Studiefiche Academiejaar 2016-2017 Moleculaire technieken en hun toepassingen in evolutionaire en ecologische studies (C002931) Cursusomvang (nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding) Studiepunten 3.0 Studietijd 90 u Contacturen 30.0 u Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017 A (semester 2) practicum 20.0 u hoorcollege 10.0 u Lesgevers in academiejaar 2016-2017 De Clerck, Olivier WE11 Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017 International Master of Science in Marine Biodiversity and Conservation Verantwoordelijk lesgever stptn 3 aanbodsessie A Onderwijstalen Engels Trefwoorden moleculaire evolutie, genetica, staalname, technieken Situering Het opleidingsonderdeel biedt een overzicht van de gebruikelijke moleculaire technieken en analysemethoden in fylogenetisch, biogeografisch en ecologisch onderzoek om genetische diversiteit in populaties, verwantschappen tussen organismen en gemeenschappen te bepalen. Inhoud In eerste instantie worden de basisprincipes van moleculaire evolutie bondig toegelicht, waarna de meest courante technieken in detail worden besproken. Technieken worden zowel benaderd vanuit een theoretisch als praktisch perspectief en de diverse toepassingsmogelijkheden worden kritisch geëvalueerd. Er wordt zowel aandacht besteed aan de reconstructie van verwantschappen tussen individuen als aan technieken die gelijkenissen tussen gemeenschappen nagaan. Volgende technieken en bijhorende analyses worden besproken: staalname en bewaring van weefsels, isozyme electrophorese, DNA-DNA hybridisatie, DNA en RNA extractie, primer design en amplificatie (PCR), sequentiebepaling, Amplified Length Polymorphism (AFLP), Restriction Fragment Length Polymorphism (RFLP), quantitative realtime PCR (qPCR), Denaturing Gradients Gel Electrophoresis (DGGE), clone libraries, amplificatie en toepassingen van microsatellieten. Nieuwe technologiën die gebruik maken van high throughput sequencing (bv. RNA-seq, RAD-seq, Pool-seq) worden theoretisch toegelicht en hun toepassingen in biologische onderzoek besproken. Door middel van praktische oefeningen zal de student kennismaken met de diverse technieken. Begincompetenties Basisbegrippen uit de genetica en celbiologie. Een basiskennis van evolutie en overervingmechanismen is tevens aangewezen. Eindcompetenties Het verwerven van een zowel praktisch als theoretisch inzicht in de verschillende methodieken en analysetechnieken die gebruikt worden om verwantschappen tussen organismen te bepalen. Creditcontractvoorwaarde Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling (Goedgekeurd) 1 van de competenties Examencontractvoorwaarde Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden Didactische werkvormen Hoorcollege, practicum Leermateriaal Powerpoint presentaties van elk hoorcollege worden beschikbaar gesteld in pdf formaat via Minerva. Geraamde totaalprijs: 0 EUR Referenties Avice, J.C. 2004. Molecular markers, natural history and evolution. 2nd edition. Sinauer. Weising K. 2005. DNA Fingerprinting in plants. Principles methods and applications. Taylor & Francis. Vakinhoudelijke studiebegeleiding Interactieve ondersteuning via Minerva en werkcolleges. Persoonlijk contact met lesgevers is mogelijk op elektronische afspraak. Evaluatiemomenten periodegebonden en niet-periodegebonden evaluatie Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode Mondeling examen Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode Mondeling examen Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie Participatie Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie Niet van toepassing Eindscoreberekening De punten worden berekend op basis van de score van het mondeling examen (75%) en participatie tijdens de geleide oefeningen (25%). (Goedgekeurd) 2