maatje, een klankbord, maar nooit de geile man. 37 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 18: Hele en halve toonsafstanden Wat kun je aan het eind van deze les? Je weet wat hele en halve toonsafstanden zijn en je kunt ze herkennen op de piano. Je weet uit welke afstanden een majeurtoonladder is opgebouwd en je kunt hem vanaf een willekeurige toets op de piano spelen. Opbouw toonladder C majeur: Opdracht 1: 38 http://www.onlinemuziekcursus.nl 39 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 19: Zelf een begeleiding maken van akkoordsymbolen Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt zelf een begeleiding maken van akkoordsymbolen zodat je begeleiding meer lijkt op het nummer zoals het in het echt gaat. Opdracht 1: New Age Opdracht 2: Sweet Goodbyes 40 http://www.onlinemuziekcursus.nl 41 http://www.onlinemuziekcursus.nl 42 http://www.onlinemuziekcursus.nl Les 20: Für Elise en Someone Like You Wat kun je aan het eind van deze les? Je kunt Für Elise en Someone Like You spelen! Opdracht 1: Für Elise Opdracht 2: Someone Like You: Je mag pedaal wisselen als het akkoord verandert. 43 http://www.onlinemuziekcursus.nl 44 http://www.onlinemuziekcursus.nl 45 http://www.onlinemuziekcursus.nl Bijlagen Notennamen: 46 http://www.onlinemuziekcursus.nl (Bijlage les 3): 47 http://www.onlinemuziekcursus.nl Dynamiek Dynamiek is alles wat in de muziek te maken heeft met sterk en zacht. Tempo Met tempo wordt de snelheid bedoelt waarmee de tellen elkaar opvolgen in de muziek. Daarvoor gebruiken we meestal Italiaanse uitdrukkingen en in moderne muziek soms Engelse. largo adagio andante moderato allegro ritenuto of rit. = breed presto = langzaam poco moto = rustig gaand lively = matig Not Fast = vlug en levendig accelerando = plotseling langzamer worden = zeer snel = met beetje beweging = levendig = niet snel = versnellen Akkoordsymbolen Voorkomende akkoordsymbolen in deze cursus: symbool drieklank symbool majeur C c e g Cm D d fis a Dm E e gis b Em F f a c Fm G g b d Gm A a cis e Am B b dis fis Bm Bb bes d f Bbm Eb es g bes Ebm C# cis eis gis C#m F# fis ais cis F#m drieklank mineur c es g d f a e g b f as c g bes d a c e b d fis bes des f es ges bes cis e gis fis a cis 48 http://www.onlinemuziekcursus.nl cijfer 7 bes c d es f g a as des b e