Kosten-effectiviteit van CVA zorg Silvia Evers Professor of Public Health Technology Assessment Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 2 Inhoud • Waarom doelmatigheid • Restore for stroke – Cohort studie – RCT: Cognitieve gedragstherapie vs CAU – RCT: Self-management vs CAU – Record linkage studie impact beroerte op GGZ kosten Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 3 Wat is doelmatigheid? Een behandeling is doelmatig of efficiënt als de betreffende inspanningen en uitgaven daadwerkelijk bijdragen aan de realisatie van het beoogde doel en de kosten in verhouding staan tot de opbrengsten. Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 4 Economische evaluaties: Waarom? • Enerzijds toename kosten gezondheidszorg • Anderzijds toename in ontwikkelingen: meer nieuwe behandelingen, nieuwe + vaak kostbare procedures Spanningsveld klinische en financiële mogelijkheden: onmogelijk om alle interventies aan te bieden Schaarste • Wetgeving: kostenbeheersing; doelmatige zorg • Budgettering in de gezondheidszorg; eerste DBC nu DOT • Beleidsmakers + subsidieverstrekkers stellen eisen: wetenschappelijke onderbouwing Evaluatie ZiNL: Kosten-effectiviteit criterium bij basispakket Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 5 Stijging economische evaluatiestudies binnen CVA Bron: van Eeden 2012 Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 6 Financiële impact beroerte? Total zorg budget Beroerte (2,5%) Somatisch Maatschappelijke kosten Gezondheidszorg Patiënt en familie Andere sectoren GGZ Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 7 €-Restore4Stroke Onderzoek naar de economische evaluatie van een beroerte in Nederland, vanuit een maatschappelijk perspectief Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 8 Het Restore4Stroke onderzoeksprogramma Restore4Stroke Cohort studie Restore4Stroke aangepaste CGT studie De €-Restore4Stroke studie Restore4Stroke Zelfmanagement studie Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 9 Opbouw €-Restore4Stroke studie De €-Restore4Stroke studie Economische evaluatie Restore4Stroke Zelfmanagement studie Economische evaluatie Restore4Stroke aangepaste CGT studie Kosten van ziekte Restore4Stroke Cohort studie Literatuuronderzoek Impact kosten GGZ Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 10 De €-Restore4Stroke studie Economische evaluatie Restore4Stroke Zelfmanagement studie Economische evaluatie Restore4Stroke aangepaste CGT studie Kosten van ziekte Restore4Stroke Cohort studie Literatuuronderzoek Impact kosten GGZ Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 11 Economische evaluatie = vergelijken Kosten A Behandeling A Effecten A Kosten B Behandeling B Effecten B Verschil in kosten Verschil in effecten Relatie/ratio Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 12 Interventie kosteneffectief Meer kosten Behandeling = duurder Behandeling = slechter Behandeling = duurder Behandeling = beter Minder opbrengsten Meer opbrengsten Behandeling = goedkoper Behandeling = slechter Behandeling = goedkoper Behandeling = beter Minder kosten Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 13 Economische evaluatie kostenmeting Zelfmanagement behandeling VS. Educatieve behandeling Aangepaste CGT behandeling VS. Computer training Gezondheidszorg Patiënt en familie Kosten Effecten Andere sectoren Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 14 Zelf-management studie Proactive coping “Inspanningen die vooraf worden ondernomen om een potentieel stressvolle gebeurtenis al voor zijn optreden te doen voorkomen of de uitkomst ervan te wijzigen” (Aspinwall & Taylor, 1997) Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 15 Zelf-management versus educate • De huidige studie beschrijft de economische evaluatie van een interventie van een beroerte-specifieke zelfmanagement interventie op basis van proactieve coping en van planning activiteiten in vergelijking met een beroerte-specifieke op educatie gebaseerde interventie Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 16 Zelf-management: uitkomst Zelfmanagement behandeling Aangepaste CGT behandeling VS. Educatieve behandeling VS. Computer training Gezondheidszorg Omgaan met ziekte Patiënt en familie Participatie Kosten Andere sectoren Health Services Research Effecten Gewonnen levensjaar in goede gezondheid Focusing on Chronic Care and Ageing 17 Resultaten zelf-management studie Zelfmanagement: coping Zelfmanagement: participatie Zelfmanagement: QALY Δ Effecten Δ Kosten Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 18 Conclusie zelf-management • Omdat de kosten dermate hoog bleken in verhouding met de gewonnen effecten hebben wij moeten concluderen niet overtuigd te zijn dat de zelfmanagement behandeling een kosteneffectief alternatief is ten aanzien van de educatieve controle behandeling Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 19 Aangepaste CBT • emotionele problemen (depressie en angst) na beroerte • meer zorggebruik en lagere kwaliteit van leven • cognitieve gedragstherapie (+ werk en bewegingstherapie) beter dan cognitieve training middels een computerprogramma (CogniPlus) Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 20 Aangepaste CBT: effect Zelfmanagement behandeling Aangepaste CGT behandeling VS. Educatieve behandeling VS. Computer training Gezondheidszorg Angst en depressie Patiënt en familie Gewonnen levensjaar in goede gezondheid Kosten Effecten Andere sectoren Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 21 Resultaten aangepaste CGT behandeling Δ Effecten Cognitieve gedragstherapie: angst en depressie Cognitieve gedragstherapie: QALY Δ Kosten Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 22 Conclusie aangepaste CBT • Op basis van deze resultaten hebben we de conclusie getrokken dat de cognitieve gedragstherapie een potentieel kosteneffectieve behandeling is voor deze groep patiënten, maar dat verder onderzoek wel nodig is. Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 23 De €-Restore4Stroke studie Economische evaluatie Restore4Stroke Zelfmanagement studie Economische evaluatie Restore4Stroke aangepaste CGT studie Kosten van ziekte Restore4Stroke Cohort studie Literatuuronderzoek Impact kosten GGZ Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 24 €-Restore4Stroke: Kosten van ziekte Kosten in het jaar na de beroerte bij 395 patiënten doormiddel van vragenlijsten Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 25 Kosten van ziekte: resultaten 10% productiviteitsverliezen 28% Patiënt en familie 62% binnen gezondheidszorg Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 26 De €-Restore4Stroke studie Economische evaluatie Restore4Stroke Zelfmanagement studie Economische evaluatie Restore4Stroke aangepaste CGT studie Kosten van ziekte Restore4Stroke Cohort studie Literatuuronderzoek Impact kosten GGZ Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 27 Record linkage study Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 28 Resultaten: Impact kosten GGZ € 8,000.00 Beroerte € 7,000.00 € 6,000.00 € 5,000.00 € 4,000.00 € 3,000.00 € 2,000.00 € 1,000.00 € 0.00 5 pre 4 pre 3 pre Dagbehandeling 2 pre 1 pre Klinische opname Health Services Research 1 post Poliklinisch 2 post 3 post 4 post 5 post Beschermd wonen Focusing on Chronic Care and Ageing 29 Aanbevelingen vanuit €-Restore4Stroke (1) Waar worden welke kosten gemaakt? Het belang van mantelzorg Productiviteitskosten patiënt en partner Patiënt en familie Bewustzijn over kosten Nieuwe behandelingen beroerte Zelfmanagement onder de loep Professionals Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 30 Aanbevelingen vanuit €-Restore4Stroke (2) Kosteneffectiviteitsresultaten Distributie kosten na een beroerte Aandacht aan een belangrijk thema Beleidsmakers en zorgverzekeraars Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 31 Bedankt!!! • [email protected] Zie vooral ook: • hsr.mumc.maastrichtuniversity.nl • Publications • PhD Mitchel van Eeden Met heel veel dank aan: Dr. Mitchel van Eeden Prof. dr. Caroline van Heugten Dr. Ghislaine van Mastrigt Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 32